دانشگاه‌های جهان چگونه بحران صندلی‌های خالی را مدیریت می‌کنند؟

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، فاطمه صائبی صفت- این روز‌ها با کاهش تعداد دانشجویان، بسیاری از دانشگاه‌ها با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده‌اند و بعضا برخی از آن‌ها محکوم به تعطیلی هستند. ادغام، جمع‌آوری، دوره‌های آموزشی کوتاه‌تر و تغییر عمده در ارائه دوره‌ها فقط برخی از تاکتیک‌هایی است که دانشگاه‌های جهان برای ابقای خود و همچنین جلب توجه دانشجویان در نظر گرفته‌اند، اما واقعا راهکار‌های شدنی چه هستند؟

در بخش اول این گزارش قدری با راهکار‌ها و اقدامات خلاقانه دانشگاه‌ها آشنا شدیم و حال در بخش دوم قصد داریم جزئیات بیشتری از آن‌ها را بازگو کنیم.

 

دانشجویان و والدین آن‌ها همواره در مورد فارغ‌التحصیلی عجله دارند تا هم دانش‌آموختگان زودتر وارد بازار کار شوند و هم هزینه‌های تحصیل برای والدین‌شان کمتر شود. برخی از موسسات آموزشی از این فرصت استفاده می‌کنند، زیرا تنها ۴۱ درصد دانشجویان می‌توانند دوره کارشناسی را در طول چهار سال تمام کنند و هزینه‌های آن‌ها بیشتر از آنچه که برنامه‌ریزی شده بود، می‌شود.

در این راستا، تسریع فارغ‌التحصیلی به ابزار تبلیغاتی تبدیل شده است. برای مثال، دانشگاه هاروارد آمریکا- که سال گذشته با افت تقریبا ۲۸ درصدی تعداد دانشجویان ورودی مواجه شده است- تضمین می‌کند که هر دانشجویی که بتواند به‌موقع یا زودتر فارغ‌التحصیل شود، هزینه ترم آخر را نصف پرداخت کند درحقیقت به این شکل دانشجویان را تشویق به فارغ‌التحصیلی به‌موقع می‌کند.

وین فردریک، رئیس دانشگاه هاروارد، در این مورد می‌گوید: ما در این دانشگاه تضمین می‌کنیم که بعد از چهار سال والدین‌تان می‌آیند و شما را به خانه برمی‌گردانند. البته ممکن است به جای چهار سال سه سال طول بکشد. وین تصور می‌کند که با توجه به اعتباراتی که به دانشجویان می‌دهد، ۱۰ درصد آن‌ها درس‌شان را به وقت تمام خواهند کرد.

 

برخی دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها تضمین اشتغال بعد از فارغ‌التحصیلی را به عنوان ابزار تبلیغاتی خود برای جلب دانشجویان جدید ارائه می‌دهند. دانشگاه دیپاو یکی از این دانشگاه‌هاست که سال گذشته به دانشجویان جدید خود نوید داد بعد از اتمام درس‌شان به کار مشغول خواهند شد. این دانشگاه تضمین می‌کند که اگر دانشجویی نتواند با رعایت دستورالعمل‌های خاص، در مدت شش ماه شغلی پیدا کند، یک ترم رایگان برایش برگزار می‌کند تا در نهایت بتواند کار مورد نظرش را پیدا کند.

برخی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه دیونپورت در آمریکا نیز که نتوانستند ظرف ۶ ماه کار پیدا کنند، حداکثر ۴۸ ساعت کلاس درس رایگان دریافت می‌کنند. حتی برخی کالج‌ها که ضمانت شغلی ندارند، در تلاشند موضوعاتی را به دروس خود اضافه کنند که با تقاضای دنیای واقعی مرتبط باشد.

