افزايش ظرفيت‌ دانشگاه ها سونامي نيست/ نامه دانشجويان دانشگاه تهران از سر كم لطفي بوده/ وزارت علوم مسئول ايجاد ظرفيت است نه ايجاد كار

گروه علمي«خبرگزاري دانشجو»؛  دوزادهمين قسمت برنامه «ثريا» شب گذشته با موضوع بررسي كميت و كيفيت آموزشي دانشگاه ها با حضور دكتر نادري منش، معاون آموزشي وزارت علوم از شبكه يك سيما پخش شد.

 

در ابتداي برنامه بر گزيده قسمت يازدهم كه چهارشنبه گذشته پخش شده بود مروري شد و در طول برنامه نيز چندين گزارش و انيميشن به نمايش در آمد.

 

در يكي از گزارش ها از دانشجويان معتكف دانشگاه هاي تهران و امير كبير در رابطه با بحث كميت و كيفيت دانشگاه ها سوال شد كه دانشجويان قريب به اتفاق بر به روز نبودن منابع، نحوه نادرست ارائه دروس، تئوريك محور بودن رشته ها، مطالب رشته ها و عدم شكل گيري حلقه دانشگاه و صنعت اعتقاد داشتند.

 

در گزارشي ديگر نيز از دانشجويان دانشگاه هاي علم و صنعت و خليج فارس در رابطه با فرم هاي ارزيابي اساتيد دانشگاه ها سوال شد.

 

در اين برنامه انيميشني نيز در رابطه با كتاب استاد شهيد پخش شد و 2 مستند در رابطه با دو استاد نمونه نيز از بخش هاي ديگر برنامه بودند.

 

در اين برنامه مستندي از استاد شهيد شهرياري و گفت‌وگو با شاگردان ايشان پخش شد و مستندي نيز از دكتر ازهري، استاد نمونه دانشگاه صنعتي اصفهان به نمايش درآمد.

 

 

در اين برنامه محسن صبوريان، نفر برتر كنكور دكتراي جامعه شناسي از دانشگاه تهران به صورت تلفني در رابطه با نامه 237 نفر از دانشجويان دانشگاه تهران به وزير علوم در مورد افزايش دستوري ظرفيت ها صحبت كرد و گفت: افزايش ظرفيت ها باعث افتخار وزارت علوم نيست.

 

وي ادامه داد: بايد خروجي هاي افزايش ظرفيت ها را ديد كه دانشجويان ورودي چقدر مي توانند مشكلات جامعه را حل كنند.

 

صبوريان گفت: در دانشگاه هاي ما پژوهانه ارشد 350 هزار تومان و پژوهانه دكترا 5 ميليون تومان است در حاليكه در كشورهاي ديگر دانشجو در اين مقطع به ميزاني پژوهانه دريافت مي كند كه اصلا مجبور به كار كردن نيست و در هفته 20 ساعت در داخل دانشگاه كار مي كند.

 

ميرزايي، مجري برنامه نيز افزايش ظرفيت ها را يك سونامي دانست كه نه تنها مشكلي را حل نمي كند بلكه سبب داغون شدن همه چيز مي شود كه نادري منش در پاسخ گفت: افزايش ظرفيت ها كمك بزرگي به نظام آموزشي است و اصلا هم نقش سونامي را ندارد.

 

نادري منش گفت: در نامه دانشجويان به وزارت علوم يك طرف بحث كه دانشجويان پذيرفته شده هستند ديده شده در حاليكه ما در وزارت علوم بايد آن هايي كه قبول نمي شوند را هم در نظر بگيريم.

 

وي گفت: اين نامه 2 ايراد داشت يكي اينكه ما هيچ ظرفيتي را به دانشگاه ها اجبار نمي كنيم و فقط به آن چه دانشگاه ها به ما ارائه مي دهند پاسخ مثبت يا منفي مي دهيم و ديگر اينكه ظرفيت سازي ما در شهرستان ها صورت گرفته و در تهران اتفاقي نيفتاده است به طوريكه امسال دانشگاه شريف 112 نفر را پذيرش كرده ولي با اين ظرفيت سازي استان ها بسيار فعال نيز شده اند.

