کمبود واکسن آنفلوانزا و نگرانی مردم، احتمال عرضه این واکسن در بازار سیاه را نیز بسیار افزایش داد و موجب شد برخی از طریق فضاهای مجازی پیگیر خرید این واکسنها باشند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، الهام معین قفقازی- «واکسن انفلونزا موجود نیست؛ لطفا سوال نفرمایید!»،«واکسن انفلوانزا هفته اینده راهی داروخانهها میشود»، اینها عباراتی بود که از اوایل مهرماه و پس از توزیع مرحله اول واکسن انفلوانزا، بر شیشه و درب بسیاری از مراکز بهداشتی به چشم میخورد. این در حالیست که در مرحله اول قرار بود تنها گروههای پرخطر از جمله زنان باردار، بیماران خاص، صعب العلاج، مزمن و کادر درمان، این واکسن را به صورت رایگان دریافت نمایند، اما شواهد حاکی از ان است که برای همین گروه هدف نیز واکسن کافی وجود ندارد.
با کاهش دمای هوا و اوج گیری موج سوم بیماری کرونا، نگرانیها از افزایش مرگ و میر بر اثر همزمانی کرونا و آنفلوانزا، افزایش یافت. این در حالی بود که از اواسط تابستان امسال، مسئولان وزارت بهداشت بارها بر تلاشها برای خرید واکسن انفلوانزا تاکید کرده بودند و انتظار میرفت واکسن کافی برای هر ۱۶ میلیون نفر متقاضی فراهم شود.
در نهایت ۱.۵ میلیون دوز واکسن وارد کشور شد که به اذعان نایب رئیس انجمن داروسازان حتی برای کادر داروخانهها هم کافی نیست. وی بر کافی نبودن تعداد واکسن انفلوانزا تاکید کرده و افزود: سیستم توزیع واکسن از طریق معاونت بهداشتی وزارت بهداشت برای عرضه واکسن به مادران باردار، افراد مسن مقیم مراکز درمانی و کادر درمانی بصورت رایگان صورت میگیرد و داروخانهها وظیفه عرضه واکسن به افراد با شرایط پرخطر را دارند که متاسفانه به نظر میرسد که تعداد پیش بینی شده واکسن به دست مردم نخواهد رسید. نایب رئیس انجمن داروسازان با اشاره به اینکه آمار تعداد واکسنها دائما در حال تغییر است گفت: "اگر عرضه فقط برای داروخانههای منتخب یا دولتی باشد این تعداد واکسن افزایش مییابد، ولی آخرین آمار ما حاکی از اینست که حدود ۱۳ هزار داروخانه هستند که باید برای آنها واکسن آنفلوآنزا ارسال شود". بدین ترتیب با توجه به تعداد واکسنهای موجود، سهم هر داروخانه حدودا ۱۰ واکسن خواهد بود که قطعا نیاز مراجعه کنندگان را براورده نخواهد کرد.
اما کمبود واکسن انفلوانزا و نگرانی مردم، احتمال عرضه این واکسن در بازار سیاه را نیز بسیار افزایش داد و موجب شد برخی از طریق فضاهای مجازی پیگیر خرید این واکسنها باشند. این در حالیست که فاطمی معتقد است: "اگر واکسن آنفلوآنزار به بازار سیاه برود اثربخشی خود را از دست خواهد داد"، زیرا ممکن است در شرایط مناسب نگهداری نشود.
فاطمی علت عدم ورود تعداد کافی واکسن به کشور را عدم تخصیص و انتقال ارز دانست و ادامه داد" علت ورود ۲ میلیون دوز به جای ۱۴ میلیون دوز به کشور، تغییر ارز و انتقال آن است ".
کمبود واکسن انفلوانزا نمایندگان مجلس را نیز به واکنش واداشت. حجتالاسلام علیرضا سلیمی عضو هیأت رئیسه مجلس ضمن انتقاد از عدم اعطای سهم وزارت بهداشت از یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی اظهار داشت: نیاز ما در حال حاضر ۱۶ تا ۲۰ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزاست که فقط بین یک میلیون و ۲۰۰ هزار تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار دوز واکسن وارد کشور شده است.
وی خاطرنشان کرد: این انتقاد به دولت وارد است که چرا اقدام لازم برای واردات واکسن آنفلوآنزا از مدتها قبل صورت نگرفته این در حالی است که زدن این واکسن فقط در دو هفته ابتدای مهر تاثیر دارد و بعد از آن دیگر کارایی ندارد.