موسسات آموزش عالی در آمریکا حدود ۵۵ هزار و ۴۱۶ برنامه جدید در پنج سال منتهی به سال ۲۰۱۷ را در برنامه کاری خود گنجانده‌اند. به طور مثال، برخی از آن‌ها دوره‌های امنیت سایبری برگزار می‌کنند که به گفته «برنینگ گلس»، شرکت تحلیل بازار کار، تقاضا برای متخصصان این رشته به شدت در حال افزایش است و این تقاضا سه برابر سریع‌تر از تقاضا برای شغل‌های مرتبط با رشته فناوری اطلاعات یا IT است.

جان لابری، معاون مطالعات حرفه‌ای دانشگاه کلارک در آمریکا، در این زمینه می‌گوید: اشتغال و توانمندی یک دانشگاه برای فراهم آوردن شغل برای دانشجویانش در حال حاضر عامل اصلی برنامه‌یزی ماست.

 

معمولا این تضمین‌های شغلی بازخورد بسیار خوبی دارند. اما دانشگاه‌هایی مثل دیونپورت این تضمین را فقط برای رشته‌هایی ارائه می‌دهد که بالاترین تقاضای کاری را دارد.

 

دانشکده‌های بسیار معدودی درس دیگری از دنیای تجارت گرفته‌اند و به کاهش تقاضا برای ثبت نام در دانشگاه به شکل دیگری پاسخ داده‌اند آن هم کاهش شدید شهریه است. دانشکده مرکزی در یووا در آمریکا، سپتامبر گذشته اعلام کرد که از پاییز امسال میزان شهریه خود را حدود ۲۰ هزار دلار کاهش خواهد داد. دانشکده سینت جان که در فضای خود در نیومکزیکو و مریلند حدود ۸۰۰ دانشجو دارد، شهریه خود را پاییز امسال تا ۱۷ هزار دلار کاهش داد. علاوه بر این، برنامه‌های کاربردی خود را بالا برد و اندازه کلاس‌هایش را کمی افزایش داد.

اما موضوع اینجاست که برخی دانشکده‌هایی که شهریه خود را کاهش داده‌اند، در کمال ناباوری با کاهش دانشجوی ورودی مواجه شدند. به قول مارک روزولت، رئیس دانشگاه سینت جان، کاهش هزینه برای جلب دانشجو با اعتقادات آمریکایی‌ها جور درنمی‌آید، چون آن‌ها اعتقاد دارند که هر چیزی که ارزشمندتر است، حتما گران‌تر هم است.

از سوی دیگر دانشگاه‌ها سعی می‌کنند که دانشجو‌های کنونی خود را تا پایان تحصیل سوق دهند، زیرا درآمدزایی از این طریق بیشتر از درآمدزایی حاصل از افزایش دانشجویان ورودی است.

یکی دیگر از راهکار‌های دانشگاه‌ها برای نجات از این بحران، گسترش ارتباطات است. از این لحاظ که شاید تعداد جوانان ۱۸ ساله آمریکایی کاهش یافته است، ولی تعداد جوانان ۱۸ ساله اسپانیایی زبان تا سال ۲۰۶۰ در سرتاسر جهان چند برابر خواهد شد و این یک فرصت مناسب برای دانشگاه‌هاست تا ارتباطات خود را گسترش دهند.

 

موسسات برای جلب توجه دانشجویان تلاش می‌کنند، این بدان معناست که باید در مکان‌های جدید و به روش‌های مختلف جست‌وجو کنند. دانشکده لینفیلد پنج سالی است با کاهش دانشجویان ورودی و در نتیجه آن از کسری بودجه رنج می‌برد و همین امر باعث شد ۱۳ نفر از اعضای هیئت علمی و کارمندان خود را اخراج کند. اما این دانشکده به تازگی چند کارمند دو زبانه و چهار «سفیر دانشجویی» مسلط به زبان اسپانیایی را استخدام کرده است و بورس‌های تحصیلی جدیدی را برای دانشجویانی ارائه می‌دهد.

رئیس این دانشکده می‌گوید: به نظر مساله ساده‌ای می‌رسد که به مشتریانی روی آوریم که تاکنون نداشتیم. اما اکنون می‌توانیم با والدینی ارتباط برقرار کنیم که اصلا انگلیسی صحبت کردن نمی‌دانند.

