گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ براساس قانون سوم نیوتن، هر عملی دارای عکس العملی مساوی و مخالفت جهت نیروی و اراده است. ارتباط این قانون با بدن انسان در کجاست؟ هر انسانی دارای وزن مشخصی است و هرگاه شروع به حرکت کردن، قدم زدن، دویدن و پریدن می کند، همه ای وزن بدن او روی یک پا قرار می گیرد. به عنوان مثال، اگر وزن شخصی 70 کیلوگرم باشد، هنگام راهرفتن تمام این وزن به طور متناوب روی یک پا قرار می گیرد و اگر شروع به دویدن کند یا بپرد، وزن او حدود 2 برابر یا بیشتر نیرو ایجاد می کند.
برای این که این مطلب را دقیقاً درک کنید، از ارتفاع نیم متری روی یک دستگاه سنجش وزن بپرید و وزن خود را ببینید. عقربه ای دستگاه حدوداً وزن 140 کیلوگرم را نشان می دهد. در این حال، طبق قانون سوم نیوتن مخالف جهت پای انسان کجاست؟ مگر غیر از سرشخص است؟پس چرا ما در ناحیه ای سر خود، ضربه ای حس نمی کنیم؟! در حالی که طبق این قانون، نیروی وارده بر سر ما باید حدود 140 کیلوگرم باشد. این نیرو به چه شکلی خنثی می شود؟
ابتدا از ویژگی های کف پا شروع می کنیم. اگر کمی به کف پای خود دقت کنید، قوسی را می بنید. این قوس برای چیست؟ برای درک بهتر این موضوع، پل های قدیمی یا طاق چشمه ها را مثال می زنیم که از نظر معماری، از مقاومت بیش تری برخوردارند. وقتی انسان راه می رود، ابتدا پاشنه ای خود را روی زمین می گذارد و نیروی ناشی از وزن بدن وارد قوس می شود و به طرف مچ پا حرکت می کند. اگر دقت کنید، می بنید ساق پا تقریباً در وسط قوس پا قرار گرفته و استخوان های مچ پا رابطی است بین قوس کف پا و استخوان ساق که برآیند نیرو از طریق رأس قوس کف پا به مچ منتقل می شود.
قبل از رسیدن به ساق پا، این نیرو در مچ پا تقسیم می شود. مچ پا از 7 استخوان تشکیل شده است و بین این استخوان غضروفی وجود دارد که نقش کمک فنر را ایفا می کند؛ یعنی نیروی وارده بر ساق پا کاهش می یابد و سپس از طریق استخوان های ساق پا (به نام درشت نی و نازک نی) به طرف زانو حرکت می کند.
نیرویی که در مچ پا کاهش یافته بود، به دو قسمت تقسیم می شود تا به زانو برسد در مفصل زانو، دوباره کاهش می یابد و به استخوان ران هدایت می شود.
در مفصل ران و لگن، به خاطر شکل سراستخوان ران و حفره ای لگن این نیرو بار دیگر نصف می شود. سپس نیروی نصف شده در هر ران به خاطر شکل خاص لگن و قوس های حساب شده ای آن به لگن منتقل می شود و قسمت اعظم نیروی واراده خنثی می شود و برآیند از طریق ستون فقرات به طرف بالا حرکت می کند.
ستون فقرات در هر انسانی دارای چهار انحنای خاص است و قسمت پایین آن قطورتر است و هر قدر که به طرف بالا می رود تا به مهره های گردن برسد، به مرور نازک می شود، زیرا مهره های گردن فقط مسئول حفظ و نگهداری جمجمه هستند. ستون فقرات از مهره های متعدد با شکل های خاص ساخته شده و روی هم طوری قرار گرفته که تناسب دقیقاً در آن ها محاسبه شده است.
مهم تر از همه، وجود دیسک در بین مهره هاست. دیسک ها از مواد ژلاتینی و لاستیکی ساخته شده اند و به مقدار نیاز حرکت می کنند و این حرکت، خود نیروی وارده به استخوان را به مرور خنثی می کند تا به جمجمه برسد.
جالب این که جمجمه ای انسان از استخوان های کروی و بسیار محکمی که در هم فرو رفته، ساخته شده است، به گونه ای که جدا شدن آن ها از یک دیگر به راحتی مقدور نیست. چون نیروی ضعیف شده ای که از طریق ستون فقرات وارد جمجمه می شود، در سطح کل کره پخش و بلافاصله خنثی می شود؛ به طوری که انسان هیچ ضربه ای را در سر خود احساس نمی کند، آیا تاکنون به چنین نکته ای دقت کرده اید یا بی توجه از کنار آن گذشته اید؟
اسکلت بدن انسان علاوه بر اینکه به بدن شکل خاصی میبخشد وظیفه مهمتری نیز دارد که اکثرا از آن غافلند و همین غفلت موجب ناراحتیها و بیماریهای فراوانی میشود. یکی از مهمترین وظایف استخوانها در بدن، خونسازی است. زندگی انسان بستگی به کارکرد به موقع مغز استخوان دارد. در افراد بالغ، استخوانهای لگن، دندهها و ستون فقرات کار خونسازی را به عهده دارند؛ از این رو، باید به دقت از آنها مراقبت و محافظت کنیم.
غذاهای مفید برای استخوان
غذاهایی که از کلسیم و فسفر برخوردارند، بهترین غذای استخوان به شمار میروند. برخی از این غذاها عبارتند از: کشک، انواع کلم پونه کوهی و چهار مغز؛ یعنی مغز گردو، بادام فندق ، پسته، کنجد با پوست به صورت خام سبزیجات میوهجات و روغن زیتون که بهتر است با خرما میل شود.
نور مستقیم آفتاب، مصرف کلسیم و فسفر خوردن کله جوش که یک غذای سنتی است. خرما و شیره خرما بهترین غذا برای محافظت از استخوانهاست. نرمش و ورزش روزانه نیز موجب قوی شدن و استحکام استخوانها میشود.
غذاهای مضر برای استخوان
چای انواع ترشیجات، سرکه، ماست، پنیر و چای شیرین (به عنوان وعده غذایی صبحانه) استفاده نکردن از نور خورشید و خوردن غذاهای ممنوع که موجب میشود غدد درونریز وظیفه خود را به خوبی انجام ندهند و در نتیجه اسکلت و استخوانبندی بدن دچار اشکال و بیماری میشود؛ بیماریهای خطرناکی مانند پوکی استخوان آرتروز و ساییدگی استخوان.
توجه: حرص خوردن و عصبی شدن عامل مهم پوکی استخوان است!