یک تولید کننده صنایع چرمی میگوید ما در سالهای اخیر با افت شدید فروش مواجهیم این در حالی است که تولیدات ما قابل رقابت با مشابه خارجی است.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو در شرایطی که بیش از شش سال از عمر دولت موسوم به تدبیر و امید صرف برجام، پسابرجام و مذاکره با اروپا وآمریکا و ... شده و همین وضعیت نیز اقتصاد کشور را به شدت معطل کرده و ظرفیتها و توانمندیهای داخلی اقتصاد را به حالت رکود برده است تعدادی از فعالان اقتصادی با انتقاد از این رویکرد معتقدند میتوان با حمایت از تولید داخلی به رونق محصولات ایرانی کمک کرد.
تولیدات قربانی سیاستهای وارداتی
یک تولید کننده صنایع چرمی میگوید ما در سالهای اخیر با افت شدید فروش مواجهیم این در حالی است که تولیدات ما قابل رقابت با مشابه خارجی است، ولی به دلیل عدم حمایت دولت و سیاستهای وارداتی با مشکل افت فروش روبرو هستیم.
وی با اشاره به سال رونق تولید ادامه میدهد مگر امسال به نام رونق تولید نامگذاری نشده پس چرا دولت باز هم به دنبال واردات کالاهای مشابه خارجی است با شعار و بنر که مشکل حل نمیشود باید دولت در عمل از کالاهای تولید داخلی حمایت کند.
این فعال اقتصادی در توضیح بیشتر این موضوع گفت: چگونه است که ما برای تهیه مواد اولیه باید مشکلات متعدد ارزی و ... داشته باشیم، ولی وارد کننده
به سادگی ارز دریافت کرده و اقدام به واردات میکند و یا بحث مالیات خیلی به تولید کننده فشار میآورد همچنین موضوع دریافت مجوزها نیز زمان زیادی از تولید کننده میگیرد که دولت با حل این مسائل میتواند مشکلات تولید را تا حد زیادی کم کند و در عمل به حمایت از کالای ایرانی بپردازد.
او میافزاید اغلب تولید کنندهها اگر شرایط کسب و کار بهبود یابد میتوانند با همین امکانات داخل کشور تولیدات مطلوب و با کیفیتی روانه بازار کنند به شرطی که شرایط رقابت با مشابه خارجی از سوی دولت رعایت شود و حداقل تعرفه واردات در این مساله به نفع تولید داخلی تغییر کند.
چند سال قبل وضع بهتر بود
بهمنی، فعال صنعت شیرآلات نیز با اشاره به شرایط نامناسب فروش این صنعت، به خبرنگار ما گفت: وضعیت فروش در حال حاضر خیلی خوب نیست در حالی که ما چند سال قبل فروش خوبی داشتیم.
وی ادامه داد: من قبلا راننده شوفر بودم بعد به این صنعت آمدم؛ اما الان میگویمای کاش ماشین خود را نگهداشته بودم، حداقل روی ارزشش میآمد، الان که برای بیکار نبودن فرزندانم به این عرصه آمدم میبینم که نه تنها آنها در معرض بیکاری هستند، بلکه هزینه آنها را هم نمیتوانم بدهم!
این فعال صنعت شیرآلات افزود: اگر یک روز دو میلیون فروش کنیم جشن میگیریم، چون خریداری وجود ندارد، خیلی از فعالان این صنعت، کار را رها کردند و رفتند، ما هم میخواهیم برویم؛ من حاضرم این سرمایه ام را گرو بگذارم و با آن وامی بگیرم تا با فرزندانم بروم شهرستان!
در ادامه، مهدیزاده، همکار وی نیز اظهار داشت: پنج سال پیش با الان قابل مقایسه نیست، واقعا زمان احمدی نژاد وضع بهتر بود. الان وضع تولید خیلی خراب شده، یکی از ابرقدرتهای صنفی ما کار را رها کرد، یکی دیگر مشغول مسافر کشی شد.
هرچند گفتههای این دو فعال صنف شیرآلات به خوبی نشان میدهد اوضاع صنایع ساختمانی در حال حاضر نامناسب است، اما سراغ بقیه صنفهای مرتبط هم رفتیم تا بیش از این درباره شرایط اقتصادی این کسب و کارها به قول رئیس جمهور همه پرسی کنیم.
بر همین اساس، سخاوت فر، به نمایندگی از یک شرکت تولیدکننده کاشی به خبرنگار ما گفت: وضع بازار نسبت به شش سال پیش افت داشته، ساخت سازها کم شده و تورم افزایش یافته است. اینها به یکدیگر وصل هستند یعنی اگر قرار است سازندهای ساختمان بسازد باید در نهایت از ما کاشی بخرد.
وی ادامه داد: بازار به طور کلی بازار قویای نیست خیابان هم نسبت به شش سال پیش خلوتتر است، شش سال پیش تا همین الان که صبح است، ۱۰ فاکتور زده بودیم، اما امروز از ابتدای کارمان تا الان هیچ فاکتوری نزدیم! دلیل این رکود نیز تورم یکسال اخیر است.
