ابراهیم فیاض:
گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ یکی از استدلال‌هایی که راجع به کمبود تعداد فرزندان در خانواده‌ها مطرح می‌شود، مباحث اقتصادی جامعه است. بدین خاطر به سراغ دکتر ابراهیم فیاض، استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران رفتیم تا نظرش را راجع به این مسئله جویا شویم.
متن این گفت‌وگو را در ذیل می خوانید:
«خبرگزاری دانشجو» - برداشت شما از فرمایشات و تأکیدات رهبر انقلاب که بارها خطر کاهش جمعیت را در کشور گوشزد می‌کنند، چیست؟
فیاض: یک معضلی که غربیها با آن مواجه اند این است که جمعیتشان به مرور کم و پیر می‌شود و پیشرفتی که غربیها تجربه کردند ثمره‌اش این بود که جمعیتشان کاهش یافت. اگر پیشرفت غربی را دنبال کنید جمعیت حتماً کم خواهد شد.
می‌بینیم که الان جمعیت کم شده و این کاهش اوج گرفته است. حالا به جایی رسیده‌ایم که جمعیت به مرور منهدم می‌شود. بنابراین این بحث کاهش جمعیت بیشتر تئوریک است تا بخواهد بحث متافیزیکی باشد. باید کاری کنید که جمعیت را در حال تعادل بماند و پیر نشود و دچار کاهش نسبی نشود و پیشرفتی که مدنظرمان باشد باید خانواده محور باشد.
اگر پیشرفت صرفاً اجتماعی و ضد خانواده مدنظر قرارگیرد به وضعیت غرب دچار می‌شویم و جمعیت به میزان زیادی کاهش می‌یابد و حتی جامعه نیز ویران می‌شود و از بین می‌رود. وقتی زن خانواده و دختر خانواده مرتب در محیطی بیرون از خانه باشند فحشا زیاد می‌شود به این دلیل که وارد فضای تهدیدآمیز صنعتی شده‌است. ازدواج در غرب صنعت شده و خانواده نابود شده‌است. رابطه انسانی زن و مرد به رابطه جنسی صرف تبدیل شده است. مسلماً در چنین رابطه و خانواده ای بچه به وجود نمی‌آید و خانواده نیز از بین خواهدرفت.
حضرت آقا مرتب می فرمایند ما پیشرفت غربیها را قبول نداریم، ما الگوی پیشرفت ایرانی و اسلامی خودمان را می خواهیم. بحث حقوق شرعی برای ازدواج اشاره کردند که دختر و پسر در سن کم ازدواج کنند. دختر و پسر باید در سن کم ازدواج کنند و رابطه‌شان در خانواده شکل بگیرد و ازدواج موقت را هم برای افزایش جمعیت قبول ندارم و فقط ازدواج دائم راه افزایش جمعیت است.
رابطه ازدواج دائم خود به خود منجر به فرزندآوری می‌شود و دختر و پسر از سن بیست سالگی می‌توانند بچه‌دار شوند و اگر ازدواج‌های الان باشد که خانم در سن 30 سالگی و پدر درسن 35 سالگی ازدواج می‌کند پس چه زمانی و چه تعداد فرزند نهایتا می‌توانند داشته باشند؟
قطعا اگر در سن کم صاحب فرزند شوند هم بچه های صالح خواهند داشت و هم پدر و مادر جوان داریم که با خوبی و خوشی همراه با فرزندانشان می‌توانند زندگی خانوادگی خوبی داشته باشند.
پس باید سن ازدواج دائم را پایین بیاوریم. سنی که رهبر هم فرمودند یعنی حدود 18 یا 19 سالگی جوانان به سر زندگی خود بروند.
«خبرگزاری دانشجو» - برنامه تنظیم خانواده از اواخر دهه شصت در کشور اجرا شد. مدیران وقت آن زمان به چه تحلیلی رسیده بودند که برنامه کاهش جمعیت را در کشور اجرا کردند؟
فیاض: امام اعتقاد داشتند به دلیل شرایط جنگ فرزندآوری باید بیشتر شود و حتی مثال امام موسی کاظم (ع) را می‌زدند که 18 فرزند داشته است. رشد جمعیت در دهه شصت باعث شد بیشتر کار کنیم و رشد صنعتی و فکری داشته باشیم. فرزندان آن زمان با اینکه در خانواده‌های پرجمعیت بودند، اما کمتر دچار مشکلات اخلاقی و جسمی می‌شدند و ازدواج هم آن زمان اوج گرفت.
