پژوهشگر فضای رسانهای:
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، بعد از اتفاقات اخیر، و فیلتر شدن موقت تلگرام، بحثی پیرامون پیام رسان "تلگرام" در میان نخبگان و عموم مردم فراگیر شد. به دنبال این موضوع گفتگویی را با دکتر سلمان کونانی ترتیب داده شده است.
آنچه در ادامه می‌آید ماحصل گفتگویی کوتاه با دکتر سلمان کونانی، دانشجوی دکترا در دانشگاه تورنتوی کانادا و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان است.
سوال: اساساً آیا فعالیت پیام رسان تلگرام در ایران در چارچوب قوانین و مقررات جاری کشور می‌باشد؟
پاسخ: اجمالا باید عرض کنم، خیر، آقای پاول دوروف صهیونیستی تبار که مغز متفکر تلگرام است صریحاً بیان کرده است که ما هرگز خود را تابع قوانین کشوری نظیر ایران نمی‌دانیم و اساساً برای حمایت از مردم ایران حتی حاضر هستیم که باارزش‌های دولت این کشور هم مقابله کنیم. درواقع با یک تز حقوق بشری تلگرام فعالیت‌های خود را همیشه توجیه کرده، اما آنچه که مسلم است اینکه این پیام رسان کارکرد‌های ضد امنیتی و مداخله جویانه بسیاری دارد.
سوال: تلگرام برای صیانت از حریم خصوصی کاربران خود چه برنامه یا قانونی دارد؟
پاسخ: طبق اساسنامه تلگرام این پیام رسان در قبال حریم خصوصی وسوء استفاده‌های احتمالی از اطلاعات کاربران برای خود هیچگونه مسئولیتی ندارد. این اطلاعات برای تلگرام، عملاً یک واحد پولی محسوب می‌شوند. تلگرام با بسیاری از کمپانی‌های فعال در امر مد ولباس وحتی سازمان‌های خرابکارانه وجاسوسی قرارداد می‌بندد که مثلاً در قبال ارائه دادن اطلاعات کاربران ایرانی پول‌های هنگفتی از آن‌ها دریافت می‌کند. این اطلاعات برای جامعه شناسی دقیق جوامع و شناخت خلق وخو و ارزش‌های آن‌ها و همچنین کشف کانون‌های رفتاری آسیب پذیر آن‌ها بسیار کمک کننده می‌باشد. امروزه دیگر جنگ و خرابکاری به ابعاد مادی محدود نمی‌شود، استعمارگران روی به تجاوز فرهنگی آورده و قلب‌ها و ذهن‌های مردم خصوصاً نسل جوان را نشانه گرفته اند.
سوال: آیا مسئله کسب وکار که پیرامون فعالیت تلگرام، در ایران مطرح می‌شود، اعتبار قانونی واقتصادی دارد؟
پاسخ: قاطعانه عرض می‌کنم خیر؛ ببینید ممکن است کسی از راه قاچاق یا مثلاً دستفروشی روزانه درآمد‌هایی هم کسب کند، اما هیچ کس از طریقه و روش کسب چنین در آمدی دفاع نمی‌کند، چون معارض با قوانین و ارزش‌های اقتصادی جامعه است. وقتی تلگرام در ایران هیچ پایگاهی ندارد، تابع هیچ قانونی نیست و به ارزش‌های ملی ودینی ما هم پایبند نیست، چطور می‌توان از نقش اقتصادی آن در ایران صحبت کرد؛ لذا کسب و کار‌های تلگرامی اساساً فاقد مستند قانونی بوده و قابل حمایت نمی‌باشد. اجمالا عرض کنم طبق قوانین موجود برای فعالیت تجاری در فضای مجازی باید از اتحادیه‌های ذیصلاح ابتدا مجوز دریافت کرد، این در حالی است که ما طبق قوانین موجود نمی‌توانیم فعالیت اقتصادی در محیط را تلگرام حمایت کنیم و اساساً عمده فعالیت‌ها و کسب وکار‌های شایع در آن هم جنبه اخلاقی و قانونی ندارند. پس تلگرام عملاً به شیوع نوعی جدید از کسب و کار‌های کاذب در جامعه ما کمک کرده و فعالیت‌های اقتصادی قانونمندی ندارد.