 

معاون آموزشي وزارت علوم گفت: نامه دانشجويان دانشگاه تهران از سر كم لطفي و عدم اطلاع آن ها از آمارها بوده است. 

 

 

در برنامه هفته گذشته «ثريا» يك نظرسنجي پيامكي مبني بر اينكه «مهم ترين انتظار شما از اساتيد چيست؟» مطرح شد كه اين هفته نتايج اين نظرسنجي به اطلاع مردم رسيد و بر اساس نظر سنجي، 50.9 افراد جامعه به گزينه توليد علم كارآمد بومي راي داده بودند.

 

بر اين اساس، 41.3 درصد افراد تدريس خوب و كارآمد را مد نظر داشتند و 4.3 درصد نيز به ارائه مقالات به مجلات علمي isi و 13.1 درصد نيز به ترجمه و تدريس متون خارجي راي دادند.

 

نظرسنجي پيامكي اين هفته «ثريا» نيز در رابطه با اين بود كه «به نظر شما محتواي دروس و كيفيت آموزشي دانشگاه ها تا چه ميزان پاسخگوي نيازهاي كشور است؟»

 

 

در اين برنامه مقصودي، تهيه كننده و مجري برنامه با اشاره به اينكه نظام آموزشي ما نياز به يك تحول جدي دارد به ارائه نسبت تعداد دانشجويان به جمعيت كشور پرداخت و با بيان اينكه از اين نظر ما رتبه دهم را در جهان داريم و در عين حال بر اساس اعلام وزير كار نسبت بيكاران ما به ديپلمه ها 10 برابر است، نظر معاون آموزشي وزير علوم را در اين خصوص جويا شد كه نادري منش گفت: اين صحبت ها پيش فرض است و 90 در صد آن را قبول ندارم.

 

وي افزود: دولت، مجلس و شوراي عالي انقلاب فرهنگي يك سري اسناد بالادستي را تهيه و تدوين مي كنند كه اين اسناد پس از تاييد مقام معظم رهبري، مجلس شوراي اسلامي و مجمع تشخيص مصلحت نظام در اختيار وزارت علوم قرار مي گيرد و ما در وزارت علوم تنها موظف به تحقق آن ها هستيم.

 

نادري منش گفت: به طور مثال در اسنادي مانند سند چشم انداز 20 ساله، نقشه جامع علمي كشور و بقيه اسناد بالادستي تكليف ما مشخص مي شود و ما بايد بر طبق آن اسناد عمل كنيم و به نوعي هر انتظاري كه دولت و مجلس دارند را انجام بدهيم كه آن ها هم از ما انتظار دارند برادي دوره هاي مختلف تعداد صندلي ها را افزايش دهيم.

 

معاون آموزشي وزير علوم با اشاره به اينكه در حال حاضر 10 هزار دانشجوي ايراني در هندوستان، 13 هزار مالزي و 1500 نفر در بقيه كشورها هستند، گفت: مجلس و دولت با ارائه اين آمارها از ما خواهان افزايش تعداد صندلي ها در دانشگاه هاي داخل كشور هستند و ما مسئوليم انتظار آن ها را برآورده كنيم.

 

وي افزود: در حال حاضر يك ميليون متقاضي ورود به مقطع كارشناسي ارشد داريم ولي ظرفيت پذيرش ما 80 هزار نفر است يعني به ازاي هر 12 داوطلب، قادر به پذيرش يك نفر هستيم.

 

نادري منش گفت: بر اساس انتظارات دولت و مجلس، وزارت علوم مسئول ايجاد ظرفيت در دانشگاه هاست نه ايجاد كار؛ و هيچ جاي دنيا هم اينگونه نيست كه وزارت علوم وظيفه ايجاد كار را داشته باشد.