آن زمان ازدواج در سن پایین انجام می‌شد و همین باعث شد جمعیت اوج بگیرد. الان دستگاه‌های پیشگیری وجود دارد و اصلاً می‌شود کاری کرد رشد جمعیت متعادلی داشته باشیم و رشد جمعیت منفی نشود.
پس باید سن ازدواج را پایین بیاوریم. در حال حاضر خانواده‌ها در نهایت سه فرزند دارند و اگر روی همین مقدار بماند جمعیت منفی را تجربه خواهیم کرد. خلاصه از همین الان در فکر این باشیم که سن ازدواج را پایین بیاوریم. وظیفه مسوولان در حال حاضر پایین آوردن سن ازدواج است و خانواده‌ها هم باید در این راستا با دولت همکاری کنند.
برنامه‌های آموزش و پرورش باید عوض شود و دانش آموزانی که بدلیل ازدواج از مدرسه اخراج می‌شوند، این محدودیت ها حذف شود. الان بعضی از دختر و پسرها که ارتباط جنسی دارند و باید این رابطه را قانونی کرد و راه ازدواج را نباید بر آنها بست و به دلیل ازدواج از مدرسه اخراج کرد. فرزندان ما باید بتوانند در دبیرستان ازدواج کنند. من یقین دارم اگر این برنامه اخراج متاهلین از دبیرستان عوض شود که ضد ایرانی و ضد اسلامی هم هست، مطمئن باشید رشد جمعیت اوج خواهد گرفت و طلاق هم کم می‌شود. قبل اینکه فرزندان مان رابطه جنسی با این و آن داشته باشد و ذهنش به این و آن مشغول باشد. اگر در سن پایین ازدواج کند تنها با همسر خود خاطرات خوش رابطه را دارد و طلاق هم کم می‌شود.
«خبرگزاری دانشجو» - چندین دهه در ذهن ما ایرانی‌ها مرتب این را خوانده اند که دو بچه کافی است و در و دیوار و نظام درسی ما نیز این را مرتب می‌گوید این در ذهن ناخودآگاه ما شکل گرفته است، این ذهنیت چگونه پاک می‌شود؟
فیاض: این سیاست در دوره قبل از انقلاب اجرا می شد و بعد از انقلاب هم این موضوع مورد تبلیغ قرار گرفت و اصل قصه از زمان دولت سازندگی و دولت هاشمی شروع شد. الان این طور نیست و مردم خودشان آگاه شده‌اند و نقش بچه را در خانواده می‌فهمند و اکنون فرزند صرفا ًیک نقش مکمل نیست و خونواده فرزند دار، خانواده گرمی است. این را مردم می‌فهمند. فقط باید کاری کنیم ازدواج تسهیل شود.
«خبرگزاری دانشجو» - فردگرایی و راحت‌طلبی در بین اقشار جامعه زیاد شده است. این نمی‌تواند یک دلیل آن باشد که خانواده‌ها سعی می‌کنند از زیر بار مسوولیت فرزند شانی خالی کنند؟
فیاض: سن ازدواج باید پایین بیاید تا این فردگرایی‌ها از بین برود. فرد گرایی، جامعه گرایی هر دو با پایین آمدن سن ازدواج از بین می‌رود. باید سن ازدواج را پایین بیاوریم، تنها راه همین است، خود به خود فردگرایی از بین می‌رود.
مشکلات اقتصادی خانواده‌ها یکی دیگر از موانع این است که خانواده‌ها گرایش به فرزند کمتر داشته‌باشند؟ نظر شما در این خصوص چیست؟
این بدلیل فرهنگ اقتصادی خانواده‌ها است و نه مشکل اقتصادی خانواده‌ها. آپارتمانمهای 20 متری و 30 متری هم می‌تواند مشکلات متاهلین را حل کند و خوابگاه‌های متاهلی برای دانشجوها ساخته‌شود. در دانشگاه امام صادق (ع) اتفاقی که رخ داد این بود که با ساختن خوابگاه‌های متاهلی اکثراً به دلیل فراهم شدن همین تسهیلات ازدواج می‌کنند.
