رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه طبق مصوبه شورای پول و اعتبار، بانکها از دریافت سود مرکب منع شدهاند، گفت: سعی میکنیم نرخ تورم را به ۲۲ درصد برسانیم.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، عبدالناصر همتی افزود: ما بر مبنای دلار نیمایی ۱۷ هزار تومان پیش بینی کردیم که تورم متوسط یکساله منتهی به خرداد ۱۴۰۰ را به ۲۲ تا ۲۴ درصد برسانیم و تا آن زمان ۶ ماه فرصت داریم.
رییس کل بانک مرکزی با اشاره به آمارهای تجارت کشور گفت: در حال حاضر صادرات کشور به ۲۶ و نیم میلیارد دلار و واردات به ۲۵ میلیارد دلار رسیده که تراز تجاری یک و نیم میلیارد دلار مثبت است.
انتقاد همتی درباره ترخیص کالاها بدون انتقال ارز
رییس کل بانک مرکزی گفت: یک عده کالاهای خود را نگه داشتند به این امید که ارز 40 تا 50 هزار تومان شود سپس ترخیص کنند.
همتی افزود: اطلاعات ناقص می دهند و می گویند بانک مرکزی ارز نمی دهد.
وی افزود : اعلام کرده ایم کسانی که کالا ، اعتباری وارد کرده اند بیایند تعهد بدهند که کالا را سریع ترخیص کنند تا تضمین چندماهه بدهیم ارزشان را تامین کنیم.
رییس کل بانک مرکزی گفت: واردات کالا بدون انتقال ارز اصلا یعنی چه؟ من نمی خواهم زیاد توضیح بدهم اما یک میلیارد دلار مجوز ترخیص دادیم اما این اتفاق رخ نداد.
وی افزود: اجازه نخواهیم داد ارز بابت کالاهایی که در اولویت نیازهای مردم نیستند، تحت عنوان واردات بدون انتقال ارز وارد کشور شود.
همتی گفت: بعد سررسید دستور رییس جمهور، اجازه انتقال ارز بر خلاف ضوابط بانک مرکزی را نمی دهیم .
رییس کل بانک مرکزی افزود : تعهد ما برای ارز ۴۲۰۰ تومانی هشت میلیارد دلار بوده است
همتی گفت: تعهد بانک مرکزی برای ارز ۴۲۰۰ تومانی، هشت میلیارد دلار است و بانک مرکزی به تعهد خود پایبند بوده و تا کنون ۷ میلیارد دلار تامین شده است.
وی افزود: بیش از یک میلیارد دلار تاییدیه ارز دادیم ولی ترخیص کالا صورت نگرفته است. رییس کل بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی کالاهای وارداتی اعتباری را به شرط ورود فوری به کشور تامین ارز می کند. وی افزود: از ابتدای سال تاکنون ۲۶.۵ میلیارد دلار صادرات و ۲۵ میلیارد دلار واردات انجام شده است.
رییس کل بانک مرکزی گفت: در ۲.۵ سال تحت شدیدترین تحریم ها بانک مرکزی اجازه نداد کمبودی برای مایحتاج ضروری مردم ایجاد شود.
وی افزود: وزارت صمت باید ثبت سفارش را بر اساس برآورد درآمدهای ارزی انجام دهد و مدیریت تقاضا را به درستی انجام دهد.
همتی گفت :من مسئول ارزش پول ملی هستم و باید مقاومت کنم، اما به من میگویند چرا منابع در اختیار قرار نمیدهم.
وی افزود : بانک مرکزی تا جایی که بتواند از بازار سرمایه حمایت میکند.
همتی گفت: منابع بودجه سال 1400 محقق میشود. باید خرج های بودجه کم شود. ما باید از متغیر های کلان مراقبت کنیم. وی افزود: رشد کارگاههای صنعتی نسبت به سال گذشته رشد داشته است.
اجرای تدریجی شرایط جدید صدور چک
رییس کل بانک مرکزی گفت: شرایط جدید در صدور چک را به تدریج اجرا میکنیم.
