به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، دیروز خبری مبنی بر کشف ماینر در شرکت بورس تهران منتشر شد، اما طولی نکشید که روابط عمومی بورس وجود ماینر را تکذیب کرد. آنطور که در خبر اولیه منتشر شده، آمدهبود گفتهشد ماینرهای کشفشده توسط حراست شرکت بورس متعلق به مدیرعامل این بخش است، اما علی صحرایی، مدیرعامل شرکت بورس تهران نیز این موضوع را رد کرد و این موضوعات را غیرواقعی خواند. از این رو گزارشی تهیه کردیم که نشان میدهد ماینر در شرکت بورس تهران وجود داشته، اما پس از دو سال این خبر رسانهای شدهاست. در اینباره خبرنگار ما جزئیاتی به دست آورده که در گزارش پیش رو میخوانید.
دو سال است که از شنیدن نام رمزارزها در کشور میگذرد. البته رمزارزها سالهاست معامله میشوند، اما یکباره با سودآوری زیاد برخی از آنها سرمایههای جهانی جذب این بازار شدند.
رمزارزها که بیتکوین یکی از بخشهای آن را تشکیل میدهد طی دو سال گذشته نیز طرفداران زیادی را به خود اختصاص دادهاست، طوریکه برخی افراد بدون اطلاع، همانطور که در بازار سرمایه فعالیت داشتند وارد این بازار هم شدند. همین موضوع باعث شد برخی زیان را تجربه کنند و برخی دیگر نیز سودهای کلانی نصیبشان شود. در آن زمان برخی کارشناسان بر این باور بودند تا چند سال آینده باید بازار رمزارزها را به رسمیت شناخت و یکی از بازارهای جذب سرمایه خواهدشد که البته به دلیل اینکه سابقه فعالیت آن مشخص نیست و مرکز و پایگاهی ندارد شاید نوساناتی را تجربه کند که قابل جبران نباشد.
در ایران به دلیل اینکه یارانههای پنهان انرژی وجود دارد، بهرهمندی از مواردی مانند استخراج بیتکوین و تولید رمزارز کاملا به صرفه و سودآور است. به گفته مسؤولان صنعت برق، یارانهای که در این بخش پرداخت میشود با مبلغی که مشترکان پرداخت میکنند فاصله زیادی دارد و در برخی موارد تا ۵۰درصد یارانه به آن تعلق میگیرد. در نظر اقتصادی این موضوع نه تنها باعث نشده تا کمدرآمدها از این یارانه بهرهمند شوند بلکه مشترکان پردرآمدی که مصرف بیشتری دارند از آن منتفع شدهاند.
از سال گذشته که بیبرقیها آغاز شد برخی دستگاهها و افراد اقدام به تولید رمزارز کردند که با برخورد ماموران صنعت برق یا پلیس شدند. طبق قانون تولید رمزارز اقدامی غیرقانونی است و اگر در این زمینه فعالیتی انجام شود بر اساس قانون مشمول مجازات خواهدشد.
حالا دیروز خبری در رسانهها منتشر شد که نشان میداد شرکت بورس تهران اقدام به تولید رمزارز کرده و ماینرهای کشف شده متعلق به مدیرعامل شرکت بورس تهران است. موضوعی که علی صحرایی، مدیرعامل شرکت بورس تهران آن را تکذیب کرده، اما معاون اجرایی شرکت بورس گفته دستگاههای کشف شده متعلق به فرد خاصی بودهاست.
مصطفی بهشتیسرشت، معاون اجرایی شرکت بورس تهران در این باره گفته در مورد اینکه گفته میشود این دستگاهها متعلق به شخص خاصی بودهاست، باید بگویم با اطلاعاتی که تاکنون به دست آوردهام، این دستگاهها شخصی نبودهاند، اما بهطورکلی چنین فعالیتی خارج از فعالیتهای شرکت بورس محسوب میشود و این مجموعه باید پاسخگو باشد. از سوی دیگر این شرکت سهامدار دارد و سهامداران هم باید خواهان پاسخگویی باشند.
