گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، علیرضا فقیهی راد؛ در جریان توافق برجام، یکی از مسائل اساسی که تیم مذاکره کننده ادعای حل و فصل نهایی و همیشگی آن را داشت، پرونده «ابعاد احتمالی نظامی پرونده هسته‌ای ایران» موسوم به PMD بود. حسن روحانی ۲۵ آذر ۹۴ با تاکید بر مختومه شدن پرونده PMD گفت: «به ملت ایران تبریک می‌گویم به دلیل موفقیت‌های پی در پی در صحنه‌های مهم داخلی و بین المللی... در نشست شورای حکام در روز گذشته نه تنها موضوع ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای معروف به PMD خاتمه یافت، بلکه ۱۲ قطعنامه‌ای که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ در شورای حکام علیه ایران تصویب شده بود لغو شد»
پس از آن روزنامه‌های زنجیره‌ای بزک کننده برجام هم با رپورتاژ خبری ادعا کردند پرونده PMD برای همیشه به تاریخ پیوسته است: «خداحافظ پی ام دی؛ تحریم‌ها دی ماه لغو می‌شود»، «پایان پی ام دی؛ آغاز اجرای برجام»، «پی ام دی به تاریخ می‌پیوندد»، «پرونده پی ام دی سفید بسته می‌شود» و...
در برجام ایران برای جلب رضایت آژانس بین المللی انرژی اتمی و طرف‌های برجام پروتکل الحاقی را داوطلبانه پذیرفت، نظارت‌های ویژه و منحصربفردی در دنیا را ذیل برجام متعهد شد، روزانه بطور متوسط ۶ بازرس آژانس در ایران حضور فعال دارند و بیش از ۲۰ درصد بازرسی‌های آژانس در سراسر دنیا، بطور خاص در ایران انجام می‌شود، اما پس از گذشت ۷ سال از واگذاری بی سابقه‌ترین امتیاز‌ها و با وجود بازگشت تحریم‌های آمریکا و همراهی اروپا و صدور قطعنامه شورای حکام علیه ایران، اکنون با ادعای جدید آژانس مبنی بر فعالیت‌های مخفی هسته‌ای ایران در دومکان و لزوم بازرسی مستقیم از آن‌ها عملا پرونده ابعاد احتمالی نظامی هسته‌ای ایران باز شده است.
در مقابل ایران ادعا‌های آژانس را رد کرد و اعلام کرد اجازه بازرسی از مکان‌های اعلام شده به استناد اطلاعات جاسوسی رژیم صهیونیستی را نخواهد داد.
در ادامه با ارائه گزارش فصلی آژانس به شورای حکام و با طراحی سه کشور اروپایی، قطعنامه‌ای در شورای حکام علیه ایران صادر شد. تا اروپایی‌ها زمینه ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت را آماده کرده باشند. سپس با سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس به تهران، بیانیه مشترکی مابین آژانس و دولت حسن روحانی صادر شد.
این بیانیه بطور آشکاری نشان از عقب نشینی مجدد دولت روحانی از حرف‌ها و مستندات چندی پیش خود مبنی بر اینکه اطلاعات حاصل از جاسوسی رژیم صهیونیستی مطابق اساسنامه آژانس هیچ تعهدی برای ایران جهت پذیرش بازرسی‌ها نمی‌کند، بود. در قسمتی از بیانیه آمده است: «ایران به طور داوطلبانه به دو مکان مشخص شده توسط آژانس دسترسی داده و فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس را برای حل و فصل این موضوعات تسهیل خواهد کرد. تاریخ‌های مربوط به دسترسی‌های آژانس و فعالیت‌های راستی آزمایی، مورد توافق قرار گرفته است.» لذا دولت روحانی مانند گذشته با وادادگی تمام عملا پذیرفت پرونده PMD باز باشد و اجازه بازرسی از دو مکان درخواستی آژانس در اطراف شهر رضا و یکی در اطراف تهران را به بازرسان آژانس داد.
نهایتا گروسی در تازه‌ترین گزارش خود اعلام می‌کند بازرسان آژانس از یکی از مناطق مورد مناقشه و درخواستی (محلی اطراف شهررضا) بازرسی و نمونه برداری کرده اند و در ماه جاری نیز از یک مکان هسته‌ای دیگر (اطراف تهران) بازرسی خواهند کرد؛ بنابراین روشن است با وجود اجازه دسترسی‌های گسترده و واگذاری امتیازات بی سابقه، پرونده ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران (PMD) کماکان روی میز آژانس است و برخلاف ادعا‌های مقامات دولتی در یکماه گذشته، اکنون ایران در روند عقب نشینی خود اجازه بازرسی به دومکان درخواستی آژانس را داده است.
عقب نشینی‌های ایران در برابر زیاده خواهی‌ها و سیاسی کاری‌های آژانس نه تنها منجر به رفع ابهام طرف مقابل که عملا نقش بازیگر آمریکا را دارد، نخواهد شد، بلکه ایران پس از یک گام عقب نشینی باید گام‌های بعدی را بردار؛ و پرونده هسته‌ای ایران مجددا تبدیل به مساله تهدید امنیت جهانی شود و درگیر همان روند دهه هشتاد و ابتدای دهه نود شود که در موضع پاسخگویی به سئوالات و اتهامات بی انتهای آژانس قرار گیرد.
با این عقب نشینی ایران عملا وارد پازل بازی سیاسی آژانس شد که قسمتی از پازل راهبرد فشارحداکثری آمریکا علیه ایران است. هرچند آژانس اعلام کرده دیگر ادعای جدید مطرح نخواد کرد، اما رجوع به تاریخ همکاری‌های ایران و آژانس نشان می‌دهد علی رغم همکاری‌های گسترده و شفاف ایران، نه تنها سئوالات تمام نشده، بلکه اتهامات جدید و بدعهدی‌های دیگری از سوی آژانس تکرار شده است. این پروسه بازرسی‌ها و طرح ادعا‌های بی اساس نهایتا منجر به بازرسی (بخوانید جاسوسی) از تمامی اماکن نظامی ایران خواهد شد.
علیرضا فقیهی راد - فعال سابق جنبش عدالتخواه دانشجویی
انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.