آیت الله امین در گفتگو با «خبرگزاری دانشجو»:
گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، با توجه به نامگذاری امسال به نام سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» توسط مقام معظم رهبری، مسئولیت بخش‌های مختلف که هر یک به نوعی متولی امر فرهنگ جامعه هستند، سنگین‌تر از سال های گذشته است. یکی از اقشاری که شاید لوگوی رسمی در حوزه فرهنگ نداشته باشند، اما نقش بسزایی در حوزه‌های فرهنگی و بخصوص در ارتباط با جوانان و فرهنگ‌سازی در محله‌ها ایفا می کنند، ائمه جماعات مساجد هستند.
به همین منظور گفتگویی داشتیم با آیت الله سید محمد امین امام جماعت مسجد خاتم الانبیا در تهرانپارس که از مراجع معظم تقلید است و مدتی نیز سمت امام جمعه موقت شهر ری را بر عهده داشته است.
«خبرگزاری دانشجو» - به نظر شما اقبال مردم به مساجد کم شده یا افزایش پیدا کرده است؟
امین: اقبال مردم کمتر نشده اما با توجه به گسترش ساخت و سازها و کثرت جمعیت، مساجد ما بیشتر از اینها ظرفیت و گنجایش برای حضور مردم دارند. البته این مساله به این معنا نیست که مردم از مساجد اعراض دارند. افراد متدین کماکان به مسجد می آیند و افراد جوان و نوجوان نیز حضورشان در مساجد حضور قابل قبولی است اما باید بسترسازی مناسبی شود تا حضور این افراد تقویت گردد.
امام جماعت نقش اول را در برنامه های فرهنگی مسجد دارد
«خبرگزاری دانشجو» - ائمه جماعات مساجد در افزایش حضور مردم و به خصوص جوانان در مساجد چه نقشی می توانند داشته باشند؟
امین: امام جماعت به عنوان مدیر برنامه های فرهنگی، تبلیغی و آموزشی مسجد نقش اول را ایفا می کند اما اگر افرادی فرهنگی و کسانی که اهل درایت باشند و فراغت لازم را هم داشته باشند در کنار امام جماعت باشند تا با برنامه ریزی منسجم کارها صورت گیرد قطعا در جذب جوانان و نوجوانان توفیق بیشتری حاصل می شود. کانون هایی مانند بسیج یا کانون های مرتبط با وزارت ارشاد در مساجد وجود دارند که در نوع خود می توانند در این برنامه ریزی و اجرای برنامه های فرهنگی و آموزشی تاثیرگذار باشند اما به هر حال انسجام و هماهنگی آنها تحت نظر امام جماعت است می تواند این کارها را با شتاب بیشتری پیش ببرد.
راهکارهایی برای جذب مردم به مساجد
«خبرگزاری دانشجو» - چند سال است در مسجد خاتم الانبیا امام جماعت هستید و چقدر تلاش کرده اید که مردم حضور پر رنگ تری در مسجد داشته باشد؟ علی الخصوص چه برنامه هایی برای افزایش حضور جوانان در مسجد داشته اید؟
امین: من حدود شانزده سال است که در این مسجد حضور مستمر دارم و تجربه ام این است که مردم از برنامه هایی که جنبه چندان هیاتی نداشته باشد و با برنامه ریزی درستی باشد استقبال می کنند. مثلا اگر برنامه های مناسبت های مختلف از قبل اعلام شوند مشارکت مردم در انجام برنامه ها و حضورشان در مراسم بسیار چشمگیر است.
مثلا شب جمعه اول ماه رجب که معروف به «لیله الرغایب» است با توجه به عنایتی که به روزه این ماه و دوازده رکعت نماز این شب مطرح است ما چند سالی است از قبل برای این شب برنامه ریزی می کنیم. از این برنامه استقبال خوبی می شود و تمام هزینه های آن را مردم با میل و رغبت تقبل می کنند. افطاری فراهم می شود، نماز جماعت اول وقت خوانده می شود، بعد افطار می کنند، بعد هم آن دوازده رکعت نماز خوانده می شود. با وجود این که این نماز طول می کشد اما باز هم مردم حضور دارند و حتی به صورت خانوادگی در این مراسم شرکت می کنند.
در طول سال مناسبت های مختلف این چنینی وجود دارد که می توان برای آنها برنامه ریزی کرد و این موجب می شود که نسل جوان به مسجد گرایش پیدا کنند. مخصوصا اگر آنها را به بازی بگیریم و در اجرای برنامه ها مشارکت دهیم احساس شخصیت می کنند و این مساله در جذب آنها به مسجد بسیار موثر است.
