گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ امام حسین علیه السّلام در روز سوم شعبان سال سوم هجرت چشم به جهان گشود. پس از ولادت امام حسین (ع) جبرئیل با هزار فرشته به حضور پیامبر (ص) آمدند و تبریک گفتند، فاطمه(س) نوزاد را نزد پیامبر (ص) آورد، پیامبر (ص) به دستور پروردگار نام او را «حسین» نهاد.(1)
امّ الفضل (2) همسر عبّاس، عموى پیامبر (ص) (3) میگوید: قبل از ولادت امام حسین علیه السّلام در عالم خواب دیدم پارهاى از گوشت بدن پیامبر (ص) از بدن او جدا گردید و بر روى دامن من نهاده شد، به حضور رسول خدا(ص) رفتم و خوابم را گفتم و تعبیر آن را خواستم، فرمود: «اى امّ الفضل خواب نیکى دیدى اگر از خواب هاى راست باشد بزودى از فاطمه علیهما السّلام پسرى متولّد مىشود، آن را به تو مىدهم تا شیرش بدهى.»
امّ الفضل مىگوید: همان گونه که پیامبر(ص) تعبیر کرده بود، شد و رسول خدا (ص) پس از تولّد حسین علیه السّلام، او را به من داد و در آغوش گرفتم.
ولادت امام حسین برکت برای تمام جهانیان
پدر و مادر امام حسین علیه السلام مصداق آیه تطهیر و از معصومین بوده و جد بزرگوار آن حضرت برترین پیامبران خداست؛ نامگذاری وی را نیز حضرت حق انجام می دهد و تمام ملائکه آسمانها فوج فوج برای تهنیت و تبریک ولادت این مولود شریف بر پیامبر فرود میآیند.
هر چند ملائکه بر پیامبر، برای عرض تبریک و تهنیت فرود آمدند و حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام موجب شادی و خوشحالی پیامبر بود، اما وجود مقدس ایشان نعمت و برکت برای تمام جهانیان است. در حقیقت خداوند متعال بالاترین نعمتهایش را به اهل زمین عنایت کرده است. کسانی که در قله عالم وجود قرار داشتند برای هدایت بشریت به عالم خاکی نزول پیدا کردند و بدین ترتیب خداوند بر ما بندگان منت نهاد و انوار قدسی ایشان را که در عرش الهی در حال تقدیس و تسبیح خداوند بودند، در خانههایی قرار داد که تنها در آن خانهها اذن عبادت خدا وجود دارد.(4) به وسیله این انوار قدسی است که خداوند نور آسمانها و زمین است؛ چراکه پنج تن آل عبا مثال نور الهی در عالم هستی هستند.
کشتن امام حسین برای از بین بردن هدایت
پیروان بنی امیه که خویش را از امت رسول خدا می دانستند در کربلا امام حسین علیه السلام و یارانش را به شهادت رساندند. بنی امیه هر چند در ظاهر به خاطر دعوا بر سر حکومت و خلافت با اباعبد الله جنگید، ولی در باطن قضیه، هدف غایی بنی امیه خاموش کردن نور الهی بود و از بین بردن مثل نور الهی در آسمان ها و زمین، اما غافل از اینکه خداوند اراده فرموده بود که سیدالشهدا کشتی نجات و نور هدایت باشد؛ کشتی نجات او تا زمان ظهور آخرین امام از فرزندان امام حسین علیه السلام باعث نجات انسان هایی خواهد شد که بخواهند از منجلاب گمراهی رها شوند، از این رو ولادت امام حسین علیه السلام در این روز بابرکت موجب شادی پیامبر رحمت است و از سوی دیگر منتی از طرف خداوند بر تمام جهانیان است.
حسین علیه السلام نعمتی که از آن سوال می شود
خداوند در قرآن کریم نسبت به رعایت حق این نعمت بزرگ هشدار داده و وعده نموده است که در قیامت درباره این نعمت از همه بندگان سوال خواهد شد؛ خطاب به کسانی که در قیامت هستند گفته خواهد شد: «وقفوهم انهم لمسئولون»؛ ایشان را متوقف کنید که از ایشان سوال خواهد شد. در تفسیر این آیه شریفه سوره صافات فرمودند: «از ولایت علی علیه السلام سوال خواهد شد» و امام صادق علیه السلام فرمودند: «خداوند بالاتر و کریم تر است از اینکه از خوردنی ها و آشامیدنی ها در قیامت سوال کند، بلکه خداوند از نعمت بزرگ محمد و آل محمد علیهم صلوات الله سوال خواهد نمود»، لذا امام حسین علیه السلام از بزرگ ترین نعمت هایی است که خداوند بر بشریت داده است و به تحقیق از این نعمت بزرگ، از همه انسان ها سوال خواهد شد.
