به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در اسفندماه پیش رو برگزار خواهد شد. همین امر باعث شد تا اهمیت مشارکت مردم در انتخابات بیش از پیش برجسته شود. مشارکت در انتخابات نیز در سایه فعالیت احزاب و جریانات سیاسی شکل خواهد گرفت تا منجر به تشکیل یک مجلس تراز شود که خود آن معلول یک انتخاب هوشمند است.
به همین منظور در سلسله جلسات میزگردهای دانشجویی در برنامه شانزده آذر تلویزیون اینترنتی خبرگزاری دانشجو، میزبان عبدالله مرادی، مدیرکل دفتر امور سیاسی وزارت کشور بودیم. موضوع محوری این نشست جایگاه تشکلهای سیاسی در نظام تصمیمگیری کشور بود.
جمعی از فعالان دانشجویی از دانشگاههای مختلف تهران و تعدادی از مسئولین و اعضای دفاتر تشکل جامعه اسلامی دانشجویان نیز در این میزگرد دانشجویی مشارکت داشتند.
احزاب ما به ستادهای انتخاباتی تبدیل شدهاند
مرادی در ابتدای برنامه با اشاره به تاریخچه ورود احزاب به کشور گفت: در کشور ما حزب و گروه سیاسی یک نهاد وارداتی متاثر از گفتمان مدرن بوده چه از نوع گفتمان سوسیالیستی و چپ و چه از نوع گفتمان محافظه کاری، لیبرالیسم و راست.
وی افزود: به جای اینکه ما در کشورمان شاهد احزاب گسترده باشیم که رسانههای مختلف داشته و دارای یک گفتمان فکری و ایده حکمرانی مشخص هستند، متاسفانه در موارد متعدد به سمت محافل سیاسی و حلقههای بسته سیاسی سوق پیدا کرده است.
مرادی گفت: در همه نظامهای سیاسی مدرن، حزب یک کارکرد تاثیرگذاری بر حکمرانی و ایفای نقش مستمر بر نظام سیاسی است.
وی افزود: متاسفانه در عمده موارد احزاب ما تبدیل شدند به ستادهای انتخاباتی. این آسیب اثرات خودش را بر امر مهم مشارکت در انتخابات برجای گذاشته است.
به الگوهای جدید مشارکت حزبی نیاز داریم
مرادی با تبیین وظایف و الگوهای فعالیت حزبی گفت: در ادبیات انقلاب اسلامی، همچنان تاکید بر کار دسته جمعی و تحزب به معنی ریل گذاری برای مطالبات جامعه و کانالکشی برای درخواستهای اجتماعی وجود دارد.
وی گفت: امر سیاسی دیگر صرفا در اختیار احزاب و گروههای سیاسی نیست و همگانی شده. اما باید بر این نکته تاکید کنیم که فعالیت سیاسی صرفا باید در اختیار احزاب سیاسی باشد.
مرادی افزود: اما این واقعیت ممکن است در برخی جاها منفی باشد مانند ایفای نقش سلبریتیها که یک آسیب است، اما از این آسیب گریزی نیست.
وی بیان کرد: فعالیت سیاسی مشخص در انتخابات مانند ارائه فهرست انتخاباتی و معرفی کاندیدا به مردم در اختیار احزاب است و ورود هر مجموعه و نهاد صنفی و تخصصی در عرصه سیاسی طبق قانون موجود ممنوع است.
عرصه سیاسی در حال تکثر است
مرادی گفت: در دوران اصلاحات، حزب به یک معنا و مهمتر از آن سازمانهای مردم نهاد به نوعی مولود گفتمان سیاسی اصلاحات بودند و این نهاد در فضای سیاسی کشور برجسته شد و تاثیرات خودش را داشت.
وی افزود: در گفتمان انقلاب اسلامی، عدالت و دولت مردمی شاهد برجسته شدن نهادهای دیگر مانند مجموعههای دانشبنیان هستیم که برآمده از متن پیشرو گفتمان انقلاب است.
مرادی گفت: البته مجموعههای مردم نهاد و دانش بنیان نمیتواند فعالیت سیاسی مستقل داشته باشد، اما تاثیرات مستقیم بر عرصه سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خواهد داشت.
وی ادامه داد: عرصه سیاسی در حال تکثر است، حلقههای میانی متعدد هستند و نهادهای مختلف میتوانند مطالبات مردم را نمایندگی کنند و نظام سیاسی باید این را برای فعالیت نهادهای مردمی، اتحادیهها، گروههای جهادی و... تسهیل کند.
