قراراست طرح تازه مديران شهري براي ورود به محدوده مرکزي شهرتهران از سال آينده اجرايي شود. مديران شهري معتقدند طرح جديد به عدالت نزديکتراست اما شهروندان چندان به تحقق اين هدف اميدوار نيستند.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، کمتر کسي است که طرح سابق طرح ترافيک را طرحي موثر و کارآمد در کاهش ترافيک و آلودگي هواي محدوده مرکزي پايتخت بداند. اما منتقدان طرح جديد شهرداري معتقد بودند طرح فعلي نيز نميتوان مشکلات اين محدوده را حل کند و بايد براي تغيير در طرحي ۳۸ ساله، راهکارهايي ارائه ميشد که سرانجام اش مشخص بود.مردم به توزيع عادلانه اميدوار نيستند نظر سنجي يک نهاد دانشگاهي از مردم نيز نشان ميدهد، شهروندان تهراني به تحقق تنها نقطه مثبت طرح جديد (حذف رانت از طرح ترافيک) اميدوار نيستند.
در اين نظرسنجي که توسط مرکز افکارسنجي دانشجويان ايران (ايسپا) و با نمونه آماري ۱۰۱۵ نفره صورت گرفته است، ۳۵.۲ درصد از پاسخگويان اظهار کردهاند که غالبا براي تردد از خودروي شخصي استفاده ميکنند و ۳۱.۳ درصد نيز از مترو استفاده ميکنند. استفادهکنندگان از اتوبوس ۱۴.۳ درصد، موتورسواران۷ درصد و ميزان استفاده از تاکسي و آژانس نيز به ترتيب ۵.۴ و ۵ درصد بوده است.يافتههاي اين نظرسنجي نشان ميدهد که ميزان اطلاع از طرح ترافيک جديد در بين استفادهکنندگان از خودروي شخصي و آژانس به مراتب بيشتر از متروسواران و اتوبوسسواران است و نسبت موافقان طرح ترافيک جديد نيز در استفادهکنندگان از حمل و نقل عموميبه مراتب بيشتر از استفادهکنندگان خودروي شخصي است.
با اين حال درهمه اشکال تردد، تعداد موافقان طرح ترافيک جديد بيشتر از طرح ترافيک قبلي است.در اين افکارسنجي همچنين مشخص شده که متأسفانه بخش قابل توجهي از افکار عموميهنوز به اينکه سهميهها حذف شود و شرايط براي همه عادلانه باشند، اميدوار نيستند و ۴۶.۶ درصد از پاسخگويان معتقدند شرايط عادلانهتر نخواهد شد.عابدين سالاري اسکر، کارشناس حوزه شوراها نيز درخصوص طرح تازه شهرداري تهران براي ورود به محدوده مرکزي شهر با بيان اين که يکي ازمهمترين محورهاي تبليغاتي براي"جا انداختنِ" اين طرف ادعاي حذف و يا کاهش رانت بود ميگويد: حقيقتا طرح ترافيک به روش قبلي، کاملا رانت زا و غير شفاف بود. اما، سوال اين است که "آيا درطرح جديد رانت حذف شده است"؟ واقعيت اين است که ميزان رانت کم شده است،اما سهميه سه هزارتايي دراختيارشهردار و شوراي شهر تهران وکارتهاي شناور اختصاص يافته به مراکزقدرت،رانت محسوب ميشود.او ادامه ميدهد: مساله کليدي نحوه توزيع اين رانت است.واقعيت اين است که در فضاي سياسي جامعه ما، شفافيت بيشتر زماني صورت عيني پيدا ميکند که بنا باشد عليه مخالفين سياسي افشاگري شود. به عنوان مثال، معاون شهردار تهران از وجود ۶ هزار کارت طرح ترافيک براي خبرنگاران و ۱۰ هزار تا براي معلولين در دوره قبلي مديريت شهري خبر داد. اين در حالي است که در شوراي قبلي، يک عضو شورا تلاش کرد، اساميآنها منتشر شود. اما شهرداري زير بار آن نرفت.به گفته سالاري شوراي پنجم و شهردار تهران اگر به دنبال رانت زدايي واقعي از اين طرح است، بايد اساميو فرايند انتخاب کساني که اين سه هزار کارت را دريافت ميکنند (چه به صورت معرفي از دفاتر اعضاي شورا، چه شهردار تهران) را براي افکار عموميکاملا شفاف و منتشر کند.