سوال: با این تفاسیر، پس چرا تلگرام این قدر در ایران محبوب است؟
پاسخ: اشتباه نکنید، تلگرام در ایران محبوب نیست، وقتی دولت محترم عملاً بیشترین از حجم از فضای مجازی و زیر ساخت‌های لازم را در انحصار تلگرام قرار داده است، قطعاً نتیجه همین خواهد شد که بیشترین کاربران تلگرام، ایرانی‌ها باشند. تلگرام در ایران به رقبای خود اجازه فعالیت نمی‌دهد و لذا به سرعت بیشترین کاربران را در ایران یافته است. من تردید ندارم که اگر دولت برای توانمند سازی شبکه‌های اجتماعی ملی و ایرانی به درستی و البته دلسوزانه سرمایه گذاری کند، ما شبکه‌هایی خواهیم داشت که بهتر و امن‌تر از تلگرام به مردم سرویس ارائه دهند. انفعال دولت در برابر قانون گریزی‌های تلگرام وعدم تمهید زیر ساخت‌های لازم برای شبکه‌های داخلی، دلیل اصلی رشد تلگرام در ایران بوده است.
سوال: به نظر شما جایگاه تلگرام در عرصه فناوری وتکنولوژی تا کجاست؟ این سوال را به این خاطر مطرح می‌کنیم که همواره می‌شنویم مسئولان دولت اظهار می‌دارند که ما باید از تکنولوژی استقبال کنیم، به جهان مجازی متصل باشیم و...؟
پاسخ: ببینید اساساً برابر پنداری تلگرام وتکنولوژی یک اشتباه محض است. تلگرام یکی از محصولات تکنولوژی است نه کل و خودِ تکنولوژی! برای ما هم جای شگفتی است که چرا بعضاً بعضی از دولتمردان بحث نفوذ تلگرام را به معنای مخالفت نقادان با علم وتکنولوژی تفسیر می‌کنند. طبق تعالیم دین مبین اسلام کسی نمی‌تواند با علم واقعی و تکنولوژی انسانی مخالف باشد، ما هم نیستیم، اما اجازه فعالیت دادن به یک شبکه پیام رسان به ظاهر اجتماعی که اسناد مخالفت‌های آن با مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران محرز است، یک خطای بزرگ است که کم از خیانت به ملت و سرنوشت آن‌ها ندارد. پس همانطور که ما بمب هسته‌ای مخالف هستیم، با محصولات شوم و تکنولوژی نظیر تلگرام نیز مخالف هستیم.
سوال: به نظر شما چگونه می‌توان مردم را متوجه این همه مخاطرات و نقشه‌های تلگرام ساخت؟
پاسخ: پاسخ واضح است؛ مردم در بسیاری مواقع از رویکرد و رفتار مسئولین جامعه خود تقلید می‌کنند، وقتی برخی از دولتمردان خود را از اعضاء و کاربران ثابت تلگرام هستند و وقتی که دولت بیشترین فرصت جولان و فعالیت را به تلگرام داده است و وقتی که شبکه‌های داخلی حمایت نشده و شناخته شده نیستند، شما نمی‌توانید توقع داشته باشید مردم عضو تلگرام نشوند، این ثمره خطای نابخشودنی مسئولان جامعه است.
اما به نظرم فرهنگ افزایی، روی آوردن به ادبیات صادقانه با مردم و تقویت و توسعه جایگزین‌های ایرانی در شرایط فعلی مهم‌ترین تصمیم دولت می‌تواند باشد. مردم شهید پرور و متدین ایران همیشه به درستی از ارزش‌های ملی و دینی و اخلاقی جامعه حمایت کرده اند، فقط بایستی با آن‌ها صادقانه رفتار کرد. در این صورت آن‌ها خود سره را از ناسره تشخیص خواهند داد.
