زیارت و توسل؛ خاری در چشمان وهابیت
گروه فرهنگی«خبرگزاری دانشجو»؛ حضرت معصومه (س) از بزرگترین شخصیت های شیعی در جهان تشیع است که در وصف مقام و منزلت ایشان احادیث مستند و متقنی از اهل بیت عصمت و طهارت روایت شده است که همین احادیث دلیل بر عظمت و شرافت آن بزرگوار دلالت دارد.
زیارت حضرت معصومه (س) از جمله نکاتی است که در احادیث اهل بیت به آن تاکید و سفارش بسیار شده است؛ شيخ صدوق از سعد بن سعد روايت كرده كه از حضرت رضا عليه السّلام درباره فاطمه دختر موسى بن جعفر عليه السّلام سؤال كرد؟حضرت فرمود: هر كه او را زيارت كند، براى او بهشت است. «1»
همچنین امام جواد عليه السّلام روايت شده كه هركه قبر عمه ام را در قم زيارت كند، بهشت براى اوست.«2»
امام جعفر صادق (ع) می‌فرماید:«به درستی که از برای خداوند تعالی حرمی است که او مکه است، و از برای حضرت رسول صلی الله علیه وآله حرمی است که او مدینه است، و از برای حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام حرمی است که او کوفه است، و از برای ما اهل بیت حرمی است که او قم است. زود است دفن شود در او زنی از فرزندان من که اسم او فاطمه است: «من زارَها وَجَبت له الجنّة«3»؛ کسی که زیارت کند او را، بهشت بر او واجب است».
زیارت ائمه و مومنان صالحی که زیارت آنان مورد سفارش و تاکید اهل بیت بوده است از عقاید مشترک اسلامی است که بین فرق و مذاهب مختلف اسلام، مشترک است. اما در طول تاریخ با فتوای اشتباه و مغرضانه ابن تیمیه این اعتقاد مختص به شیعه خوانده شده است و ابن تیمیه و پیروان وی زیارت قبر معصومین و فرزندان ایشان را شرک اعلام کرده اند و بنابر همین استدلال خون شیعه را مباح دانسته اند.
به بیان ساده تر، زیارت امام رضا (ع) یا زیارت حضرت معصومه (س) از دیدگاه این افراطیون وهابی شرک و گناه محسوب شده است و به همین سبب کشتن شیعه را مباح می‌دانند.
ابن تیمیه معتقد است که سفر برای زیارت قبر پیامبر خدا (ص) حرام است و به طریق اولی زیارت دیگر قبور نیز حرام خواهد گردید. ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب زیارت را حرام و شرک دانسته اند و اعتقاد دارند که مرتکب کننده آن را باید کشت و اموال وی را غارت کرد.
دلیل قرآنی
آیه 64 سوره نساء: رجحان این عمل در زمان حیات رسول الله ثابت شده همین امر پس از رحلت ایشان نیز صادق است چرا که ان حضرت دارای حیات برزخی بوده و سلام زائر را می‌شنود و اعمال بر ایشان عرضه می‌شود.
دلیل روایی
احادیث فراوانی از رسول خدا درباره تعظیم و بزرگداشت و زیارت قبر مطهر آن حضرت وارد شده است که همه راویان آن توسط عالمان راوی شناس اهل سنت توثیق شده اند؛ از این رو با با احادیث معتبر روشن می‌شود که ادعای جعلی بودن تمام احادیثی که از پیامبر خدا (ص) در مورد زیارت وارد شده افترایی عظیم است.
بنابر نمونه حافظان و محدثان بسیاری از اهل سنت مانند ابن ابی الدنیا، ابن خزیمه،دارقطنی،دولابی، ابن عساکر و تقی الدین سبکی حدیث ذیل را در بیشتر منابع اهل سنت ذکر کرده اند:
پیامبر اکرم (ص) فرمودند:« هر کس قبر من را زیارت کند شفاعتش بر من لازم خواهد شد.»«4»
همچنین ابن عمر در روایتی دیگر گوید: پیامبر اکرم (ص) فرمدند:« هرکس فقط به انگیزه زیارت من بیاید، بر من لازم است که در روز قیامت شفیع او باشم.»
این حدیث در 16 منبع اهل سنت آمده است که از راویان آن می‌توان به طبرانی حافظ بن سکن بغدادی،دارقطنی و ابونعیم اصفهانی اشاره کرد.«5»
همچنین در 25 منبع اهل سنت از راویانی چون شیبانی، ابویعلی، بغوی، و ابن عدی حدیث ذیل روایت شده است:«هرکس حج گزارد و قبر من را بعد از وفاتم زیارت کند، به سان کسی است که در دوران زندگیم من را زیارت نموده است.»«6»
سیره و رفتار اصحاب
سومین دلیل برای مشروعیت زیارت، سیره و رفتار اصحاب پیامبر(ص) است. در روایتی آمده است: آن گاه که عمر بن خطاب بعد از فتوحات شام وارد مدینه شد، در نخستین اقدام به مسجد آمد و به رسول خدا (ص) فرستاد«7»
درباره سیره و رفتار اصحاب دلایل و مستندات بسیاری وجود دارد که می‌توان به کتب فتوح الشام، وفاء الوفاء باخبار المصطفی اشاره کرد.
