گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، صنایع مخابراتی راه دور ایران شیراز، یکی از کارخانجات تخصصی مخابرات است که در سال ۱۳۵۳ تأسیس شد. این صنایع با هدف گسترش فعالیتهای مختلف در ابعاد فنی و تولید تجهیزات مخابراتی به صورت جدی در عرصه مخابرات کشور وارد شد، به طوری که در سالهای متمادی بهعنوان یک صنعت پیشرو و منحصر بهفرد در زمینه تامین تجهیزات مخابراتی شرکت زیرساخت و حتی در سطح خاورمیانه مطرح و بیش از ۸۰ درصد تجهیزات زیر ساخت ایران در زمینه انتقال و تکنولوژی از تولیدات این صنایع مخابراتی بوده است.
این کارخانه در سال ۱۳۸۳ با وجود بیش از ۱۶۰۰ کارگر به بخش خصوصی واگذار شد. با خصوصی شدن این کارخانه کارگران برای دریافت معوقات و مطالباتشان با مشکلات متعددی روبه رو شدند. مطالبات کارگران هر روز انباشته میشد و کارخانه تولیدی نداشت. کارگران بارها به این وضعیت اعتراض کردند تا اینکه در سال ۸۸ سهامدار این کارخانه خلع ید شد و مدیریت کارخانه زیر نظر هیئت حمایت از صنایع قرار گرفت.
براساس شنیده ها پس از اینکه کارخانه زیر نظر هیئت حمایت قرار گرفت، چند سالی بیشتر دوام نیاورد تا اینکه در سال ۹۰ تا ۹۱ کارخانه تعطیل شد. مشکلات کارگران هر روز بیشتر میشد تا اینکه از سال ۸۵ سعی شد با استفاده از بازنشستگی پیش از موعد، فشار پرسنلی این کارخانه کم شود. نزدیک به ۱۳۰۰ نفر از کارگران این کارخانه که بازنشسته شده بودند، مطالبات و سنوات خود را دریافت نکرده بودند و همین باعث شد که بارها گلایه خود را در قالب تجمعات مطرح کنند.
حمیدرضا ایزدی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس با اشاره به مشکلات این کارخانه و برگزاری جلسات بدون نتیجه با سهامداران، میگوید: با توجه به برگزاری جلسات مختلف با سهامداران و عدم حصول نتیجه، کارخانه مخابراتی راه دور ایران طی مصوبه هیات وقت دولت در سفر خود به استان فارس (اردیبهشت ۱۳۸۸) براساس قانون حمایت صنعتی و جلوگیری از تعطیلی کارخانههای کشور تحت پوشش هیات حمایت از صنایع قرار گرفت و در این راستا هیاتهای مختلف اجرایی در کارخانه مستقر شدند.
به گفته ایزدی با وجود تمام اقدامات انجام شده در آن مقطع زمانی، مشکلات موجود در کارخانه مرتفع نشد و از سال ۱۳۸۸ تاکنون حدود ۱۲ سال کارخانه مذکور به هیئت حمایت از صنایع واگذار و کارخانه همچنان تعطیل بود و بدهیهای واحد تولیدی مذکور به مرور زمان افزایش یافت و به یکی از معظلات امنیتی و اجتماعی استان تبدیل شد، به گونهای که در حال حاضر میزان بدهی به بانکها، تامین اجتماعی، امور مالیاتی و بازنشستگان بیش از ۳۷۰ میلیارد تومان برآورد شده است.
شنیدهها حاکی از این است که در سفر خرداد ۱۳۹۹ ماه آیت الله رئیسی ریاست قوه قضاییه به استان فارس و طرح موضوع کارخانه مجددا به سهامدارن کارخانه فرصت داده شد تا نسبت به راهاندازی کارخانه اقدام کند، اما سهامداران باز هم به مصوبات کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید عمل نکردند و مقرر شد تا بانک ملی استان فرآیند مزایده را از طریق اداره کل ثبت اسناد و املاک پیگیری کند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس در این رابطه میافزاید: اداره کل ثبت اسناد و املاک استان به استناد قانون و توسط کارشناسان دادگستری نسبت به ارزیابی زمین، ابنیه، تاسیسات، ماشین آلات و تجهیزات اقدام کردند و مبالغ ارزیابی شده را به شرکت ابلاغ و شرکت مذکور این امکان را داشته تا در موعد مقرر قانونی اعتراض کند.
به گفته وی جلسهای برای رفع معضلات کارخانه مخابراتی راه دور ایران و همچنین اتخاذ تصمیم در خصوص برگزاری یا عدم برگزاری مزایده کارخانه برگزار شد و با عنایت به مباحث مطروحه در جلسه مذکور و اظهار نظر اعضا مبنی بر پایین بودن قیمت پایه کارشناسی برای برگزاری مزایده و اظهارات دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان از برگزاری مزایده جلوگیری به عمل آمد.
