روزه گرفتن بدون داشتن حجاب و خواندن نماز! / روزی که مردم مالزی می‌توانند سر سفره نخست‌وزیر بنشینند

گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ ماه رمضان، ماه مهمانی خداست و در این مهمانی همه مردم دعوت هستند. هر چند آداب و شرایط خاصی برای عبادت در ماه رمضان در دین اسلام آمده است، اما مردم هر شهر و هر کشوری به تناسب آداب و رسوم محلی خود، به این احکام ثابت دین اسلام رنگ و بویی محلی و منطقه‌ای داده‌اند. در ادامه با سنت‌ها و آداب مردم کشورهای مختلف در ماه مبارک رمضان آشنا می‌شویم.

ماه رمضان در کویت

از جمله عادات مردم کویت یک روز پیش از آغاز ماه مبارک رمضان، ضیافتی موسوم به ضیافت «قریش» است که با حضور دوستان و وابستگان در منازل یکدیگر برگزار می‌شود. در ضیافت قریش که در آخرین روز ماه مبارک شعبان برگزار می‌شود، دوستان و نزدیکان و وابستگان در کنار یکدیگر جمع می‌شوند و روز رویت هلال ماه رمضان را که با آخرین روز شعبان مصادف است، جشن می‌گیرند.

ورود شرکت بیسکویت‌سازی کویت در یکی از آداب ماه رمضان

«قرقیعان» یکی از عادات و آداب و رسوم کهن مردم کویت است که از اجداد و نیاکان خود به ارث برده‌اند و بر حفظ آن تا کنون تلاش بسیاری کرده‌اند. این عادت به این گونه است که کودکان در شب 14، 15 و 16 رمضان جشن می‌گیرند. آنها ظروفی مانند کاسه و بشقاب در دست می‌گیرند و آنها را به صدا در می‌آورند و با خواندن ترانه‌های محلی، به خانه‌های همسایه‌ها، دوستان و آشنایان می‌روند و از آنها خوراکی‌هایی مانند آب نباتی به نام «قرقیعان» می‌گیرند.

قرقیعان پیش‌تر کیسه‌های نقل و آبنباتی بود که قیمت آنها از 15 دلار تجاوز نمی‌کرد، اما بعدها بزرگترین شرکت شیرینی‌سازی کویت، مسئولیت ساخت و بسته‌بندی قرقیعان ر ا برعهده گرفت و با قرار دادن تصاویر کودکان با لباس‌های محلی بر روی آن، اقدام به فروش آنها کرد که قیمت این بسته‌ها اکنون به 300 دلار می‌رسد.

روزه‌داران کویتی در ماه مبارک رمضان معمولاً در خانه بزرگ خانواده جمع می‌شوند و فرزندان و نوه‌ها در دو ضیافت «افطار» و «الغبقه» حاضر می‌شوند. الغبقه وعده‌ای پیش از سحر و معمولاً از ساعت 10 تا یک بامداد است و به صورت دوره‌ای بین منازل خانواده و دوستان و آشنایان یا با حضور در رستوران‌ها و چادر‌های رمضانی صورت می‌گیرد. (1)

ماه رمضان در ترکیه

حدود 98 درصد جمعیت 70 میلیونی ترکیه را مسلمانان تشکیل می‌دهند که از این نظر این کشور در ردیف یکی از بزرگترین کشورهای اسلامی در جهان اسلام به شمار می‌رود. مردم ترکیه ماه رمضان را ماه خیر و برکت می‌خوانند و دست کم یک ماه مانده به آغاز این ماه، تقریباً همه مردم خود را برای استقبال از آن آماده می‌کنند.

در این کشور رسم است که مردم افطار خود را با آب، خرما و یا زیتون باز کنند و به همین علت است که این سه ماده غذایی را می‌توان در تمامی سفره‌های افطار در ترکیه مشاهده کرد. بعد از افطار عمدتاً جوانان محل دور یکدیگر جمع شده و تا پاسی از شب را به بازی یا گردش می‌گذرانند. برپایی مراسم‌های افطاری و برگزاری جشن‌های بعد از افطار تنها بخش‌هایی از مراسم‌های ماه رمضان هستند. در برخی از مناطق و شهرهای مختلف نمایشگاه‌هایی برپا و در آن بازی‌های سنتی همانند بازی‌های خیمه شب بازی، برنامه موسیقی‌های مذهبی و اصیل و نیز بخش رمضان‌های سنتی برگزار می‌شود.

اطعام روزه‌داران در خیابان‌های ترکیه

در سال‌های اخیر در بسیاری از شهرها و روستاهای ترکیه، برای افطاری دادن به افراد روزه‌دار، در خیابان‌ها چادرهایی برپا می‌شود و افراد خیر و یا شهرداری‌ها روزه‌داران را در این چادرها اطعام کرده و از آنها پذیرایی می‌کنند. در این ماه کمک‌های مردمی و شهرداری‌ها به نیازمندان بیش از دیگر ماه‌ها مشهود است. در ماه رمضان نسبت به دیگر ماه‌ها مساجد ترکیه پذیرای تعداد بیشتری نمازگزار است، به طوری که به هنگام نمازهای یومیه تقریباً همه مساجد پر است.