نماینده محلات در مجلس مسائل حاشیهای پیرامون واکسن انفلوانزا را پوششی برای کم کاری دولت عنوان کرده و از اعطای ۵۸ میلیون دلار به یک شرکت برای خرید واکسن انفلوانزا، خبر داد و خواستار شفافیت بیشتری از سوی سازمان غذا و دارو شد.
سلیمی افزود: شنیدههایم حاکی است که حدود ۵۸ میلیون دلار به یک شرکت خاص اعطا شده که واکسن آنفلوآنزا خریداری کند که البته این پول به کشور ترکیه رفته و هنوز نتوانستهاند واکسن را وارد کشورمان کنند. این در حالی است که ارز اعطایی به این شرکت با نرخ ۴۲۰۰ تومانی بوده و مجلس قطعا در این باره پیگیریهای نظارتی را انجام خواهد داد.
وی گفت: بایستی در باره اعطای این حجم ارز از کشور به یک شرکت خصوصی و نور چشمی شفافیت لازم از سوی سازمان غذا و دارو و آقایان واعظی رئیس دفتر رئیسجمهور و نوبخت رئیس سازمان برنامه بودجه صورت گیرد و آنها پاسخ دهند چرا تاکنون این واکسن به کشور وارد نشده است.
مردم یا مسئولین؛ مساله این است
نحوه توزیع همین یک میلیون و پانصد هزار دوز واکسن نیز با حرف و حدیثهای بسیاری روبرو بود. مدتی پس از توزیع مرحله اول واکسن انفلوانزا، انتشار رسیدی مبنی بر تحویل ۱۵۰۰ دوز واکسن به مرکز بهداشتی مجلس شورای اسلامی خبرساز شد. مدتی بعد، با اعلام شرکت دارویی بهستان پخش، اطلاعات این رسید تایید شد و مدیر این شرکت اعلام کرد که: «به ما دستور داده شده که ۱۵۰۰ عدد واکسن آنفلوانزا به داروخانه مجلس ارسال کنیم. ما سرخود این کار را نکردهایم.»
تحویل این میزان واکسن به داروخانه مجلس ان هم در شرایطی که گروههای پرخطر با تعداد ناکافی این واکسنها، مواجه بودند با واکنشهای بسیاری از سوی مردم و برخی مسئولین مواجه شد. رئیس مجمع عمومی نظام پزشکی، از اولین افرادی بود به این موضوع واکنش نشان داد و در نامهای به معاون اول رئیس جمهور، از انبار شدن طولانی مدت واکسنهای آنفلوانزا در انبار شرکتهای پخش دارو و اختصاص اولین سهمیه به نمایندگان مجلس انتقاد کرد. وی با استناد به اظهارات محسن عبداله زاده دبیر کل انجمن شرکتهای پخش دارو مبنی بر انبار شدن ۲۵ روزه واکسنهای انفلوانزا در انبار شرکتهای دارو، این سوال را مطرح کرده بود که « این زمان سوزی به چه علت ایجاد شده است؟ آیا برنامه و پروتکل کشوری نقش دارد؟ آیا وزارت بهداشت اختیار لازمه را در این مورد هنوز کسب نکرده است؟ »
واکنشهای متعدد به تحویل واکسن به مرکز بهداشت مجلس، وزارت بهداشت را مجبور به پاسخگویی کرد. طبق اعلام وزارت بهداشت، هر ساله همزمان با توزیع واکسنهای انفلوانزا بین مراکز درمانی، بخشی نیز به مرکز بهداشت مجلس ارسال میشده است. امسال نیز همین اقدام طبق روال سالهای پیش انجام شده است و سهم مرکز بهداشت مجلس به انها تحویل داده شده است
در ادامه رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی به ارائه توضیحاتی درباره ماجرای تحویل ۱۵۰۰ دوز واکسن آنفلوآنزا به داروخانه وابسته به مرکز بهداشت مجلس و سپس بازگرداندن آن به وزرات بهداشت پرداخت.
