جنایت کرباسچی در زمینه فساد در هیچ دوره‌ای سابقه ندارد/ فساد در رویکرد نظری دولت هاشمی چیز بدی تلقی نمی‌شد

اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در نشست بررسی  ریشه‌­های فساد شهری کاشانی حقوقدان، ایمانی جاجرمی جامعه شناس و رئیس موسسه تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران، یزدانی اقتصاد‌دان و مهندس جعفری شهردار سابق منطقه 9 تهران و مدیر کل شرکت فضاهای فرهنگی شهر حضور داشتند.

 کاشانی: جنایت کرباسچی چوب حراج به مقررات شهری زد

در این نشست کاشانی با اشاره به تاریخ کهن شهرنشینی در ایران و قواعد کهن شهرسازی در کشور تصریح کرد: در سال 1286 بلدیه در ایران تاسیس شد و در سال 1334 قانون شهرداری به تصویب رسید که طی این سالیان اصلاحیه‌هایی به این قانون زده شد اما این قانون همچنان معتبر و قابل اجراست. 

وی با بیان اینکه قانون تشکیل شورای عالی شهرسازی در سال 1332 تصویب و در سال 1328 این شورا تشکیل شد، اظهار داشت: در سال 1353 نیز طرح جامع شهر تهران به تصویب رسید که همراه با طرح تفصیلی مقررات شهرسازی را تشکیل می‌دهند. 

این حقوقدان با اشاره به انتخاب کرباسچی به عنوان شهردار تهران گفت: این فرد کمترین صلاحیتی برای اداره شهر نداشت و کلید جنایت هولناکی را در تهران رقم زد که عبارت بود از چوب حراج زدن به مقررات شهرسازی برای کسب درآمد. 

وی خاطرنشان کرد: در کشورهای پیشرفته قوانین شهرسازی برای حفظ حقوق مالکانه ساکنان شهر است که حق مالکیت در تمام نظام‌های حقوقی به رسمیت شناخته شده است. براساس این حق هر کس می‌تواند ساختمان بسازد اما باید ارتفاع ساختمان از حد تعیین شده در طرح جامع بالا نرود. همچنین اگر به فردی براساس طرح جامع اجازه ساخت دو طبقه را دادند وی حق دارد همسایه‌ها را الزام کند که بیش از 2 طبقه نسازند که این حق برخورداری از نور آفتاب و جریان هوا را به همگان می‌دهد. 

کاشانی تصریح کرد: کارکرد دیگر قوانین شهرسازی حفظ نظم و حاکمیت شهری است به این معنا که مهم‌ترین علت تصویب مقررات شهرسازی کنترل جمعیت است. 

این وکیل دادگستری با تاکید بر ضرورت وجود جمعیت متوازن و محدود در شهر‌ها گفت: منبع آب در شهر‌ها محدود است و قوانین شهرسازی سقف جمعیت شهر‌ها را کنترل می‌کند تا ساخت و ساز‌ها از یک حدی بالا‌تر نرود و با کنترل جمعیت آب و هوا تامین و ترافیک محدود می‌شود. همچنین از بزهکاری در شهر‌ها نیز جلوگیری می‌شود. 

کاشانی با بیان اینکه به لحاظ علمی ثابت است که مهم‌ترین علل بزهکاری افزایش جمعیت است، ادامه داد: رابطه دقیق میان قوانین شهرسازی، نظم شهری وکنترل بزهکاری وجود دارد. 

وی یادآور شد: کرباسچی در زمان شهرداری خود با افتخار اعلام کرد که درآمد شهر تهران در سال 68 سالانه 6 میلیارد تومان بوده در حالی که این میزان در سال 75 به 200میلیارد تومان رسیده است. در حالی این موضوع را افتخاری برای خود می‌دانست که این افزایش درآمد حاصل تراکم فروشی بوده است.

کاشانی تصریح کرد: تراکم فروشی یعنی چوب حراج زدن به حقوق مالکانه مردم، نظم شهر تهران و امنیت ملی کشور.

ایمانی جاجرمی: شهرداری تهران در تحقق شعار تولید دانش و درآمد در شهر موفق بوده است

حسین ایمانی جاجرمی در نشست فساد در مدیریت شهری با بیان اینکه جامعه شناسی فساد شهری موضوعی جدید است به تعریف فساد و انواع آن پرداخت.

وی در تعریف فساد اظهار کرد: فساد را حرکت کردن برخلاف خط مشی عمومی کشور، سوء استفاده از مقام و اتخاذ تصمیمات خلاف قوانین تعریف کرده‌اند. فساد خرد رشوه است اما فساد سازمان یافته به معنای آن است که بقاء نظام‌ها به وجود فساد بستگی پیدا کند و خطرناک‌ترین نوع فساد یا فساد بزرگ زمانی اتفاق می‌افتد که سردمداران کشور در طرح‌های بزرگ ملی جهت کسب سود اعمال نظر کنند. 

ایمانی جاجرمی با اشاره به اینکه سازمان شفافیت بین الملل هر ساله گزارشی را از فساد منتشر می‌کند، گفت: در این گزارش هرچه کشوری به عدد 100 نزدیک‌تر باشد یعنی کمتر دچار فساد است و هرچه به عدد صفر نزدیک باشد یعنی دچار فساد بیشتری است. 

این جامعه‌شناس شهری تصریح کرد: در گزارش سال 2015 این سازمان رتبه ایران (به طور کلی و بر اساس برآورد همه سازمان‌ها) بین 168 کشور، 135 بوده است و نمره ما نیز 27 اعلام شده است که این نمره با عدد 100 فاصله زیادی دارد و نشان‌دهنده وجود فساد گسترده در کشور است. 

رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران با اشاره به انجام پژوهش ملی در خصوص اعتماد سازی و شرکت بیش از 12 هزار نفر در آن، بیان داشت: در موضوع اعتماد به گروه‌ها، بالا‌ترین میزان اعتماد به معلمان و در رتبه بعدی اساتید و پزشکان ابراز شده است و رتبه و مسئولان دولتی 11 از 13 است که این یک هشدار بوده و باید مورد تحلیل قرار گیرد. 

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در این پژوهش از هر 100 نفر تنها 20 نفر حرف مسئولان را باور داشتند، خاطرنشان کرد: درباره سوء استفاده از مقام نیز 3 /46 از شرکت کنندگان گزینه زیاد و خیلی زیاد را در خصوص سوء استفاده از مقام انتخاب کردند و تنها 5 /18 درصد از شرکت کنندگان مسئولان را بسیار زیاد به قانون پایبند دانستند. 

ایمانی جاجرمی با اشاره به خدمات مثبت شهرداری تهران نیز خاطرنشان کرد: یکی از خدمات این نهاد تولید دانش شهری بود که غیرقابل انکار است و از محدود سازمان‌هایی بود که بحث ارزیابی اجتماعی اقدامات مداخله را شروع و حمایت کرد که تا حدودی به کار بست. 

این استاد دانشگاه با یادآوری اینکه بعد از سال 1370شهرداری تهران تبدیل به دستگاه قدرتمندی در حوزه برنامه ریزی مدیریت خدمات شهری شد، گفت: درحال حاضر این نهاد از بزرگ‌ترین کارفرمایان و از بازیگران فعال جریان ساخت و ساز است. امپراطوری رسانه‌ای دارد که نشان می‌دهد به سمت شهرداری قدرتمند حرکت کرده‌ایم. همچنین شهرداری تهران در حوزه فرهنگی نیز تاثیر به سزایی دارد.

وی تصریح کرد: این شهرداری قدرتمند توجه گروه‌های مختلف سیاسی را برای کنترل و تاثیرگذاری بر مدیریت شهری جذب کرده است که خبر از تولد حکومت محلی می‌دهد‌‌.

رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران با یادآوری اینکه تا پیش از دهه 70 شهرداری تهران نهادی کم اثر بوده است، اظهار کرد: اما امروز شهرداری تهران می‌تواند به رئیس جمهور طعنه زده و حتی نیروی وی از بسیاری از وزراء بیشتر است که این موضوع نیز خبر از تولد سیاست شهری می‌دهد که امری مثبت است به نحوی که امروز بر سر تصاحب کرسی‌های شورای شهر رقابت داغ‌تر از گذشته است و کاندیدهای مستقل شانسی برای انتخاب شدن ندارند و حتما باید در لیست‌های مرتبط با تشکل‌های سیاسی جای بگیرند. 

این استاد دانشگاه با بیان اینکه شهرداری تهران در زمینه تولید درآمد موفق بوده است، گفت: شهرداری تهران توانسته است بودجه شهر را چند برابر کند.

وی با بیان اینکه فساد در شهرداری‌ها مساله تاریخی است و با کیفیت حکمرانی در ارتباط است، تصریح کرد: فساد هزینه‌های ساخت و ساز را به شکل غیر واقعی افزایش می‌دهد اما با کنترل فساد می‌توان با ارقام پایین‌تر و کیفیت بهتر زیر ساخت‌ها را تقویت کرد. لذا با کنترل فساد به توسعه کشور کمک می‌کنیم. 

جاجرمی همچنین بر این موضوع تاکید کرد که یکی از مشکلات مدیریتی ما این است که در کشور ما ابتدا تصمیم گرفته می‌شود و بعد از آن از کار‌شناسان می‌خواهند تصمیم اتخاذ شده را توجیه کنند در حالی که در کشورهای پیشرفته ابتدا مطالعه می‌شود و بعد با توجه به مطالعات تصمیم گیری می‌شود.

یزدانی: فساد در رویکرد نظری دولت هاشمی اساسا چیز بدی نبود

یزدانی یک اقتصاد دان در این نشست با بیان اینکه در دهه هفتاد و در زمان کرباسچی رویکرد دولت حرکت به سمت نوعی نئولیبرالیسم اقتصادی بود، گفت: در این رویکرد نظری فساد اساسا چیز بدی تلقی نمی شد.

وی افزود: اعتقاد کرباسچی بر این بود که به جای آنکه از مردم مالیات بگیرد بهتر است با چند صد املاک و مستغلاتی بزرگ کار کند و با اعطای رانت به آنها شهر را اداره کند.

یزدانی ادامه داد: بر اساس یک برآورد از هر 100 تومان رانتی که در زمان کرباسچی به املاک و مستغلاتی‌ها داده می‌شد 30 تا 35 تومان آن را شهرداری بر می‌داشت.

جعفری: پروژه­‌های شهری و از جمله پروژه سیستانیکا پشتوانه­‌های علمی آکادمیک دارد

جعفری در پاسخ به مساله پروژه سیستانیکا در منطقه 9 گفت: تاکنون در دادگاه‌های مختلف حکم بر برائت شهرداری در زمینه این پروژه داده شده است.

وی افزود: این پروژه جزو پروژه‌های بزرگ نوسازی در بافت فرسوده بود چراکه 150 پلاک در آن تجمیع شده بود.

جعفری ادامه داد: مطالعات و مدل های شهرداری برای این پروژه بی نظیر بوده است به طوری که آن را به یکی از پروژه های خاص در خاورمیانه تبدیل کرده است.

وی در ادامه بیان کرد: الگوها و مدل هایی که به عنوان پشتوانه نظری این پروژه استفاده شده در همایش های بین المللی ارائه شده و تایید کارشناسان را به دست آورده است.