مشاور دبیر شورای نگهبان گفت: همانطور که شورای نگهبان از آرای ملت در سال 88 دفاع کرد؛ در سال 92 نیز پاسدار آرای مردم بود چرا که بی طرفی یکی از شرایط اصلی شورای نگهبان بوده و هست.
به گزارش گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، عباسعلی کدخدایی مشاور دبیر شورای نگهبان قانون اساسی که به مناسبت فرارسیدن گرامیداشت روز این شورا پیش از خطبههای نماز جمعه تهران سخن میگفت با تبیین علل تأسیس شورای نگهبان افزود: نگاهی به باورهای مردم ایثارگر ما در قبل از انقلاب نشان میدهد که آنان دو شعار پایهای داشتند که به عنوان خواستهای اصلی خود مطرح میکردند، یکی نفی ظلم و بیعدالتی طاغوتی و دیگری اجرای احکام دین مقدس اسلام بود.
وی گفت: این دو خواست اصلی به خوبی در شعارهای مردم مسلمان و ایثارگر ما تبلور داشت و اگر به شعارهای قبل از انقلاب مراجعه کنیم بهخوبی درمییابیم این خواستهها بارها چه قبل و چه پس از انقلاب مورد تأکید و تأیید حضرت امام (ره) نیز قرار میگرفت.
کدخدایی افزود: جمهوری اسلامی ایران نظام سیاسی متکی به حمایتهای مردم بوده و هست و جمهوریت و حضور مردم به تعبیر مقام معظم رهبری یکی از ارکان این نظام است و به واسطه اعتمادی که بین مردم و مسئولان و امام و امت بود در همان آغاز شاهد بودیم که نوع این نظام نیز به همهپرسی مردم گذاشته شد.
وی با اشاره به رأی اکثریت قریب به اتفاق مردم ایران به جمهوری اسلامی گفت: این کاری بود که کمتر در کشورهای دیگر صورت می گیرد و نظام های سیاسی دیگر این طور عمل نمی کنند که نوع نظام را آن هم در روزهای آغازین نظام سیاسی جدید به رأی بگذارند و این نشان از اعتماد متقابل امام و امت بود. مردم ما به خوبی به امام و مسئولان اعتماد داشتند و حضرت امام (ره) نیز به همراه مسئولان به مردم اعتماد داشتند.
کدخدایی افزود: پس از تعیین نوع نظام سیاسی ما، بلافاصله مقدمات تدوین قانون اساسی آغاز شد و مجلس بررسی قانون اساسی با عنوان مجلس خبرگان اول شکل گرفت در فاصله کوتاهی در چند ماه، متن قانون اساسی پس از بررسی های کارشناسی در مجلس خبرگان تصویب و دوباره به رأی مردم گذاشته شد.
وی گفت: در فاصله اندکی هم نوع نظام سیاسی ما انتخاب شد و مردم به نظام جمهوری اسلامی رأی مثبت دادند و هم به قانون اساسی به عنوان سند ملی و سند مشترک میان انسانهای همنوع در جامعه سیاسی رأی دادندکه به تعبیر رهبری ستون فقرات نظام ما قلمداد می شود.
کدخدایی افزود: طبیعی است که هر نظام سیاسی نیازمند تلاش و ایثار در هنگام تأسیس است و مردم ایثارگر ما بهخوبی از عهده این آزمون برآمدند و با حضور در صحنه های مختلف انقلاب اسلامی تا به ثمر رسیدن شجره طیبه انقلاب ایفای نقش کردند اما این کافی نیست، عقل سلیم و تجربه بشری به ما آموخته است که برای حفاظت و پاسداری از آن نظام هم نیازمند تلاش، مجاهدت، ایثار و اتخاذ راهکارهای مناسب هستیم.
وی گفت: نمی توانیم به ایجاد نظام سیاسی و تدوین قانون اساسی اکتفا و اعتماد کنیم که دیگر در مسیر اجرا، نظارت و پاسداری از آن را به فراموشی بسپاریم.
مشاور عالی دبیر شورای نگهبان با اشاره به تجربه تلخ دوران مشروطه در کشورمان افزود: نهضت مشروطه، نهضتی مردمی بود که با حمایت علما و مراجع وقت برای مقابله با بیعدالتی و ظلم حکام وقت شکل گرفت و در ابتدا به خوبی پیش رفت.