جنبش دانشجویی کار تخصصی را از احزاب مطالبه کند
مرادی با توضیح نقش جنبش دانشجویی گفت: بدنه دانشجویی که دچار محافظه کاری نشده و متصل به حلقههای ثروت و قدرت نشده است، فرمولهای حزبی و ستادهای احزاب شب انتخاباتی را نقد کنند تا جامعه این آگاهی را پیدا کند که کار حزبی یک کار دقیق، باقاعده و چارچوب محور باید باشد.
وی افزود: استاندارهایی تعیین کردیم مثل اینکه احزاب باید شعبه استانی، دفتر شهرستانی، رسانه و تشکیلات داشته باشند و مجامع قانونی خود را برگزار کنند تا یک ساختار درست و حزبی شاهد باشیم.
مرادی گفت: قبل از قانون جدید احزاب و گروههای سیاسی که سال ۱۳۹۵ ابلاغ شد، ۲۵٠ حزب داشتیم که قانون با سختگیری استاندارهای کار حزبی را ارتقا داد و بر برگزاری مجامع عمومی احزاب تمرکز کرد.
وی توضیح داد: افزایش استانداردهای احزاب با هر نگاه سیاسی، اعتماد و آرامش خاطر بیشتری در جامعه ایجاد خواهد کرد و در نتیجه بر کیفیت رای دهی و مشارکت تاثیر خواهد داشت.
بیان اینکه «من عضو هیچ حزبی نیستم» افتخار ندارد
مرادی گفت: اینکه افراد خودشان را مستقل از احزاب معرفی میکنند گویای یک ریشه در فرهنگ سیاسی تاریخی ماست که کار حزبی را سخت میکند.
وی افزود: در نظامهای حزبی مدرن مارکدار بودن افراد یک افتخار است و در برخی کشورهای ریشه دار و دارای فرهنگ سیاسی خانوادهها در چندین نسل با افتخار از یک حزب حمایت کردند. این نشان میدهد ما از این نظر چقدر فاصله داریم و در زمینه فرهنگ سیاسی چالش داریم.
مردای درباره تخصیص یارانه به احزاب گفت: این مبلغ اندک است و برای امسال در تلاش هستیم که زودتر پرداخت شود. این تعارض وجود دارد که حزب باید به لحاظ مالی مستقل باشد یا کمک مالی از نهادها و افراد مختلف دریافت کند. هرچقدر این روند شفافتر باشد در کارکرد صحیح احزاب مهم است. امیدواریم روزی برسد که احزاب در کشور نیازمند یارانه نباشند.
وی افزود: در کمیسیون ماده ۱۰ احزاب مصوب شد که کمک باید متناسب به گستره احزاب باشد. اینکه حزب رسانه دارد یا ندارد و برای اعضای خودش کلاس و دوره برگزار میکند یا نه و دیگر جزئیات لازم را تعیین کردیم. تلاش کردیم یک قاعده عقلانی باشد که با رفت و آمد دولتها تغییر نکند.
مرادی بیان کرد: وزارت کشور سامانهای را مشخص کرده که در آن افراد مبالغ دریافتی خود را دریافت میکنند و یک سقفی برای هر حوزه انتخاباتی تعیین شده است. در این قانون هزینه داشتن انتخابات به رسمیت شناخته شده اما نباید ثروت تعیین کننده نتیجه انتخابات باشد. برای احزاب نیز این پیشبیبنی صورت گرفته است. احزاب میتوانند از مبداءهای مختلف پول دریافت کنند اما باید دفاتر مالی خود را شفاف کنند.
مرادی گفت: اتصالی بین نظام انتخاباتی ما با نظام حزبی ما وجود ندارد. برخی میگویند نظام های اکثریتی ساده به نظام دو حزبی منتج میشود و نظامهای تناسبی نظامهای چندحزبی را تبدیل میکنند. ما نظام انتخاباتی نداریم که بنواند تحزب را تقویت کند. یک پیشنهادی بود که نظام انتخاباتی کشور تفییر کند و تناسبی باشد که مبنتی بر عدالت و شناخت صورت بگیرد.
وی افزود: یک راه برای عدالت و شناخت همین تناسبی شدن آن بود و راه دیگر کوچک شدن حوزههای انتخاباتی. پیشنهاد این بود که در حوزههای بالای سه تا چهار نماینده انتخابات تناسبی بشود و فهرستمحور رای بدهید. در آن صورت فهرست فیک و متعدد شب انتخاباتی نخواهیم داشت. اگر انتخابات سال ۱۳۹۴ تناسبی برگزار میشد اصلاحطلبان ۳۰ بر هیچ پیروز نمیشدند و نتیجه ۱۸ بر ۱۲ میشد، چون بالاخره اصولگرایی هم وزنی داشت.
فیلم کامل این میزگرد را در ادامه مشاهده میکنید: