نتیجه بررسی خطرات طولانی مدت بمب‌های شیمیایی در محیط زیست از سوی دانشگاه تبریز مشخص شد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، بر اساس نتایج یک پژوهش مهم یک تیم تحقیقاتی دانشگاه تبریز در محیط زیست منطقه سردشت آذربایجان غربی هیچ نشانه‌ای از وجود ترکیبات بمب‌های شیمیایی در محصولات کشاورزی این منطقه یافت نشد.

نیروی هوایی رژیم صدام هفتم تیر ماه ۱۳۶۶ با استفاده از بمب‌های شیمیایی چهار نقطه‌ی پرازدحام شهر سردشت از توابع استان آذربایجان غربی و یکی از روستا‌های اطراف را مورد بمباران هوایی قرار داد که در در این حمله وحشیانه، ۱۱۰ نفر از ساکنان غیرنظامی شهر شهید شده و ۸۰۰۰ تن دیگر نیز در معرض گاز‌های سمی قرار گرفتند و مسموم شدند که به عنوان جانباز شیمیایی هنوز تحت درمان هستند.

علاوه بر ابعاد فاجعه انسانی این حادثه، گسترش مواد شیمیایی در محیط زیست منطقه جزء مسائلی بوده است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، بدین منظور تیم تحقیقاتی دانشگاه تبریز به سرپرستی دکتر عبدالرضا واعظی، دانشیار گروه علوم زمین، طی دو سال یک پژوهش کاربردی بر روی بررسی ماندگاری این مواد شیمیایی در محیط زیست منطقه انجام داده اند.

بر اساس این گزارش، در این پژوهش، چهار بخش مختلف محیط زیست شامل آب سطحی، آب زیرزمینی، خاک و مواد گیاهی بومی از محل اصابت بمب‌ها جمع آوری و مورد آزمایش قرار گرفت و از روش کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی برای تجزیه نمونه‌ها استفاده شد.

براساس نتایج آنی پژوهش هیچ اثری از ترکیبات مرتبط با عوامل بمب‌های شیمیایی در نمونه‌های خاک و آب تشخیص داده نشد. با این حال، مقادیر کمی از محصولات حاصل از تجزیه عوامل تاول زا مانند گاز خردل و لوئیزیت در نمونه چوب جمع آوری شده از خانه‌ای که مورد حمله شیمیایی قرار گرفته بود و همچنین در نمونه‌های جو (مخلوط ساقه و ریشه) جمع آوری شده از زمین‌های کشاورزی یافت شد که نشان دهنده مواجهه کم و مزمن افراد و محیط با این مواد است.

این مطالعه علاوه بر اینکه یک کار پژوهشی با ارزش برای دانشگاه تبریز محسوب می‌شود، از نظر کاربردی نیز بخشی از نگرانی‌های جوامع محلی را مرتفع کرد. از جمله اینکه آسیبی که به صنعت توریسم منطقه بعد از این حادثه وارد شده بود می‌تواند با انتشار عمومی نتایج این پژوهش رفع شود.

همچنین بر اساس یافته‌های این پژوهش و با آنالیز دو محصول کشاورزی مهم منطقه یعنی انگور سیاه و سماق هیچ نشانه‌ای از وجود ترکیبات بمب‌های شیمیایی یافت نشد. در حالی که این دو محصول که سالهاست با پیش فرض اینکه منطقه سردشت آلوده به مواد شیمیایی است بازار‌های ملی و محلی خود را از دست داده است.

یادآورمی‌شود؛ این پژوهش که با هدایت و هماهنگی دفتر خلع سلاح وزارت امورخارجه صورت گرفت، یافته‌های با ارزشی داشت و اخیراً در یک مجله معتبر به چاپ رسید