 

معاون آموزشي وزير علوم گفت: البته ماموريت گرا كردن آموزش در برنامه كاري وزارت علوم بوده و توسعه آموزش عالي بر اساس آمايش سرزمين صورت مي گيرد و حتي ما به نهادهاي مختلف ابلاغ كرده ايم كه نيازهاي 5 ساله خود را براي ما ارسال كنند ولي جوابي دريافت نكرديم و خودمان براي شناسايي و رفع نيازها دست به كار شديم.

 

وي با اشاره به صحبت وزير كار مبني بر 10 برابر بودن بيكاران جامعه نسبت به ديپلمه ها گفت: اين صحبت جاي بحث دارد و نمي توان در اين فرصت در اين رابطه حرفي زد.

 

 

نادري منش در رابطه با شكل فعلي تحصيلكرده هاي جامعه گفت: در حال حاضر مشكل ما اين است كه تحصيلكرده ها آماده هستند ولي محيط آماده نيست.

 

معاون آموزشي وزير علوم افزود: ما مشكل متخصص نداريم ولي محيط آماده پذيرش متخصصان نيست و براي حل اين مشكل بايد در صنعت و كار كشاورزي براي ورود متخصصان تحولي جدي اتفاق بيفتد.

 

وي اظهار داشت: ما در نامه اي به دانشگاه ها ابلاغ كرديم كه تمام سرفصل هاي با بيش از 5 سال عمر را بازنگري كنند.

 

نادري منش گفت: انتخاب رشته در غرب بر اساس بازار كار است در صورتيكه در كشور ما دانش آموزان در دبيرستان براي انتخاب رشته اصلا تصوري از بازار كار ندارند.

 

پس از اين صحبت نادري منش ميرزايي مجري برنامه «ثريا»، گفت: شما معتقديد كه دانش آموز دبيرستاني ما بايد تشخيص بدهد كه وزارت علوم بدون كارشناسي ظرفيت ها را تعيين كرده و بر اين اساس انتخاب رشته كند؟

 

در پاسخ به اين سوال مجري برنامه «ثريا»، نادري منش گفت: شما مي گوييد همه كارها را وزارت علوم بكند؟ فرهنگ سازي بايد از طريق آموزش و پرورش انجام شود، وزارت علوم متولي ايجاد ظرفيت و آموزش خوب است.

 

 

در ادامه نادري منش در پاسخ به مجري برنامه مبني بر شاخص هاي سنجش كيفيت آموزش در دانشگاه ها گفت: در سال هاي گذشته رتبه بندي بين المللي مطرح بود ولي از 2 سال پيش رتبه بندي بومي را مدنظر قرار داده ايم و كيفيت آموزشي دانشگاه ها را بر اساس به روز بودن محتواي سرفصل ها، خروجي دانشگاه ها، وقت گذاشتن اساتيد و نظارت بر ارزيابي مي سنجيم.

 

وي افزود: در حال حاضر نيز شاخص هايي را به طور جداگانه براي دانشگاه هاي دولتي و غير انتفاعي تدوين كرديم كه امسال اعلام نهايي مي شود.

 

 

مجري برنامه «ثريا» در ادامه بحث بودجه دانشگاه ها را مطرح كرد و گفت: معيار بودجه بندي دانشگاه ها بايد بر اساس خروجي دانشگاه ها و ميزان تامين نيازهاي كشور باشد نه بر اساس لابي و چانه زني؛ و نظر معاون آموزشي وزير علوم را در اين خصوص پرسيد كه نادري منش گفت: در غرب نيز بر اساس خروجي دانشگاه ها به آن ها بودجه اختصاص داده مي شود ولي در كشور ما به دليل اينكه در بخش خصوصي حمايت كننده نداريم نمي توانيم به اين صورت عمل كنيم.

