تنها در یک پرونده شناسایی شده، قاچاقچیان طی دو سال گذشته توانستند بالغ بر ۱۲۰۰ میلیارد ریال کالا وارد کشور کنند و عملا گمرک هوشمند از یک سوراخ برای چندمین بار گزیده شد و بازهم رکب خورد.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو؛ پس از انتشار خبر شناسایی و کشف ۱۱۲۸ کانتینر کالای قاچاق از گمرک شهید رجایی بندرعباس توسط وزارت اطلاعات، خبرنگار فارس به جزئیات و ابعاد بیشتری از این باند قاچاق سازمانیافته دست یافته است.
بنا بر اطلاعات واصله به فارس تعداد اسناد مجعول این پرونده عظیم ۶۸۸ گواهی مبدأ جعلی، تعدادی فاکتور خرید و عدلبندی بوده است.
روش و سناریوی به کار گرفتهشده در جریان سلسلهوار ورود کالاهای قاچاق از گمرک شهید رجایی بدین گونه بوده که ترخیصکار محمولهها اسناد لازم جهت اظهار گمرکی را در بندرعباس جعل و در سامانه گمرکی بارگذاری میکرده است.
این اسناد شامل فاکتور خرید، عدلبندی و گواهی مبدأ بوده است و از طریق این اسناد بهجای اظهار کالای دارای مأخذ بالاتر، کالای دارای مأخذ کمتر را اظهار میکرده است.
طبق این اطلاعات جاعل اسناد سابقه جعل اسناد گمرکی در سالهای گذشته را نیز دارد. در همین رابطه یک نفر ترخیصکار و سه نفر جاعل بازداشت شدهاند.
آسیبشناسی قاچاق عظیم رخداده، نشان میدهد همچنان اتصال سامان گمرک به بنادر به درستی برقرار نشده است، با وجود اینکه تفاهمنامه سال ۹۵ برای اتصال این دو ارگان منعقد شده بود.
همچنین امکان بارگذاری اسناد مجعول بهمنظور اظهارخلاف واقع در سامانه جامع گمرکی وجود دارد. در واقع گمرک اظهار بازرگان را با اطلاعات بارنامه و قبض انبار دریافتی از سازمان بنادر را به صورت سیستمی کنترل نمیکند لذا امکان وقوع چنین مواردی بسیار محتمل است و این اولین باری نیست که متخلفان از ضعف یادشده حداکثر بهرهبرداری را نکرده باشند.
ارزش تقریبی کالاهای قاچاق حدود ۱۲۰۰ میلیارد ریال بوده و بیش از هزار کانتینر از این کالاها طی سالهای ۹۴ و ۹۵ خارج شده و تنها بخش کوچکی از آن کشف شده است.
در سال ۹۵ نیز ماجرای قاچاق موسوم به ۱۱۹ کانتینر کاغذ دیواری و ۱۶۰ کانتینر لوازم آشپزخانه در گمرک هرمزگان دقیقا به دلیل همین ضعف رخ داد.
یکی از پروانههای الکترونیکی این پرونده بزرگ قاچاق به وضوح نشان میدهد که افراد با جعل اسناد چگونه اقدام به ورود کالا بدون هیچ مشکلی میکردند. مستندات نشان میدهد با وجود آنکه این کالا در مسیر زرد (یعنی ارزیاب از کالا بازدید کرده) عبور کرده، بازهم مسیر تشریفات قانون را دور زده است.
بر این اساس اسناد ذیل که معروف به گواهی مبدا است نشان میدهد که به راحتی توسط جاعلان، جعل شده و سامانه هوشمند گمرک هم نتوانسته برای این موضوع کاری بکند.
همچنین نامه دستور ترخیص کالا از کشتی و تخلیه آن نیز جعل شده و عملا آنچه در اختیار گمرک قرار گرفته تعدادی سند جعلی است.
پیشتر گمرک اعلام کرده بود برای مبارزه با تخلفات در مرحله نخست اطلاعات اظهاری صاحب کالا یا نماینده قانونی وی را با اطلاعات بارنامه، مانیفست، بیمه، ثبت سفارش، قبض انبار، مجوزهای سازمانهای همکار، گواهی مبدا، فاکتور خرید، عدل بندی، نظر ارزیاب و کارشناس به صورت هوشمند و کاملا الکترونیکی در سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی تطبیق میدهد و در صورت هرگونه مغایرت در هر مرحله روند تشریفات گمرکی به صورت خودکار قفل میشود.