در روزهای عید فطر، کودکان با در دست داشتن کیسه‌هایی زنگ منازل را به صدا درآورده و عید را تبریک می‌گویند، صاحبان منازل نیز بسته به قدرت مالی خود به آنان آب نبات، شکلات و یا پول نقد عیدی می‌دهند. در ماه رمضان شبکه‌های تلویزیونی اقدام به پخش برنامه‌های مخصوص دینی برای تشریح فضایل ماه رمضان و آشنایی هر چه بیشتر مردم این کشور با اسلام می‌کنند. در روزهای عیدفطر که سه روز است نیز برنامه‌های مخصوص و شادی از شبکه‌های تلویزیونی ترکیه پخش می‌شود. (2)

بزرگ‌ترین مشکل مردم مسلمان سوئد در ماه رمضان چیست؟

هر چند دین اسلام دین اقلیت کشور سوئد است، اما از نظر تعداد، دومین دین این کشور محسوب می‌شود. یکی از مشکلات مسلمانان سوئد، رویت هلال ماه است که به خاطر شرایط خاص جغرافیایی، در اکثر اوقات ناممکن است. به همین دلیل همه ساله بحث و جدل فراوانی در این باب ایجاد می‌شود و در نهایت اکثر آنان زمان آغاز رمضان و عید فطر در مکه را انتخاب می‌کنند.

مکان‌های اجاره‌ای که جایگزین مساجد می‌شوند

یک تفاوت بزرگ در شیوه اجرای مراسم ماه رمضان در کشورهای اسکاندیناوی وجود دارد و آن کم بودن تعداد مسلمانان است. با این وجود این ماه با مراسمی روحانی همراه است که مسلمانان همه ساله منتظر فرا رسیدن آن هستند و آغاز آن را به یکدیگر تبریک می‌گویند و آماده رفتن به مساجد و اقامه نماز شب می‌شوند. در شهرهایی که فاقد مسجد هستند، مسلمانان مکان مناسبی را برای عبادات گروهی این ماه اجاره می‌کنند و در آن به برگزاری مراسم عبادی و آموزشی می پردازند. (3)

ماه رمضان در تانزانیا

مسلمانان تانزانیا از نیمه ماه شعبان به استقبال آن می‌روند. خیابان‌ها را چراغانی و تزیین کرده و مساجد را تمیز و آراسته می‌کنند. سپس به دیدار اعضای خانواده رفته و برای یکدیگر هدیه می‌برند. آنها روزه گرفتن را از سن 12 سالگی لازم و واجب می‌دانند و هر کس که به عبادت نپردازد از نظر آنان ملحد و کافر است.

وقتی غیر مسلمانان هم از غذا خوردن اجتناب می‌کنند

غذا خوردن و بخصوص تظاهر به روزه خواری در مکان‌های عمومی مجازات سختی در پی دارد و تمام مغازه‌ها در طی روز، تعطیل هستند. حتی کافه‌های هتل‌ها نیز تا هنگام افطار تعطیل هستند و فضا طوری است که غیر مسلمانان نیز از غذا خوردن در این ماه اجتناب می‌کنند. (4)

ماه رمضان در چین

در حالی که چین یک چهارم جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد طبق آمار رسمی تعداد مسلمانان این کشور به 20 میلیون نفر می‌رسد. روزه ماه رمضان از سنین پایین در چین واجب می‌شود. دختران از 9 سالگی و پسران از 12 سالگی باید روزه بگیرند و کسی که بدون هیچ عذر و بهانه‌ای از این قاعده تعدی کند از جامعه طرد می‌شود.

طبخ غذاهای عربی در چین

از عادات مسلمانان چین قبل از حلول ماه رمضان این است که برنامه‌های دینی ویژه روزه‌داری را اجرا می‌کنند به گونه‌ای که مساجد در ماه رمضان از اقلیت‌های مسلمان چین پر می‌شود. همچنین در مناطق مسلمان‌نشین رستوران‌های اسلامی دایر است و این رستوران‌ها غذاهای شرقی و انواع شیرینی‌های مخصوص ماه رمضان را که در کشورهای عربی و اسلامی معروف است به اضافه انواع خوراکی‌ها و شیرینی‌های چینی طبخ می‌کنند و می‌فروشند.

در این ماه ثروتمندان از مال خود انفاق کرده و فقیران مسلمان را اطعام می‌کنند؛ در مساجد سفره‌های افطار پهن می‌شود و هر مسلمانی که به مسجد می‌آید هر آنچه از مواد غذایی خوراکی و نوشیدنی بتواند با خود به مسجد می‌آورد و همین طور ائمه مساجد به مسلمانان درس‌های دینی می‌دهند. (5)

ماه «عروج» در جمهوری آذربایجان

مسلمانان یک هفته قبل از حلول ماه مبارک به تدارک جشن می‌پردازند و این ماه را «ماه عروج» می‌نامند. در این کشور با حلول این ماه مسابقه اسب سواری و جشن‌های ملی برگزار می‌شود. در این ماه، خانواده‌های آذربایجانی پتنوس‌های غذا را برای هدیه به خانواده‌های دوست و همسایه خود یا به عنوان احسان به فقرا و نیازمندان می‌دهند و افراد ثروتمند با انجام قربانی و ... به نیازمندان کمک می‌کنند.