در غير اين صورت، افکار عموميحق دارند که بگويند رانت نه تنها از بين نرفته است، بلکه صرفا استفاده کنندگان از آن، در نتيجه تغيير نوع وابستگي سياسي تغيير کرده اند.اين کارشناس حوزه شورا اضافه ميکند : شهرداري تهران و سپس شوراي شهر با وعدههاي کاهش ۲۶ درصدي ترافيک در اين محدوده، اضافه شدن ۸ درصدي به تقاضاي سفر با سيستم حمل و نقل عموميوکاهش ۲۰ درصدي تقاضاي سفر غير ضروري با افکار عموميسخن گفته است وشوراي شهر تهران بايد در سال آتي در يک فرايند روشن و شفاف و قابل راستي آزمايي، صحت ادعاهاي فوق را به اثبات برساند. در غير اين صورت، بايد بپذيرد که مساله وعدههاي فوق نبوده و هدف پنهان افزايش درآمد از اين محل و از طرف ديگر زمينه سازي براي تسهيل حرکت بخش پولدار جامعه در اين محدوده بوده است!اما بهاره آروين عضو هيأت رئيسه شوراي شهر تهران ميگويد در طرح جديد ترافيکي که در اختيار شوراي شهر قرار گرفته حتما بايد ساز و کاري براي شفافيت آن پيشبيني کرد که نحوه توزيع طرح و پرداخت تعرفهها شفاف و بدور از هر گونه رانت و فسادي باشد.او در پاسخ به اين پرسش که چه تضميني وجود دارد که در طرح جديد ترافيکي مانند گذشته رانتخواري اتفاق نيفتد، ميگويد: قبل از اينکه طرح مطرح شود، قرار بود چگونگي توزيع طرح ترافيک بررسي شود. معاونت حمل و نقل شهرداري تهران اعلام کرد چون طرح ترافيک در حال تغيير است کميته شفافيت اندکي صبر کند تا طرح جديدي که ارايه ميشود فارغ از هر گونه رانت و فساد باشد.عضو کميسيون برنامه و بودجه شوراي شهر تهران اضافه ميکند : در طرح جديد ترافيکي که در اختيار شوراي شهر قرار گرفته حتما بايد ساز و کاري براي شفافيت آن پيشبيني کرد و همه مسايل هم بايد در دسترس عموم قرار بگيرد و مشخص شود که روزانه افرادي که از طرح استفاده ميکنند چه مبلغي را ميپردازند و پولي که به حساب معاونت ميآيد چه ميزان است. بنابراين ساز و کار توزيع طرح و پرداختها بايد شفاف باشد و گزارش آن حتي به صورت ماهانه به افکار عموميارائه شود.وي در پاسخ به پرسشي مبني بر اينکه آيا در دوره جديد شورا هم مانند دوره چهارم شورا و رياست مسجدجامعي که قرار بود اساميخبرنگاراني که طرح گرفتند منتشر شود و هيچ گاه اين اساميمنتشر نشد به همان صورت خواهد بود؟ ميگويد: نبايد در اين زمينه مشکلي داشته باشد و فکر ميکنم اين امکان فراهم شود.
وي ادامه ميدهد : حتما سهميهها پيگيري ميشود که چه کساني سهميه ميگيرند وچه تعرفهاي ميپردازند و از آنجا که در طرح جديد سقف ورود به محدوده طرح وجود دارد، بايد مشخص شود که سهميهها نيز با همان تعرفهاي که مردم عادي پرداخت ميکنند وارد محدوده طرح شوند.مديران ترافيکي شهر تهران معتقدند در طرح جديد ترافيک بساط رانتهاي ويژه برچيده شده است اما بر اساس مصوبه شوراي شهر تهران شهرداري اجازه داده شده حداکثر ۵/ ۱ درصد از کل ۱۰۳ هزار مجوز تردد روزانه در محدوده طرح ترافيک را در «موارد خاص» با اعمال ضريب ۵/ ۰ (تخفيف ۵۰ درصد) تعيين و محاسبه کند.همچنين مديران شهري و اعضاي شورا در برابر 10 هزار طرح شناوري که در مصوبه شوراي ترافيک به چشم ميخورد سکوت کردهاند . همچنين مشخص نيست 26 هزار 350 طرح ترافيک ساليانه که براي سه ماه دوم پيش بيني شده است به چه دليل است .