ناباروری باید برچسب‌زدایی شود

به گزارش گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»، شهین دخت مولاوردی در افتتاحیه کنگره بین ‌المللی تولید مثل با اشاره به آیه ای از سوره مبارکه شوری اظهار داشت: در دین مبین اسلام یکی از مهم‌ترین فلسفه‌های ازدواج بقا و دوام نسل است و از آیات و روایات بسیار به فرزندآوری توصیه شده است در فرهنگ ایرانی تولید مثل و فرزندآوری جایگاهی ویژه دارد و گویی میل انسان به جاودانگی با داشتن فرزند محقق می‌شود.

وی ادامه داد: در سالهای اخیر به دلایل متعدد از جمله تحولات اجتماعی، اقتصادی و نیز سیاست‌های جمعیتی سابق، با کاهش نرخ فرزندآوری در کشور مواجه هستیم که این موضوع به گفته جمعیت شناسان و متخصصان علوم اجتماعی می‌تواند زمینه های بروز بحران‌های جمعیتی در آینده کشور باشد.

مولاوردی گفت: کاهش نرخ تولید مثل در کشور دو آسیب عمده به دنبال دارد از نظر جمعیتی بحران سالخوردگی کشور را تهدید می‌کند و ادامه این روند جمعیت جوان و شاداب ایران را به جمعیتی کهنسال و آسیب پذیر تبدیل خواهد کرد. جمعیتی که نیروی کار مولد و موثر ندارد و این وضعیت برای کشور در حال توسعه به معنی از دست دادن آینده و رشد و شکوفایی است.

معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور تصریح کرد: از نظر اجتماعی هم تاخیر در ازدواج و عدم تمایل به فرزندآوری بنیان خانواده را سست و جدایی‌ها را آسان می‌کند متاسفانه جامعه ما با این دو آسیب به شدت درگیر است ضمن این که میانگین سن ازدواج نیز در کشور بالا رفته است همچنین آمارهای نگران کننده ای از رشد طلاق در جامعه در حال انتشار است.

وی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که کاهش نرخ رشد جمعیت بیشتر ریشه در وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه دارد و تنها با وضع قوانین و دستورالعمل و بخشنامه نمی توان خانواده ها و به ویژه زوج های جوان را وادار به فرزندآوری کرد.

مولاوردی افزود: الزامات معاش و تغییر نقش کارکرد زن و مرد در جامعه موضوعاتی است که باید در سیاستگذاری جمعیتی به آن توجه شود چرا که بدون توجه به این متغییرها نمی‌توانیم منتظر تغییر در تمایل زوج‌های جوان به فرزندآوری باشیم.

معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور گفت: البته دولت یازدهم به طور جدی نیز این دغدغه ها را پیش می گیرد و تلاش دارد کشور را در برابر این دو بحران محافظت کند.

وی افزود: اجرای سیاستی‌های کلی جمعیت و طرح تحول نظام سلامت یکی از این اقدامات است که در دستور کار دولت قرار دارد. همچنین تدوین برنامه کنترل و کاهش طلاق مورد توجه شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفته است.

وی افزود: در سالهای اخیر در میان علل عمده طلاق به مسئله ای اشاره شده است که ضرورت علوم و فناوری تولید مثل در کشور را برجسته می نماید و این مسئله همان ناباروری است در واقع می توان گفت اگرچه بخشی از جامعه تمایل به فرزندآوری را از دست داده و ما موظف به ترغیب این بخش با استفاده از سازوکارهای هدفمند حمایتی و تشویقی هستیم بخش دیگری از خانواده ها به دلیل ناباروری و نداشتن فرزند از هم می‌پاشد.

وی گفت: با توجه به این نکته وظیفه دولت در زمینه حمایت از زوج های نابارور و تلاش برای توسعه پژوهشی، درمان ناباروری و علوم تولید مثل اهمیت مضاعف می یابد به نظر می رسد باید بخشی از تلاشها برای تحقق سیاست های جمعیت و برنامه کنترل و کاهش طلاق به توسعه و تسهیل درمان ناباروری اختصاص یابد.

معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور اظهار داشت: حدود20 درصد از زوج های جامعه نابارور هستند و این بدان معناست که ما با بخشی بزرگی از خانواده ها مواجه هستیم که دغدغه داشتن فرزند دارند و برای رفع مشکل ناباروری خود نیازمند حمایت هستند.

وی ادامه داد: حمایت از بیماران نابارور به شکل های گوناگون قابل انجام است از یک سو هزینه های درمان ناباروری گران است و دولت می تواند با همکاری وزارت بهداشت، سازمان تامین اجتماعی و سایر دستگاههای ذیربط به کمک زوج های نابارور بیاید و با تحت پوشش قرار دادن بیمه  بخشی از هزینه های درمان، این زوج ها را یاری کند.

