کسانی که از رژیم غذایی خالی از لبنیات استفاده میکنند تعداد بیشماری انتخاب دیگر دارند تا بدون قربانی کردن طعم مواد مغذی مورد نیاز خود را از دیگر منابع تامین کنند. این مشکل چه آلرژی، گیاه خواری، یا دیگر مشکلات سلامتی باشد بسیاری از مردم مصرف لبنیاتی که از شیر گاو درست شده است را متوقف کرده اند.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، آلرژی و عدم تحمل لاکتوز دلایل اصلی استفاده از برنامه ای بدون لبنیات است، به خصوص که با توجه به آمار آلرژی، آلرژی به شیر گاو در شیرخواران و کودکان در صدر انواع حساسیت قرار دارد.با این وجود افراد دلایل دیگری نیز برای عدم استفاده از لبنیات دارند.
این مقاله راجب به این مشکل بحث می کند و طیف گسترده ای از غذاهای غیر لبنی را معرفی می کند که بتوانید با استفاده از آنها مواد مغذی مورد نیاز خود را تامین کنید.
کنار گذاشتن لبنیات
بعضی از افراد لبنیات را کنار می گذارند چون خوانده اند که استفاده از برنامه ی بدون لبنیات کمک میکند برخی مشکلات خاص برطرف شوند، از جمله پریشانی گوارشی، ناتوانی در کاهش وزن، آکنه، و سندروم روده تحریک پذیر.دیگر افراد نیز چون گیاه خواری را انتخاب کردند ممکن است لبنیات را کنار بگذراند.
همچنین کسانی هم هستند که از لبنیات به خاطر هورمون ها و آنتی بیوتیک هایی که به گاوها تزریق می شود استفاده نمی کنند.
دلیل فرد برای کنار گذاشتن لبنیات هرچه که باشد باید او را مطمئن کرد که می تواند با استفاده از دیگر غذاها مواد مغذ ی که از لبنیات دریافت می کرده است را دوباره بدست بیاورد.
لبنیات تعداد زیادی از مواد مغذی را شامل می شوند، از جمله پروتئین، ویتامین D، و مواد معدنی از جمله کلسیم، و فسفر، در واقع شیر اصلی ترین غذا در تامین ویتامین D، کلسیم و فسفر در برنامه غذایی بسیاری از افراد است.
برای افرادی که لبنیات استفاده نمی کنند، بسیار مهم است که این مواد مغذی ضروری را از دیگر منابع دریافت کنند.
برای مثال، چون پروتئین لبنیات کاملترین پروتئین است، که تمام آمینو اسید های ضروری برای سلامت را شامل می شود، یک منبع پروتئین یا منابع آن باید پروتئین کامل را برای یک مصرف کننده غیر لبنی فراهم کند.
در این مقوله، پروتئین سویا یک منبع پروتئین عالی است، چون پروتئین آن نیز شامل تمام آمینو اسید های ضروری است.
پروتئین برنج نیز معمولا به عنوان منبع تامین پروتئین برای کسانی که لبنیات استفاده نمی کنند به کار می رود.
در واقع توصیه می شود تا جایی که ممکن است مواد مغذی را از غذاهای کامل بگیرید تا غذاهای فرآوری شده یا غنی شده.
مواد مغذی موجود در غذاهای کامل راحت تر جذب بدنمان می شوند. این مواد غذایی به طور معمول حاوی آنزیم ها و مواد مغذی هستند که جذبشان را ساده می کنند.
منابع غیر لبنی کلسیم شامل سبزیجاتی که برگ سبز تیره دارند و بروکلی، دانه ی چیا، دانه ی کتان، بادام و دانه های کنجد می شود.
برای پتاسیم که معمولا در غذاهای لبنی پیدا می شود، افراد می توانند سیب زمینی شیرین، برگ چغندر، و گوجه فرنگی را امتحان کنند.
قارچ نیز یکی از بهترین منابع گیاهی ویتامین D است. برای ویتامین B12 که معمولا در گوشت و لبنیات یافت می شود. غلات غنی شده، شیر غنی شده سویا، کلم پیچ و مخمر تغذیه توصیه می شود.
