جهاد جنبش دانشجویی علیه بی‌عدالتی / چقدر حضور دانشجویان در کنار مردم احساس می‌شود؟

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- اعظم ذوالفقاری منظری؛ * جنبش دانشجویی در ایران عمری چند دهه‌ای دارد؛ زمان این عمر را نمی‌توان به طور دقیق تخمین زد. جنبش دانشجویی یا بهتر بگوییم مشارکت دانشجویان در کنش‌های اجتماعی و سیاسی تاریخچه‌ای طولانی و البته پیچیده دارد. شاید آغاز آن را بتوانیم پس از دهه ۲۰ شمسی بدانیم؛ زمانی که دخالت کشور‌های غربی به ویژه انگلیس و شوروی در کشورمان به اوج رسیده و آمریکای تازه نفس هم وارد میدان بازی استعمار شده بود. قشر دانشجو در میانه این کارزار وارد میدان عمل شد و با تظاهرات و برگزاری میتینگ‌های سیاسی، نسبت به وابستگی ایران و دخالت کشور‌های بیگانه در سیاست‌های داخلی کشورمان، اعتراض کرد.

آنچه در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ نیز رخ داد، ادامه همان اعتراضات بود و پس از آن، دانشگاه‌های ایران و جمع‌های دانشجویی در خارج از کشور، به عنوان یکی از مهم‌ترین فضا‌های اعتراضی علیه سیاست‌های رژیم پهلوی و نفوذ خارجی‌ها در کشور شناخته شد.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جنبش دانشجویی فعالیت خود را گسترده‌تر کرد؛ در واقع دانشجویانی که تا دیروز خود را در کنار مردم می‌دیدند، برای برقراری نظام اسلامی و شعار نه شرقی نه غربی، باز هم خود را کنار مردم دیدند؛ در رفع محرومیت‌ها و دفاع از میهن.

جنبش دانشجویی در سال‌های پس از انقلاب در همان مسیری حرکت کرد که جمهوری اسلامی و جامعه ایرانی طی کرده بود؛ در غم‌ها و شادی‌ها کنار مردم و جمهوری اسلامی بود و این همراهی همچنان ادامه دارد. اما تشکل‌های دانشجویی زیادی شکل گرفتند که حالا دیگر صرفا با فعالیت سیاسی شناخته نمی‌شوند؛ چرا که همه مشکلات کشور، سیاست نیست.

جمهوری اسلامی در مسیر رشد خود، با شرایط و مشکلات متفاوتی روبه رو شده و اکنون به مرحله‌ای رسیده که برخی پنهان کاری‌ها و دست‌هایی که دوست داشتند پشت پرده تعاملات اقتصادی، خود را پیش برند، روبه رو شده است. شکی نیست در تعاملات اقتصادی کشور ما نیز نقص قوانین وجود دارد و مانند همه دنیا، افرادی هستند که بخواهند از این نواقص برای سودجویی بهره گیرند و جیب خود را از پول مردم پر کنند. در این شرایط جنبش دانشجویی چه کار‌هایی می‌تواند انجام دهد؟ کشف این دست‌های پشت پرده کار سختی است، اما گاهی روزنه‌ای برای دیدن آن وجود دارد. خوشبختانه نمونه‌های جالبی داریم که می‌توانند الگو‌های خوبی برای دانشجویان باشند.

 

یکی از پرونده‌های بزرگی که دانشجویان در یک سال گذشته دنبال کردند، مربوط به پرونده کارخانه ماشین سازی تبریز است. شرکتی که در سال ۸۳ و در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی در لیست شرکت‌های مشمول واگذاری قرار گرفت. سازمان خصوصی‌سازی طی ۱۴ سال در چندین مرحله این شرکت را ارزیابی کرد و آگهی مزایده واگذاری آن بخش خصوصی منتشر شد تا اینکه در نهایت شخصی بدون اهلیت سهام کارخانه را خرید. جنبش دانشجویی در کنار دیگر کنشگران اجتماعی حضور یافت و پیگیر مساله این کارخانه شد تا جایی که امسال خبر واگذاری آن به ایدرو به رسانه‌ها رسید؛ خبری خوب که امیدواریم برای هپکو نیز رخ دهد.

 

هپکو در کار تولید خودرو‌های سنگین راهسازی و کشاورزی است. روند خصوصی این شرکت نیز از حدود ۱۵ سال پیش شروع شده و تاکنون چند سهامدار بر آن حکومت کرده اند. اما آنچه درباره آن نگران کننده است، اینکه وضعیت هپکو روز به روز وخیم‌تر می‌شود تا جایی که تولید این کارخانه در سال ۹۸ به گفته کارگران آن در نهایت به ۱۰ دستگاه رسیده است. جنبش دانشجویی کمتر از آنچه در ماشین سازی و حتی هفت تپه ورود کرده بود، در هپکو فعالیت کرد؛ شاید یک دلیل آن هم غفلت از این مسئله بود. با این حال دانشجویان عدالتخواه ۱۶ آذر امسال را که جمعه بود، تلاش کردند تا روز دانشجو را در جمع کارگران هپکو و آذرآب سپری کنند.

در هفت تپه پیچیدگی ماجرا آنجا رخ داد که برخی از کارگران اعتراضات خود را به خارج از مرز‌های ایران کشاندند و پای رسانه‌های بیگانه را وسط کشیدند. در این شرایط، حل مساله بغرنج‌تر می‌شد که خب هزینه‌هایی هم برای آن پرداختند. دانشجویان توانستند با پیگیری‌های خود، شرایط را برای اهالی هفت تپه تغییر دهند.