دعوا بر سر مکبّر بودن
مثلا در مورد مکبّر بودن گاهی جوانان با هم دعوا می کنند و از هم سبقت می گیرند که این نیاز به یک برنامه ریزی منسجم دارد تا ده یا بیست نفر در طول هفته به تناوب و با برنامه و نظم خاصی برای اجرای این برنامه بیایند. در طول سال هم به مناسبت های مختلف هدایایی ولو جزئی به آنها تقدیم شود که بسیار برای آن خردسالان یا نوجوانان موثر است چون به آنها شخصیت می دهد و وقتی بزرگ شدند اگر به این جایزه نگاه کنند هویت خود را می یابند که چه کسی هستند.
آخرین نفری هستم که از مسجد خارج می شوم
«خبرگزاری دانشجو» - علاوه بر اقامه نماز سعی دارید قبل یا بعد از نماز تایمی را در مسجد حضور داشته باشید تا بتوانید با مردم ارتباط برقرار کنید؟
امین: من تمام وقت در مسجد هستم یعنی گاهی اوقات قبل از این که آفتاب طول کند وارد مسجد می شوم چون برنامه مطالعاتی و نوشتاری و درسم آنجاست. لذا در مسجد هستم و تا اذان ظهر یکی دو بار برای تجدید وضو ممکن است نباشم. اما حداقل یکی دو ساعت قبل از نماز ظهر و مغرب و نیم ساعت بعد از این نمازها در مسجد حضور دارم.
ما هر شب برنامه های خاصی داریم مثلا یک شب بحث اخلاق، یک شب برنامه احکام و ... بعد از برنامه ها نیم ساعت در مسجد هستم و وقتی از مسجد خارج می شوم که کسی در مسجد نیست و همه درها بسته می شود. این خیلی موثر است که نمازگزاران و اهالی محل احساس کنند که هر وقت اراده کنند امام جماعتشان برای پاسخگویی به مسایل شرعی یا برخی مسایلی که به جنبه های خدماتی ارتباط دارد در دسترس است.
ارتباط امام جماعت با مردم محله
«خبرگزاری دانشجو» - در مسایل مربوط به محله خودتان هم ورود پیدا می کنید و سعی دارید معضلات محله را حل و فصل کنید؟
امین: اگر مردم مسایلشان را منتقل کنند که گاهی این اتفاق می افتد ما در برخی از جلسات مربوط به روحانیت که مسئولین در آن حضور پیدا می کنند این مسایل را به مسئولین ذی‌ربط انتقال می دهیم. طبیعی است که حلقه ارتباط ملت و حاکمیت الان روحانیت است و بعضا هم ترتیب اثر داده می شود. مناسبت های مختلفی نیز گاهی پیش می آید مثلا وقتی یکی از مسجدی ها بیمار می شود دسته جمعی به عیادتش می رویم یا اگر یکی از بستگان نزدیک مسجدی ها از دنیا برود با جمعی از نمازگزاران برای عرض تسلیت به منزل او می رویم. به حمدالله این ارتباطات مردمی برقرار است.
نقش رسانه های ملی در تحقق شعار سال از مسجد مهمتر است
«خبرگزاری دانشجو» - مقام معظم رهبری امسال را سال «اقتصاد و فرهنگ» نامگذاری کرده اند. به نظر شما ائمه جماعت چه نقشی می توانند در تحقق شعار امسال داشته باشند؟
امین: برخی از بار این شعار که جنبه مستقیم دارد بر دوش روحانیت، ائمه جماعات، خطبا و ائمه جمعه است اما تاثیرگذاری اینها بسیار محدود است چون مخاطبان آنها منحصر به کسانی می شوند که در مسجد حاضر هستند و می توان به آنها توصیه ای کرد و پیام و راهکاری دارد یا به آنها هشدار داد و اعلام خطر کرد. نوعا هم این مخاطبان سالمند هستند و شاکله لازم خود را پیدا کرده اند اما به طور کلی مخاطبان سطح علمی و روحی متفاوتی دارند و بسیار مشکل است که مسایل به گونه ای بیان شود که همه سطوح اقناع شوند.
عمده بار این مساله بر دوش رسانه های ملی است که در هر زمان و مکانی همه نوع مخاطب را دارند لذا تاثیرگذاری آنها از رسانه تبلیغی مسجد به مراتب بیشتر است. البته این به آن معنا نیست که روحانیت بخواهد شانه خالی کند. نه، سال فرهنگ است و از این مساله غفلت شده، اصلا انقلاب ما انقلاب فرهنگی بود اما اکنون فرهنگ مغفول افتاده و حالا که مقام معظم رهبری روی این نکته تأکید می فرمایند به این معناست که امر مهمی در اینجا تعطیل شده و باید در سال جاری با برنامه ریزی فشرده و با شتاب زیاد جبران عقب افتادگی های فرهنگی مخصوصا فرهنگ عمومی را داشته باشیم. مساجد هم نقش خود را ایفا می کنند اما مهمتر از مساجد نقش رسانه های ملی است.
ارسال نظرات