مولاوردی خاطرنشان کرد: اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران به ویژه در دوران بارداری و شیردهی و پوشش بیمه‌ای هزینه های زایمان و درمان ناباروری مردم و تقویت نهادها و موسسات حمایتی ذیربط یکی از مواردی است که در سیاست های های کلی جمعیت مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: از سویی دیگر اگرچه ایران به ویژه در دهه اخیر در زمینه فناوری های نوین کمک باروری جایگاه ویژه ای در منطقه دارد و در زمینه احکام شرعی مربوط به استفاده از این فناوری‌ها نیز نسبت به دیگر کشورهای مسلمان پیشرو بوده است و بسیاری از مراجع عظام حکم به جواز استفاده از این فناوری ها داده اند اما هنوز در زمینه تدوین و اجرا با مشکلاتی مواجه هستیم که سازوکارهای قانونی حمایتی از روش های نوین درمان ناباروری مانند رحم جایگزین و اهدای جنین و گامت را با خلاهای بسیاری روبرو کرده است.

وی افزود: دولت می تواند با همکاری دیگر قوا در زمینه رفع این مشکل قدم بردارد و وضعیت را به جایی برساند که بیماران نابارور با امنیت خاطر از این روش ها بهره مند شوند.

معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور گفت: نکته دیگری که در زمینه تولید مثل با وظایف معاون زنان و  امور خانواده ریاست جمهوری در ارتباط است، فشار روانی و اجتماعی ناباروری بر خانواده های نابارور به ویژه زنان است در فرهنگ ما مسئولیت ناباروری همواره متوجه زنان است. زنان نازا خوانده می شوند و حتی به رغم پیشرفت علمی و مشخص شدن نقش مساوی با مردان در بروز این بیماری باز هم زنان هستند که بار این بیماری را به دوش می کشند زنان باید به دنبال درمان خود بروند و بررسی های تشخیصی و درمانی به غلط بر زنان متمرکز است. حتی  در صورت نابارور بودن مرد، زنان باید برای حفظ خانواده و وجه همسر خود، مسئولیت ناباروری را بپذیرند و بار روانی و اجتماعی سنگینی را تحمل کنند.

مولاوردی اظهار داشت: به نظر می رسد باید در این زمینه اقدامات موثری صورت گیرد و آگاهی عمومی در مورد نقش برابر زن و مرد در بروز ناباروری ارتقا یابد.

وی ادامه داد:باید  مشکل ناباروری ، برچسب زدایی شود و بیاموزیم ناباروری نیز مانند دیگر بیماری ها ، یک بیماری است که خوشبختانه امروزه با پیشرفت های سریع و گوناگون در عرصه های مختلف علوم زیستی و حوزه ژنتیک کاملا قابل درمان است و ناباروری به عنوان نقص قدرت اجتماعی افراد نابارور نیست.

معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور گفت: این معاونت در ابلاغ سیاست های کلی جمعیت در اجرای بند رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزندآوری، کاهش سن ازدواج ، حمایت از زوج های جوان ، توانمندسازی آنان در تامین هزینه های زندگی و ترویج نسل سالم و کارآمد جزو دستگاههای همکار سازمان مدیریت و برنامه ریزی قرار گرفته است.

وی افزود: برای پاسخ به نیازهای جمعیتی به  سیاست های جمعی و انعطاف پذیر نیازمندیم همان طور که بسیاری از کشورهای مشغول بازبینی سیاست های جمعیتی خود هستند.

مولاوری گفت: یکی از راهکارهای واقع بینانه درمان ناباروری است که می تواند در کنار سایر راهکارها به تحقق اهداف مورد نظر بیانجامد.

وی با اشاره به سفر استانی به آذربایجان شرقی ادامه داد: در بازدید از مرکز درمان ناباروری و تحقیقات سلول های بنیادین جهاد دانشگاهی به این موضوع ها اشاره کردند بی تردید هدف از بازبینی سیاست های جمعیتی صرفاً افزایش کمی جمعیت نیست که نتیجه ای جز افزایش جمعیت زندان ها و ناکارآمد نخواهد داشت در این مسیر توسعه  و تقویت نظام تامین اجتماعی، خدمات بهداشتی و درمانی، مراقبت های پزشکی در جهت سلامت باروری و فرزندآوری، ارتقای امید به زندگی ، تامین سلامت و تغذیه سالم جمعیت و پیشگیری از آسیب های اجتماعی به ویژه اعتیاد، سوانح، آلودگی های زیست محیطی، توانمندسازی جمعیت در سن کار با فرهنگسازی و اصلاح و سازگار کردن نظام های تربیتی و آموزش های عمومی، کارآفرینی فنی و حرفه ای و تخصصی با نیازهای جامعه و استعدادها و علایق آنها در جهت ایجاد اشتغال موثر و مولد از جمله راهکارهای دیگری است که به درستی مدنظر سیاست های کلی جمعیت قرار گرفته و اجرای درست آن با هماهنگی بین بخشی و عزمی ملی به پویایی جمعیت و کارآمدی آن می انجامد.

وی خاطرنشان کرد: نکته آخر آنکه تنها با مشارکت برابر و فعال زنان است که می تواند تحقق همه این سیاست ها و توسعه ای متوازن، همه جانبه و درون زا را ترسیم کرد. چشم بستن بر این واقعیت انکارناپذیر ، محروم کردن کشور از نیمی از سرمایه انسانی خود است که جفایی بزرگ در حق این کشور رو به رشد و توسعه و نسل آینده است که تاریخ آن‌را بر ما نخواهد بخشید.