 

وي گفت: دولت و مجلس بودجه را اختصاص مي دهند و وزارت علوم فقط نقش نظارتي دارد ولي سعي داريم به زودي طوري برنامه ريزي كنيم كه اختصاص بودجه دانشگاه ها بر اساس خروجي آن ها صورت بگيرد.

 

 

نادري منش در ادامه آماري از تعداد دانشجويان در مقاطع مختلف دانشگاهي ارائه كرد و گفت: در حال حاضر 25 درصد دانشجويان در مقطع كارداني مشغول به تحصيل هستند، 65.11 درصد در مقطع كارشناسي، 7.6 در مقطع كارشناسي ارشد و 2.25 درصد در مقطع دكتراي تخصصي حرفه اي تحصيل مي كنند.

 

معاون آموزشي وزير علوم ادامه داد: همچنين يك ميليون و 851 هزار و 828 نفر از دانشجويان در رشته هاي علوم انساني و يك ميليون و 359 هزار نفر در رشته هاي علوم مهندسي تحصيل مي كنند و رشته هاي علوم پايه، پزشكي، كشاورزي و هنر از نظر تعدا حضور دانشجو در اين رشته ها در رتبه هاي بعدي هستند.

 

 

وي گفت: ما در مورد مقطع كارداني استقبال نداشتيم در حاليكه بازار كار جامعه بيشتر در اين مقطع است ولي به دليل اينكه دانشجويان ما علاقه دارند سريع تر لقب مهندس را بگيرند مقطع كارشناسي را ترجيح مي دهند.

 

نادري منش افزود: استقبال از رشته هاي كارداني نياز به فرهنگ سازي دارد كه انجام داديم و در برخي موارد رشته هاي مهارتي را مطرح كرديم و براي تغيير اسانامه دانشگاه هاي علمي كاربردي و فني حرفه اي نيز اقداماتي را داشته ايم.

 

معاون آموزشي وزير علوم گفت: البته تغيير را نمي توان به يكباره صورت داد ولي اميدواريم در 3 يا 4 سال آينده اين تغييرات انجام شود.

 

وي در رابطه با نسبت نابرابر دانشجويان علوم انساني به ساير رشته ها نيز گفت: ريشه اين نابرابري تعداد به نظام آموزش و پرورش برمي گردد؛ زيرا در دبيرستان دانش آموزان ابتدا به سمت رشته هاي رياضي گرايش دارند و پس از آن ترجيح مي دهند تجربي و بعد انساني را انتخاب كنند.

 

نادري منش گفت: البته اين قضيه در كشورهاي صنعتي نيز ديده مي شود ولي در آنجا دانشجويان جذب صنايع مي شوند و مشكلات كمتر است.

 

معاون آموزشي وزير علوم گفت: بر اساس توصيه مقام معظم رهبري علوم انساني بايد مبتني بر فلسفه ديني باشد و با نگاه كاربردي به آن نگريسته شود كه اين قضيه بايد در علوم انساني كشور اتفاق بيفتد.

 

در ادامه مجري برنامه در رابطه با سوالات فرم هاي ارزيابي اساتيد و كلي و فلسفي بودن اين سوالات از نادري منش پرسيد كه وي گفت: نمي توان در سوالات به صورت جزء به جزء به تخلفات اساتيد اشاره كرد؛ زيرا بعضي سوالات مي تواند بين تمام رشته ها مشترك باشد.

 

وي گفت: نحوه ارزيابي نقصي ندارد و در پايين فرم نيز مكاني براي درج انتقادات و پيشنهادت دانشجويان هست كه آن ها مي توانند در آن مكان تخلفات اساتيد را نيز مطرح كنند.

 

در پايان مقصودي، مجري و تهيه كننده اين برنامه ضمن تشكر از مسئولان وزارت علوم كه همواره پاسخگو هستند از نادري منش دعوت كرد كه در برنامه اي كه با موضوع ارتباط دانشگاه با صنعت هست نيز حضور داشته باشد كه نادري منش نپذيرفت و حتي گفت و گوي تلفني را نيز به دليل مشغله كاري رد كرد.