سوال: آیا شما در پایان نکته خاصی دارید؟
پاسخ: ضمن تشکر، لازم می‌بینم برای تأکید ادعا‌های خود مبنی بر قانون گریزی‌های تلگرام یک مثال عرض کنم: ببینید امروزه دراغلب کشور‌های دنیا پورنوگرافی و نشر و تبلیغ آن یک جرم است. بار‌ها شاهد بوده ایم که یک کانال تلگرامی با کاربران میلیونی مکرراً در حال نشر وپخش تصاویر ومضامین پورن می‌باشد و حتی از این راه درآمد زایی هم می‌کند، خوب حال سوال وجود دارد که مالکان و مدیران تلگرام در این زمان چه اقداماتی انجام می‌دهند؟ آیا وقتی می‌دانند طبق اسناد ببین المللی متعدد نظیر کنوانسیون بوداپست. مجارستان، باید با پورنوگرافی مقابله کنند، آیا عملاً در قبال آن کانال‌ها چنین کاری انجام می‌دهند.
شاید باور نکنید، اما طبق مقررات تلگرام، این شبکه فقط در صورتی کانالی را مسدود می‌کند که جمع کثیری ازکاربران اعتراض داشته و خواهان مسدود سازی یک کانال باشند. حال جالب‌تر آن است که مثلاً وقتی یک کانال متوسط تلگرام مسدود شد، صاحبان آن کانال حق دارند مجدداً با یک شناسه جدید به فعالیت بپردازند، ولو از نوع آن فعالیت ممنوع قبلی. اگر دقت کنید خواهید دید که تلگرام برای مقابله با مضامین غیراخلاقی و به طور کلی ارتکاب رفتار‌های مجرمانه، عملاً یک منطق دوری دارد که فاقد توجیه است، بنابراین خود شما قضاوت کنید این روش مقابله با فعالیت‌های غیرقانونی در تلگرام است، چطور می‌توان انتظار داشت که این شبکه با چنین منطقی بتواند به قوانین جمهوری اسلامی ایران احترام بگذارد. اساساً از شبکه‌ای که برفلسفه بی قانونی و قانون شکنی استوار است، نمی‌توان انتظار فعالیت قانونی داشت.
آنچه در ادامه می‌آید ماحصل گفتگویی کوتاه با دکتر سلمان کونانی، دانشجوی دکترا در دانشگاه تورنتوی کانادا و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان است.
سوال: اساساً آیا فعالیت پیام رسان تلگرام در ایران در چارچوب قوانین و مقررات جاری کشور می‌باشد؟
پاسخ: اجمالا باید عرض کنم، خیر، آقای پاول دوروف صهیونیستی تبار که مغز متفکر تلگرام است صریحاً بیان کرده است که ما هرگز خود را تابع قوانین کشوری نظیر ایران نمی‌دانیم و اساساً برای حمایت از مردم ایران حتی حاضر هستیم که باارزش‌های دولت این کشور هم مقابله کنیم. درواقع با یک تز حقوق بشری تلگرام فعالیت‌های خود را همیشه توجیه کرده، اما آنچه که مسلم است اینکه این پیام رسان کارکرد‌های ضد امنیتی و مداخله جویانه بسیاری دارد.
سوال: تلگرام برای صیانت از حریم خصوصی کاربران خود چه برنامه یا قانونی دارد؟
پاسخ: طبق اساسنامه تلگرام این پیام رسان در قبال حریم خصوصی وسوء استفاده‌های احتمالی از اطلاعات کاربران برای خود هیچگونه مسئولیتی ندارد. این اطلاعات برای تلگرام، عملاً یک واحد پولی محسوب می‌شوند. تلگرام با بسیاری از کمپانی‌های فعال در امر مد ولباس وحتی سازمان‌های خرابکارانه وجاسوسی قرارداد می‌بندد که مثلاً در قبال ارائه دادن اطلاعات کاربران ایرانی پول‌های هنگفتی از آن‌ها دریافت می‌کند. این اطلاعات برای جامعه شناسی دقیق جوامع و شناخت خلق وخو و ارزش‌های آن‌ها و همچنین کشف کانون‌های رفتاری آسیب پذیر آن‌ها بسیار کمک کننده می‌باشد. امروزه دیگر جنگ و خرابکاری به ابعاد مادی محدود نمی‌شود، استعمارگران روی به تجاوز فرهنگی آورده و قلب‌ها و ذهن‌های مردم خصوصاً نسل جوان را نشانه گرفته اند.