کدخدایی گفت: حمایت های علما و مراجع وقت و حمایتهای مردم نشان داد مردم ما می توانند در این جهت به خوبی گام بردارند اما اشکالی که در آن نهضت ایجاد شد این بود که دقت لازم در پاسداری از قانون اساسی و نظام سیاسی وقت نشد.
وی افزود: البته تدوین کنندگان با اصرار علمایی مانند شیخ فضلالله نوری، اصل تراز را در متمم قانون اساسی مشروطه لحاظ کردند ماده 2 این متمم به این مسئله اشاره داشت که همیشه مجمعی از علمای تراز اول بر مصوبات مجلس نظارت کنند که از احکام شرعی و اسلامی تخطی نکند اما افسوس که این سازوکار از همان ابتدا در نطفه خفه شد و ابتر ماند و نتوانست هدف اصلی تدوین کنندگان را برآورده کند.
کدخدایی گفت: نتیجه اینکه نهضت مشروطه که نهضتی ضددیکتاتوری و مقابله با حکام ظالم بود به عکس خود تبدیل شد و نظامی را شاهد بودیم که از استبداد و دینستیزی به مراتب از نظام های قبلی بدتر بود. نظام دیکتاتوری رضاخان و پسر ملعونش را تا دهههای مختلف پس از نهضت مشروطه، مردم ایران شاهد بودند و به مردم یک نظام دیکتاتور و دینستیز دیگر تحمیل شد و اینها همه به علت دقت نکردن در پاسداری از قانون اساسی و نظام سیاسی وقت و نظارت بر آن بود.
وی افزود: قانون اساسی که به عنوان سند ملی همیشه بیانگر آرمان ها و باورهای مشترک مردم هست، اهداف عالی را درنظرمیگیرد و از حقوق و تکالیف متقابل مردم و دولت یاد می کند به عنوان سند ملی و میثاق مشترک قلمداد می شود و نیازمند پاسداری است.
کدخدایی گفت: تدوین کنندگان قانون اساسی در مجلس خبرگان به ویژه شهید بزرگوار مرحوم آیت الله دکتر بهشتی بر این مطلب اصرار زیادی داشت که تجربه مشروطه تکرار نشود و بنابراین، سازوکار مؤثری در قانون اساسی برای پاسداری از اسلامیت و جمهوریت نظام پیش بینی شد.
وی افزود: اصل 91 قانون اساسی پس از تبیین وظایف شورای نگهبان، وظیفه این نهاد را پاسداری از احکام اسلام و قانون اساسی ذکر کرده است. جمهوری اسلامی ایران یک نظام مردمسالار دینی است و مردمسالاری دینی به عنوان ویژگی اصلی نظام شناخته شده است و این هر دو باید پاسداری شود.
کدخدایی گفت: شورای نگهبان قانون اساسی با این ایده و فکر شکل گرفت که در طول عمر نظام سیاسی ما، انحرافی ایجاد و آسیبها و آفتهایی به نظام وارد نشود و بنابراین در دو بعد نظارت تقنینی و نظارت سیاسی یا آنچه به عنوان نظارت بر انتخابات میشناسیم در اصول مختلف قانون اساسی از این شورا یاد شده است.
وی افزود: مصوباتی که در مجلس شورای اسلامی به تصویب میرسد نیازمند دقت از نظر انطباق با موازین شرع مقدس و قانون اساسی است؛ یعنی نه احکام شرع باید نادیده گرفته شود و نه حقوق ملت؛ طبق فصل سوم قانون اساسی.
کدخدایی گفت: در 9 دوره فعالیت مجلس شورای اسلامی بیش از 2800 مصوبه داشته که شورای نگهبان درباره آن اظهار نظر کرده که برخی از آن با شرع مقدس مغایرت داشته که با ایرادات فقهای معظم شورای نگهبان مواجه شده و برخی با حقوق مردم و اصول قانون اساسی مغایرت داشته است.
وی افزود: در بعد نظارت سیاسی در طول سالهای پس از انقلاب بیش از سی و چند انتخابات را شاهد بودیم که البته نظارت بر برخی از آن مانند انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا بر عهده شورای نگهبان نیست اما در بخش هایی مانند انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی و همهپرسیها، شورای نگهبان سعی کرده است با اتخاذ راهکارهای مناسب و با استناد به اصول قانون اساسی و قوانین وضع شده در این زمینه، نظارت دقیقی بر صحت انتخابات انجام دهد.
کدخدایی گفت: انتخابات در جمهوری اسلامی ایران به عنوان مظهر جمهوریت نظام شناخته می شود. در اصل ششم قانون اساسی بر این مطلب تکیه و تأکید شده که اداره امور کشور از طریق اتکا به آراء عمومی است و مصداق آن انتخابات ذکر شده است.
وی با اشاره به بیانات و تأکیدات امام راحل و مقام معظم رهبری درباره حضور مردم، اهمیت آن و اصالت داشتن آن افزود: دو تعبیر زیبایی را که مقام معظم رهبری درخصوص آراء مردم در سالهای مختلف مطرح کردند یادآوری میکنم؛ معظمله از آراء مردم به عنوان امانتهای الهی یاد کردند و معلوم است که امانت الهی چه بار سنگینی است بهویژه برای نهادهایی مانند شورای نگهبان که در این باره وظیفه دارند.
کدخدایی گفت: در انتخابات پارسال نیز شاهد بودید که مقام معظم رهبری از آراء مردم با تعبیر دقیق حقالناس یاد کردند.
شورای نگهبان وظیفه سنگین پاسداری از آراء مردم را به عهده دارد.
وی افزود: انتخابات در طول سالهای گذشته و ادوار مختلف بهخوبی برگزار شده و شورای نگهبان تلاش کرده است با نظارت دقیق و با استفاده از راهکارهای مناسب در حدود وظایف قانونی خود، وظیفه پاسداری از آراء مردم را به عنوان امانات الهی بهخوبی ادا دهد.
مشاور عالی دبیر شورای نگهبان قانون اساسی گفت: برای این شورا فرقی نمیکند و فرقی نکرده است که چه کسانی و چه گروههایی شرکت میکنند کسانی که شرایط لازم در قانون انتخابات را دارند برای این شورا تفاوتی نمیکند و شکلگیری دولتهای مختلف با گرایشهای گوناگون و مجالس مختلف با گرایشهای گوناگون شاهدی صادق بر این مدعاست.
مشاور عالی دبیر شورای نگهبان قانون اساسی گفت: این شورا همانطور که در انتخابات سال 1388 از آراء مردم دفاع و پاسداری کرد، در انتخابات سال 1392 نیز به همان صورت عمل کرد و برای اعضای این شورا میان این دو انتخابات یا انتخابات پیش از آن هیچ تفاوتی نبود و در آینده نیز این گونه خواهد بود.
وی، بی طرفی را از شرایط اصلی ادای وظایف شورای نگهبان در گذشته و حال دانست و اظهار داشت: شهادت می دهم در طول مدتی که توفیق خدمت در این شورا داشتم، اعضای آن بر همین نکته تأکید داشتند و بر این اساس حرکت میکردند.
کدخدایی افزود: شورای نگهبان با نگاه دوگانه دفاع از نظام مقدس جمهوری اسلامی و پاسداری از حقوق مردم کارنامه قابل قبولی ارائه کرده است، هم در بعد نظارتهای تقنینی و هم در بعد نظارتهای سیاسی، یعنی نظارت بر انتخابات، و تلاش کرده است که در همین جهت حرکت کند و ناظری امین در صیانت از قانون اساسی، نظام سیاسی و حقوق مردم بوده است.
وی با طرح این پرسش که در چشم انداز آینده انتظار از این نهاد مقدس چیست گفت: انتظار آن است که با رعایت اصول قانون اساسی و در سایه تدابیر مقام معظم رهبری و با حفظ وحدت و انسجام داخلی و تبیین همهجانبه وظایف خود برای افکار عمومی، در ادای این وظیفه دینی ،تاریخی و سیاسی خود مصممتر از گذشته حرکت و مسیر تحقق الگوی مطلوب از نظام سیاسی و نظارت دینی را محقق کند.