انتقال دارو به تومورهای سرطانی بدون آسیب به سلول‌های طبیعی

به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانشجو، یک محقق در دانشگاه آلبرتا از فناوری نانو برای بهبود اثربخشی شیمی درمانی و کاهش عوارض جانبی آن‌ها استفاده می‌کند.

افسانه لواسانی‌فر استاد دانشکده داروسازی و علوم دارویی دانشگاه آلبرتا و از محققان گروه مهندسی شیمی و پزشکی این دانشگاه است. آزمایشگاه وی با استفاده از نانوپزشکی، راه‌حل‌های دقیقی در حوزه سلامت پیدا می‌کند، یکی از این رهیافت‌ها، انتقال نانوذرات مملو از دارو به تومور است.

لواسانی‌فر می‌گوید: «در پزشکی ما یا در تلاش هستیم تا اثربخشی دارو‌هایی را که در بازار هستند بهبود دهیم یا با استفاده از نانوحامل‌ها قصد داریم که دارو‌های جدید و بهتری تولید کنیم. این نانوحامل‌ها یا عوارض جانبی را کاهش می‌دهد یا اثربخشی را بهبود داده و یا هر دو را با هم انجام می‌دهد.»

لواسانی‌فر، همچنین عضو موسسه تحقیقات سرطان در شمال آلبرتا (CRINA) است، وی قبل از اخذ دکترای خود در دانشگاه آلبرتا، به‌عنوان داروساز در کشور خود، ایران آموزش دیده است. لواسانی‌فر پس از مشاهده تعداد بیماران سرطانی، به این حوزه تحقیقاتی کشیده شد.

روش‌های فعلی مبتنی بر استفاده از شیمی درمانی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی بدن است، سلول‌هایی که به سرعت تکثیر می‌شوند، اما سایر سلول‌های طبیعی که به سرعت در حال رشد هستند نیز به‌عنوان اهداف دارویی قرار گرفته و از بین می‌روند. اثرات سمی شیمی درمانی حتی در سلول‌های طبیعی که رشد سریع ندارند نیز دیده می‌شود.

گروه تحقیقاتی لواسانی‌فر نانوذراتی را تولید کرده است که به‌ عنوان میزبان دارو‌های ضدسرطان عمل می‌کنند و توزیع آن‌ها را در بدن مدیریت می‌کنند تا دارو‌ها را از بافت‌های طبیعی به سمت اهداف تومور هدایت کنند. افزایش رهایش داروی شیمی‌درمانی به داخل تومورها، درمان را موثرتر می‌کند و کاهش قرار گرفتن سلول‌های طبیعی در معرض شیمی درمانی، عوارض جانبی را کاهش می‌دهد.

این سیستم تحویل براساس پلیمر‌های ساخته شده توسط گروه لواسانی‌فر است که با هم ترکیب شده و نانوذرات را تشکیل می‌دهند. این فناوری باعث می‌شود دارو‌ها در آب حل شوند و به آن‌ها اجازه می‌دهد از راه وریدی تجویز شوند. دارو‌ها با حلالیت بیشتر ممکن است از راه خوراکی نیز جذب بهتری را تجربه کنند.

لواسانی‌فر و همکارانش برای تجاری‌سازی این فناوری به نام مزوپلیمر شرکتی را تاسیس کردند که تمرکز اصلی آن استفاده از این نانوذرات انتقال دهنده دارو در درمان سرطان است، اما اخیراً مجوز استفاده از این فناوری به یک شرکت دیگر برای درمان نارسایی قلبی نیز داده است.

تاکنون، تیم لواسانی‌فر این فناوری را روی موش‌ها آزمایش کرده‌اند. آزمایشگاه وی این سیستم رهایش را روی انواع مختلف سرطان از جمله پستان، روده بزرگ، ریه، سر و گردن و میلومای مولتیپل آزمایش کرده است. این فناوری در همه انواع سرطان عملکرد خوبی داشته است، اگرچه ممکن است در برخی از انواع سرطان اصلاحاتی در نانوذرات لازم باشد.