سوال: آیا مسئله کسب وکار که پیرامون فعالیت تلگرام، در ایران مطرح می‌شود، اعتبار قانونی واقتصادی دارد؟
پاسخ: قاطعانه عرض می‌کنم خیر؛ ببینید ممکن است کسی از راه قاچاق یا مثلاً دستفروشی روزانه درآمد‌هایی هم کسب کند، اما هیچ کس از طریقه و روش کسب چنین در آمدی دفاع نمی‌کند، چون معارض با قوانین و ارزش‌های اقتصادی جامعه است. وقتی تلگرام در ایران هیچ پایگاهی ندارد، تابع هیچ قانونی نیست و به ارزش‌های ملی ودینی ما هم پایبند نیست، چطور می‌توان از نقش اقتصادی آن در ایران صحبت کرد؛ لذا کسب و کار‌های تلگرامی اساساً فاقد مستند قانونی بوده و قابل حمایت نمی‌باشد. اجمالا عرض کنم طبق قوانین موجود برای فعالیت تجاری در فضای مجازی باید از اتحادیه‌های ذیصلاح ابتدا مجوز دریافت کرد، این در حالی است که ما طبق قوانین موجود نمی‌توانیم فعالیت اقتصادی در محیط را تلگرام حمایت کنیم و اساساً عمده فعالیت‌ها و کسب وکار‌های شایع در آن هم جنبه اخلاقی و قانونی ندارند. پس تلگرام عملاً به شیوع نوعی جدید از کسب و کار‌های کاذب در جامعه ما کمک کرده و فعالیت‌های اقتصادی قانونمندی ندارد.
سوال: با این تفاسیر، پس چرا تلگرام این قدر در ایران محبوب است؟
پاسخ: اشتباه نکنید، تلگرام در ایران محبوب نیست، وقتی دولت محترم عملاً بیشترین از حجم از فضای مجازی و زیر ساخت‌های لازم را در انحصار تلگرام قرار داده است، قطعاً نتیجه همین خواهد شد که بیشترین کاربران تلگرام، ایرانی‌ها باشند. تلگرام در ایران به رقبای خود اجازه فعالیت نمی‌دهد و لذا به سرعت بیشترین کاربران را در ایران یافته است. من تردید ندارم که اگر دولت برای توانمند سازی شبکه‌های اجتماعی ملی و ایرانی به درستی و البته دلسوزانه سرمایه گذاری کند، ما شبکه‌هایی خواهیم داشت که بهتر و امن‌تر از تلگرام به مردم سرویس ارائه دهند. انفعال دولت در برابر قانون گریزی‌های تلگرام وعدم تمهید زیر ساخت‌های لازم برای شبکه‌های داخلی، دلیل اصلی رشد تلگرام در ایران بوده است.
سوال: به نظر شما جایگاه تلگرام در عرصه فناوری وتکنولوژی تا کجاست؟ این سوال را به این خاطر مطرح می‌کنیم که همواره می‌شنویم مسئولان دولت اظهار می‌دارند که ما باید از تکنولوژی استقبال کنیم، به جهان مجازی متصل باشیم و...؟
پاسخ: ببینید اساساً برابر پنداری تلگرام وتکنولوژی یک اشتباه محض است. تلگرام یکی از محصولات تکنولوژی است نه کل و خودِ تکنولوژی! برای ما هم جای شگفتی است که چرا بعضاً بعضی از دولتمردان بحث نفوذ تلگرام را به معنای مخالفت نقادان با علم وتکنولوژی تفسیر می‌کنند. طبق تعالیم دین مبین اسلام کسی نمی‌تواند با علم واقعی و تکنولوژی انسانی مخالف باشد، ما هم نیستیم، اما اجازه فعالیت دادن به یک شبکه پیام رسان به ظاهر اجتماعی که اسناد مخالفت‌های آن با مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران محرز است، یک خطای بزرگ است که کم از خیانت به ملت و سرنوشت آن‌ها ندارد. پس همانطور که ما بمب هسته‌ای مخالف هستیم، با محصولات شوم و تکنولوژی نظیر تلگرام نیز مخالف هستیم.
