به گزارش خبرنگار اجتماعی اجتماعی خبرگزاری دانشجو، طرح افزایش حداقل سن ازدواج با پیگیریهای فراکسیون زنان مجلس دهم و معاونت زن و خانواده ریاست جمهوری در دست بررسی قرار دارد، اما این طرح همزمان با طی مراحل رسمی در مجلس مورد نقد بسیاری از استادان دانشگاه، پزشکان و روانپزشکان و فعالان حوزه زن و خانواده واقع شده است حتی تا جایی که عدهای آن را از مصادیق بارز کپیبرداری از غرب و نابودی خانواده برشمردهاند.
عدهای علت دفاع خود از این طرح را آسیب خوردن به کودکی اشخاص میدانند و عدهای حتی پا را فراتر گذاشته و ازدواج را کلا برای سلامتی مضر دانستهاند. لذا در مورد سن بلوغ و میزان صحت چنین ادعاهایی با طاهره لباف متخصص زنان و زایمان و استاد دانشگاه که سابقه مدیدی در نظام سلامت دارد به گفتگوی تفضیلی پرداختهایم که مشروح آن در اختیار خوانندگان قرار میگیرد.
لازم است برخی افراد قبل از افزایش سن ازدواج، کمی با بلوغ آشنا شوند
علائم بلوغ چیست و از چه زمانی یک خانم و یک آقا آمادگی ازدواج از لحاظ جسمی را دارند؟
برای ازدواج هم آمادگی جسمی لازم است و هم آمادگی روانی و اجتماعی. برای آمادگی جسمی وقتی که یک خانم به سن بلوغ میرسد یعنی وارد مرحله تغییرات ظاهری میشود و صفتهای زنانه چون رشد سینهها پیدا میکند و رشد رحم کامل شده خانم وارد مرحله قاعدگی میگردد و پس از قاعدگی از نظر جسمی آمادگی کافی برای مسئله ازدواج و نزدیکی را دارد.
در مورد پسرها هم از زمانی که محتلم میشوند و بیضهها و اندام تناسلیشان تکامل پیدا میکند و صفتهای مردانه چون صدای خشن و زبر شدن موها را پیدا میکنند آمادگی جسمی برای ازدواج را دارند.
در مورد آمادگی روحی و روانی هم بسته به شرایط مختلف افراد تفاوت دارند جغرافیا، جوامع، اقوام، نژادها، فضای فرهنگی و تربیتی خانواده و یا مدرسه و فیلمهایی که بچهها میبینند بر روی آمادگی آنها اثرگذار است.
مثلا به طور معمول آمادگی برای ازدواج در مناطق گرمسیری و استوایی زودتر اتفاق میافتد و به همین دلیل خانمها زودتر وارد مرحله قاعدگی میشوند و لذا آمادگی جسمی زودتری هم برای آنها جهت ازدواج و مسائل همسری پیش میآید. لذا کسانی که به دنبال افزایش سن ازدواج هستند لازم است که با تفاوت بلوغ و قبل از آن آشنا بشوند.
سن بلوغ کاهش یافته است
معمولا سن بلوغ جسمی یعنی تکامل قاعدگی در خانمها و انزالهای شبانه در آقایان در چه سنی اتفاق میافتد؟
باید عنوان کنم که در ایران و همین طور جهان سن بلوغ جسمی کاهش یافته است و در ایران حدود سنین 11 و نهایتا 13 سالگی رخ میدهد اما تقریبا 6 ماه طول میکشد که سیستم تناسلی (یعنی هیپوفیز، هیپوتالاموس، تخمدانها در دخترها و بیضهها در پسرها) به طور کامل رشد کنند.
بعد از بلوغ جسمی، ازدواج هیچ ضرری برای سلامتی ندارد
آیا بعد از این مرحله ازدواج میتواند عارضه جسمی و بیماری ایجاد کند؟ منظورم خود امر ازدواج فارغ از روش درست یا نادرست رابطه زناشویی است.
ببینید وقتی که رشد اندام تناسلی کامل میشود نزدیکی و مجامعت جنسی مشکلی ندارد ولی اگر رفتار یا روش غلطی در رابطه انجام شود آن مسئله دیگری و خارج از مسئله ازدواج و آمادگی جسمانی است که ممکن است در هر سنی به وجود بیاید.
