بررسی وضعیت توسعه ICT و شکاف دیجیتالی در کشور/ دسترسی بیش از ۲۱ میلیون کاربر به اینترنت

گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»؛ به منظور تدوین نظام «پایش شاخص‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات» کشور، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اقدام به طراحی مدلی برای بررسی وضعیت توسعه ICT کشور کرده است.

نظام پایش شاخص‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، شامل، مفاهیم کلیدی مجموعه کلیدی شاخص‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور، روش سنجش، ارزیابی و تحلیل شاخص‌های فناوری اطلاعات در کشور، متولی تامین زیرساخت‌های فنی، آموزشی و پژوهشی (ساختار نهاد راهبری) و ساز و كارهای لازم به منظور تعامل با نهادهای بین المللی، ظرفیت سازی فنی و آموزش است.

توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، گسترش امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات، اقتصاد فناوری اطلاعات، پژوهش و توسعه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات ، بسط قوانین و مقررات ناظر بر فضای مجازی، دولت الکترونیکی، سلامت و رفاه الکترونیکی، تجارت و كسب و كار الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی، یادگیری الکترونیکی، فرهنگ و محتوای ایرانی-اسلامی در فضای مجازی، عدالت الکترونیکی، دسترسی خانوارها به فاوا و استفاده افراد از فاوا جزو شاخص‌های  فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور است.

همچنین محورهای کلیدی نظام شامل دولت الکترونیک، سلامت و رفاه الکترونیکی، تجارت و کسب و کار الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی، آموزش و یادگیری الکترونیکی، فرهنگ و محتوی ایرانی-اسلامی در فضای مجازی و عدالت الکترونیکی است.

مجموعه کلیدی شاخص‌های فاوا نیز عواملی مانند توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات/مخابرات، گسترش امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات، اقتصاد فناوری اطلاعات، پژوهش و توسعه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، بسط قوانین و مقررات ناظر بر فضای مجازی است.

در نمودارها و جداول زیر وضعیت توسعه ICT و شکاف دیجیتالی در تهران و سایر شهرها بررسی و به تصویر کشیده شده است. به طوری که براساس این جدول، تهران بالاترین ضریب نفوذ و سیستان و بلوچستان کمترین ضریب نفوذ را براساس متودولوژی‌های ITU به خود اختصاص داده است.

برهمین اساس در تصویر زیر نسبت خانوارهای دارای دسترسی به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت باند پهن که از سال ۸۹ طراحی آن آغاز شده است، به تصویر کشیده شده است و از همین رو باید تا پایان سال ۹۴ اجرای این شبکه کامل شده و کلیه خدمات و کسب‌کارهای داخلی براساس آن اجرایی شود.

همچنین براساس طرح آمارگیری دسترسی خانوارها به فناوری اطلاعات در سال ۹۲ کاربران اینترنت در ایران ۲۱ میلیون و ۱۶۵ هزار و ۳۰۶ نفر اعلام شده که به صورت تقریبی یک چهارم جمعیت کشور به اینترنت دسترسی دارند و این تعداد شامل افرادی می‌شود که در 3 ماه متوالی در سال توانسته‌اند از اینترنت استفاده کنند.

طبق پیش‌بینی‌های انجام شده از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار است تا پایان سال ۹۴ کلیه خانوارهای روستایی به اینترنت دسترسی پیدا کنند و این در حالی است که این عدد تا پایان سال ۹۲ کمتر از یک سوم کل جمعیت روستایی بوده است.

در موضوع وضعیت دسترسی خانوارها به خدمات فناوری اطلاعات در کشور نیز بر اساس آمارهای به‌دست آمده ۹۷.۶ درصد خانوارها به خدمات تلفن ثابت و سیار دسترسی دارند و از کل جمعیت شهری ۹۳.۵ درصد و از مجموع جمعیت روستایی ۸۴.۱ درصد دسترسی به این خدمات ممکن شده است.

همچنین ۴۵.۹ درصد خانوارها به رایانه دسترسی داشته و برای ۹۸.۴ درصد خانوارها نیز دسترسی به تلویزیون فراهم شده است.

به طور کلی ضریب نفوذ استفاده افزار از خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور  ۶۱.۵ درصد و این رقم در تهران ۷۱.۲ درصد اعلام شده است.

در بخش دوم این گزارش رتبه ایران در شاخص توسعه دولت الکترونیک، امنیت سایبری، سبد هزینه فناوری اطلاعات و ارتباطات، اقتصاد دانش بنیان و بسیاری موارد دیگر بررسی خواهد شد.