دیدگاه عقلی
مشروعیت زیارت از دیدگاه عقل نیز قابل استناد است، چرا که عقل می‌گوید تعظیم کسی که خداوند تبارک و تعالی او را بزرگ داشته نیکو است.
زیارت هم نوعی تعظیم و بزرگداشت است. زیارت پیامبر خدا (ص) که نوعی به احترام به آن حضرت است از شعائر الهی است چرا که این عمل بر خلاف میل دشمنان و مخالفان اسلام است.
موضع گیری علمای اهل سنت در برابر توهمات ابن تیمیه
غیر از دلایل چهارگانه ذکر شده که شرعی بودن زیارت را اثبات می‌کند علمای اهل سنت نیز در برابر توهمات ابن تیمیه موضع گیری داشته اند.
قسطانی می‌گوید: گفتار ابن تیمیه در مورد منع زیارت پیامبر خدا (ص) از زشت ترین مسائلی است که از وی نقل شده است. «8»
همچنین عزامی شافعی می‌گوید: ابن تیمیه بر جناب پیامبر (ص) نیز جسارت نمود و گفت: بار سفر بستن برای زیارت آن حضرت گناه است.«9»
مشروعیت زیارت دیگر قبور در احادیث و سنت
دیگر قبور نیز مانند قبر رسول الله (ص) زیارت آن مشروعیت دارد چرا که خود پیامبر (ص) به زیارت قبور می‌رفتند و مسلمانان را به این عمل ترغیب می‌کرد و آن بزرگواران به زیارت قبر مادرش آمنه بنت وهب می‌رفت. سیره مسلمانان نیز چنین بود که به زیارت قبور مسلمانان می‌شتافتند.
در این مورد احادیثی از پیامبر(ص) نقل شده است: «به زیارت مردگانتان بروید و بر آنها سلام یا صلوات بفرستید چرا که آنان مایه عبرت شما هستند.«10»
پیامبر خدا (ص) همواره در آغاز سال به زیارت قبور شهیدان می‌آمد و می‌فرمود:« سلام بر شما به خاطر استقامت و صبرتان پس سرانجام آن سرا چه نیکوست.»«11»
سیره و روش صحابه و تابعین در زیارت قبور نیز عملی رایج بوده است که میان صحابه و تابعین رواج داشته و کسی عمل آنان را شرک تلقی نمی کرده است.
همچنین سیره معصومان از گذشته تا کنون بر این بوده است که قبور اصحاب و مومنان را زیارت می‌کردند و به آن ها توسل می‌کردند و تبرک می‌جستند که در این میان به قبر بلال بن حمامه حبشی، قبر سلمان فارسی، قبر ابو ایوب انصاری اشاره کرد
هدف وهابیت نفی و هدم الگوهای شیعی است
بنابر شواهد و مدارک هدف ابن تیمیه و پیروانش همچون محمد بن عبدالوهاب که زیارت را شرک دانسته اند مخالفت با ساختن قبور نیست؛ بلکه هدف وهابیت از مخالفت با ساختن قبور عمل به یک دستور شرعی نیست بلکه به دنبال هدم و نفی این الگوها هستند در حالیکه انسان برای تربیت و تشخیص راه احتیاج به الگو دارد.
بنابراین زیارت حضرت معصومه را می‌توان از بزرگترین شعائر اسلام دانست که سبب مشخص شدن سره از ناسره می‌شود بنابراین وهابیت با هدف گیری شخصیت های شیعی سعی در کم رنگ کردن جلوه های این بزرگان دارد وگرنه ساختن قبور و ادعای شرک بودن زیارت دست آویز و حیله ای بیش نیست.
منابع:
- ثواب الأعمال / ترجمه حسن زاده ص 225
- کامل الزيارات، ص 536، ح 827.
- بحارالانوار، ج 48، ص 316 – 317
- سنن دار قطنی ج 2 ص 278،السنن الکبری ج 5 ص 245،الشفا بتعریف حقوق المصطفی ج 2 ص 83 و 84 ، رک الغدیر ج 5 ص 93
- المعجم الکبیر ج 12 ص 291، احیا علوم الدین ج 1 ص 258، شفاء السقام ص 83،
- المعجم الکبیر ج 12،ص 406، سنن دارقطنی ج 2 ص 278
- شفاء القسام ص 144، گفتنی است که بحث در این جا جدلی است و ما فقط رفتار معصوم را حجت می‌دانیم خواه صحابی باشد و خواه نباشد.
- ارشاد الساری ج 2 ص 329
- فرقان القرآن ص 123، رک الغدیر ج 5 ص 155
- اخبار مکه ج 2 ص 52
- وفاء الوفا باخبار المصطفی ج 3 ص 932
ارسال نظرات