با استناد به آمارهای غلط نمیتوان برای کشور تصمیمگیری کرد/ افزایش سن ازدواج در مجلس مبنای علمی ندارد
برخی عنوان میکنند که ازدواج بعد از بلوغ هم مضر است.آیا آمار و نمونههای متقنی وجود دارد که ازدواج بعد از بلوغ جسمی برای سلامتی ضررهایی داشته باشد؟
چنین آماری فعلا وجود ندارد که بتوان مبتنی بر آن برای تصمیمگیریها در مورد سن ازدواج استناد کرد و چنانچه کسانی ازدواج را برای جسم مضر میدانند باید شواهد و دلایل علمی خود را در قالب یک کار تحقیقاتی قوی ارائه دهند و لازم است که مطالعات به صورت گسترده و علمی انجام شود و استناد به موارد منفرد بدون اسم و آدرس مشخص نوعی عدم تخصص را به مخاطب متبادر میکند.
از سوی دیگر یک سوالی که مطرح میشود این است که آیا ازدواج در ابتدای نیاز و بعد از بلوغ جسمی میتواند مضر باشد ولی رابطه نامشروع نمیتواند؟ چرا هیچ وقت در مورد ممنوعیت روابط خارج از خانواده اصراری دیده نمیشود؟
چرا ذکر نمیشود که برخی استنادات به منابع غربی در مورد خطرناک بودن رابطه جنسی مربوط به روابط همسری نیست و خارج از فضای ازدواج صورت میگیرد.لذا اینکه در مجلس دنبال افزایش حداقل سن ازدواج هستند مبنای علمی برای این عملکردشان وجود ندارد.
مراجعه کنندگان زیادی داریم که در سنین 14،15 سالگی نیاز خود به ازدواج را ابراز میکنند/والدین نیاز فرزندانشان را به رسمیت بشناسند
تا کنون مراجعه کنندگانی داشتهاید که در سنین زیر 16 سالگی باشند و نیاز به ازدواج داشته اما امکان ازدواج را نداشته باشند؟
بله، بسیاری از مراجعه کنندگان ما علاقه و نیاز خود برای ازدواج در سنین 14، 15 سالگی و یا مشکلات خود در زمینه خودارضایی را مطرح میکنند و بزرگترین مشکل خود را برای ازدواج نکردن عدم پذیرش امر ازدواجشان توسط پدر و مادرها عنوان میکنند.
برخی هم تابوهای غلطی در ذهن خودشان دارند مواردی چون داشتن شغل یا درآمد آنچنانی اما وقتی ما برای ازدواج سن تعیین میکنیم رسما به او میگوییم که تحولات جسمی، هورمونی و روحی که در درون تو در حال رخ دادن است را نادیده میگیریم و چون تاکنون نتوانستهایم آسیبهایی که بعضا در ازدواجهای سن نیاز وجود داشته است را مرتفع کنیم یک مشکل به مشکلات تو میافزاییم و مانع ازدواجت میشویم.
عدم ازدواج، عقدههای روانی و انحرافات جنسی و اخلاقی ...
با توجه به اینکه سن بلوغ را در سنین 11 تا 13 سالگی عنوان کردید و با توجه به اینکه سن واقعی ازدواج و تمرکز ازدواجها بعد از سنین 24، 25 سالگی تا حدود 30 سالگی است بنابراین یک فاصله حداقل 10 تا 15 ساله بین نیاز جنسی و امر ازدواج در جامعه ما وجود دارد. در این فاصله چه آسیبهای جسمی یا روانی به فرد وارد میشود؟
وقتی انسان به سن کامل بلوغ میرسد یکسری نیازمندیهای فیزیکی و روانی پیدا میکند که اگر به طور کافی و صحیح برآورده نشود برایش عوارضی را به دنبال دارد و در او عقدههایی را ایجاد میکند که ممکن است خدایی ناکرده جوان را به انحرافاتی بکشاند به خصوص اگر تربیت درستی نداشته باشد.