همتی افزود: از اواخر این ماه مردم می توانند به روشهای جدید چک صادر کنند.
وی گفت: در شورای پول و اعتبار هم مطرح شد و از رییس جمهور هم درخواست کرده ایم که به علت شرایط کرونا شرایط جدید صدور چک را به تدریج اجرا کنیم.
همتی افزود: از 22 آذر دیگر چک در وجه حامل نخواهیم داشت و به طور کلی حذف می شود.
رشد 80درصدی نقدینگی در 3 دولت گذشته
رئیس کل بانک مرکزی گفت: رشد حجم نقدینگی در کشور در 20 سال گذشته و در 3 دولت قبلی و فعلی ، متوسط حدود 80 درصد بوده است.
همتی در پاسخ به سوالی درباره افزایش حجم نقدینگی در دوره فعلی افزود: این روزها برخی میگویند در دوره ما نقدینگی بیشتر شده است اما باید توجه کرد اکنون در شرایط استثنایی بسرمی ریم و در دوران پس از انقلاب اسلامی هرگز با چنین تحریمهایی و با چنین فشارهای روبرو نبوده ایم و با توجه به این شرایط ، نقدینگی رشد آنچنانی نداشته است.
وی با نمایش نموداری از افزایش حجم نقدینگی در ۲۰ سال گذشته گفت: بررسی وضع نقدینگی از سال ۱۳۷۹ تا سال ۱۳۹۹ نشان می دهد که ما معمولاً در هر دوره یک قله ۳۸ درصدی از افزایش نقدینگی داشتیم که این مسئله نیز به علت اتفاقات خارجی بوده است.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: اگر بخواهیم افزایش حجم نقدینگی در 3 دولت اصلاحات ،دولت آقای احمدینژاد و دولت فعلی را بررسی کنیم این آمارها نشان میدهد که تقریباً در هر 3 دولت ، میانگین حدود ۸۰ درصد رشد نقدینگی داشتهایم که این مسئله بیانگر آن است که افزایش نقدینگی به مشکلات ساختاری باز میگردد.
همتی با بیان اینکه در دولت فعلی از مرداد ۹۲ تا مهر ۹۸ یعنی در بازده ۷۸ ماهه رشد نقدینگی 83درصد شده است گفت: این آمار نشان می دهد در دوره فعلی در مقایسه با دوره های قبل نقدینگی رشد محسوسی نداشته و البته بخشی از افزایش نقدینگی در این دوره مربوط به موسسات مالی غیرمجاز است .
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به رهنمودهای اخیر مقام معظم رهبری درباره کنترل نقدینگی در کشور و تامین کسری بودجه از طریق فروش اوراق و واگذاری سهام دولت افزود: ما از ابتدای امسال تاکنون هرگز اسکناس جدید چاپ نکرده ایم و تا الان رشد پایه پولی فقط ۱۳ درصد رشد کرده است .
وی با بیان اینکه افزایش قیمت ها چندان ارتباطی به افزایش نقدینگی ندارد گفت : افزایش قیمت ها بیشتر ناشی از رشد افزایش قیمت ارز و رشد تقاضا ناشی از انتظار تورمی است.
همتی ادامه داد: بیماری کرونا نیز در این باره بیتاثیر نبوده است و ما در ابتدای امسال به علت شیوع بیماری کرونا با کاهش تولید مواجه بودیم و وقتی تولید لطمه می خورد موجب می شود تا قیمت تولید با قیمت دارایی ها بالا برود و افزایش قیمت دارایی ها نیز انتظار تورمی ایجاد می کند و انتظار تورمی به افزایش قیمتها منجر میشود.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه تا بخشی از افزایش نقدینگی مربوط به شیوع کرونا است گفت : امسال برای مقابله با بیماری کرونا ما یک میلیارد یورو ارز از صندوق ذخیره ارزی برداشت کردهایم و ناچار شدیم آنها را به ریال تبدیل کنیم که تقریباً تا امروز بالای 700 میلیون یورو از آن را به ریال تبدیل کردهایم و تقریبا روزانه ۱۶ هزار میلیارد تومان پرداخت کرده ایم .
