در سه ماهه اول سال گذشته تقاضا برای محصولات پلیمری در بورس کالا یک میلیون و ۶۴۸ هزار تن بوده است که این میزان در سال جاری به ۴ میلیون و ۵۷۳ هزار تن رسیده و از دو برابر هم بیشتر شده است.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، شاید در نگاه اول به نظر برسد علت این موضوع افزایش تولید است درحالی که امکان خرید مواد اولیه با ارز ۴۲۰۰ تومانی و فروش آن با قیمت آزاد به مصرف کننده و بستر رانتی که فراهم شده است باعث تقاضای بیش از دو برابری مواد اولیه در بورس کالا شده است.
موضوعی که احمد مهدوی، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی چندی پیش به آن اشاره کرد و گفت: در سال ۹۶، ۸۳۰ هزار تن در بورس معامله شده که این میزان امسال به یک میلیون و ۵۶ هزار تن رسیده است. یعنی معامله نسبت به سال گذشته حدود ۲۱۰ هزار تن بیشتر شده است.
وی پیشنهاد کرد: باید بررسی کنند و شرکتهایی که سال گذشته محصولات را نخریدهاند، اما امسال میخرند از بورس خارج کنند. مگر اینکه مطمئن شوند شرکتها محصول را برای تولید میخواهند. در حال حاضر بورس به محل دلالی تبدیل شده و دولت باید تدبیری بیندیشد. در این شرایط مصرف کننده واقعی بیچاره شده است به ۱۰۰ تن جنس نیاز دارد، اما فقط میتواند ۱۰ تن جنس بخرد و بقیه نیاز خود را در بازار آزاد تهیه کند.
دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی اعلام کرد: البته این قانون در حال تصویب است که خوراک چه از پالایشگاه باشد چه از پتروشیمی نباید در بورس عرضه شود، چون این موضوع خلاف قانون است.
طبق قانون قیمت خوراک باید ۹۰ درصد فوب باشد. برخی از پالایشگاهها میخواستند خوراک را در بورس بفروشند ما اعتراض کردیم و وزارت صمت به زودی اعلام میکند که این فرایند متوقف شود.
تقاضا برای محصولات پتروشیمی در بورس کالا واقعی نیست با وجودی که بیش از یک ماه از گلایه مهدوی درمورد شرایط بورس کالا گذشته است این موضوع همچنان ادامه دارد.
در این راستا جعفر ربیعی، مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس چندی پیش در حاشیه دیدار مدیرعاملان هلدینگها با خبرنگاران در مورد وضعیت بورس کالا گفت: تقاضایی که برای محصولات پتروشیمی در بورس کالا وجود دارد واقعی نیست و از سال گذشته بیش از سه برابر شده است درحالی که میزان تولید پایین دستی که سه برابر نشده است. البته ممکن است میزان تولید کمی افزایش یافته باشد، اما سه برابر نشده است.
به گفته وی، عدهای با عناوین مختلف و به عنوان متقاضی به بورس کالا وارد میشوند و مواد اولیه را طبق ارز ۴۲۰۰ تومانی خریداری میکنند، اما با قیمتهای بالاتر به دست مصرف کننده میرسانند.
وقتی قیمت پت از شش هزار به ۲۰ هزار تومان میرسد مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس با اشاره به افزایش قیمت آب معدنی اظهار کرد: برای مثال قیمت هر کیلو مواد اولیه پت در چهار ماه نخست امسال در بورس کالا ۶ هزار تومان بود، اما تا به دست مصرف کننده واقعی برسد به حدود ۲۰ هزار تومان رسیده است. از این افزایش قیمت نه تولیدکننده و نه عرضه کننده پت سود برده است.
در این راستا چندی پیش پیمان فروهر، دبیر انجمن تولیدکنندگان آبهای معدنی و آشامیدنی از کاهش ۴۰ درصدی عرضه آب بستهبندی به دلیل کمبود بطری به ایسنا خبر داده بود.
به گفته وی میزان هر کیلوگرم PET به ۲۳ هزار تومان رسیده است که نسبت به قیمت ۴۵۰۰ تومانی سال گذشته نزدیک به ۵۰۰ درصد رشد یافته است. همین مسئله موجب تا شاهد رشد افسارگسیخته قیمت مواد اولیه بطری باشیم و بازار این مواد به دست دلالان و سودجویان افتاده که باعث شده میزان عرضه آب بستهبندی در بازار حدود ۴۰ درصد کاهش یابد.
ارائه سه پیشنهاد به دولت برای ساماندهی وضعیت بورس کالا ربیعی از ارائه چند پیشنهاد به دولت برای رفع مشکل مذکور در بورس کالا خبر داد و گفت: از دولت خواهش کردیم متقاضیان واقعی در بورس کالا خریداری کنند و اجازه صادرات به افرادی که از بورس کالا خریداری میکنند داده نشود و فقط تولید کننده اجازه صادرات داشته باشد.
همچنین تقاضا کردیم این اجازه داده شود که با متقاضیان واقعی مواد اولیه در بازار مستقیما و با نرخ واقعی بورس قرارداد ببندیم. این پیشنهادات توسط وزرای نفت و صنعت درحال بررسی است.
ادامه رانت در بورس کالا همچنین مهدوی روز گذشته با اشاره به نابسامانی که در خرید محصولات پتروشیمی در بورس کالا وجود دارد به ایسنا گفت: رانت همچنان در بورس کالا ادامه دارد. مواد اولیه در بورس با نرخ ۴۲۰۰ تومانی خریداری میشود، اما جنس با نرخ ارز آزاد به دست مصرف کننده میرسد؛ این موضوع را وزارت صمت باید حل کند.
ما اعتراض خود را اعلام کردیم. وزیر صمت هم جلسهای را با حضور فعالین صنایع پایین دستی و پتروشیمیها در این راستا برگزار کرده است. اما اینکه چه سیاستی اتخاذ کنند را نمیدانم.