حسینعلی شهریاری در توضیح موضوع تحویل ۱۵۰۰ واکسن آنفلوآنزا به داروخانه مجلس و بازگرداندن آن به وزارت بهداشت گفت: اداره کل سلامت مجلس شورای اسلامی به روال سالهای گذشته ۱۵۰۰ دوز تحویل گرفت. این میزان واکسن تنها مختص نمایندگان نیست، مجلس چند هزار کارمند اعم از کادر داخل مجلس، کارشناسان مرکز پژوهشها و حتی بازنشستگانی با بالای ۶۵ سال و نمایندگان ادوار دارد. دریافت واکسن توسط اداره کل سلامت مجلس طبق روال گذشته بود، اما چون هنوز امسال تمام واکسن مورد نیاز وارد کشور نشده نباید ابتدا به مجلس داده میشد، البته که هنوز واکسن بین هیچ کسی توزیع نشده است. در نهایت مدیر کل سلامت مجلس اعلام کرد که با توجه به شرایط ویژه امسال در تامین واکسن آنفلوآنزا، ۱۵۰۰ واکسنی که طبق روال سالهای گذشته به داروخانه بهارستان تخصیص داده شده بود، به وزارت بهداشت بازگردانده شد.
واکسن ایرانی، وعدهای که محقق نشد
انتظار میرفت بخشی از نیاز جامعه به واکسن انفلوانزا توسط واکسنهای ساخت داخل تامین شود، اما کمبود مواد اولیه، عرضه ان را به سال اینده موکول کرد. پیش از این سورنا ستاری، معاون علمی رییس جمهوری از توزیع واکسن داخلی در اذرماه برای تامین ۳۰ درصد نیاز جامعه خبر داده بود، اما چندی بعد محمدرضا شانه ساز رییس سازمان غذا و دارو با اعلام عدم امکان توزیع واکسن انفلوانزای داخلی گفت: "مقرر بود این اتفاق در سال جاری رخ دهد، ولی به دلیل تحریم، برخی از مواد اولیه مورد نیاز به موقع به دست شرکتهای دانش بنیان نرسید. اما در سال آینده واکسن آنفولانزای ایرانی تولید میشود".
واکسن آنفلوانزا هفته آینده راهی داروخانهها میشود
در حالی که به پایان اولین ماه پاییز نزدیک میشویم؛ قرار است مرحله دوم توزیع واکسن انفلوانزا از هفته اینده و از طریق داروخانهها انجام شود. طبق اعلام مدیرکل اداره داروی سازمان غذا و دارو این واکسنها از هفته آینده با قیمت حدود ۴۴ هزار تومان توزیع خواهند شد.
وی گفت: هفته آینده بخش دیگری از واکسن آنفلوآنزا وارد بازار خواهد شد که این بخش از واکسن برای اولویت دوم یعنی سالمندان بالای ۶۵ سال و کودکان ۵ ماه تا ۶ سال از طریق داروخانهها عرضه میشود.
محمدی با بیان اینکه بعد از توزیع واکسن آنفلوآنزا، همه تراکنشهای مربوط به واکسن در سامانه تی تک باید توسط داروخانهها ثبت شود تصریح کرد: به ازای هر کد ملی، داروخانه باید یک واکسن آنفلوآنزا تحویل متقاضی بدهد. هر نفر میتواند سه کد ملی را برای یک بار ثبت کند. امیدواریم با این روش بتوانیم از قاچاق معکوس واکسن آنفلوآنزا جلوگیری شود.
مدیرکل دارو سازمان غذا و دارو اظهار کرد: اگر نام کاربری و رمز عبور برای داروخانهای ارسال نشده بود نیز میتوانند به معاونتهای غذا و داروی دانشگاههای علوم پزشکی مراجعه کنند.
وی بیان کرد: برنامه ریزی برای تهیه واکسن آنفلوآنزا تعداد بیشتری بود که به دلیل مشکلات ناشی از نقل و انتقال ارز، به سختی بخشی از این واکسن تامین شد.
با توجه به اینکه واکسن انفلوانزا تنها در محدوده زمانی مشخصی اثربخش است و بعد از ان دیگر اثر چندانی نخواهد داشت و با توجه به همزمانی کرونا و انفلوانزا در پاییز و زمستان امسال، امید میرود که توزیع واکسن انفلوانزا هر چه زودتر و با سیستم توزیع حساب شده، به مردم عرضه شود تا کمتر شاهد بیماری و یا فوت هموطنانمان بر اثر این بیماری باشیم و از توزیع ان در بازار سیاه نیز جلوگیری کنیم.