لینفیلد سال گذشته هزار و ۲۴۰ دانشجو داشت، ولی پاییز امسال با جهش ۳۸ درصدی تعداد دانشجویان ورودی همراه بود و بیش از ۴۰ درصد این سال اولی ها، نخستین عضو خانواده هستند که به دانشگاه می‌روند.

بیشتر دانشجویان دانشگاه‌ها را جوانان حدود ۱۸ سال تشکیل می‌دهند، اما باید توجه داشت که افراد دیگری نیز می‌توانند جذب دانشگاه شوند؟ مثل افراد بزرگسالی که تاکنون دانشگاه نرفته‌اند، یا کسانی که به دانشگاه رفته‌اند، ولی آن را نیمه رها کرده‌اند یا کسانی که فارغ‌التحصیل شده‌اند و قصد ادامه تحصیل دارند. بر اساس گزارش دفتر سرشماری آمریکا، تعداد کسانی که به دانشگاه رفته‌اند، ولی آن را نیمه رها کرده‌اند بیش از ۳۵ میلیون نفر است و این بازار بزرگی برای دانشگاه‌ها به شمار می‌رود.

بسیاری از موسسات آموزشی برای نخستین بار در تلاشند که این قشر از افراد را جلب خود کنند که البته این کار هم با چالش‌های بزرگی مواجه است. زیرا غالباً این افراد بزرگسال به دلیل قرض و بدهی وام دانشگاه را رها کرده‌اند و دوست ندارند که دوباره با ریسک به دانشگاه برگردند. بیشتر آن‌ها نیز هم‌اکنون مشغول شغل و خانواده و فرزندانشان هستند.

اما برخی از دانشگاه‌ها رویکرد و راهکار جالبی در این مورد دارند. آن‌ها در یک روش سریع‌تر با شرکت‌ها وارد مذاکره می‌شوند و به آن‌ها پیشنهاد می‌دهند که کارمندانی که نیاز به تحصیل یا ادامه تحصیل دارند را به دانشگاه آن‌ها بفرستند و هزینه آن را نیز متقبل شوند. دانشگاه‌ها برای جلب توجه این شرکت‌ها تخفیف ویژه و کمک‌های مالی بزرگی در نظر گرفته‌اند و تضمین می‌کنند که مهارت‌های لازم و مورد نیازشان را به کارمندان‌شان بیاموزند. یکی از این دانشگاه‌ها، دانشگاه پیس است که برای آموزش تکنسین‌های شبکه در صنعت ارتباطات با شرکت‌های مخابراتی بزرگی مانند AT&T و ورایزون قرارداد بسته است.

هم‌اکنون مؤسسات کوچک‌تر نیز وارد این حوزه شده‌اند و سالانه ۸۸ میلیارد دلار بابت آموزش نیرو‌های کاری کسب‌وکار‌ها به جیب می‌زنند. به عنوان مثال، دانشگاه هوسون از پاییز امسال دوره‌های MBA را برای کارمندان شرکت خرده‌فروشی آنلاین L.L. Bean شروع کرده و دوره‌هایی را در دفتر مرکزی این شرکت برای کارمندان آن برگزار می‌کند.

رابرت کلارک، رئیس دانشگاه هوسون می‌گوید: این رویکرد، دامنه مشتریان ما را از بازار ۱۸ تا ۲۱ ساله‌ها به بازار نامحدود از نظر سنی گسترش داده است.

کاری که رئیس دانشگاه هوسون می‌کند، ارتباط چندانی با برنامه‌های دانشگاهی ندارد. این دوره‌های آموزشی ارتباط زیادی با تجارت، امور مالی، قانون کار و بازاریابی مبتنی بر جمع‌آوری اعانه دارد. کارشناسان معتقدند که چیزی که هم‌اکنون دنیا نیاز دارد، افرادی است که فکر کارآفرینانه دارند.