سوال: به نظر شما چگونه می‌توان مردم را متوجه این همه مخاطرات و نقشه‌های تلگرام ساخت؟
پاسخ: پاسخ واضح است؛ مردم در بسیاری مواقع از رویکرد و رفتار مسئولین جامعه خود تقلید می‌کنند، وقتی برخی از دولتمردان خود را از اعضاء و کاربران ثابت تلگرام هستند و وقتی که دولت بیشترین فرصت جولان و فعالیت را به تلگرام داده است و وقتی که شبکه‌های داخلی حمایت نشده و شناخته شده نیستند، شما نمی‌توانید توقع داشته باشید مردم عضو تلگرام نشوند، این ثمره خطای نابخشودنی مسئولان جامعه است.
اما به نظرم فرهنگ افزایی، روی آوردن به ادبیات صادقانه با مردم و تقویت و توسعه جایگزین‌های ایرانی در شرایط فعلی مهم‌ترین تصمیم دولت می‌تواند باشد. مردم شهید پرور و متدین ایران همیشه به درستی از ارزش‌های ملی و دینی و اخلاقی جامعه حمایت کرده اند، فقط بایستی با آن‌ها صادقانه رفتار کرد. در این صورت آن‌ها خود سره را از ناسره تشخیص خواهند داد.
سوال: آیا شما در پایان نکته خاصی دارید؟
پاسخ: ضمن تشکر، لازم می‌بینم برای تأکید ادعا‌های خود مبنی بر قانون گریزی‌های تلگرام یک مثال عرض کنم: ببینید امروزه دراغلب کشور‌های دنیا پورنوگرافی و نشر و تبلیغ آن یک جرم است. بار‌ها شاهد بوده ایم که یک کانال تلگرامی با کاربران میلیونی مکرراً در حال نشر وپخش تصاویر ومضامین پورن می‌باشد و حتی از این راه درآمد زایی هم می‌کند، خوب حال سوال وجود دارد که مالکان و مدیران تلگرام در این زمان چه اقداماتی انجام می‌دهند؟ آیا وقتی می‌دانند طبق اسناد ببین المللی متعدد نظیر کنوانسیون بوداپست. مجارستان، باید با پورنوگرافی مقابله کنند، آیا عملاً در قبال آن کانال‌ها چنین کاری انجام می‌دهند.
شاید باور نکنید، اما طبق مقررات تلگرام، این شبکه فقط در صورتی کانالی را مسدود می‌کند که جمع کثیری ازکاربران اعتراض داشته و خواهان مسدود سازی یک کانال باشند. حال جالب‌تر آن است که مثلاً وقتی یک کانال متوسط تلگرام مسدود شد، صاحبان آن کانال حق دارند مجدداً با یک شناسه جدید به فعالیت بپردازند، ولو از نوع آن فعالیت ممنوع قبلی. اگر دقت کنید خواهید دید که تلگرام برای مقابله با مضامین غیراخلاقی و به طور کلی ارتکاب رفتار‌های مجرمانه، عملاً یک منطق دوری دارد که فاقد توجیه است، بنابراین خود شما قضاوت کنید این روش مقابله با فعالیت‌های غیرقانونی در تلگرام است، چطور می‌توان انتظار داشت که این شبکه با چنین منطقی بتواند به قوانین جمهوری اسلامی ایران احترام بگذارد. اساساً از شبکه‌ای که برفلسفه بی قانونی و قانون شکنی استوار است، نمی‌توان انتظار فعالیت قانونی داشت.
منبع: مشرق
ارسال نظرات