احیای علم از وظایف شیعیان
هر چند در پاسخ به این سوال مهم و ادای حق اهل بیت همواره در قصور خواهیم بود، اما باید در نظر داشت که برخی از اعمال را از شیعیان برای شکرگزاری این نعمت بزرگ خواسته اند. زیارت حرمهای شریف و اقامه عزا و یادآوری مصائب حضرت سید الشهدا از جمله وظایف مهم شیعیان است، اما اهل بیت عصمت و طهارت علاوه بر این، احیای امر اهل بیت و علوم ائمه را نیز از شیعیان خواستهاند.
داود بن سرحان میگوید: امام صادق علیه السلام فرمود: «ای داود به دوستان ما سلام برسان و به ایشان بگو رحمت خداوند بر بنده ای که با برادرش اجتماع کند و امر ما را (امامت و ولایت) یادآوری نماید. هیچ دو نفری برای مذاکره امر ما جمع نمی شوند، الا اینکه سومین ایشان ملکی است که برای آن دو نفر استغفار میکند و خداوند به اجتماع آن دو نفر بر ملائکه مباهات می کند، پس هنگامی که اجتماع کردید، امر ما را یادآوری کنید؛ چرا که در اجتماع شما و گفتوگوهای شما احیای امر است. بعد از ما اهل بیت، بهترین انسان ها کسانی هستند که مذاکره امر ما را کنند و بقیه را امر به این کار نمایند.»(5)
و نیز امام صادق علیه السلام درباره این وظیفه بسیار مهم شیعیان فرمودند: «با یکدیگر ملاقات کنید و علم را با یکدیگر محادثه (مذاکره) کنید؛ به وسیله حدیث، قلوب زنگار گرفته جلا می یابد و به و سیله حدیث، امر ما اهل بیت احیا میشود، پس رحمت خداوند بر کسی که امر ما را احیا می کند.»(6)
و امام باقر علیه السلام نیز در این باره تاکید فرموده، تا جایی که خطاب به شیعیان فرمود: «اجتماع کنید و علوم ما را یادآوری کنید که ملائکه شما را در بر می گیرند. رحمت خداوند بر کسی که امر ما را احیا کند.»(7) و امیرالمومنین باب علم رسول خدا نیز این وظیفه مهم شیعیان را گوشزد و امر می کنند: «یکدیگر را زیارت کنید و حدیث (علوم اهل بیت) را مذاکره کنید؛ اگر این کار را انجام ندهید احادیث مندرس خواهند شد.» (8)
روایات در این باره بسیار زیاد است و ظاهر روایات این است که در این گونه مجالس وظیفه شیعیان احیای علم اهل بیت می باشد و این گونه مجالس با مجالسی که در ولادتها و شهادتهای ائمه بر گزار می شود، فرق می کند؛ هر چند اقامه عزا برای سیدالشهدا از وظایف شیعیان است و برای آن حظی وافر و ثوابی عظیم وعده داده شده است، اما نباید فراموش کرد که احیای علوم اهل بیت از وظایف همه شیعیان است تا جایی که رسول الله فرمودند: «اف بر هر مردی که در هر جمعه یا در هر هفته زمانی را برای یادگیری امر دین و پرسش درباره امور دینی اش قرار نمی دهد.» (9)
حضرت سید الشهدا سلام الله علیه و ائمه طاهرین مصداق تام و تمام، بلکه مصداق منحصر نعمت در قرآن کریم هستند؛ نعمتی که محققاً در قیامت از آن پرسیده خواهد شد، لذا یکی از راههای شکرگزاری این نعمت در این دنیا احیای علوم اهل بیت در میان نزدیکان و خویشان و دوستان است و همان طور که از ظاهر این روایات واضح است، یادگیری علوم اهل بیت مخصوص عده ای خاص نیست، بلکه وظیفه هر کسی است که خود را شیعه و دوستدار امام حسین علیه السلام میداند.
پی نوشت ها:
1. غم نامه کربلا / ترجمه االهوف على قتلى الطفوف، ص: 40
2. لبابه دختر حارث هلالى، مشهور به امّ الفضل همسر عبّاس عموى پیامبر (ص) بود، از عبّاس داراى هفت فرزند شد، او در مکّه بعد از خدیجه (س) مسلمان شد، پیامبر (ص) به خانه او رفت و آمد داشت. این بانوى ارجمند در سال 30 هجرى از دنیا رفت.
3. عبّاس از بزرگان قریش، و صاحب منصب سقایت حاجّ بود، قبل از هجرت، مسلمان شد، در مکّه اسلام خود را از روى تقیّه مخفى مىداشت. سرانجام در سال 32 هجرى در مدینه از دنیا رفت.
