سرپرست سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی گفت: تا پایان برنامه ششم توسعه کتاب جدیدالتالیف نخواهیم داشت و در این فرصت اهداف یادگیری دورههای تحصیلی و آموزش معلمان را انجام خواهیم داد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، حیدر تورانی سرپرست سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی درباره حجم سنگین و اثربخش نبودن کتابهای درسی اظهار کرد: سالهاست که کارشناسان مختلف حوزه و دانشگاه و عموم مردم از حافظه محور بودن و حجم بالای کتابهای درسی گلایه دارند و ما نیز معتقدیم مشکلات کتابهای درسی قبل از اجرای ساختار ۶.۳.۳ و همسو ساختن کتابها با سند تحول بنیادین بسیار بیشتر بود و بعد از همسو کردن با سند تحول تلاش شد کتابهای درسی مسئله محور، فعالیت محور و خلاقیت محور باشند تا دانشآموز بتواند جستوجو و انتخاب کند.
وی افزود: هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله داریم البته باید توجه داشت که حجم کتابهای درسی تابع معیارها و شاخصهایی است و به میزان صفحات مربوط نیست و چند عامل حجم کتابهای درسی را مورد چالش قرار میدهد که یکی از آنها چگالی و سختی و آسانی مطالب است یعنی ممکن است یک کتاب ۵۰ صفحه باشد، اما چگالی مطالب برای دانشآموزان سنگین باشد.
بیشتر بخوانید:
حجم بالا و حافظهمحوری؛ کتابهای درسی اثربخشی ندارند
تورانی گفت: بخشی از حجم کتابهای درسی به توانایی معلم و ابزار و تجهیزات آموزشی مربوط است البته در مدارسی که معلمان توانمند هستند مشکلی نداریم به عنوان مثال زمانی که کتاب ریاضی پایه ششم تالیف شد با اعتراضات نسبت به حجم سنگین کتابهای درسی مواجه شدیم، اما به تدریج بخشی از مشکلات حل شد، چون وقتی پایه شششم آغاز شد در اختصاص نیروی انسانی موفق نبودیم و معلمانی که از دوره متوسطه به این دوره آمدند توانایی تدریس دروس را نداشتند و، چون نمیتوانستند به خوبی تدریس کنند تصور بر این بود که حجم کتابها بالاست.
سرپرست سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی ادامه داد: نمیخواهم بگویم حجم کتابهای درسی متناسب است، اما حجم را با تعداد صفحات در نظر نمیگیرند بلکه به چگالی مطالب و سختی و آسانی آن توجه دارند البته در بحث حجم کتابهای درسی چند عامل توانایی معلم، مدیریت کلاس درس و ابزار کمک آموزشی موثر است.
تورانی بیان کرد: معلمانی که تحصیلات و توانایی بالا دارند مشکلی با کتابهای درسی ندارند و آنها که در میانه قرار دارند توانایی لازم برای تدریس کتابها را ندارند و آموزش لازم هم ندیدهاند. معلمانی که سابقه سنواتی بالایی دارند و دوران ضمن خدمت را طی کرده و از دانشگاه فرهنگیان فارغ التحصیل میشوند یا دورههایی را در تابستان میبینند، مشکلی برای تدریس کتابهای درسی ندارند.
وی با اشاره به اینکه شرایط آموزش معلمان در برخی موارد به گونهای است که آنها دسترسی مناسب به آموزشها ندارند، گفت: از سال ۹۰ با استقرار ساختار ۶.۳.۳ قرار شد کتابهای درسی نونگاشت شوند و هر سال کتابهای درسی دو پایه تحصیلی جدیدالتالیف شد و سرعت بالای تالیف کتابها و نداشتن فرصت لازم برای آموزش معلمان، آگاه نشدن والدین و همسو نشدن مدیران مدارس باعث شد معلمان نتوانند آنگونه که در اهداف دورههای تحصیلی پیش بینی شده است آموزشهای لازم را به دانشآموزان ارائه دهند.
سرپرست سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی بیان کرد: امسال کتابهای درسی پایه دوازدهم تالیف میشود و دیگر کتابهای جدیدالتالیف نداریم و راهبرد این است تا پایان برنامه ششم توسعه کتاب جدید نداشته باشیم البته تغییرات جزیی را اعمال میکنیم. این روند به ما فرصت میدهد اهداف دورههای تحصیلی را که تازه تصویب شده است اجرا کنیم چرا که کتابهای درسی ۵ سال قبل تغییر کردهاند، اما اهداف دورههای تحصیلی تازه تدوین شده و اهداف حوزههای یادگیری نیز تدوین نشده است همچنین معلمان آموزش کافی ندیدهاند و تجهیزات به اندازه کافی وارد مدارس نشده است در آموزشوپرورش همه باید یک قدم برداریم نه اینکه یک نفر به تنهایی صد قدم بردارد.
وی گفت: کتابهای درسی باید کاربردی باشند و دنیای سلطنت کتابها به سر رسیده است و باید بسته آموزشی محور قرار گیرد، قرار نیست تمام یادگیریها از طریق کتاب درسی باشد بلکه از طریق سایر روشها باید مشکلات یادگیری دانشآموزان را حل کرد و ما در آموزشوپرورش یک تیم کوهنوردی هستیم و وقتی همه به قله برسند میتوانند جشن صعود را بگیرند، اما هم اکنون تصور بر این است که در مسابقات دو و میدانی حضور داریم به گونهای که تمام کتابهای درسی را جدید کردیم، اما معلمان آشنایی کافی نداشتند و نتوانستند با این تغییرات همسو شوند.
تورانی عنوان کرد: سند تحول بنیادین ۶ زیر نظام دارد و یکی از آنها برنامه درسی است که آن را انجام دادیم، اما سایر زیرنظامها هماهنگ با آن حرکت نکردند. هماکنون در خلأ عدم آموزش و توانمندی معلمان به سر میبریم باید بدانیم اگر یک کتاب جامع را به دست معلم ضعیف بسپاریم نمیتواند از آن به خوبی استفاده کند، اما اگریک کتاب ضعیف را به معلم قوی بسپاریم، فرصتهای یادگیری بسیاری از آن ایجاد خواهد کرد.
سرپرست سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی بیان کرد: تا پایان برنامه ششم توسعه کتاب جدیدالتالیف نخواهیم داشت و در این فرصت اهداف یادگیری دورههای تحصیلی و آموزش معلمان را انجام خواهیم داد همچنین سازمان پژوهش درهای خود را به روی انجمنهای علمی و کارشناسان بازتر میکند تا به سمت انطباق کتابهای درسی با سند تحول بنیادین برویم و بحث چندالتالیفی کتابهای درسی پیگیری خواهد شد.