با این وجود دریافت تمام مواد مغذی موجود در لبنیات از غذاهای کامل کمی دشوار است، برای مثال، باید سه فنجان سبزیجات برگ دار بخورید تا یک وعده کلسیم جذب کنید.
به همین دلیل غذاهای غنی شده مانند شیر سویا، می تواند برای تکمیل برنامه غذایی مفید باشد. این امر به خصوص در مورد ویتامین B12 که در محصولات حیوانی یافت می شود صدق می کند.
یکی از خوبی های غذاهای غنی شده این است که بیشتر ویتامین ها محلول در چربی هستند مانند، ویتامین A و ویتامین D تزریق این ویتامین ها به مواد غذایی جذب آنها را بالا می برد.
علاوه بر غذاهای کامل، امروزه مجموعه ای از غذاهای خالی از لبنیات نیز موجود است از شیرهای غیر لبنی گرفته تا خامه ترش و پنیر و بستنی. و شاید این موجب خوشحالی است که بسیاری از این محصولات غیر لبنی از نظر شکل و طعم از محصولات لبنی تقلید کرده اند و به آنها نزدیک شده اند.
ولی این شباهت بدان معنی نیست که ویژگی های تغذیه ای مشابه نیز دارند. اگرچه برخی از شیرهای غیر لبنی از نظر تغذیه ای شبیه به شیر هستند و برخی یکسان نیستند. کسانی که برنامه غذایی بدون لبنیات را دنبال می کنند باید برچسب محصولات را بخوانند و آنها را با هم مقایسه کنند.
در رژیم غذایی چه چیزی را جایگزین شیر کنیم؟
جایگزین های شیر کم چرب و بدون چربی: در این سالها انتخاب های شیر غیر لبنی بسیار زیاد شده، در ادامه چند نمونه از این شیرها را معرفی میکنیم:
شیر بادام
بهترین نوع شیر بادام معمولا از بادام زمینی، آب فیلتر شده و مقداری مواد شیرین کننده ساخته می شود. با این حال می توانید عنوان غیر شیرین شده ی این محصولات را نیز پیدا کنید. اگر بخواهیم این شیر را توصیف کنیم اینچنین است شیری غیر لبنی، مقداری شیرین و همراه با طعم ملایمی از بادام. مزه ی آجیلی که شیر بادام دارد می تواند در انواع دسر استفاده شود.
شیر نارگیل
این نوع شیر نارگیل را با انواعی از آن که در قوطی به فروش می رسد اشتباه نگیرید این شیر نارگیل ها مانند شیر معمولی داخل پاکت فروخته می شوند. این محصولات شیر نارگیل سبک هستند و روی آنها نوشته ای با عنوان اسانس نارگیل وجود ندارد، این نوع شیر را نیز می توانید به عنوان یک جایگزین خوب استفاده کنید.
شیر سویا
شیر سویا یک جایگزین کلاسیک و کامل برای شیر است. این شیر طعمی دارد که بعضی آن را دوست دارند و بعضی اصلا خوششان نمی آید. با این حال شیر سویا یکی از رایج ترین جایگزین های شیر است. این شیر از دیگر جایگزین ها چربی و پروتئین بیشتری دارد، که آن را جایگزین مناسبی برای شیر در پخت و پز نیز می کند. اما این را هم به یاد داشته باشید شاید طعم شیر سویا در چیزی که میپزید کمی تاثیر بگذارد.
