رئیس جمهور در آمار اشتغال خود آمار شاغلین در ابتدای دولت یازدهم را ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر اعلام میکند و این در حالی است که براساس گزارشهای مرکز آمار، این رقم در سال ۹۲ که مد نظر روحانی است ۲۱ میلیون و ۳۴۶ هزار نفر بوده است.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، حسن روحانی، رئیس جمهور روایتی از آمار اشتغال دارد که چند بار آن را اعلام کرده و امروز در دیدار با مدیران وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بار دیگر این آمار را اعلام کرد و گفت: یکی از مهمترین افتخارات دولت در طی ۵.۵ سال بحث اشتغالزایی بود، اما این موضوع برای برخی مردم ملموس نیست چرا که اساس بیکاری کم نمیشود و خرمن بیکاری با وجود اشتغالزایی در این دولت همچنان وجود دارد.
آماری که رئیس جمهور داد: دولت را با ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار شاغل تحویل گرفتیم
رئیس جمهور با مقایسه آمار اشتغال خالص در ابتدای دولت یازدهم نسبت به ۸ سال قبل از آن و همچنین افزایش این آمار طی دولت یازدهم و دوازدهم، گفت: البته از نیاز جامعه عقب هستیم که بهترین آمار برای نشان دادن عملکرد دولت آمار شاغلین است که از ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در ابتدای دولت امروز به آماری در حدود ۲۴ میلیون رسیدهایم و این بدان معنا است که طی ۵ سال، ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار اشتغال خالص ایجاد شده و این کار مهمی است که به طور متوسط در هر سال بالای ۵۰۰ هزار شغل خالص ایجاد کردیم.
مرکز آمار: جمعیت شاغل ۹۲، ۲۱ میلیون و ۳۴۶ هزار نفر بود
گزارشهای مرکز آمار نشان میدهد بر اساس این گزارش جمعیت شاغل در سال ۹۲، ۲۱ میلیون و ۳۴۶ هزار نفر بوده که در سال ۹۳ به ۲۱ میلیون و ۳۰۴ هزار نفر رسیده و در سال ۹۴، ۲۱ میلیون و ۹۷۲ هزار نفر بوده و در نهایت در سال ۹۵ به ۲۲ میلیون و ۵۸۸ هزار نفر رسیده است. مرکز آمار در گزارش خود از وضعیت اشتغال طی سالهای ۸۴ تا ۹۵ اعلام میکند طی سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۳ جمعیت شاغل کشور طی ۱۰ سال گذشته حدود ۲۰ تا ۲۱ میلیون نفر در نوسان بوده است در حالی که در سال ۱۳۹۴ افزایش تعداد شاغلین کاملاً مشهود است و در سال ۱۳۹۵ این جمعیت به بیش از ۲۲ میلیون نفر رسیده است. همچنین بر مبنای گزارشهای مرکز آمار، تعداد شاغلین در پاییز ۹۷، ۲۳ میلیون و ۹۵۰ هزار نفر بوده است.
تفاوت ۷۵۰ هزار نفری آمار اشتغال ایجاد شده در دولت روحانی
با این حساب میزان اشتغال ایجاد شده در دولت روحانی، ۲میلیون و ۶۵۰ هزار نفر میشود نه ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار نفری که رئیس جمهور اعلام میکند.
در ۱۲ دی ماه ۹۷ روحانی در نشست هیئت دولت با اشاره به گزارش ارائه شده در زمینه اشتغال بار دیگر گفته بود: «این آمار در پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۲۳ هزار نفر اشتغال خالص را نشان میدهد و این با توجه به شرایط کشورمان امیدوارکننده است و برای اولین بار آمار اشتغال خالص تقریبا به مرز ۲۴ میلیون نفر رسیده است و این درحالی است که در آغاز دولت، تعداد شاغلان ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بود و طی سالهای گذشته در مجموع ۳ میلیون و ۳۰۹ هزار نفر به میزان اشتغال خالص افزوده شده است.»
اشتغال ناقصی که آمار را بالا میبرد
علاوه بر تفاوت در آمار اشتغال، بحث اشتغال ناقص مولفه دیگری است که در این آمار مغفول مانده است. مرکز پژوهشهای مجلس در شهریورماه در گزارشی با عنوان «بررسی تحولات مهم بازار کار ایران در دوره پاییز سال ۱۳۹۳ تا زمستان سال۱۳۹۶» نوشت: «جنس اشتغال ایجاد شده طی ۳.۵ سال منتهی به زمستان سال ۱۳۹۶، به خصوص در فصول موخرتر، از جنسی است که نمیتوان آن را به سیاستهای اقتصادی دولت، به ویژه سیاستهایی که با عنوان سیاستهای اشتغالزایی یاد میشود نسبت داد. برای مثال تعیین ایجاد چند ده هزار شغل توسط هریک از دستگاههای دولتی مانند وزارتخانههای مختلف یا تزریق منابع توسط دولت یا ارائه تسهیلات توسط نظام بانکی در قالب طرحهای مختلف اشتغال روستایی و اشتغال فراگیر تطابق مناسبی با ویژگیهای احصاء شده برای اشتغال فصول مورد بررسی ندارد، زیرا کارکنان مستقل در بنگاههای خرد دسترسی به چنین منابعی نخواهند داشت.»
بررسیهای این مرکز پژوهشی نشان میدهد که افزایش اشتغال طی ۱۴ فصل منتهی به زمستان ۱۳۹۶ عمدتاً در بخش خدمات و بنگاههای بسیار کوچک (دارای کمتر از ۴ نفر کارکن) و با وضعیت شغلی «کارکن مستقل» بوده است که سهم کمتری از این اشتغال ایجاد شده دارای پوشش بیمه به واسطه شغل خود بودهاند و سهم بیشتری دارای اشتغال ناقص هستند و تمایل دارند شغل تمام وقتی داشته باشند.
مرکز آمار ایران هم در گزارشهای سالیانه خود اعلام کرده بود که بخش قابل توجهی از خالص شغلهای ایجادشده در دولت یازدهم و دوازدهم متعلق به بخش اشتغال ناقص بوده و در نتیجه، نرخ اشتغال ناقص از ۸.۹ درصد در سال ۹۲ به ۱۰.۴ درصد در سال ۹۶ رسیده است.
در همین مورد گزارش رسمی مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که بخش عمده دو میلیون شغل ایجاد شده، اشتغال ناقص و فاقد پوشش بیمهای بوده است. این گزارش میافزاید: «بررسی انجام شده نشان میدهد در ۱۳ فصل مورد بررسی به طور متوسط ۳۵ درصد شاغلان اضافه شده به جمعیت شاغل دارای پوشش بیمه به واسطه شغل خود بوده اند و ۶۵ درصد در مشاغلی شاغل شده اند که دارای بیمه نبوده است.»