مشکل از سیاستهای اشتباه است
همچنین فشارکی، تولیدکننده دیوار و سقف کاذب اظهار داشت: در شش سال گذشته شاهد افزایش قیمتهای شدید و رکود در فروش بودیم؛ در کل هرچه جلو آمدیم وضع بدتر شده است، هرچند رقم فروش افزایش یافته، اما بخاطر گرانیها بوده و سودها کم شده است.
وی با بیاعتنایی به نظر رئیس جمهور در خصوص رفراندوم گفت: تا وقتی ثبات در سیاست گذاری نباشد یعنی یا نمیخواهند این مملکت درست شود یا بلد نیستند؛ ما همیشه تحریم بودیم، اینکه بگوییم وضع اقتصاد بخاطر تحریم اینگونه شده مسخره است، مشکل از سیاستهای اشتباه دولت است که ما را به شرایط فعلی کشانده است.
این تولیدکننده دیوار و سقف کاذب اضافه کرد: ما خیلی از اجناس را میتوانیم تولید کنیم، اما دنبالش نرفتیم؛ الان کارگر من لیسانس دارد، منشی من فوق لیسانس دارد، اما به چه دردی میخورد؟ در حال حاضر عدهای برای کار مراجعه میکنند، اما نمیتوانم پاسخ مثبت بدهم؛ اگر وضع کاسبی من خوب باشد این اتفاقات رخ نمیدهد.
فشارکی ادامه داد: من که کارفرما هستم دخلم با خرجم نمیخواند، بقیه که جای خود دارند. اغلب افرادی که من از اینجا بیرون کردم هنوز بیکارند. مسئولین و دولت باید پشت مردم باشند تا مردم پشت آنها باشند. اگر من ورشکست شوم هیچکسی نمیگوید دستت را میگیرم. وی افزود: هزینهها بالا رفته و کاسبی مناسب نیست، در حقیقت ما آلوده کار هستیم که رها نمیکنیم
وگرنه این شرایط، شرایط معمولیای نیست. کاهش قیمت دلار هم با وجود اثری که در کاهش قیمتها داشته، اما به کاسبی کمکی نکرده است.
یکی از همکاران این تولید کننده دیوار و سقف کاذب نیز گفت: مجموعه تولیدی ما که مجموعه بزرگی است مشتری چندانی ندارد، دلار هم که پایین آمده اوضاع تغییری نکرده است. قبلا پشت درها ۱۰ تا ۱۵ مشتری میایستاد، اما الان اینگونه نیست.
حفظ اشتغال در گرو مبارزه با قاچاق
همچنین یک تولید کننده محصولات چوب هم در گفتگو با خبرنگار ما گفت: بازار نوسانات مختلفی دارد، مثلا با نوسان دلار تغییر میکند، ما نسبت به سایر بازارها وضع بهتری داریم، اما نسبت به سرمایه و انرژیای که میگذاریم نه. به گفته وی، سود خالص او نسبت به شش سال پیش تغییری نکرده و دخل و خرج هم همان گونه است. با این حال، تقاضای دکوراسیون حدود ۲۰ درصد کاهش داشته است. در حال حاضر بازار خوابیده است البته اگر نقدینگی بیشتری وارد بازار شود از پتانسیلها استفاده بیشتری خواهد شد.
یک فعال لوازم خانگی هم میگوید:در صنعت لوازم خانگی که امروز در کشور ما برای ۱۰۰ هزار نفر در آن اشتغالزایی شده است، حجم گردش مالی بالغ بر ۳۰ هزار میلیارد تومان است که فقط ۴۰ درصد آن داخلی است و این شرایط سبب شده تا برخی برندهای لوازم خانگی که روزی افتخار کشور ما بودند، با آسیبهای جدی مواجه شوند در حالی که با مبارزه قاچاق در این زمینه و خرید کالاهای ایرانی میتوانیم شاهد حفظ اشتغال در کشور باشیم.
سیاست انتظار از غرب موجب معطلی اقتصاد شده است
واقعیت این است که همانطور که در سخنان فعالان اقتصادی نیز مشخص بود مشکلات اقتصادی در حال حاضر بزرگترین دغدغه موجود در کشور است.
در حقیقت، با وجود توفیقات اندک دولت در زمینه مدیریت نرخ ارز و التهابات روانی، تحریمها دیگر توانی برای مقابله بیشتر ندارند -موضوعی که حتی پایگاههای خبری مانند رویترز و بلومبرگ نیز به آن اذعان کردند- با این وجود، باز هم نمیتوان منکر مشکلات عدیدهای که بر سر راه تولید قرار دارد شد وبه عبارتی تولید کشور با تحریم داخلی روبروست.
علت اصلی مشکلات هم، این است که تولید کشور شاخصههایی دارد که اصلا ارتباطی با رویکرد سیاست خارجی و نگاه به بیرون ندارد، به عنوان نمونه، اتخاذ سیاستهای پولی و مالی نامناسب یا بی توجه به شاخص فضای کسب و کار و مواردی از این قبیل، مشکلات کنونی را ایجاد و یا تشدید کرده اند.