چرا کلسیم مهم است؟
اینکه کلسیم برای سلامت استخوان ها و دندان ها مهم است بر کسی پوشیده نیست، اما اهمیت آن از این مورد نیز فراتر می رود، این ماده معدنی همچنین به بدن کمک می کند سلامت رگ های خونی، فشار خون را حفظ کند و حتی از مقاومت به انسولین نیز پیشگیری کند ( که می تواند باعث دیابت نوع 2 شود ). افراد بالغ باید روزانه حدود 1000 میلی گرم کلسیم دریافت کنند ( ترجمه اش به غذا می شود، یک لیوان شیر کم چرب، یک تکه ضخیم پنیر چدار، و یک فنجان ماست چکیده ) با این حال بسیاری از افراد همچنان موفق به دریافت این میزان نمی شوند. اصلی ترین منابع حاوی کلسیم شیر، ماست و پنیر هستند، اما همانطور که گفته شد همه نمی توانند از این منابع به راحتی استفاده کنند و ممکن است مشکل داشته باشند. در ادامه مواد غذایی که حاوی کلسیم هستند را به شما معرفی می کنیم. فقط این نکته را فراموش نکنید که استفاده از این غذاها را با ویتامین D ترکیب کنید چون این ویتامین به جذب بهتر کلسیم کمک می کند.
مواد غذایی حاوی کلسیم
لوبیا سفید
در یک فنجان لوبیا سفید پخته 191 میلی گرم کلسیم وجود دارد. این نوع لوبیا منبعی عالی از کلسیم و آهن است. می توانید در کنار بشقاب سبزیجات خود لوبیا سفید نیز اضافه کنید و یا از آنها برای خود حموس درست کنید.
کنسرو ماهی قزل آلا
یک دوم این تن با استخوان هایش ( استخوان ها نیز حاوی کلسیم هستند ) حاوی 232 میلی گرم کلسیم است. برای صرفه جویی در خرج و مخارج نیز تن ماهی انتخاب بهتری است.
در تن ماهی قزل آلا این استخوان ها هستند که بیشتر کلسیم را در خود جای دادند پس در کنار گوشت آنها را نیز له کنید تا از تمام مزایای تن ماهی برخوردار شوید. البته در مراحل کنسرو شدن استخوان ها به اندازه کافی نرم می شوند طوری که شاید اصلا متوجشهشان نشوید.
ساردین
در 7 قطعه از فیله ی ساردین 321 میلی گرم کلسیم وجود دارد. ساردین ها یکی از سالمترین انواع ماهی هستند، در کنار کلسیم مقدار قابل توجهی امگا 3 و ویتامین D نیز به بدن می رسانند. می توانید از آنها در سالاد استفاده کنید و یا ساده استفاده کنید.
انجیر خشک
اگر به دنبال جایگزینی شیرین هستید 8 عدد انجیر خشک کامل 107 میلی گرم کلسیم دارد، این میوه ی خشک سرشار از آنتی اکسیدان، فیبر و کلسیم است. می توانید انجیر خشک را به عنوان یک میان وعده استفاده کنید.
بوک چوی یا کلم چینی
یک فنجان از این کلم 74 میلی گرم کلسیم دارد. این کلم چینی همه کاره در کنار فیبر و کلسیم دوز مناسبی از ویتامین A و C را نیز دارد. برای کنار بشقاب خود می توانید کلم چینی و سیر را با روغن زیتون تفت دهید و مقدار زیادی مواد مغذی را با کمترین کالری وارد بدن خود کنید.
کلم
دو فنجان کلم خرد شده و خام حاوی 188 میلی گرم کلسیم است. این سوپر غذا سرشار از کلسیم و آنتی اکسیدان است و برای استفاده در هر سالادی مناسب است مخصوصا زمانی که خرد می شود. همچنین این را به خاطر داشته باشید که بدن برای جویدن و هضم کلم کالری بیشتری نسبت به کالری خوده کلم مصرف می کند!
لوبیا چشم بلبلی
یک دوم فنجان لوبیا چشم بلبلی پخته حاوی 185 میلی گرم کلسیم است. اما خواص این لوبیا به همینجا ختم نمی شود، لوبیا چشم بلبلی سرشار از کلسیم، پتاسیم، فولات و دیگر مواد مغذی است. به جای سس مایونز پرکالری و ناسالم روی ساندویچ خود لوبیا چشم بلبلی پوره شده بریزید.
بادام
یک چهارم فنجان بادام ( حدود 20 عدد ) 72 میلی گرم کلسیم دارد. می توانید با یک مشت بادام کلسیم جذب کنید. بادام ها علاوه بر کلسیم بمب دیگر مواد مغذی نیز هستند و خواص فوق العاده ای دارند. پتاسیم، ویتامین E و آهن از این موارد هستند. بادام ها را می توانید روی سالاد بریزید یا می توانید کره بادام برای خود درست کنید. فقط مواظب سایز وعده خود باشید.
