گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو - محمدمهدی احمدی؛ مجلّه فارن پالیسی آمریکا (Foreign Policy) با احمد مسعود - رهبر ضد طالبان دره پنجشیر افغانستان از طریق ایمیل مصاحبهای گرفته که متن پرسش و پاسخ آن به شرح ذیل است: فارن پالیسی: کابل و بیشتر مناطق افغانستان تحت کنترل طالبان در آمده و این گروه تشکیل امارت اسلامی را رسماً اعلام کرد؛ اکنون برنامه شما چیست؟
احمد مسعود: برنامه من در ابتدا حرکت به سمت صلح و یافتن راهی برای جلوگیری از جنگ و نزاع است. مبازره ما در طول ۵۰ سال گذشته برای دستیبابی به صلح بوده است و جنگ همیشه بر ما تحمیل شده است. با این وجود، امّا صلح به معنای تسلیم و ادامه بی عدالتی و نابرابری در افغانستان نیست. اگر طالبان مایل به توافق بر سر تقسیم قدرت باشد و اینکه توزیع قدرت باید برابر و غیرمتمرکز باشد، آنگاه میتوان به سمت حل و فصل مسائل حرکت کرد تا مورد پذیرش همگان باشد. هرچیزی کمتر از این برای غیرقابل پذیرش است و ما به مبارزه و مقاومت خود تا رسیدن عدالت، برابری و آزادی ادامه خواهیم داد.
فارن پالیسی: پشتیبان مقاومت شما کیست؟ آیا فکر میکنید مردم افغانستان از شما حمایت خواهند کرد؟ اگر این چنین است؛ چرا؟
احمد مسعود: من از سوی مردم پشتیبانی میشوم. مردم ما اجازه نخواهند داد که متجاوزان به حریم ولایت آنان هجوم ببرند. اجازه نخواهند داد که ما را تابع خود کنند. وقتی مردم فهمیدند که فرآیند مذاکرات صلح دوحه [میان آمریکا و طالبان] در نهایت منجر به چین وضعی خواهد شد، از حدود دوسال پیش یعنی ۵ سپتامبر ۲۰۱۹ از من خواستند که بسیج عمومی را آغاز کنم. بدون پشتیبانی مردمم، مقاومت هرگز در این دره شکل نمیگرفت.
فارن پالیسی: فکر میکنید این احتمال که افغانستان را دوباره وارد یک جنگ داخلی کنید، درست است؟
احمد مسعود: من این مسئله را جنگ داخلی نمیدانم. این جنگ از سوی گروهی که به کشورهای زیادی وابسته است، بر ما تحمیل شده است. طالبان یک جنبش ملی مستقل نیست. درصورتی که طالبان مایل به تقسیم قدرت با همگان، برقراری عدالت، اعطای حقوق برابر و آزادی به همه مردم و اقوام افغانستان است، آن گاه من کناره گیری میکنم و از عرصه سیاسی خارج میشوم. همچنین نزاع افغانستان ابعاد منطقهای و جهانی دارد. کشورهای منطقه از افغانستان برای رقابت با یکدیگر استفاده میکنند و مایل هستند بر روی نیروهای نیابتی خود سرمایهگذاری کنند تا از طرف آنها علیه دیگری در افغانستان بجنگد. وجهه جهانی این جنگ نیز پدید آمدن مجدد تروریسم بین الملل است. مبارزه علیه تروریسم بین الملل این جنگ را جهانی میکند و به همین دلیل است بر تعامل و ایستادن جامعه بین الملل در مسئله افغانستان پافشاری میکنیم.
فارن پالیسی: در واقع افغانستان سالهاست که میدان نبرد نیروهای نیابتی بوده است ـــ پاکستان، هند، ایران، عربستان سعودی، چین و آمریکا. تحلیل شما از آینده ژئوپلیتیک افغانستان چیست؟
احمد مسعود: طی سالهای گذشته یک تجدید نظری در سیاستها رخ داده است. دولت [برکنارشده اشرف غنی] باعث شد بسیاری از کشورهای منطقه به سمت طالبان سوق پیدا کنند. از «لفاظیهای قومی-ناسیونالیستی» گرفته تا «سیاستهای مربوط به آب»، همسایگان ما را تحریک و به ضدیت کشاند و درنهایت آنها به طالبان نزدیک شدند.
دلیل دیگری که کشورها را به طالبان نزدیک کرد، حضور نظامی آمریکا بود و اینکه آنها از طریق پشتیبانی از شورشیان توانستند به ایالات متحده و ناتو آسیب بزنند. چین به طالبان به عنوان یک تثبیت کننده مینگرد. پکن افغانستان را کشوری میبیند که میتواند به عنوان یک پل زمینی چین را به راحتی به ایران متصل کند. چین معتقد است در صورت اتصال به ایران از طریق افغانستان، میتواند در خاورمیانه، شمال آفریقا اعمال نفوذ کند و ایالات متحده را به چالش بکشاند. به همین دلیل مایل به پشتیبانی و به رسمیت شناختن طالبان هستند.
فارن پالیسی: کشوری از شما پشتیبانی میکند؟ از سوی خارج ار افغانستان تامین و تسلیح میشوید؟
احمد مسعود: درحال حاضر هیچ کمکی از سوی کشورهای خارجی دریافت نمیکنم.
فارن پالیسی: امیدتان نسبت به آینده افغانستان چیست؟
احمد مسعود: امید من این است افغانستان کشوری باشد که قدرت و منابع در آن به صورت برابر توزیع میشود، شهروندانش از حقوق خود و آزادی برخوردار باشند، عدالت اجتماعی برقرار شده باشد، اسلام عقل گرا (واقعی) احیا شود، کثرت گرایی فرهنگی - سیاسی ترویج شود و دموکراسی در آن حفظ شود.