چرا شاه اردن «باسم عوض‌الله» را برکنار کرد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، «عبدالله دوم» شاه اردن اخیرا پس از سفر به واشنگتن، «باسم عوض‌الله» فرستاده ویژه خود به عربستان را که از نزدیکان بن سلمان و در واقع مشاور او بود، برکنار کرد.

باسم عوض‌الله از جمله جنجالی‌ترین شخصیت‌ها در اردن است و دلیل آن هم اجرای برنامه‌های اصلاحات اقتصادی در زمان تصدی منصب وزیر برنامه ریزی و همکاری بین‌المللی است. وی پس از آن عهده‌دار منصب ریاست دیوان پادشاهی اردن شد.

عوض‌الله با کاخ سعودی نیز در ارتباط بوده و از دوستان نزدیک و مشاور «محمد بن سلمان»، ولی عهد سعودی محسوب می‌شود و بنا به گفته منابع رسمی اردن، دوستی عوض‌الله با آل سعودی در دوره «عبدالله بن عبدالعزیز» شاه سابق سعودی کاملا مشهود بود.

وی نه تنها با بن سلمان بلکه با مقامات امارات نیز دوستی نزدیکی دارد و در سال ۲۰۰۸ به عنوان عضو شورای اداری دانشکده مدیریت دولتی امارات تعیین شد.

عوض‌الله همچنین در یک موسسه سعودی با مدیریت «صالح کامل» بازرگان سعودی مشغول به کار بود که کامل اخیرا در چارچوب بازداشت شماری از بازرگانان بنا به دستور بن سلمان، بازداشت شد. عوض‌الله پس از آن به عنوان مدیر اجرایی شرکت اماراتی «طموح» در دبی مشغول بکار شد و علاوه بر آن به عنوان عضو شورای اداری گروه بانک اسلامی «البرکه» در بحرین تعیین شد.

برکناری عوض‌الله و قضیه خاشقچی
مأموریت عوض‌الله به عنوان فرستاده شاه اردن در عربستان دوام زیادی نداشت و شاه اردن دو روز پس از بازگشت از سفر واشنگتن طی فرمانی عوض‌الله را برکنار کرد.

طبق گزارش شبکه الجزیره «حسن البراری» نویسنده و تحلیلگر اردنی بر این باور است که شاه اردن در جریان سفر به واشنگتن به این نتیجه رسیده است که بن سلمان به پایان راه خود رسیده و آینده‌ای در عربستان ندارد لذا شاه اردن با این تصمیم خود خواست تا خود را از تحولات عربستان کنار بکشد به خصوص اینکه عوض‌الله مستقیما با بن سلمان در ارتباط بوده و به عنوان یکی از مشاوران اصلی او محسوب می‌شد و بر این اساس شاه اردن نمی‌خواهد که رابطی بین او و، ولی عهد سعودی که اکنون آینده‌اش در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، وجود داشته باشد.

 

«جواد العنانی» رئیس سابق دیوان پادشاهی اردن نیز با البراری در این باره هم‌عقیده بوده و می‌گوید که اردن می‌خواهد بی‌طرفی خود در خصوص تغییر و تحولات آتی در عربستان سعودی را حفظ نماید و علاوه بر آن شاهد دوری تدریجی اردن از عربستان خواهیم بود.

العنانی در مصاحبه با الجزیره تصریح کرد که بسیاری از رهبران جهان در اروپا و ... به این درک رسیده‌اند که دل بستن به وضعیت کنونی در عربستان سعودی بی‌فایده است، اما شاید عبدالله دوم اجرای اقداماتی در این زمینه را آغاز کرده و با برکناری عوض‌الله به دنبال آشکار کردن این موضع خود بوده است.

دولت اردن پس از افشای قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول، اقدامات عربستان و اجرای تحقیقان آن در این باره را بااهمیت خواند.

«عمر العیاصره» نویسنده اردنی نیز بر این باور است که اردن اطلاعاتی از محافل سیاسی آمریکا درباره آینده بن سلمان به دنبال قتل خاشقچی کسب کرده است.

اگرچه اردن و عربستان توافقنامه ایجاد شورای هماهنگی مشترک برای نظارت بر صندوق سرمایه‌گذاری مشترک دو کشور امضا کردند، اما به گفته البراری با گذشت دو سال و نیم از تأسیس این صندوق و با وجود عوض‌الله هیچ پولی به این صندوق واریز نشد و لذا این تحلیلگر سیاسی معتقد است که عبدالله دوم به نوعی از عملکرد عوض‌الله و جدیت او برای تلاش در جهت حفظ منافع اردن سرخورده شد چرا که علی رغم اینکه عوض‌الله فرستاده شاه اردن در دربار سعودی بود، اما در راستای برنامه‌های بن سلمان عمل می‌کرده است.