گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو» - زینب صارم؛ شأن و عظمت جایگاه حضرت زینب(س) در میان اهل بیت از چنان قداست و بلند مرتبگی برخوردار است که بی شک میتوان ادعا کرد که ایشان نخستین و تنهاترین بانویی هستند که در میان فرزندان ائمه تا بدین حد مورد توجه و عنایت اهل بیت معصومین قرار گرفتهاند.
حضرت زینب(س) را در تاریخ تشیع می توان بسان ستونی دانست که بعد از واقعه عاشورا سبب استحکام و جلوگیری از هم پاشیدگی نظام تشیع شد؛ هرچند که در در باب فضیلت علمی و نقش سیاسی آن حضرت در تاریخ تشیع محققان تنها به خطبه های حضرت در کوفه و شام اشاره می کنند، اما باید دانست که خطبه ها و احتجاجات حضرت زینب(س) با دولت بنی امیه تنها گوشه ای از کمالات علمی آن بزرگوار است.
در عظمت و بزرگی شأن حضرت در طول تاریخ تشیع همین نکته بس است که ایشان زعامت و رهبری شیعه را پس از شهادت امام حسین(ع) بر عهده داشتند و شیعیان در حلال و حرام خود به ایشان رجوع می کردند، تا امام سجاد(ع) از بیماری شفا پیدا کردند.
موضوع زعامت و سرپرستی شیعه توسط این بانوی بزرگوار امری است که در تاریخ تشیع تاکنون بی نظیر بوده است و ایشان از سوی امام حسین(ع) نیابت خاص داشتند و این بدان معنا است که حضرت زینب(س) در برههای از تاریخ سکانداری کشتی تشیع را در شرایطی آسیب زده و بسیار بحرانی به عهده گرفته بودند و این نشان از مقام علمی و مناقب والای حضرت دارد.
اهل بیت عصمت و طهارت از اولین امام یعنی امیرالمؤمنین(ع) تا حضرت صاحب الزمان (عج) نسبت به آن بانوی بزرگوار نگاهی ویژه و خاص داشته اند.حضرت زینب (س) در حدیثی نقل می کند: «زمانى که ابن ملجم لعنه اللَّه علیه پدرم را ضربت زد و من اثر مرگ را در آن حضرت مشاهده کردم محضرش عرضه داشتم: اى پدر امّ ایمن برایم حدیثى چنین و چنان نقل نمود، دوست دارم حدیث را از شما بشنوم.
پدرم فرمودند: دخترم، حدیث همان طورى است، که امّ ایمن نقل کرده، گویا مىبینم که تو و دختران اهل تو در این شهر به صورت اسیران درآمده، خوار و منکوب مىگردید، هر لحظه هراس دارید که شما را مردم بربایند، بر شما باد به صبر و شکیبائى.
سوگند به کسى که حبّه را شکافته و انسان را آفریده روى زمین کسى غیر از شما و غیر از دوستان و پیروانتان نیست که ولّى خدا باشد و هنگامى که رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم این خبر را براى ما نقل مىنمودند و فرمودند. ابلیس لعنه اللَّه علیه در آن روز از خوشحالى به پرواز درمىآید، پس در تمام نقاط دستیاران و عفریتهایش را فرا خوانده و به آنها مىگوید: اى جماعت شیاطین، طلب و تقاص خود را از فرزند آدم گرفته و در هلاکت ایشان به نهایت آرزوى خود رسیده و آتش دوزخ را نصیب ایشان نمودیم، مگر کسانى که به این جماعت مقصود اهل بیت پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم بپیوندند.
از این رو سعى کنید نسبت به ایشان در مردم تشکیک ایجاد کرده و آنها را بر دشمنى ایشان وادارید تا بدین وسیله گمراهى مردم و کفرشان مسلّم و محقق شده و نجات دهندهاى بر ایشان بهم نرسد، ابلیس با اینکه بسیار دروغگو و کاذب است این کلام را به ایشان راست گفت، وى به آنها اطّلاع داد، اگر کسى با این جماعت (اهل بیت صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم) عداوت داشته باشد هیچ عمل صالحى برایش نافع نیست، چنانچه اگر با ایشان محبت داشته باشد هیچ گناهى غیر از معاصى کبیره ضررى به او نمىرساند. (1)
در حدیث منقول از امیرالمؤمنین (ع) می توان با اندکی دقت به شان و جایگاه حضرت زینب(س) پی برد. امام علی(ع) پس از آنکه به خداوند سوگند میخورند در خطاب به حضرت زینب(س) می فرمایند: «روى زمین کسى غیر از شما و غیر از دوستان و پیروانتان نیست که ولّى خدا باشد.»
محبت و پیروی از حضرت زینب(س) همانند حب اهل بیت نه تنها سبب رستگاری، نزدیکی و تقرب به خداوند متعال است، بلکه امام علی (ع) تنها محبت و پیروی از حضرت زینب(س) و اهل بیت پیامبر را تنها راه دوستی با خداوند معرفی میکند؛ چرا که همان طور که بیان شد جایگاه حضرت زینب(س) در تاریخ تشیع بعد از بحرانی که جریان شیعی را دچار آسیب کرد بسان یک ستون و نظام بود. در نتیجه دوست داشتن و پیروی از حضرت زینب(س) در کلام امیرالمؤمنین دوست داشتن خدا محسوب شده است.
در کلام امام علی(ع) تشکیک وارد کردن شیطان به مقام اهل بیت به عنوان یکی از راهکارهایی نام برده شده که به وسیله آن دشمنی مردم بر اهل بیت پایه گذاری شود و بدین سبب کافر و گمراه شوند.
تشکیک کردن، ایجاد شک و شبهه در مقام اهل بیت و بزرگوارانی مانند حضرت زینب(س) را می توان به معنای کم رنگ کردن و متروک کردن مقام و منزلت اهل بیت دانست.
شیطان سعی دارد با مغفول کردن ما نسبت به آثار وجودی اهل بیت پیامبر سبب کم رنگ شدن انوار هدایت در زندگی شیعیان شود تا بسترمناسبی برای گمراهی و دور شدن از دین فراهم بیاورد و این عمل شیطان امری وهمی و یا بازیچه نیست، بلکه تهدیدی جدی است که سعی در کم رنگ کردن و مورد غفلت قرار دادن اعتقادات شیعی و اهل بیت پیامبر(ص) دارد.
بنابراین موسمهایی مانند ولادت و وفات حضرت زینب(س) و دیگر بزرگان دین تنها جنبه عبادی و آیینی ندارند، بلکه باید حداکثر تلاش و دقت صرف جلوه دادن و باشکوه برگزار کردن این مراسمات دینی و مذهبی بشود؛ چرا که هدایت و رستگاری شیعه در پرتو انوار هدایت این بزرگان صورت می گیرد.
وفات حضرت زینب(س) در میان شیعیان تنها نباید محدود به برگه ای از برگه های تقویم تاریخ شود که به آن صرف یک رویداد تاریخی توجه شود؛ بلکه هرکس در حد توان و بضاعت خویش باید سعی در برافراشتن پرچم اهل بیت داشته باشد و این آرمان میسر نخواهد شد مگر با ایجاد حس غیرت و حمیت دینی نسبت به نمادهای دینی که نقشی به سزا در ثبات اعتقادات شیعی دارند.
پی نوشت:
1. کامل الزیارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 808