گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مرضیه ابادگر؛ ارتقای کیفیت مراقبت و سلامت نیازمند مراقبان یا پرستارانی است که با خیال راحت و تمرکز کافی به وظیفه خود بپردازند؛ اما به دلیل وجود عواملی مانند فشار شغلی (روحی-روانی، اجتماعی و اقتصادی) زیاد، عدم تناسب تعداد پرستار به تخت و بیمار، عدم وجود پرونده الکترونیک سلامت و انجام وظایف پزشکان توسط پرستاران سبب شده تا تمرکز پرستاران بر ارائه مراقبت به مددجو کاهش یابد.
کمبود نیروی پرستار در جهان هم مطرح است و سازمان جهانی بهداشت (WHO) پیش بینی کرده تا سال ۲۰۳۵، حدود ۱۲ میلیون کمبود پرستار مورد انتظار است. اکنون در ایران بیش از ۱۳۰ هزار کمبود نیروی پرستار وجود دارد، یعنی به ازای هر تخت بیمار کمتر از یک (۰.۷-۰.۸) پرستار وجود دارد و استاندارد‌های جهانی نسبت پرستار به تخت و بیمار رعایت نمی‌شود. متاسفانه این عدم تناسب و کمبود شدید از طریق قرارداد‌های ۸۹ روزه، اضافه کاری‌های اجباری و شیفت‌های پی در پی و طولانی در حال جبران است درصورتی که باید با جذب و استخدام پرستاران بیکار، در معرض مهاجرت و نیرو‌های جدید و جوان (طرحی، شرکتی و قراردادی) جبران شود.
رهبر معظم انقلاب در روز پرستار، فرمان استخدام ۳۰ هزار پرستار را در سخنان خود مطرح کردند و بعد از آن وزیر بهداشت خبری را مبنی بر استخدام ۲۰ هزار پرستار منتشر کردند. در اینجا باید گفت در سال ۱۳۹۸ هم خبری مبنی بر جذب ۱۰ هزار پرستار منتشر شد، ولی فقط ۴ هزار از آن به پرستاران اختصاص داده شد، که این تعداد نسبت به کمبود شدید نیروی پرستار به خصوص در اوضاع و شرایط کرونا که حدود ۶۰ هزار پرستار مبتلا به کرونا و ۷ هزار پرستار قرنطینه در کشور وجود دارد بسیار کم است. امید است که استخدام ۲۰ هزار پرستار با تخصیص مناسب و هر چه زودتر در دستور کار قرار گیرد و اجرایی شود، زیرا کادر درمان در شرایط کنونی و بحران کرونا نیازجدی و فوری به تعداد نیروی کافی دارد.
موضوع دیگر، فشار‌های شغلی (روحی-روانی، اقتصادی و اجتماعی) تحمیل شده بر پرستاران است که شامل معوقات، حقوق نامتناسب با شرایط کار و عدم اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری است. قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری ۱۴ سال است که مطرح شده، ولی اقدامی جهت اجرای آن تاکنون صورت نگرفته است. چرا پرستاران باید خدماتی را انجام بدهند، ولی هزینه و مهر آن خدمات به اسم پزشکان باشد؟ و همچنین درصورت عدم انجام خدمات حق مجازاتشان وجود خواهد داشت؟ اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری که رهبر معظم انقلاب این فرمان را هم در روز پرستار مطرح کردند باعث خواهد شد پرستاران تا حدودی حقوق متناسب با کار خود را دریافت کنند و همچنین باعث کاهش هزینه درمان برای بیمار و موسسات بیمه شود. امید است با اجرای این قانون شاهد عدالت و رفع تبعیض‌ها در نظام سلامت شویم.
در نهایت باید گفت نیروی کار سلامت یک عامل مهم در عملکرد نظام سلامت است. برای داشتن یک نظام سلامت کارا، تعداد نیروی کار کافی و نسبت بهینه آن‌ها ضروری است که اطمینان حاصل شود انگیزه کافی برای انجام وظایف خود دارند. پرستاران به لحاظ بیشترین ارتباطی که با بیماران در ارائه مراقبت‌های مستقیم و مستمر به آن‌ها دارند به عنوان بزرگترین گروه ارائه دهنده خدمات و مراقبت‌های بهداشتی درمانی شناخته می‌شوند، که سیاست‌ها و برنامه ریزی مناسب به منظور تأمین تعداد کافی این نیروها، اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری و حمایت‌های مادی و معنوی جهت افزایش انگیزه و جلوگیری از فرسودگی و بازنشستگی زودهنگام پرستاران از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
مرضیه ابادگر- مسئول پژوهش و فناوری بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی گیلان
انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.