«خبرگزاری دانشجو» - شما می‌دانید جو دانشگاه امام صادق (ع) با اکثر دانشگاه‌های کشور متفاوت است. در دانشگاه‌های دیگر چه می‌شود کرد؟
فیاض: در دانشگاه تهران هم اگر شما خوابگاه دانشجویی متاهلی ایجاد کنید قطعاً آمار ازدواج بالا می‌رود. یک سوئیت 30 یا 15 متری برای متاهلین دانشجو ساخته شود. ما به برنامه‌ریزان همه اینها را گفتیم اما متاسفانه گوش نکردند. زمینه ازدواج که فراهم نیست، جوانان می‌شوند دوست دختر دوست پسر. اگر خوابگاه 10 یا 15 متری برای دانشجوهای متاهل ساخته شود و امکانت عمومی مثل فضای سبز و فضای عمومی داشته باشد که جوانها بتوانند ورزش کننند و یک اتاق 10 یا 15 متری برای زندگی دانشجویی متاهلی داشته باشند. این برای تشویق جوانان دانشجو برای ازدواج عالیست.
«خبرگزاری دانشجو» - چگونه می‌توان برای تشویق خانواده‌ها برای داشتن فرزند بیشتر با وجود تبلیغاتی که سالها در تنظیم خانواده در اذهان عمومی شکل گرفته است، فرهنگ سازی کرد؟
فیاض: قوای جنسی اینقدر قدرت دارد که برای دختر و پسر بتواند فرهنگ ساز باشد. فقط کافی است قوانین تسهیل ازدواج را درست کنید و به اضافه ساخت همین خانه‌هایی که قبلاً بحث کردم. چون خانواده در خانه شکل می‌گیرد. خانه که باشد خود به خود خانواده تشکیل می‌شود.
خانه‌ها باید کوچک باشد تا جهیزیه کم در آن جا شود و فشار جهیزیه هم به همین شکل کم می‌شود. وقتی جهزیه کم بشود، خود به خود مهریه هم کم می‌شود و در ننیجه ازدواجها صورت می‌گیرد و رشد جمعیت خوب می‌شود.
«خبرگزاری دانشجو» - مخالفین افزایش جمعیت فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم اقتصادی، انسانی و اجتماعی را برای افزایش جمعیت مطرح می‌کنند و معتقدند جمعیت کم اما مرفه و انسان های متعادل روحی و جسمی داشته باشیم، بهتر از این است که تعداد جمعیت بیشتر داشته باشیم با انسان هایی که تعادل جسمی و روانی ندارند. نظر شما در این خصوص چیست؟
فیاض: اینها نظریات مهندسی جمعیت است که همه اینها به اشتباه می انجامد. مهندسی جمعیت به این شکل غلط است. در قدیم مهندسی جمعیت داشتیم؟ قبلاً ما خانوده‌های پرجمعیت داشته ایم اما فرزند دانشمند و متفکر و روحانی و... در این خانواده‌های پرجمعیت تربیت شدند. اینها همه تفکرات غربی است برای توجیه افکار خوددشان و روابط جنسی آزاد.
«خبرگزاری دانشجو» - نظریه پردازان افزایش جمعیت می‌گویند در آینده با کاهش نیروی جوان کارا رو‌به‌رو خواهیم بود. اگر برای همین جمعیت در حال حاضر به نحوی برنامه‌ریزی کنیم که کیفیت زندگی افراد بالا رود و در سنین میانسالی و پیری هم از کار افتاده نشوند و همچنان کارا باشند، چه نیازی به افزایش جمعیت است؟
فیاض: این بحث افکار غربی است و تفکر غربی را برداشته اند و بر آن اساس تئوری سازی می‌کنند. چرا سن بالا نداشته باشیم که پدربزرگ و مادر بزرگ نباشند و بتوانند کمک خانواده‌های فرزندانشان کنند. و اگر دختر و پسر در سن پایین ازدواج کنند زمانی صاحب نوه می‌شوند که توان جسمی بالایی دارند و می‌توانند در نگهداری نوه‌ها به کمک فرزندان خودشان بیایند.
به جای مهدکودک مادربزرگ و پدربزرگ بچه های فرزندانشان را بزرگ کنند. این گونه عاطفه زیاد می‌شود و مهربانی‌ها در جامعه زیاد می‌شود. حالت‌های پرخاشگری در جامعه نسبت به غرب کم می‌شود. بی عاطفگی کم می‌شود.
«خبرگزاری دانشجو» - کم شدن جمعیت و فرزندآوری معدود خانواده‌ها تنها شاید به دلیل تفکرات غربی نباشد. شاید یک دلیلش تفکرات راحت‌طلبی خانواده‌ها هم است. نظر شما در این خصوص چیست؟
فیاض: اکنون بعضی از برنامه ریزان ما غرب را گذاشتند الگو و بر طبق تفکرات آنها کار می کنند. زنها را از محیط خانه بیرون آوردند. در محیط خشن بیرون گذاشته اند. غیر از سوء اسفاده جسمی، جنسی و روحی چه چیز عاید زنان شده است؟ این تفکر غربی است. مشکل این است. زن فقط داخال محیط خانه خودش آرام است. هیچ چیز برایش بهتر از این نیست که داخل خانواده خودش باشد.