روزه گرفتن بدون داشتن حجاب و خواندن نماز!

مورد قابل تامل در این کشور این است که برخی زنان جمهوری آذربایجان که حجاب اسلامی ندارند نیز نسبت به گرفتن روزه اهتمام می‌ورزند و همچنین افرادی هستند که به دلیل عدم شناخت کافی از شعائر دینی روزه می‌گیرند لیکن نماز بجا نمی‌آورند!(6)

تعطیلی رستوران‌ها در کشور توریستی مالزی

ماه رمضان در بین 60 درصد جمعیت مسلمان مالزی همچون دیگر کشورهای اسلامی با آداب و سنن خاص همراه است. با وجود اینکه کشور مالزی کشوری گردشگرپذیر است و بر اساس اعلام مسئولان گردشگری، این کشور سالانه بیش از 20 میلیون گردشگر از کشورهای مختلف به این کشور سفر می‌کنند، با آغاز ماه مبارک رمضان، روزه‌داری مسلمانان بر فضای عمومی این کشور تاثیر گذاشته و رستوران‌های شهر کوالالامپور که در روزهای عادی مملو از جمعیت است، در ماه مبارک رمضان تا زمان افطار تعطیل شده و یا اینکه مشتری کمی را به خود می‌بینند.

در اکثر مساجد مالزی، هر شب سفره افطار برقرار است و مسلمانان با گفتن اذان مغرب مردم در مساجد با خرما و شربت روزه خود را باز کرده و در نماز مغرب شرکت می‌کنند. پس از نماز مغرب هم، سفره افطار کامل شده و از روزه‌داران با انواع غذاهای بومی و سنتی پذیرایی می‌شود.

روزی که مردم مالزی می‌توانند سر سفره نخست‌وزیر بنشینند

یکی از آداب اصلی مالزیایی‌ها در ماه مبارک رمضان، مراسم مخصوص روز عید سعید فطر است که به آن «سفره باز» می‌گویند. سراسر مالزی به مناسبت عید سعید فطر سه روز تعطیل است. در این روز افراد متمکن، بویژه مسئولان دولتی از جمله نخست‌وزیر این کشور سفره‌هایی را پهن می‌کنند که همه مردم می‌توانند در آنجا حضور یافته و غذا تناول کنند. در این روز همه مردمی که در این مراسم حضور می‌یابند با مسئولان از جمله نخست وزیر ملاقات کرده و اگر مسائلی داشته باشند با آنان در میان می‌گذارند.

مسلمانان مالزی در ساعات اولیه صبح عید فطر و قبل از اذان صبح در مساجد تجمع کرده و این عید را به یکدیگر تبریک گفته و به سردادن تکبیر مخصوص عید سعید فطر می‌پردازند. مسئولان دولتی و حکومتی از پادشاهان ایالات و نخست وزیر گرفته تا وزرا و نمایندگان مجلس نیز همگی میزبان میهمانان خود در ماه شوال، بخصوص در روز عید فطر هستند و با پوشیدن لباس‌های سنتی خود در حفظ آیین سنتی مالزی می‌کوشند. (7)

ماه رمضان در سوریه

دهه اول ماه رمضان برای مردم سوریه «دهه غذا» است؛ چرا که سوری‌ها در این 10 روز اهتمام خاصی به تهیه وعده‌های غذایی محلی و مخصوص ماه مبارک دارند. مردم سوریه اعتقاد دارند که سفره ماه رمضان سفره خیر و برکت است و خانواده چه فقیر باشد چه غنی، خداوند رزق و روزی این ماه را برایش قرار داده است.

بیدار شدن با آواز سحر

مردم سوریه در ماه رمضان هر روز صبح با آواز سحر که به آن «طبل‌زنی» می‌گویند، از خواب بر می‌خیزند و با صدای این طبل برای نماز و تهیه غذای سحری خود را آماده می‌کنند. مردم سوریه کوچک و بزرگ در ماه رمضان تکلیف خود می‌دانند که وقت بیشتری را در منزل یا مساجد برای قرائت قرآن کریم و احادیث نبوی اختصاص دهند.

در 10 روز پایانی ماه رمضان اماکن تاریخی مذهبی در نقاط مختلف دمشق با استقبال جمع کثیری از مردم سوریه روبرو می‌شود که در آنجا مراسم شعرخوانی و سرودهای دینی اجرا می‌شود. کمک به نیازمندان و دادن زکات، صدقه، کفاره و جمع‌آوری کالا برای توزیع میان نیازمندان از کارهای خوب روزه‌داران سوریه در این ماه به شمار می‌رود. (8)

منابع:
1. http://www.shafaqna.com
2. http://dianat.akairan.com
3. http://www.rozanehonline.com
4. http://www.rozanehonline.com
5. http://mehrbaran-gu90.blogfa.com
6. www.tehrooz.com
7. http://dianat.akairan.com
8. http://www.rozanehonline.com