دانشمند: جای برنامه‌های تامین آب کشاورزی، آبیاری صنعتی و امنیت غذایی در برنامه کاندیدا‌ها خالی بود

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، در مناظرات نامزد‌های ریاست جمهوری و در برنامه‌های مختلفی که از صدا وسیما و رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی پخش شد نامزد‌های ریاست جمهوری به اشکال مختلف تلاش کردند تا محور‌های مختلف اقتصادی و سیاسی را به عنوان دیدگاه و برنامه خود برای دولت بعدی به مردم اعلام کنند، اما در این بین جای موضوعات مهمی مثل تامین امنیت غذایی، کمبود و روش‌های آبرسانی محصولات کشاورزی و سلامت محیط زیست بسیار خالی بود. مسعود دانشمند؛ عضو اتاق بازرگانی ایران و فعال اقتصادی این موضوع را از اساسی‌ترین محور‌های اقتصاد ایران می‌داند که از نظر نامزد‌ها مغفول مانده و در ادامه دلایل اهمیت این محور‌ها را برایمان توضیح داده است.


مسعود دانشمند به مساله اهمیت محیط زیست، تولید محصولات کشاورزی به عنوان امنیت تغذیه‌ای برای کشور از نظر نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری پرداخت و با رد این موضوع که نگاه‌ها به هیچ وجه در این بخش جامع نبود گفت: یکی از مهمترین مطالبات مردم که وابسته به امنیت و تامین غذایی و آبی کشور است مساله نگهداشت محیط زیست است، مساله‌ای که انتظار می‌رفت نامزد‌های ریاست جمهوری در دوران تبلیغات خود، برنامه‌های این حوزه را به صورت کامل و جامع برای مردم بازکنند، اما متاسفانه چنین موردی از نامزد‌های ریاست جمهوری مشاهده نشد.

وی درخصوص اهمیت پرداختن به حل مساله آب در کشاورزی و تاثیر آن بر فقر و مهاجرت بی رویه به شهر‌های بزرگ گفت: انتظار داشتیم نامزد‌های ریاست جمهوری به موضوع چاه‌های غیر مجاز، بحث کشاورزی و چگونگی استفاده از چاه‌ها برای تامین آب کشاورزی می‌پرداختند، چرا که وقتی آب چاه‌های غیر مجاز بر روی کشاورزان بسته می‌شود آن‌ها به دلیل عدم امکان کشاورزی راهی شهر‌های بزرگ می‌شوند، زندگی کشاورزان تغییر می‌کند و شاهد بزرگ شدن حاشیه نشینی در شهر‌های بزرگ می‌شویم، یعنی با عدم توجه به این موارد جمعیت بیکاران کشور را بزرگتر کرده ایم.

عضو اتاق بازرگانی ایران دراین باره خاطر نشان کرد: انتظار داشتیم نامزد‌های ریاست جمهوری در سالی که بر جهش و پشتیبانی تولید و رفع موانع کسب و کار تاکید شده موضوع مهمی مثل چالش‌های بخش کشاورزی را در دستور کار برنامه‌های خود قرار دهند، مثل برنامه‌های خود برای صنعتی کردن آبیاری کشور، آبیاری تحت فشار، آبیاری قطره‌ای و بارانی، تا با توجه به خشکسالی‌های اخیر و کاهش بارش‌ها حداقل آب برای مصارف کشاورزی برداشت شود. یعنی نامزد‌های ریاست جمهوری یا دولت آینده باید تولید محصولات کشاورزی را براساس برنامه‌ای با حداقل مصرف آب در دستور کار قرار دهد.