حیدر آسیابی، دادستان سابق شیراز شیراز در این رابطه میگوید: مزایده قرار بود به دلیل بدهی کارخانه مخابرات راه دور ایران به بانک ملی، برگزار شود. این مزایده با صدور اجراییه ثبت اسناد و املاک شیراز و با درخواست بانک ملی شیراز در دستور کار قرار گرفت و قیمت پایهای که برای مزایده در نظر گرفته شده بود با قیمت واقعی کارخانه و عرصه آن اختلاف فاحشی داشت و از طرفی نه تنها برای برنده مزایده الزام و تعهدی جهت احیای کارخانه ایجاد نمیکرد؛ حتی مطالبات کارگران و بازنشستگان کارخانه را نیز تامین نمیکرد.
به گفته وی کارخانه مخابرات راه دور ایران در مساحتی حدود ۱۶ هکتار و چندین هزار متر زیربنا و مستحدثات در داخل شهر شیراز قرار دارد، اما متاسفانه مدیران سابق کارخانه علیرغم حمایتهای همه جانبه دادستانی شیراز هیچگونه اقدامی برای احیای کارخانه انجام ندادند و به وعدههای خود عمل نکردند؛ در صورتی که مدیران سابق کارخانه متعهد شده بودند ابتدا مطالبات بازنشستگان را پرداخت کنند و سپس جهت راه اندازی کارخانه سرمایه گذاری جذب کنند.
روحالله نصیری، عضو هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت کارخانجات مخابراتی ایران سال گذشته گفته بود که بدهی این شرکت به بازنشستگان در آستانه عید سعید مبعث و عید باستانی نوروز پرداخت میشود.
به گفته نصیری در فاز نخست با همکاری بانک قرض الحسنه مهر ایران با حدود نیمی از بازنشستگان شرکت تسویه حساب کامل انجام شده است.
کاووس ایرج پور، عضو هیات مدیره بانک ملی ایران در برنامه گفتگوی ویژه خبری با بیان این که بانک ملی ایران همواره حامی تولید بوده و هست و این راه را در سال جاری نیز با قوت ادامه خواهد داد، میگوید: کارخانه «آی تی آی – مخابرات راه دور شیراز» تسهیلاتی را از بانک دریافت کرده که به هر دلیلی آن را بازپرداخت نکرده است، بنابراین بانک به دریافت منابع پرداختی خود الزام دارد.
ایرج پور با اشاره به این که مجموع این کارخانه به بانک ملی ایران حدود ۴۰۰ میلیارد ریال است، افزود: تا کنون هیچ یک از مدیران فعلی و قبلی و یا اعضای هیات حمایت از صنایع و همچنین سهامداران شرکت، معترض محاسبات بدهی کارخانه به بانک ملی ایران نشده اند.
به گفته وی این شرکت بدهی خود را استمهال نکرده تا به تقسیط منتهی شود، محاسبه بدهی کنونی کارخانه طبق ضوابط شورای پول و اعتبار است و محاسبه ثانویه و اعمال جریمه مرکب درمورد آن اعمال نشده است.
عضو هیات مدیره بانک ملی ایران معتقد است اگر مدیران «آی تی آی – مخابرات راه دور شیراز» املاک و داراییهای دیگری خارج از کارخانه به بانک معرفی کرده و حاضر به تهاتر باشند، ما میتوانیم در مدت کوتاهی این کار را انجام داده و مزایده را متوقف کنیم.
شنیدهها حاکی از این است که میزان کل مطالبات این افراد حدود ۶.۳ میلیارد تومان بوده که حدود ۲.۳ میلیارد تومان در فاز اول از طریق بانک قرض الحسنه مهر ایران به صورت قرض الحسنه به بازنشستگان پرداخت و شرکت نسبت به تسویه حساب با بانک اقدام خواهد کرد.
روحالله نصیری مدیرعامل کارخانجات مخابراتی ایران ابراز امیدواری کرده است که در فاز دوم این طرح در سال ۱۴۰۰ با تمام بازنشستگان تسویه حساب کامل صورت گیرد.
براساس این گزارش جدای پرداخت مطالبات کارگران و تسویه حساب با بازنشستگان، راه اندازی کارخانه هم مسئله مهمی است که اگر اتفاق بیفتد، بسیاری از کارگران میتوانند مشغول به کار شوند و از طرفی در سالی که از سوی رهبر معظم انقلاب مزین به شعار «تولید؛ پشتیبانی و مانع زداییها» شده میتواند با تامین تجهیزات مخابراتی میتواند گامهای بزرگی را در عرصه تولید و صادرات بردارد.