اختلاف نظر مسئولان درباره ذی نفعان بافت اطراف حرم رضوی / رویکرد کمیسیون عمران مجلس چیست؟

رضایی کوچی در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، این مساله را از دیدگاه خود بیان کرده و دخیل بودن ذینفعان طرح را در تصمیم گیری درباره آن، طبیعی می‌داند.

 

بررسی بافت اطراف حرم طی ۲۰ سال گذشته، نشان می‌دهد که هویت این بافت در طرح‌های پیشین به شدت دچار خدشه شده و رفتار مسئولان شهری مشهد، از اعضای شورای شهر تا شهرداری و حالا برخی نمایندگان، حمایت از کسانی است که تاریخ و هویت بافت اطراف حرم را خدشه دار کرده اند.

 

رضایی کوچی می‌گوید: اختلاف نظری بوده بین شهرداری و شورای شهر مشهد، استانداری و تولیت آستان قدس با مسئولان کشوری، که این تصمیمات با نظارت آنان گرفته نشده است. مشهد کلان شهر است و شهرداری، شورای شهر و کمیسیون ماده ۵ ظرفیت آماده کردن طرح جدید را دارند.

 

 

او ادامه می‌دهد: از شورای عالی شهرسازی و معماری خواسته ایم که این طرح را به استان ارسال کنند و در کمیسیون ماده ۵ به تصویب برسد و به جای اینکه در تهران و شورای عالی معماری و شهرسازی آماده شود، آن را به استان یا مجموعه شهرداری، شورای شهر و تولیت آستان قدس و نخبگان بدهیم و در نهایت طرح در خود استان تصویب شود.

 

رئیس کمیسیون عمران مجلس تصویب طرح به دست این مجموعه‌ها در مشهد را دلیل اجرایی شدن آن می‌داند و می‌گوید: به این صورت طرح ضمانت اجرایی دارد و کسانی که آنجا به طور مستقیم ذی نفع و دخیل هستند، با شناخت دقیق تری می‌توانند بر طرح نظارت کنند.

 

با توجه به هویت ملی و حتی جهانی که بافت اطراف حرم دارد، آیا می‌توان ذینفعان طرح بازسازی و بهسازی این بافت را صرفا مسئولان استانی و شهری دانست؟ چرا رضایی کوچی به نقش مردم بومی بافت به عنوان ذینفع و دخیل در طرح اشاره‌ای نکرده و در سخنان خود صرفا از مسئولانی مانند استانداری، شهردار، اعضای شورای شهر و حتی تولیت آستان قدس نام می‌برد؟

او در ادامه گفتگوی خود با خبرنگار ما به اولویت‌های مدنظر خود در بافت اطراف حرم اشاره می‌کند و می‌گوید: دسترسی روان زائران به حرم امام رضا (ع) و حفظ شرایط زندگی عادی مردم مجاوران و ساکنان بافت ، دو اولویت مهم در طرح بافت اطراف حرم است.

 

رضایی کوچی توضیح می‌دهد: خانه‌ها در این بافت قدیمی هستند و شرایط نامناسبی دارند و تأکید کرده ایم که نوسازی باید متناسب با شرایط حرم باشد.

 

وی ادامه می‌دهد: قرار بر این است که طرح در شورای عالی شهرسازی و معماری مطرح شود و پس از آن در کمیسیون ماده ۵ استان نیز به تصویب برسد و اگر موردی هم باشد به شورای عالی شهرسازی و معماری بازگردد، ولی این طرح نهایتا باید در استان نهایی شود و در آنجا به تصویب کمیسیون ماده ۵ برسد.

حرم مطهر رضوی، تا پیش از شرایط کرونا سالانه میزبان بیش از ۲۵ میلیون زائر از سراسر جهان بوده است. تا سال گذشته که کرونا زندگی انسان را روی کره زمین تحت تأثیر شدید خود قرار نداده بود، زائران آذربایجانی و پاکستانی، افغانستانی، شیعیان عربستان، بحرین و بسیاری دیگر از کشور‌ها که برای زیارت حضرت رضا (ع) و سفر به ایران از سوی کشور‌های خود تحت فشار هستند، از فرصت زیارت اربعین استفاده کرده و پس از پایان سیرو سلوک معنوی خود در مسیر اربعین، به مشهد می‌آیند و این سفر پر از معنویت را با زیارت امام رضا (ع) به پایان می‌رسانند. همین امر نقش بین المللی مشهد و بافت اطراف حرم را در ترویج تشیع علوی و در تبلیغ اسلام ناب محمدی بیش از پیش نشان می‌دهد.

 

این مساله باعث می‌شود که هویت بافت اطراف حرم و منطقه ثامن مشهد، بیش از آنکه صرفا به مسئولان استانی مربوط باشد، مساله‌ای ملی و مذهبی باشد و تصمیمات درباره نوسازی این منطقه، بیش از آنکه ناظر به اورده‌های اقتصادی مرتبط شود، براساس نیاز‌های هویتی و با نگاهی جهانی اتخاذ شود.

 

اما نگاه برخی مسئولان به طرح‌های نوسازی و بهسازی بافت اطراف حرم، نشانه‌های کمی از این رویکرد را دارد. نشانه‌هایی از حمایت از سرمایه گذاری که صرفا به فکر بازگشت سرمایه خود است و سود و زیان شهرداری در طرح را با خود به همراه دارد.