معاون اجرایی سازمان بورس تهران توضیح داده شخصا دستگاهها را رویت نکردهام، اما چند روزی است که بحث آن مطرح است. باز هم تاکید میکنم این شرکت باید پاسخگو باشد، چراکه سهامدار دارد و سهامداران هم باید خواهان پاسخگویی باشند، اما مدیرعامل شرکت بورس تهران اعلام کرده این موضوع صحت ندارد و آنها که آن را مطرح کردهاند، اشتباه کردهاند.
محمد خدادادی، مجری تامین برق مراکز استخراج رمزارزها در این باره اعلام کرده هنوز نمیتوانم در مورد صحیح یا غلط بودن موضوع اظهارنظری کنیم، اما همکاران ما در شرکت توزیع تهران بزرگ در حال بررسی این موضوع هستند و اگر مستندات ثابت کند که این اقدام غیر قانونی در این مجموعه انجام شده مطابق قانون با آنها برخورد خواهدشد.
پیگیری خبرنگار ما از سازمان بورس و اوراق بهادار بینتیجه ماند، اما روابطعمومی شرکت بورس تهران پس از اینکه مدیرانش از دسترس خارج شده بودند، پاسخ دادند و اعلام کردند در این زمینه اطلاعیهای منتشر کردهاند. در همین حال خبرنگار ما با علی شیرازی، عضو هیاتمدیره شرکت بورس تهران تماس گرفت که وی از وجود ماینر در شرکت بورس اظهار بیاطلاعی میکند. در اطلاعیه روابطعمومی شرکت بورس تهران آمده است: «گرچه شرکت بورس اوراق بهادار تهران، ورود به حوزه رگولاتوری رمزارز را به عنوان یک دارایی دیجیتال و در قالب یک پروژه تحقیقاتی دنبال کرده بود، نظر به انتشار شایعهای مبنی بر وجود ماینر شخصی در این شرکت، بورس تهران شایعات مطرح شده در این زمینه را قویا تکذیب میکند و بدینوسیله اعلام میدارد رمزارزها به عنوان دارایی دیجیتال، نیازمند قانونگذاری در کشور است و چندی پیش نیز باتوجه به مطالبه فعالان این حوزه، از سوی مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار، پیشنهاد تاسیس صندوقهای مبتنی بر رمزارز مطرح شد.»
شرکت بورس تهران اعلام میدارد از ابتدای سال ۱۳۹۹. با توجه به نگرانیها از کوچ نقدینگی به سمت رمزارزها و ایجاد بحران خروج نقدینگی در بازار سرمایه، این موضوع به عنوان پروژهای تحقیقاتی، پس از بررسی در کمیتههای فرعی هیاتمدیره و اخذ تایید هیاتمدیره بورس تهران (به عنوان نمایندگان سهامداران) که جلسات آن با حضور ناظر سازمان بورس و اوراق بهادار تشکیل شد و کسب موافقت اصولی وزارت صمت، مطرح و اجرای طرح محدود R&D استخراج رمزارز و محاسبه عینی نرخ ROI آنها توسط شرکت بورس اوراق بهادار صورت پذیرفت که گزارش معاملات آتی این فعالیت، بر روند اصلی بازار سرمایه کشور نهایی گردید. این فعالیت تحقیقاتی و آزمایشی پس از مدت کوتاهی متوقف شد؛ لذا روابطعمومی بورس تهران باردیگر تاکید میکند هیچ فعالیتی در زمینه استخراج رمز ارز در این شرکت وجود ندارد و موضوع پنهانی که عدهای مدعی کشف آن شدهاند، اساسا تکذیب میشود.»
یک مقام آگاه در شرکت بورس تهران توضیح داد: «برخی اعضای هیاتمدیره که منصوب دولتی هستند، مخالف مدیرعاملی علی صحرایی در این شرکت بودند، اما بخش خصوصی رای به مدیرعاملی او برای فعالیت داد.»