همتی با اشاره به برخی گلایهها از سوی متصدیان امر بهداشت و درمان کشور مبنی بر اینکه بانک مرکزی معادل ریالی برداشت از صندوق ذخیره ارزی را پرداخت نمی کند، گفت: من مسئول حفظ ارزش پول ملی هستم و باید مقاومت کنم و به نحوی این پول را تزریق کنیم که افزایش نقدینگی نداشته باشد .
رئیس کل بانک مرکزی با انتقاد از برخی اظهار نظرهای مبنی بر اینکه بانک مرکزی نتوانست نقدینگی را کنترل کند گفت: بانک مرکزی امروز با یک معادله چند مجهولی مواجه است و در بدترین شرایط 30 سال گذشته، رشد نقدینگی فقط 3 درصد بیشتر شده است. حالا نمی دانم چرا برخی ها می گویند بانک مرکزی نتوانست نقدینگی را کنترل کند.
همتی درباره کمک این بانک به بازار سرمایه نیز افزود: تا امروز به بورس کمک کردهایم که البته وظیفه ماست و از این به بعد هم کمک خواهیم کرد و فعالات بازار سرمایه مطمئن باشند که بانک مرکزی هر کمکی از دستش بر بیاید انجام میدهد.
رئیس کل بانک مرکزی درباره بودجه هم گفت: وظیفه ما نیست که به جزئیات بودجه ورود کنیم اما بر تاثیر بودجه بر متغیرهای کلان نظارت داریم و باید مراقبت کنیم تا برخی شاخصهای کلان دچار تغییر نشود.
همتی با بیان اینکه من به آینده بسیار خوشبینم گفت :از ابتدای امسال تاکنون نسبت به ۶ ماه سال گذشته کارگاه های صنعتی ما ۱۰ درصد رشد کرده است و من بسیار خوشبینم.
وی افزود: همچنین فکر میکنم رشد نفت ما از این ماه مثبت خواهد شد و انشاالله چند روز آینده آمارش را منتشر می کنیم .
همتی با اشاره به تامین کسری بودجه از طریق فروش اوراق و سهام دولت گفت : برنامه ششم پیش بینی کرده است تا ۴۰ درصد از تولید ناخالص ملی را دولت می تواند به صورت اوراق منتشر کند و تا الان این رقم به ۳۸ درصد رسیده است.
فروش اوراق و تاثیر آن بر دولت بعد
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه فروش اوراق ممکن است دولت بعد را بدهکار کند گفت: باید به این مسئله توجه کنیم که این مسئله مربوط به دولتها نیست بلکه برای یک نظام یکپارچه است و باید نگران اداره کشور بود و این را هم دقت کنید که ممکن است دولت فعلی طرح هایی را اجرا کند که سودش به دولت بعد برسد .
همتی درباره اجرای قانون جدید چک هم افزود: قانون جدید چک از ۲۲ آذر امسال اجرایی خواهد شد و ۷۰ درصد کارهایی که باید بانک مرکزی انجام میداده است نظیر صدور بخشنامه ها و آیین نامه ها را انجام داده اما بخشی از این کار نیازمند راهاندازی سامانه است که مردم از این به بعد وقتی میخواهند چکی بنویسند باید مبلغ و تاریخ چک را در این سامانه درج کنند و کسی که چک را میگیرد نیز حتما باید در سامانه اعتبار آن را بررسی و تاییدیه بگیرد.
وی بابیان اینکه این سامانه آماده شده اما تعامل مردم با آن نیازمند آموزش است گفت :به همین علت درخواست کرده ایم تا اجرای این قانون، تدریجی انجام شود تا مردم با مشکلی مواجه نشوند.
همتی با بیان اینکه در شورای پول و اعتبار نیز در این باره بحث شده است افزود: بانک مرکزی آمادگی اجرای قانون جدید چک را دارد و از ۲۲ آذرماه نیز اجرایی خواهد شداما در ابتدا سختگیری نمیکنیم تا این روال ، تدریجی انجام شود.
