در حالی که تنها دو روز تا آغاز سال تحصیلی دانشآموزان زمان باقی مانده، در بازار بینالحرمین (بورس لوازمالتحریر) بویی از ماه مهر به مشام نمیرسد.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، بازارهای ایران در روزهای پایانی شهریور همواره تحت تاثیر بازگشایی مدارس قرار میگیرند. اما به نظر میرسد امسال شرایط به گونهای دیگر رقم خورده است. در حالی که تنها دو روز تا آغاز سال تحصیلی دانشآموزان زمان باقی مانده، در بازار بینالحرمین (بورس لوازمالتحریر) بویی از ماه مهر به مشام نمیرسد و خبری از رونق سالهای گذشته نیست. چراکه با تورم ۶۰ تا ۲۰۰ درصدی که در قیمت محصولات به وجود آمده، راهروهای قدیمی بازار بزرگ تهران هم صرفا به کوچههای خستگی تبدیل شدهاند که دیگر مدرسهها هم نمیتوانند پناهی برای آن باشند. اگر سالهای گذشته را به خاطر آوریم روزهای پایانی شهریور برای بازاریها حکم شب عید را داشت، اما امسال جمعیت ۵/۱۴ میلیون نفری دانشآموزان هم نتوانسته است بازار رکودزده نوشتافزار را تکان دهد. در حالی که طی سالهای گذشته بسیاری از دانشآموزان با کیسههای پر از مغازههای لوازمالتحریرفروشی خارج میشدند، اما در سال جاری تنها اقدام به خرید ضروریات میکنند؛ طوریکه بسیاری از خانوارها فرزندان خود را متقاعد کردهاند تا با استفاده از وسایل سالهای گذشته خود، لالهای سرخ بر تخته سیاه مدرسه بکشند.
گشتی در بازار لوازمالتحریر نشان میدهد که قیمت بعضی از کالاها و محصولات چنان افزایش یافته که اگر مرحوم قیصر امینپور اکنون در قید حیات بود شعر «باز آمد بوی ماه مدرسه» را به گونهای دیگر میسرود. رشد قیمت ارز طی ۵/۱ سال گذشته و عبور نرخ رسمی تورم از ۴۰ درصد این بار از دل بازار لوامالتحریر بیرون زده است. چنانکه دانشآموزان اگر فقط قصد پرکردن جامدادی خود با مداد و خودکار دو رنگ، پاککن، تراش، خطکش و اتود را داشته باشند حداقل باید ۱۷ هزار تومان بپردازند. البته این در شرایطی است که آنها اقدام به خرید بیکیفیتترین این لوازم کنند؛ اگر دوام و ماندگاری محصول برایشان اهمیت داشته باشد قیمت پرشدن یک جامدادی تا ۲۱۸ هزار تومان هم آب میخورد. همچنین براساس اعلام ستاد تنظیم بازار قیمت دفترهایی که با ارز نیمایی یا آزاد تهیه شدهاند با در نظر گرفتن سودحاصله برای واحدهای خردهفروش، ۴۰ برگ به قیمت عمده ۲۵۰۰ و در خردهفروشی آن ۲۹۰۰ تومان،۶۰ برگ ۴۳۵۰ تومان و ۸۰ برگ ۵۸۰۰ و ۱۰۰ برگ ۷۲۵۰ تومان به فروش میرسند. البته بعضی از لوازمالتحریرفروشیها در سطح شهر صرفا اقدام به فروش دفتر با قیمت آزاد میکنند و به گفته فروشندگان تعدادی از آنها سهمیهای دریافت نکردهاند. نگاهی با انواع دفترهای غیردولتی نشان میدهد که بعضی از محصولات تا ۲۰۰ هزار تومان هم قیمت خوردهاند.
کولهپشتیهای ۲ میلیون تومانی
با اینکه واردات نوشتافزار ممنوع اعلام شده، اما همچنان در میان محصولات موجود در بازار برندهای خارجی هم به چشم میخورند. بهعنوان مثال در حالی که کولهپشتیهای ایرانی بین ۱۲۰ هزار تا ۲۸۰ هزار تومان قیمتگذاری شدهاند، در میان اجناس خارجی کولهپشتیهایی دیده میشود که دو میلیون تومان قیمت دارند. برندهای خارجی بیکیفیت هم قیمتشان از ۳۰۰ هزار تومان آغاز میشود. برخی فروشندگان معتقدند که این محصولات یا از قبل در انبار ماندهاند و یا به شکل غیرقانونی وارد کشور شدهاند. در این میان واردکنندگان نیز با انتقاد از ممنوعیتهای اعمالشده اعتقاد دارند که همین سیاستگذاریها باعث شده تا بازار در انحصار تولیدکنندگان داخلی درآید و آنها به رغم تنزل کیفیت محصولاتشان قیمتها را بالا کشیدهاند. با این حال تعدادی از واردکنندگان هم برای اینکه بیکار نمانند به تولید روی آوردهاند و طبق آنچه گفته میشود در سال جاری حدود ۷۰ درصد لوازمالتحریر کشور را برندهای داخلی تشکیل دادهاند و ۳۰ درصد باقی از خارج تامین شده و در این میان چین، تایلند و آلمان بیشترین سهم را به خود اختصاص دادهاند. با این حال نباید فراموش کرد که همچنان در ایران فناوری و دانش مربوط به تولید بعضی از کالاها نظیر اتود وجود ندارد و اگر ممنوعیتی هم اعمال میشود، بهتر است به شکل کارشناسی باشد تا در بازار کمبودی اتفاق نیفتد و قیمتها روند صعودی را طی نکنند. به هر حال امید میرود این قیمتها نیز اصلاح شود تا دانشآموزان نیاز خود را سرکوب نکنند.