تهران دارای بالاترین رشد زیست پذیری در میان شهرهای جهان / پیشنهاد الگوی ۶ مولفه‌ای ارتقای کیفت زیست شهری

به گزارش  گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، دکتر سید محسن طباطبایی مزدآبادی با اشاره به اینکه زیست پذیری و پایداری شهر‌ها امروزه به عنوان مفاهیمی جذاب و در عین حال ضرورتی انکارناپذیر برای آینده حیات شهری بشر مطرح هستند، گفت: زیست پذیری در واقع همان دستیابی به کیفیت برنامه ریزی شهری خوب یا مکان پایدار است و بسیاری از مفاهیم دیگری از جمله کیفیت زندگی، پایداری اکولوژیکی، سرزندگی، برابری، عدالت، امنیت، مشارکت، بهداشت و ... را در متن خود دارد. 

وی با اشاره به اینکه در سراسر جهان، حکومتها، دستگاهها، نهاد‌ها و موسسات، برنامه ریزان و محققان همه و همه در جستجوی یافتن راههایی برای ساختن شهرهایی زیست پذیر هستند، خاطرنشان کرد: این شهر‌ها انرژی و منابع کمتری مصرف می‌کنند، اجتماعات منسجم تری دارند، نوآوری و خلاقیت در آن‌ها دیده می‌شود و شرایط زندگی مطلوبتری را ارائه می‌کنند. 

مدیرمسئول فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری با اشاره به اینکه نشریه اکونومیست در گزارشهای سالانه خود وضعیت زیست پذیری شهرهای جهان را بر مبنای مولفه‌های متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی مورد بررسی قرار داده و به رتبه بندی آن‌ها می‌پردازد، افزود: در این گزارشات سالانه شهرهایی مانند ونکوور، ملبورن، وین و تورنتو در صدر زیست پذیرترین شهر‌ها قرار دارند. 

وی ادامه داد: در گزارش سال ۲۰۱۱ از بین ده شهر نخست جهان در زمینه زیست پذیری ۷ شهر مربوط به دو کشور استرالیا و کانادا بوده است و این روند را تا سال ۲۰۱۷ نیز حفظ کرده اند و تن‌ها تغییرات اندکی در رتبه آن‌ها بوجود آمده است.

مدرس دانشگاه با بیان اینکه در سال ۲۰۱۱ در بین ۱۰ شهر انتهایی این جدول که ۱۴۰ شهر در آن حضور دارند، شهرهایی مانند هراره، داکا، لاگوس و کراچی قرار دارند و تهران نیز در رتبه ۱۳۳ بوده، گفت:، اما در رده بندی سال ۲۰۱۷ تهران با شش پله صعود خود را از ده شهر انتهایی جدا کرده و در رده ۱۲۷ قرار گرفته و در بین شهرهای جهان بالاترین رشد را در زمینه زیست پذیری داشته است بطوری که شهری مانند دوبی در شاخص رشد پایین‌تر از تهران قرار گرفته است.

دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران این روند رشد را امیدوارکننده خواند و گفت: این رشد نشان می‌دهد حرکت در مسیر پایداری و زیست پذیری در کلانشهر تهران مطلوب و مثبت بوده و البته نیاز به شتاب بیشتری نیز دارد.

وی بیشترین سقوط در زیست پذیری در بین ۱۴۰ شهر را متعلق به شهرهای دمشق سوریه، کیف اوکراین و دیترویت در ایالات متحده دانست و گفت: یکی از دلایل رشد و ارتقاء تهران در زمینه زیست پذیری طی سالهای اخیر بدون تردید به بحث زیرساخت‌ها و حمل و نقل مربوط می‌شود که طی این چند سال تاکید بر گسترش حمل و نقل عمومی و افزایش خطوط مترو و BRT گامی رو به جلو بوده است. همچنین موضوعات مربوط به مشارکت شهروندی نیز در این ارتقاء موثر بوده است.

طباطبایی با بیان اینکه باید دید که مدیریت جدید شهری چگونه می‌تواند روند رشد تهران در زمینه زیست پذیری را حفظ کرده و بر شتاب آن بیفزاید، گفت: باید اشاره کرد که در برخی شاخصهای زیست پذیری مانند امنیت و بهداشت تهران وضعی به مراتب مطلوبتر دارد و در کنار شهرهایی مانند کوالالامپور، مسکو و دالیان قرار گرفته است.

این کارشناس ارشد مدیریت شهری، پاشنه آشیل تهران را مسائل زیست محیطی دانست که باید بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد و گفت: حل مسائل این بخش نه در توان و حیطه اختیارات مدیریت شهری بلکه مستلزم هم افزایی و تلاش نهادهای مختلف حاکمیتی است.

وی ادامه داد: یکی دیگر از شاخصهایی که تهران در سالهای اخیر پیشرفت مناسبی در آن داشته و باید بیش از بیش مورد توجه قرار بگیرد زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات (IT) است چرا که امروز شبکه‌ای شدن، هوشمند شدن و الکترونیک شدن شهر‌ها یکی از رموز کیفیت بالای زندگی در این شهرهاست.

طباطبایی در پایان گفت: مدیریت شهری جدید تهران بایستی جنبه مثبت و قوی زیست پذیری کلانشهر تهران از جمله زیرساختها، حمل و نقل عمومی، بهداشت، امنیت، مشارکت و انسجام اجتماعی را حفظ کرده و تقویت کند و ابعاد مسئله ساز زیست پذیری مانند آلودگی، مسکن، اقتصاد شهری و .. را با کمک دولت مورد اهتمام بیشتری قرار گیرند.