رئیس کل بانک مرکزی در همین حال تاکید کرد: از ۲۲ آذر به هیچ عنوان چک در وجه حامل نخواهیم داشت و همانطور که از ۲ سال پیش واگذاری چک های تضمینی به غیر را محدود کرده بودیم از ۲۲ آذر نیز هیچ کس نمی تواند چک در وجه حامل صادر کند و از این تاریخ ، چک در وجه حامل، کامل از صحنه جمهوری اسلامی خارج خواهد شد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا بانکها نسخه ای از قرارداد تسهیلات را به مشتری ها نمی دهند گفت: این کار بسیار بدی است و ابلاغ کردیم و از بانک ها خواسته ایم حتما نسخه ای از قرارداد را به مشتری بدهند و اگر بانکی سرپیچی کند با آن برخورد میکنیم، ضمن آنکه از مردم نیز انتظار داریم موارد این چنینی را به بانک مرکزی اطلاع دهند تا پیگیری کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی درباره دریافت سود مرکب توسط بانکها هم گفت : بانک ها هم از طرف شورای پول و اعتبار و هم از جانب شورای فقهی بانک مرکزی از این کار منع شدهاند و اگر متوجه شویم بانکی سود تسهیلات خود را مرکب حساب کرده است قطعی با آن برخورد خواهد شد و مطمئن باشند بانک مرکزی در فرایند نظارت خود مبالغی که در قالب سود مرکب دریافت شده باشد را به اشخاص برمی گرداند.
سیاست عملیات بازار باز در حال اجراست
رئیس کل بانک مرکزی گفت: سیاست عملیات بازار باز در حال اجراست و دامنه نرخ سود کوتاه مدت 10 تا 22 درصد بین بانکی است و امروز نرخ بین بانکی بیست و پنج دهم درصد است و امکان پایین تر آمدن این نرخ هم وجود دارد.
همتی درباره عملیات بازار باز هم افزود: شرایط ایده آل با شرایط فعلی کمی متفاوت است و در حال حاضر با تورمی روبرو هستیم که ناشی از شوک عرضه است که این شوک عرضه با تقاضا نیازمند تدابیر خاص است.
وی ادامه داد: در حال حاضر ناترازی نظام بانکی را داریم یعنی اگر نرخ سود را بالا ببریم ناترازی بانک ها بیشتر خواهد شد و همچنین باید از بازار سرمایه هم مراقبت کنیم چون برای توسعه اقتصادی کشور مهم است.
همتی افزود: تسهیلاتی که در سال جهش تولید پرداخت می کنیم اول باید از رکود خارج شویم بنابراین امکان بالا بردن بیش از حد نرخ سود را نخواهیم داشت.
وی گفت: سیاست عملیات بازار باز در حال اجراست و دامنه نرخ سود کوتاه مدت 10 تا 22 درصد بین بانکی است و امروز نرخ بین بانکی بیست و پنج دهم درصد است و امکان پایین تر آمدن این نرخ هم وجود دارد.
رئیس کل بانک مرکزی درباره تأثیر نرخ سود سپرده از نرخ سود بین بانکی هم گفت: آثار نقدینگی های سال قبل و شرایط کرونایی کشور موجب روبرو شدن بانک ها با مازاد منابع شد که نرخ سود را کاهش داد.
وی افزود: در حال حاضر در شرایطی هستیم که نرخ سود را مدیریت خواهیم کرد ولی با رکود باید مبارزه کنیم چرا که اهداف این تحریم نابودی تولید و ابرتورم بود که توانستیم از آن و نابودی تولید جلوگیری کنیم.
همتی ادامه داد: در حال آماده سازی یک کار بسیار مهم برای کنترل نقدینگی نسبت به محدودیت های ترازنامه بانک ها هستیم که از هفته آینده اجرایی خواهیم کرد.
