حسین علی قبادی گفت: سیمین دانشور از این جهت که توانسته با نظام فرهنگی ایران رابطه عمیق، برقرار کند یک شخصیت بی بدیل است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو» حسین علی قبادی معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی و نایب رئیس این پژوهشگاه در مراسم بازبینی (1300 -1390) که به مناسبت دومین سالگرد درگذشت سیمین دانشور که عصر امروز در تالار شهناز خانه هنرمندان برگزار شد گفت: اعتقاد دارم سیمین دانشور در عرصه ادبیات داستانی معاصر ایران شخصیتی قطعا کمبدیل است صرف نظر از شخصیت علمی که کمتر کسی را داشتیم که در حد ایشان بتواند در عرصه عمل هنر آفرین باشد سیمین دانشور از این جهت که توانسته با نظام فرهنگی ایران رابطه عمیق، صمیمی، طبیعی و دانشفرزانه برقرار کند یک شخصیت بیبدیل است.
وی افزود: نگاه ما به متن سو و شون و آثار برجسته وی نگاهی وجود شناختی است به این معنا که دانشور نه تنها یک شخصیت هنرمند، عالم فرزانه و کم نظیر است بلکه به جرئت میتوان گفت در تمام عرصه هنرهای ادبی و ایرانی یکی از شخصیتهای است که در قله فراشدگی رسیده و حافظ وار است.
معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی ادامه داد: زمانی که سیمین دانشور درخشید به ویژه از سال 1348 به بعد و با خلق سو و شون سیطره نگاه و عینیت گرایی به حدی ادبیات را محاصره کرده بود که کمتر کسی میتوانست اسطورههای ایرانی پیش از اسلام را در آثارش بپروراند و زری و یوسف را رمان سو و شون بهعنوان شخصیت تکامل یافته در بیاورد حتی خود سیمین دانشور هم در زمان حیاتش به صراحت می گوید در خلق سو و شون از بینش شهودی برخوردار بودهام و توانستهام آینده فرهنگ و تحولات فرهنگی ایران را پیشبینی کنم.
قبادی ادامه داد: سیمین دانشور موفق شد در تاریخ مهجور نماند و نگاهی از بالا به تاریخ معاصر و فرهنگ دنیای معاصر داشته باشد او با استادی موفق شد پلی میان گذشته و حال بزند و این با طرح سیاوش و قهرمان بودن یوسف (ع) ممکن شد از این جهت سیمین دانشور در تاریخ معاصر ایران نه تنها در حوزه فرهنگ بلکه در فلسفه معاصر حق بزرگی بر گردن ما دارد.
وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: در آن زمان که امکان سازگاری با تفکر ملی و مذهبی میسر نبود دانشور توانست این کار را به صورت همزادپندارانه در سو و شون جمع کند او عناصر هویت ایرانی و دینی را به صورت یکجا به هنرمندانهترین نحو ممکن در سو و شون عرضه کرد و بعد از او نویسندگان راه وی را پیش گرفتند.
قبادی با اشاره به اینکه سیمین دانشور تصویرگر طبیعی گفتمان مقاومت در برابر استبداد و استعمار است افزود: وی به خوبی هنرمندانه و با زبان نمادین و سبلیک نمادپردازی شهودی را با واقعگری به صورت یکجا پیوند داده چیزی که در تاریخ ادبیات معاصر سابقه نداشته است. شگفتکاریها و امتیاز سیمین دانشور در جامعیت شخصیت تفکر و آثارش نمایان است. وی علاوه بر اینکه همانند سهروردی در زمان خودش اسطورههای ایرانی را با اسطورههای اسلامی سازگار میکند به تحول شخصیت زن میپردازد.
نایب رئیس پژوهشگاه علوم انسانی در همین زمینه افزود: تا قبل از خلق سو و شون زن دررمان ایرانی یا در یک فضای رمانتیک به عنوان ابزار بوده و یا در فضای مارکیسسمزده بهعنوان قهرمان اصلی مطرح نبود اما سیمین دانشور در آثارش زن را قهرمان میکند.
وی در بخش پایانی سخنانش با اشاره به قدرت بازآفرینی دانشور از میراثهای معنوی و نگاه زیباییشناسی و جای دادن هنر در آثارش عنوان کرد: متأسفانه ضعف تاریخ معاصر ما این است که گاها برخی در آثارشان استعمار را میکوبند و برخی استبداد را اما دانشور هر دو را در آثارش به کار می گیرد به نظرم سیمین دانشور موفق شده آیینه فرهنگ و نظام فرهنگی ایران باشد.