احتمال واردات گندم

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، زمانی که گندمکاران به دلیل نارضایتی از قیمت خرید تضمینی گندم به رهبری نامه نوشتند و خواستار افزایش قیمت شدند، دولت پیش‌بینی نمی‌کرد که به‌رغم بارندگی‌های فراوان در سال‌جاری با کمبود ۳میلیون تن گندم مواجه و مجبور به واردات شود. اکنون در روز‌های پایانی خرید تضمینی، مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی اعلام کرده که برای تأمین ذخایر استراتژیک با کمبود مواجهیم و در حال تصمیم‌گیری برای واردات هستیم. سه سال متوالی ایران در تولید گندم با تولید ۱۴ میلیون تن خودکفا شد و امسال هم مسئولان پیش‌بینی کردند خودکفایی در گندم رقم خواهد خورد، اما تاکنون تنها ۸ میلیون تن گندم از سوی دولت خریداری شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳ میلیون تن کسری دارد.

این درحالی است که گندمکاران در فروردین امسال همزمان با آغاز خرید تضمینی گندم با ارسال نامه‌های متعدد به دولت و رهبری خواستار تجدیدنظر در قیمت خرید شدند، اما سازمان برنامه و بودجه با نرخ هزار و ۶۰۰ تومان موافقت کرد. به گفته فعالان بازار انتظار می‌رفت امسال از ۱۳میلیون تن گندم تولیدی در کشور دولت حداقل بین ۱۰میلیون و ۵۰۰هزار تن تا ۱۱میلیون تن گندم خریداری کند، اما پایین بودن قیمت خرید گندم موجب نابسامانی در خرید تضمینی این محصول شد و دولت بین ۲ تا ۳ میلیون تن گندم از کشاورزان کمتر خریداری کرده است.

به این ترتیب پیش‌بینی خودکفایی مسئولان به رغم بارندگی‌های مناسب و در اثر تصمیمات دولت در بازار تولید و مصرف گندم برای چهارمین سال محقق نمی‌شود و مسئولان دولتی خود را آماده واردات گندم کرده‌اند. ریشه این مسئله جدا از فرافکنی‌هایی که آن‌ها درباره خرید تضمین می‌کنند مربوط به نرخ خرید تضمینی است که سال گذشته اعلام شد و به گفته کارشناسان بسیار کمتر از برآورد‌های کارشناسی بود. به طوری که کشاورزان را به کاشت این محصول راهبردی ترغیب نکرد. رئیس بنیاد گندمکاران معتقد است که هرساله بخشی از گندم توسط کشاورزان برای خودمصرفی و بذر نگهداری می‌شد، اما این میزان بیش از نیاز کشاورزان است؛ بنابراین به نظر می‌رسد بخشی از گندم توسط دلالان و کشاورزان انبار شده و یا برای تأمین نهاده‌های دامی به مصرف دام‌ها می‌رسد.

روزگذشته مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران در حاشیه گشایش دوازدهمین نمایشگاه صنعت آرد و نان با اذعان به اینکه با کمبود ۳میلیون تن گندم مواجهیم، گفت: ما موضوع کاهش خرید تضمینی گندم در سال جاری را رد نمی‌کنیم، اما بخشی از آن توسط بخش خصوصی خریداری شده که هنوز اعلام نشده است.

در سال جاری تا به امروز حدود ۸ میلیون تن گندم به صورت تضمینی از کشاورزان خریداری شده که ارزش آن ۱۳۲ هزار میلیارد ریال است که تا به امروز ۱۲۵ هزار میلیارد ریال از آن با کمک دولت پرداخت شده است.

در حال حاضر حدود ۷۰۰ میلیارد تومان به کشاورزان بدهکار هستیم که ظرف هفته آتی با کمک سازمان هدفمندی یارانه‌ها بخش عمده آن پرداخت می‌شود.

یزدان سیف با اشاره به خروج ۳ میلیون تن گندم از چرخه خرید تضمینی اظهار داشت: بخش خصوصی، بخش اعظم این خرید را انجام داده است، اما همه آن در سامانه دولت ثبت نشده است. از این رو در حال تصمیم‌گیری برای آن هستیم که برای تأمین نیاز گندم کشور، گندم وارد کنیم.

وی ادامه داد: خرید تضمینی گندم تا پایان شهریورماه سال جاری ادامه خواهد داشت و کشاورزان تنها تا این مدت امکان تحویل گندم به دولت را دارند و از یکم مهرماه دیگر خرید تضمینی انجام نخواهد شد تا بتوانیم سیاستگذاری‌های لازم را برای تصمیم‌گیری درخصوص نحوه تأمین گندم داشته باشیم.

مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران گفت: بارندگی‌های آبان تا پایان فروردین ماه باعث شد که میزان تولید گندم در مناطق گرمسیر کشور با کیفیت و کمیت مناسبی انجام شود. به طوری که در بوشهر شاهد چند برابرشدن تولید گندم هستیم و در مناطق گرمسیر ایلام نیز ۳۰ درصد افزایش تولید داشته‌ایم و وضعیت تولید در خوزستان نیز مناسب بوده است.

سیف افزود: سیل فروردین‌ماه بخش زیادی از گندم خوزستان و گلستان را از بین برد، اما میزان تولید در این استان‌ها به حدی بود که خسارت وارد شده را جبران کرد و در مقایسه با سال قبل افزایش تولید داشتیم. در برخی از مناطق نیز با تنش کم آبی و عدم بارندگی مواجه بودیم و آن عملکرد مورد نظر ما تأمین نشد. مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران گفت: همچنین اختلاف قیمت گندم صنف و صنعت با خرید تضمینی باعث شد که مراکز تولید گندم انگیزه بیشتری برای فروش در بخش صنف و صنعت داشته باشند و میزان فروش به صورت تضمینی کاهش یافت.

سیف در ارتباط با میزان گندمی که توسط صنف و صنعت خریداری شده است، گفت: تنها ۱۰۰ هزار تن در سامانه دولت ثبت شده، اما بخش خصوصی می‌گوید که حدود ۸۰۰ هزار تن خرید خارج از شبکه برای تولید شیرینی و شکلات و ماکارونی خرید شده است.

وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا محدودیت‌ها مانع واردات نمی‌شود، گفت: هنوز تصمیم قطعی به واردات گرفته نشده است و هر زمانی که تصمیم‌گیری شد آن موقع اعلام می‌کنیم.

سیف در پاسخ به اینکه سه نرخی بودن آرد، باعث فساد شده و کارخانه‌داران دیگر و نانوایی‌ها بخشی از سهمیه خود را به صورت آزاد به دیگران می‌فروشند، گفت: من این موضوع را رد نمی‌کنم، به هر حال زمانی که تفاوت نرخ وجود داشته باشد فساد هم وجود دارد، اما سامانه فروش آرد که راه‌اندازی شد تا حدود زیادی این تخلفات را کم کرد. سازمان بازرسی کل کشور هم درباره پرونده‌های فروش آرد وارد شده و آن‌ها را بررسی می‌کند تا این‌گونه فساد‌ها به حداقل برسد.

مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران درباره ماجرای اصلی قاطی‌شدن فضولات و خاک با گندم توضیح داد: یک مرغداری یک کامیون را به یکی از سیلو‌های گندم تحویل می‌دهد که به دلیل سهل‌انگاری مأمور، وجود خاک در زیر محموله گندم مشخص نمی‌شود، اما بلافاصله نیروی انتظامی وارد شده و پس از بررسی ۱۳ کامیون کشف می‌شود که در کف آن‌ها خاک جاسازی شده بوده است.

وی درباره مسئله فضولات هم گفت:‌این فضولات مربوط به کبوتران سقف مرغداری بوده که یک محصول ۶۰۰ هزار تنی گندم‌ها را آلوده کرده است. سیف با بیان اینکه دولت به دنبال جایگزینی کشاورزی قراردادی به جای کشاورزی عمومی است، گفت: این امر می‌تواند به نفع تولیدکننده و مصرف‌کننده باشد و کارخانجات قبل از کشت سفارش خود را به کشاورزان می‌دهند و کشاورزان نیز براساس نیاز آن‌ها تولید انجام می‌دهند. کشاورزی قراردادی در صنف و صنعت ماکارونی شروع شده است و امیدواریم به صنایع دیگر از جمله شیرینی و شکلات نیز ورود کند.

سیف در ارتباط با کاهش تولید شکر گفت: ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن از تولید شکر کشور از محل چغندر قند و ۶۰۰ هزار تن از محل نیشکر تأمین می‌شود و در مجموع یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن تولید خواهیم داشت. تغییر الگوی کشت کشاورزان به سمت کالا‌هایی که سود بیشتری برای آن‌ها دارد، باعث کاهش تولید شکر در سال جاری شده که امیدواریم این مشکل در سال آینده مرتفع شود. وی در پاسخ به سؤالی مبنی براینکه چه میزان کالای اساسی و موادغذایی در بندر وجود دارد، گفت: این کالا‌ها به حدی زیاد است که برآورد درستی از آن نداریم، اما برای ترخیص آن لازم است که رئیس‌جمهور ورود داشته باشد.

منبع: روزنامه جوان