شرایط بازار ارز خوب و در مسیر بهتر شدن است
همتی درباره بازار ارز هم گفت: شرایط بازار ارز خوب و در مسیر بهتر شدن هم قرار دارد البته که متغیرهای زیادی از جمله شوک های سیاسی و روانی در بازار ارز مؤثر است و برای بانک مرکزی متغیرها برون زا هستند و اطمینان دارم که روند خوبی در پیش است و انتظارات تورمی کاهنده و گویای بازار با آرامش بیشتر است.
رئیس کل بانک مرکزی درباره تأمین واکسن کرونا هم افزود: تمام تلاش خود را انجام می دهیم و حدود یک ماه معطل کره جنوبی بودیم چون کره جنوبی برای انتقال پول حتماً باید U-turn را طی می کرد یعنی این حواله از مسیر امریکا می گذرد و ایران از کره جنوبی تضمین این حواله را درخواست کرد چرا که به امریکایی ها اعتمادی نیست ولی کره ای ها نتوانستند این تضمین را به ما بدهند.
وی ادامه داد: صندوق بین المللی پول هم قول هایی برای هزینه های کرونا داده بود که بر اساس آخرین اطلاعات ، با فشار امریکا فعلاً مقدور نیست.
همتی گفت: راه های دیگر را برای تهیه واکسن کرونا شروع کردیم ولی برای تأمین واکسن کرونا مشکل ارزی نداریم و تنها مشکل انتقال وجود دارد و در حال مذاکره با دو کشور در صورت مجوز اوفک هستیم و این در صورتی است که امریکایی ها تاکنون اجازه ندادند.
وی افزود: اگر راه انتقال باز شود ما حواله خواهیم کرد و مشکلی از نظر پرداخت نداریم.
همتی درباره تحویل کارت اعتباری به دارندگان سهام عدالت توسط نظام بانکی هم گفت: دستورالعمل آن به بانک ها داده شده است و بر اساس اطلاعات موجود تقاضای کمی برای دریافت وام بوده است البته که یکسری از بانک های مهم این وام را پرداخت کردند، ولی مردم درخواست فروش سهام عدالت را داشتند.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: در حال حاضر مصوباتی در شورای عالی بورس داشتیم که سرمایه صندوق های با درآمد ثابت را بالا بردیم و همچنین الزام خرید 50 درصد سهام عدالت را برای صندوق ها داشتیم و تکالیفی را شورای عالی بورس در نظر گرفته است که به بازار سرمایه کمک خواهد کرد.
سرنوشت ادغام 5 بانک در بانک سپه
وی با بیان اینکه ادغام بانکها در بانک سپه یکی از خواستههای مهم مقام معظم رهبری بود، گفت: این طرح بسیار بزرگی است که با کمک ستاد نیروهای مسلح ، همکاری بانک سپه و وزارت اقتصاد پیش رفته است و بالاخره توانستیم این طرح بسیار عظیم بانکی را انجام دهیم که در تاریخ این نوع ادغام بی سابقه است.
همتی ادامه داد: در این طرح 5 بانک با حدود 3 هزار شعبه ، 30 هزار کارمند و 200 هزار میلیارد تومان منابع در بانک سپه ادغام شده و تمامی مشکلات آن رفع شده است و در دو روز آینده بانک قوامین و در پایان ماه هم بانک انصار ادغام می شود.
وی افزود: در پایان آذرماه پرونده این ادغام تمام می شود و تمامی تابلوها به بانک سپه تغییر خواهد کرد.
مبادله روزانه 3 تا 5 میلیون دلار در بازار متشکل ارزی
همتی درباره بازار متشکل ارزی هم گفت: بازار متشکل ارزی در حال حاضر ، روان فعالیت می کند و در این بازار روزانه بین 3 تا 5 میلیون دلار مبادله و تأمین اسکناس در آنجا انجام می شود و نرخ آن از میانگین بازار هم پایین تر است و تعداد قابل توجهی صرافی در آن فعال هستند.
رئیس کل بانک مرکزی درباره کسری بودجه دولت تا پایان سال هم افزود: در این باره جدی هستیم و در جلسه کمیته بند «ک» تصمیماتی گرفته شد که تا پایان سال بخش قابل توجهی اوراق و همچنین فروش سهام توسط دولت انجام خواهد شد.