استمنا و خودارضایی یکی از مسائلی است که بسیاری از مجردان را درگیر خود میکند و عوارض روحی و جسمی برای آنها ایجاد میکند،البته مشکلات دیگری مثل تجربه رابطه خارج از ازدواج به صورت نامشروع از دیگر مخاطرات این موضوع است که آثار مخرب اخلاقی و جسمی فراوانی به دنبال دارد.
بسیاری از آسیبهای خودارضایی و عدم ازدواج هنوز به چنگ علم نیامده است
از نظر شما آسیبهای جسمی و روانی خودارضایی کدامند؟
خودارضایی از لحاظ روانی باعث ایجاد حس ناامیدی، انزواطلبی و گناه را در فرد ایجاد میشود.از طرف دیگر چون در خودارضایی معمولا بهداشت رعایت نمیشود فرد دچار عفونتهای مختلف میگردد.
البته به دلیل اینکه خود ارضایی یک مسئله پنهانی است و افراد تمایل چندانی به صحبت در مورد آن ندارند و در مورد آن حس گناه دارند به راحتی خودشان را در معرض آزمایش و بررسی دیگران قرار نمیدهند لذا بسیاری از آسیبهای جسمی خودارضایی تا این لحظه پنهان باقی مانده است البته میتوان پروژههای تحقیقاتی برای این مورد تعریف کرد.
اما روایات متقنی داریم که اثرات جسمی خودارضایی را ذکر کردهاند مثل مشکلات بینایی، عدم برآوردن تمایل جنسی از طرق صحیح آن در آینده.
ازدواج آسان راه حل کشور در پاسخگویی به موقع به نیازهای جوانان است
چگونه میتوان فاصله 15 ساله بین سن بلوغ جنسی و جسمی تا سن فعلی ازدواج را کم کرد؟
مشکل جامعه ما این است که خانوادهها فکر میکنند یک پسر و دختر هیچ نیازی به جنس مخالف ندارند و هر دو باید حتما استقلال کامل داشته باشند تا بتوانند ازدواج کنند در این مورد داشتن استقلال مالی بالا به شکل افراطی درآمده است این اشتباه بزرگی است چون فرد از سن نیاز به ازدواج میگذرد.
برای دختر خانمها هم داشتن تحصیلات عالیه را مقدم بر ازدواج میدانند در حالی که میتوانند به همان سبک زندگی معمولی و عرفی دو دهه پیش ایران برگردند، همان سبک زندگی که خانواده در سادگی کامل شکل میگرفت.
زمان ما ازدواجها اینگونه بود که وقتی جوانی نیاز به همسر داشت آنقدر ارتباطش با پدر و مادر صمیمی بود که به راحتی نیاز به همسر را با والدینش مطرح میکرد. از آن سمت هم این مسئله مطرح نبود که پسر و دختر استقلال مالی کامل یا جهیزیه آنچنانی دارند یا نه.
پسر و دختر میتوانستند سالها در کنار پدر و مادر بمانند تا اینکه شرایط مناسب و استقلال مالی پیدا کنند سپس از پدر و مادر جدا شوند.
در آن زمان سن ازدواج وابسته به استقلال مالی نبود و ربطی به کامل شدن تحصیلات دختر نداشت همین الان هم بسیاری از خانوادههای معتقد هستند که اتفاقا دختر و پسرشان را در ابتدای نیاز ازدواج میدهند و سختگیری نمیکنند چون از تهدیدات عقب افتادن ازدواج و خطرات و آلودگیهایی که جوان را خارج از خانواده و یا در فضای مجازی تهدید میکند مطلع هستند لذا ازدواج سادهای را برای بچهها فراهم میکنند و آنها را تحت حمایت خود میگیرند.
اولین باری که فرزندانم ابراز نیاز به همسر کردند، ازدواجشان دادیم
فرزندان خود شما در چه سنینی ازدواج کردهاند؟
من 6 بچه دارم که همه متاهل هستند. دختران و پسران خود من هم به محض اینکه دانشجو شدند و در اولین باری که نیاز به ازدواج خود را ابراز میکردند، ازدواجشان دادیم و اگر میخواستند که زودتر ازدواج کنند من و همسرم اصلا مشکلی با آن نداشتیم همه آنها در ابتدا با همسرانشان زندگی بسیار ساده دانشجویی را شروع کردند و بعد از اتمام تحصیلات و پیدا کردن شغل از ما جدا شدند.