وی دراین باره به میزان مصرف آب در بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: از مجموع آب سالیانه کشور حدود ۹۲ درصد سهم کشاورزی می‌شود، ۸ درصد سهم مصارف خانگی و صنعتی است، لذا یکی از مهمترین برنامه‌های نامزد‌های ریاست جمهوری دراین موضوع باید پاسخ به این سوال باشد که در قبال مصرف ۹۲ درصدی آب کشور برای کشاورزی، چه محصولاتی داریم و اقتصاد ما از این هزینه آب، چقدر بهره وری دارد؟ قطعا پاسخ خوبی دریافت نمی‌کنیم، به این دلیل که کشاورزی در ایران به صورت سنتی با مصرف آب زیاد آن هم درازای محصولات ناچیز کشاورزی انجام می‌شود.

دانشمند افزود: امیدواریم دولت آینده با برنامه ریزی جامع تمام مناطق کشاورزی که متکی به کشاورزی آبیاری با آب چاه و سد‌ها هستند را ملزم به استفاده از آبیاری صنعتی کند، البته با آموزش و حمایت‌ها مادی. آنگاه هنگامی که آبیاری صنعتی می‌شود، مصرف آب کاهش می‌یابد، متعاقب چنین روندی، به تدریج در پی یک دوره ۱۰ ساله ذخایر آب زیرزمینی تامین می‌شود و دوباره آب‌ها به رودخانه‌ها و سفره‌های زیر زمینی بازمی گردد و چاه‌ها از خشکی خارج می‌شوند، مضاف بر اینکه باید آبخوان مصنوعی ایجاد کنیم یعنی جا‌هایی که سیل پذیر هستند و در آنجا سیل ایجاد می‌شود مثل استان گلستان، لرستان، بخش‌هایی از آذربایجان وخوزستان با ساخت و ساز استخر‌های بزرگ، آب شیرین باران که آب ارزشمندی است را برای مصارف کشاورزی جمع آوری کنیم. اگر این موضوع عملیاتی و اجرایی شود در طول سال این موضوع و سایر فعالیت‌ها می‌تواند مانع آثار خشکسالی در کشور شود، ضمن اینکه خسارت‌های ناشی از سیل را به شدت کاهش می‌دهد و آب مناسبی برای مصارف تولید محصولات کشاورزی در اختیار کشاورزان قرار می‌دهد واین موضوع مانع مهاجرت به شهر‌های بزرگ و حاشیه نشینی در اطراف کلانشهر‌ها می‌شود.

مسعود دانشمند با بیان اینکه صنایع آب بر نیز باید از استان‌های خشکی مثل اصفهان به مناطق ساحلی برده شود گفت: از جمله برنامه‌های مطلوب نامزد‌های ریاست جمهوری در بحث تامین آب و سلامت محیط زیست و کمک به تامین آب‌های زیر زمینی کوچ و جا به جایی صنایع آب بر از مناطق خشک کشور مثل اصفهانی که با کمبود آب مواجه است، می‌باشد. اگر صنایع آب بر به مناطقی مثل کنار خلیج فارس برده شود هم از آب دریا برای صنایع استفاده می‌شود، علاوه بر این مانع تراکم جمعیتی در مناطق خشک کشور می‌شود. مدیریت درست در شهری مثل اصفهان که مشکل آب دارد می‌تواند علاوه بر تامین آب مورد نیاز مردم این استان، هر گونه فشار را از رودخانه‌های این شهر بردارد تا دیگر شاهد خشک شدن زاینده رود‌ها نباشیم! به هر حال مسوولین برای جانمایی صنایع باید به مولفه‌های آب و هوایی هم توجه کنند. ماهشهر که در گذشته ماشور نامیده می‌شد به دلیل برخورداری از طبیعت و دریای امروز به قطب صنعتی کشور تبدیل شده است، جدا سازی این موارد از یکدیگر است که زمینه‌های موفقیت یا عدم موفقیت دولت‌ها را رقم می‌زند.

این فعال اقتصادی در پایان تاکید کرد: متاسفانه در هیچ کدام از مناظره‌های ریاست جمهوری و تبلیغات نامزدها، مسائل اشاره شده بیان نشد، لذا بیم آن می‌رود که نگرانی‌هایی از این دست که با سلامت محیط زیست، کار و تولید کشاورزی و امنیت غذایی مردم وجود دارد همچنان پایدار بماند.