کار بیرون از خانه زن را از نظر عاطفی به شدت عصبی کرده است و دختر و زن پرخاشگر، فرزند پرخاشگر هم تربیت می کند. باید مشکلات عاطفی را حل کنیم و زن و مرد وظایفشان تفاوت دارد. زن باید در محیط آرام خانه باشد باشد و مرد بیرون از خانواده مشغول کار و فعالیت باشد.
زن ها می‌توانند درس بخوانند تبحر پیدا کنند. رشد فکری داشته باشند. مردها باید فضای زندگی برای زنها درست بکنند و نه اینکه زنان بیرون از خانه مشغول کار باشند.
«خبرگزاری دانشجو» - مسئولان ما بعضاً به این نگاه اینکه کاهش جمعیت در مرحله هشدار قرار دارد، نرسیده‌اند و قوانین تشویقی خانواده‌ها برای بچه‌دار شدن هنوز به شکل جدی انجام نمی‌شود. نظر شما در این خصوص چیست؟
فیاض: بعضی از مسئولان ما غرب زده‌اند، کاری که باید انجام بدهند همان چیزی است که تکرار کردم. مرد محور خانواده است و باید کار بکند و اگر بخواهد زن مثل یک مرد و در کنار مرد کار کند، دچار هزاران بیماری روحی، روانی و جنسی می‌شود. و الان هم شده‌اند. یک شبکه فحشا در تمام شرکت‌های اقتصادی ما در حال حاضر وجود دارد و زنان در این شرکت‌های خصوصی در تهران مثل برده‌های جنسی اند و مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند.
«خبرگزاری دانشجو» - پس شما راه حل بحران کاهش جمعیت را در تحکیم خانواده و تشویق جوانان به ازدواج می‌دانید؟
فیاض: پایین آوردن سن ازدواج، ایجاد خانه‌های کوچک که هم قابل خرید و هم قابل اجاره باشد و جهیزیه کم بخواهد و غالباً دادن فرصت‌های اشتغال به مردها. وقتی سن ازدواج پایین بیاید خود به خود اشتغال مربوط به مردها می‌شود و زنها در فضای آرام خانواده قرار می‌گیرند و رشد جمعیت اوج پیدا می‌کند و زنان شکوفایی فکری و علمی بخصوص در بحث رسانه و دانشگاه‌های غیر حضوری و حضوری می توانند پیدا کنند.
منبع: هفته نامه دریای جنوب بوشهر
تعداد نظرات: ۹
ارسال نظرات
ولي وقتي زندگي دانشجويي خودمو نو نگاه مي کنيم که بعضي وقت ها حتي کار هم مي کنيم خرج خودمون به زور در مياد
اون هم طوري هست که نه به درسمون مي رسيم و نه به دانشگاه
و شرايط مون رو با بچه هايي که از ديپلم وارد کار شدن
که هم بيمه دارن و هم کار مطمئن
مقايسه مي کنيم،
آخه شما به گين چه جوري بايد رفت جلو
نه بايد طوري باشه که جوون از همين ابتدا زندگي اش با يک جور حس سر شکستگي بره جلو
حالا قضاوت با شما.
دوما پسر بالاي 27 سال نمي تونه تبادلات عشقي داشته باشه اين رو من نمي گم آقاي دکتر حبشي در پايه ريزي ازدواج موفق تو مشهد رمضان 86 مي گن.
اون پسري که دوست داره زود ازدواج کنه دنبال جنگولک بازي نيست
مي خواد زود تر سر و سامون بگيره
يک چيز ديگري هم هست
که من بشخصه متنفرم از اين که يک زندگي رو آماده کنم بعدش خانوم تازه بياد بگه سلام عليکم
دختر و پسر خوبه با هم زندگي شون رو بسازن.
يعني برم به باباي دختر بگم من 4 سال ليسانس و 2 سال ارشد و 2 سال سربازي ميخوام دخترت رو عقد کنم بعد اگر شرايط مهيا بود و دولت کريمه کار آماده داشت يه مدتم کار کنم بعد برم يه خونه بگيرم و خرج عروسي رو هم وام بگيرم تابتونم ببرمش؟
کسي هست سوال منو از حضرت آقا بپرسه؟
خود نظام سن ازدواج رو 2سال بيشتر کرده
نه تنها کم نميکنه تازه چند ماه هم به اجباري اضافه کرده .اجبارا