رشد اقتصادی ایران براساس آمار صندوق
بین المللی پول، برای سال ۲۰۱۹ حدود منفی ۱۰ درصد بوده که تقریبا یکی از بدترین رکوردهای رشد منفی پس از انقلاب است. سال گذشته نیز مرکز آمار از رشد منفی ۴.۹ درصدی اقتصاد خبر داده بود که کنار هم گذاشتن این دو آمار نشان میدهد اقتصاد ایران در دو سال گذشته حدود ۱۵ درصد کوچکتر شده است.
این در حالی است که در همین سالها ما میتوانستیم با رویکرد توجه به تولید داخلی این آمارهای منفی را به حداقل برسانیم، ولی سیاست التماس به غرب سبب شد تا بسیاری از سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی رغبتی برای سرمایه گذاری و یا کار تولیدی نداشته باشند چرا که همواره سیاست انتظار دولت از غرب موجب توقف و یا کندی کارهای اقتصادی شده است.
تنها راهکار تولید ملی است
به عبارتی راهی جز افزایش تولید، پیش روی اقتصاد ایران باقی نمانده است، افزایش تولید نیز در واقع مقولهای وابسته به شرایط داخلی کشور است.
به همین دلیل انتظار میرود دولت با تغییر رویکرد اشتباه خود که معطل شدن برای تصویب برجام، عدم تحریم آمریکا، اینستکس و... بوده، به خود بیاید و به جای تلف کردن وقت، به تولید کمک کند؛ موضوعی که کاملا امکان پذیر است و حتی تجربه مشابهی در همین روزهای اخیر برای آن وجود دارد.
چنانکه بررسیها نشان میدهد تعداد زیادی از کارخانههای تولیدی در سراسر کشور با اقدام به موقع قوه قضائیه از خطر تعطیلی عبور کرده و یا به مدار تولید بازگشتهاند. سید ابراهیم رئیسی هفته گذشته در سفری یکروزه به استان آذربایجان شرقی، طی بازدیدی سرزده در کارخانه ماشین سازی تبریز حاضر شد و ضمن بازدید از بخشهای مختلف این کارخانه، با تعدادی از کارگران و مدیران آنکه به دلیل خصوصیسازی با مشکلات جدی مواجه شده بود دیدار و گفتگو کرد. وی در نشست خبری پایان سفر یکروزه خود با اشاره به دیدار خود از کارخانه ماشینسازی، گفت: «توانمندسازی بخش خصوصی وظیفه اصلی دولت است و قوه قضائیه نیز تاکنون ۵۰۰ کارخانه را در سطح کشور احیا کرده و به چرخه تولید برگردانده که از این تعداد ۳۲ کارخانه مربوط به استان آذربایجان شرقی است.»
بر همین اساس، تجربه موفق قوه قضاییه نشان میدهد اگر دولت هم کمر همت را ببندد و وارد میدان شود تا تولید رونق پیدا کند، مسلما شرایط تولید از این وضع خارج خواهد شد و دیگر شاهد گلایه تولیدکنندگان نخواهیم بود، چراکه با بهبود اوضاع و شرایط اقتصادی رضایت خاطر مردم فراهم میشود.
رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار اخیر خود با دانش آموزان فرمودند: «بنده اوّل سال این را به ملّت ایران عرض کردم که کلید حلّ مشکلات اقتصادی کشور و مسائل اقتصادی کشور، مسئله تولید است؛ بنده اقتصاددان نیستم، این حرف اقتصاددانها است، اجماعیِ همه اقتصاددانها است. بعد از آن هم که ما شعار سال را اعلام کردیم، هر کسی از صاحبنظران اقتصادی که در روزنامهها و در فضای مجازی و ... حرف زدند، همین را تأیید کردند، گفتند که رونق تولید، کلید حلّ مشکلات اقتصادی کشور است.»
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود فرمودند: «به انتظار دیگران و خارجیها نمیشود ماند برای رفع مشکلات کشور، بلکه این انتظار ضربه میزند به پیشرفت اقتصادی کشور. یک مدّتی منتظر بمانیم به خاطر برجام؛ یک مدّتی منتظر بمانیم به خاطر اینکه ببینیم آیا رئیس جمهور آمریکا آن مهلت سه ماه سه ماه را که در قراردادِ برجام متأسفانه گذاشتند -وِیوِر- (۶) تمدید میکند یا نه؛ [یعنی]وِیورِ رئیس جمهور آمریکا تمدید میشود یا نمیشود؛ یک مدّتی معطّل بمانیم برای اینکه ببینیم برنامه فرانسویها و رئیس جمهور فرانسه [چه میشود]، خب همهاش شد انتظار؛ در حال وجود انتظار، سرمایهگذار اقتصادی سرمایهگذاری نمیکند، تکلیفش معلوم نیست، فعّال اقتصادی تکلیفش معلوم نیست، خود این انتظار کشور را به رکود و عقبماندگی میکشانَد. چقدر انتظار بکشیم؟»