وی افزود: «سال ۹۸ که بحث رمزارزها داغ شده بود، شرکت بورس تهران به عنوان یک پروژه تحقیقاتی تصمیم گرفت تا با هماهنگی دستگاههای مربوطه، اقدام به تولید رمزارز کند تا پایش هزینه تولید را بسنجد و متوجه شود که آیا سرمایهگذاری در این بخش، رقیب اصلی بازار سرمایه خواهد بود یا خیر.»
این مقام آگاه تصریح کرد: «تولید رمزارز نشان داد به دلیل وجود برق یارانهای، سودآوری بسیار بالایی دارد و در مجموع سه یا چهار بیتکوین استخراج شد تا هزینه آن تعیین شود. اما پس از دو سال، برخی افراد این موضوع را اعلام کردهاند.
ضمن اینکه در متن منتشر شده اعلام کردهاند کشف ماینر در دفتر کار یا زیرزمین شرکت بورس، اما حقیقت اینجاست که ماینرها داخل گاوصندوق این شرکت قرار داشته است.» به گفته وی، افرادی که در دولت قبل به سمت هیاتمدیره شرکت بورس منصوب شدند، خواستار مدیرعامل دیگری جز مدیرعامل فعلی بودند و مخالفتشان را صریحا اعلام کرده بودند، اما بخش خصوصی با مدیرعاملی علی صحرایی موافق بود. این افراد پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم که اصلیترین شعارش فسادستیزی است، رویه فعالیت خود را تغییر دادند و با انتشار اخباری مبنی بر اینکه ماینر در دفاتر کار مدیران شرکت بورس قرار داشته، قصد دارند فعالیت و تصمیماتشان را در سال گذشته که منجر به سقوط شاخص بورس بود بپوشانند. این افراد به دنبال جلب توجه احسانخاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت سیزدهم هستند تا در این سمت ابقا شوند و بگویند خودشان هم مانند متفکران دولت، فسادسیتز هستند. البته این فسادستیزان بعد از دو سال به خاطر آوردهاند که باید کاری انجام دهند.
پس از پیگیریهای متعدد خبرنگار ما مشخص شد ماجرا پیچیدهتر از این صحبتها است که بخواهیم اکنون اظهارنظری داشته باشیم. در مورد موضوع پیشآمده؛ پلیس، سازمانهای نظارتی و امنیتی، شرکت برق توانیر و دستگاههای دولتی باید ورود کنند تا مشخص شود ماجرا از چه قرار بوده است. یک کاربر در فضای مجازی درپی انتشار این خبر، نوشت: «صحبتها در سازمان بورس از تغییر علی صحرایی، مدیرعامل شرکت بورس تهران به خاطر نصب چند دستگاه ماینر در زیرزمین ساختمان بورس که توسط حراست کشف شده بود، حکایت دارد. ظاهرا در گزارش آمده که اینها ماینرهای شخصی علی صحرایی بوده و چندین ماه به استخراج رمزارز اختصاص داشتهاند.» در ادامه واکنش کاربران فضای مجازی، چند کاربر دیگر توییتر، کشف ماینر در شرکت بورس تهران را کذب دانستند و انتشار آن را بهانهای برای برکنار کردن رئیس شرکت بورس تهران عنوان کردند.
این در حالی است که به گفته این مقام آگاه، ماینرها در گاوصندوق شرکت بورس قرار داشته نه زیرزمین. احتمالا گزارش این موضوع تا هفته آینده مشخص خواهد شد، اما برخی کارشناسان بر این باورند اگر تخلفی هم صورت گرفته، مربوط به دو سال قبل است و مطرح کردن آن در شرایط کنونی به اختلافنظرهای سیاسی شبیه است. البته برخی دیگر میگویند این کار تخلف بوده و باید به این موضوع رسیدگی شود.
جام جم