پرتقال
یک عدد پرتقال متوسط حاوی 65 میلی گرم کلسیم است. خوشحال شدید که پرتقال را هم دیدید؟ سرشار از ویتامین C و کلسیم هستند، از این میوه به عنوان میان وعده لذت ببرید.
برگ شلغم
یک فنجان برگ شلغم پخته 197 میلی گرم کلسیم دارد. این برگهای سبز روی شلغم رشد می کنند و سرشار از کلسیم، آنتی اکسیدان، و فولات هستند که به خلق و خو نیز کمک میکنند. می توانید از پخته ی آنها کنار بشقاب یا در انواع سالاد استفاده کنید.
دانه های کنجد
در یک قاشق از این دانه ها حدود 88 میلی گرم کلسیم نهفته است. پس متوجه می شویم از کنجد فقط برای تزئین نان همبرگر استفاده نمی شود! دانه های کنجد به کاهش فشار خون و کاهش التهاب کمک می کند وحتی ممکن است به یشگیری از برخی سرطان ها نیز کمک کند. از این دانه های پر خاصیت روی سالاد و یا بشقاب اسفناج خود استفاده کنید.
غنی شده با کلسیم
غذاهای غنی شده با کلسیم به تازگی رواج بیشتری پیدا کرده و به افراد کمک می کند کلسیم مورد نیاز خود را تامین کنند اما متخصصین توصیه می کنند کلسیم مورد نیاز بدن را از غذاهایی که به صورت طبیعی حاوی این ماده ی معدنی هستند تامین کنید. پس مواد غذایی غنی شده را تنها را دریافت خود نکنید.
بلغور جو آماده
یک فنجان از بیشتر غلات غنی شده حدود 187 میلی گرم کلسیم دارد. با اینکه بلغور جو آماده به اندازه آن بلغور جو که خودتان آماده می کنید مزایا ندارد، اما یک صبحانه سریع و سرشار از فیبر و کلسیم به حساب می آید. فقط نوعی را انتخاب کنید قند اضافه شده نداشته باشد.
کینوآ
کینوآ عموما به عنوان یکی از انواع غلات شناخته شدهاست، اما در واقع یک نوع دانه است. به هر صورت، کینوآ مادهی غذاییِ فوقالعادهای است که میتوانید آن را به رژیم غذاییتان اضافه کنید، به خصوص اگر در مورد گرفتن کلسیم کافی از یک منبع غیر لبنی نگران هستید. یک فنجان از این دانهی خوراکی ۸۰ میلیگرم کلسیم ضروری به بدنتان میرساند که این میزان در حدود ۸ درصد از کلسیمی است که یک فرد متوسط در طول روز نیاز دارد. ثابت شدهاست که کینوآ علاوه بر تقویت استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان، برای تقویت بنیه، بهبود میگرن و کاهش تعداد دفعات حملهی آن مفید است.
هر وعده کینوآ (۱ فنجان) ۸۰ میلیگرم کلسیم (۸٪ از ارزش روزانه) و ۶۲۶ کالری دارد.
شیر بدون چربی
زمانی که نگران میزان کلسیم بدنتان هستید، شیر راحتترین و بهترین نوشیدنی است. بسیاری از مردم تردید دارند که آیا میزان کلسیمی که از شیر بدون چربی میگیرند، به اندازهی کلسیمی است که از شیر ۱%، ۲% یا شیر کامل میگیرند؟ از آنجا که کلسیمی در بخش چربی شیر نیست، با حذف چربی شیر، کلسیم آن از بین نمیرود؛ بنابراین به منظور تقویت استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان به راحتی شیر بدون چربی بنوشید.
هر وعده شیر بدون چربی (۱ فنجان) ۳۰۶ میلیگرم کلسیم (۳۱٪ از ارزش روزانه) و ۸۳ کالری دارد.