4. زیارت جامعه کبیره
5. (غرر الأخبار، ص: 318)
6. عَنِ الصَّادِقِ ع أَنَّهُ قَالَ: تَلَاقَوْا وَ تَحَادَثُوا الْعِلْمَ فَإِنَّ بِالْحَدِیثِ تُجْلَى الْقُلُوبُ الرَّائِنَةُ وَ بِالْحَدِیثِ إِحْیَاءُ أَمْرِنَا فَرَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَحْیَا أَمْرَنَا. بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج1، ص: 202
7. وَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ اجْتَمِعُوا وَ تَذَاکَرُوا تَحُفَّ بِکُمُ الْمَلَائِکَةُ رَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَحْیَا أَمْرَنَا وسائلالشیعة 12 22 10- باب استحباب اجتماع الإخوان و...
8. أَبُو الْفَتْحِ الْکَرَاجُکِیُّ فِی کَنْزِ الْفَوَائِدِ، عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع أَنَّهُ قَالَ تَزَاوَرُوا وَ تَذَاکَرُوا الْحَدِیثَ إِنْ لَا تَفْعَلُوا یَدْرُسْ مستدرکالوسائل 17 288 8- باب وجوب العمل بأحادیث النبی و ا
9. الکافی ج : 1 ص : 41
خيلي مطلب کاربردي بود. خدا خيرتان دهاد.
کاش اون حديثي که امام صادق صلوات الله و سلامه عليه به داود بن سرحان مي فرمايند که حتي دو نفر شما که پيش هم مي آييد و احياي امر اهل بيت مي کنيد مصداق اجتماع مي شويد و سومين شما ملکي است که براي شما استغفار مي کند و ماي? مباهات خداوند به فرشتگان مي شويد، ذکر مي کرديد.
الله اکبر از اين همه تأکيد و توصيه بر تمسک به احاديث و روايات اهل بيت عليهم السلام به خصوص در زمان غيبت که توفيق ارتباط حضوري با امام معصوم از ما سلب شده است.
معتب غلامِ امام صادق صلوات الله و سلامه عليه، گفت از امام شنيدم که به داود بن سرحان مي فرمود:
يَا دَاوُدُ، أَبْلِغْ مَوَالِيَّ عَنِّي السَّلَامَ،
اي داود به دوستانم سلام مرا برسان
وَ أَنِّي أَقُولُ: رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً اجْتَمَعَ مَعَ آخَرَ فَتَذَاكَرَا أَمْرَنَا،
و اينکه من مي گويم: خدا رحمت کرد (شايد فکر کنيد صيغه دعايي بايد معنا بشه يعني: خدا رحمت کناد، اما ...، رحم الله فعل ماضي است که نسبت تحققيه دارد و نه مثل فعل مضارع يرحم که نسبت ترقبيه دارد) بندهاي را با ديگري گردِ هم آمدند و امرِ ما اهل بيت صلوات الله و سلامه عليهم أجمعين را را به هم يادآوري کردند،
...
پس قطعاً سومينشان فرشته اي که براي آن دو استغفار مي کند،
وَ مَا اجْتَمَعَ اثْنَانِ عَلَى ذِكْرِنَا إِلَّا بَاهَى اللَّهُ (تَعَالَى) بِهِمَا الْمَلَائِكَةَ،
و هيچ دو نفري به خاطر ذکر ما اهل بيت صلوات الله و سلامه عليهم أجمعين دور هم جمع نشدند (نمي شوند) مگر اينکه خداوند به وسيله آن دو بر ملائکه مباهات و فخرفروشي کرد (مي کند) {به تعبير من به ملائکه اش به خاطر اين دو تا بنده اش پوز داد و نازيد! الله اکبر ببينيد بند? ذليل به کجا مي تونه برسه که خداوند عليِّ اعلي به آن افتخار کند}،
....
پس هنگاميکه دور هم جمع شديد به اين ذکر مشغول شويد (در بالا فرمودند چه ذکري)، پس در اين اجتماعتان و مذاکره تان احيا و زنده کردن ماست. (دقت دقت: «احياؤنا» نه «احياء امرنا» که در برخي روايات ديگر آمده است، الله اکبر)
وَ خَيْرُ النَّاسِ مِنْ بَعْدِنَا مَنْ ذَاكَرَ بِأَمْرِنَا وَ دَعَا إِلَى ذِكْرِنَا.
و بهترين مردم بعد از ما، کسي است که مذاکره کند به امر ما و بخواند و دعوت کند به سوي ذکر ما.
*مصادر اين حديث در کامنت بعدي.
دانشجو! اين قسمت کامنتهات خيلي بيخوده آدم يه حرف درست حسابي نمي تونه بزنه و هي بايد خردش کنه. درستش کن و تعداد کاراکترهاي کامنت ها رو افزايش بده ديگه.
الأمالي (للطوسي) النص 224 [8] المجلس الثامن
وسائل الشيعة ج16 348 23 باب استحباب تذاكر فضل الأئمة ع و أحاديثهم و كراهة ذكر أعدائهم ..... ص : 345
بحار الأنوار (ط - بيروت) ج1 200 باب 4 مذاكرة العلم و مجالسة العلماء و الحضور في مجالس العلم و ذم مخالطة الجهال ..... ص : 198