استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی گفت: علاوه بر اینکه اروپاییها اقتصاد ایران را بازیچه خود قرار دادند، دولت آقای روحانی مردم و اقتصاد و سرمایهگذار داخلی را بازیچه تصمیمات و سیاستهای غلط خود کرد.
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، به نظر میرسد دولت در آخرین سال کاری خود کنترل اوضاع اقتصادی را از دست داده است، نابسامانی بازار و گرانیهای غیرمنطقی و روزانه در بسیاری از کالاها و خدمات و صعود مکرر قیمت ارز و مسکن و خودرو و طلا موید این مسئله است. متاسفانه در چنین فضایی راه برای سوداگری و دلالی سودجویان باز شده است، مسیری که در آن ظرفیتهای اقتصادی نادیده گرفته میشود چرا که نگرانی و بی اعتمادی به اقتصاد عرصه را برای فعالیتهای غیر مولد برای سود آوری و حفظ ارزش پول ملی باز و برای تولید و صنعت تنگ کرده است. این مسیر آنقدر خطرناک است که برای عبور از چنین بحرانی به فرموده مقام معظم رهبری در روز عید قربان امسال نیازمند مجاهدت هستیم، ضمن اینکه برای عبور از بحران اقتصادی نباید بازیچه کشورهای اروپایی یا آمریکا شد، این عبارتها گزیدهای از رهنمودهای مقام معظم رهبری خطاب به دستگاههای اجرایی، قضایی، فعالان اقتصادی و کل ملت ایران است، لذا برای تبیین کلید واژه هایی، چون مجاهدت در استفاده از ظرفیتهای اقتصادی و بازیچه و معطل اروپاییها نشدن با حسین صمصامی؛ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفتگویی صورت داده ایم که ماحصل آن در ادامه آمده است.
یکی از موضوعات مهمی که مقام معظم رهبری در سخنرانی تلوزیونی عیدانه (روز عید قربان) با صراحت به آن اشاره کردند، معطل نگاه داشتن اقتصاد به خاطر عمل کردن اروپا به مفاد برجام بود، تبعات معطل نگاه داشتن اقتصاد کشوری، چون ایران و امید به آمریکا و اروپا چیست؟ آیا فشارهای اقتصادی این روزها میتواند بخشی از معطل ماندنهای سالهای گذشته باشد؟ شکی در این موضوع نداشته باشید که اقتصاد ایران چند سال متوالی یا بهتر است بگویم در دو دولت آقای روحانی بازیچه بازگشت اروپا و آمریکا به برجام شد، مقام معظم رهبری به بهترین وجه به این خسارت بزرگ اشاره کردند و بازیچه قرار دادن اقتصاد را به خوبی عنوان نمودند، پر واضح است کشوری که هفت سال ظرفیتهای اقتصادی داخلی را نادیده بگیرد، براساس تواناییهای خود نقشه راه اقتصادی درستی طراحی نکند و بداند که تحت تحریم قرار گرفته یا امکان تحریم شدن دارد و باز هم اعتنایی به استفاده و تکیه بر ظرفیتهای داخلی نکند مسلم است دچار تورم بالای ۴۰ درصدی میشود، رشد اقتصادی منفی و کاهش رشد سرمایهگذاری داخلی و خارجی و افزایش آمار بیکاری و بیکار شدگان جدید و تحصیلکردگان بیکار، از جمله عینیترین خسارات معطل نگاه داشتن اقتصاد آن هم به امید رشد توسط دشمن قسم خورده جمهوری اسلامی ایران است! متاسفانه علاوه بر اینکه اروپاییها اقتصاد ایران را بازیچه خود قرار دادند، دولت آقای روحانی مردم و اقتصاد و سرمایه گذار داخلی را بازیچه تصمیمات و سیاستهای غلط خود کرد، معطل نگاه داشتن اقتصاد که به عدم سرمایهگذاری، تورم بالا و رشد اقتصادی منفی منتهی شد، اقتصاد ایران را در بدترین وضعیت خود در چهل سال گذشته قرار داد به گونهای که به علت بی اعتمادی به آینده اقتصاد کشور، شاهد خروج سرمایه از اقتصاد هستیم، لذا باید به این سوال پاسخ دهیم که آیا ایجاد نااطمینانی در اقتصاد بزرگی، چون ایران با بیش از هشتاد میلیون جمعیت خسارت محسوب نمیشود؟ متاسفانه هیچ کس هم پاسخگوی خسارت بزرگی که بر زندگی، معیشت و امید به آینده مردم ایجاد شده نیست، این وسط فقط فشار زیادی به مردم وارد شده که زندگی آنها را با چالشهای زیادی رو به کرده است. بیشتر بخوانید:
رهبر انقلاب باز هم بر استفاده از ظرفیتهای داخلی تاکید کردند و تلاش در این مسیر را نوعی مجاهدت خواندند، مجاهدت در ظرفیتهای اقتصاد داخلی به چه معناست و برای تحقق این مجاهدت چه اقداماتی باید صورت داد؟ مجاهدت در استفاده از ظرفیتهای اقتصادی یعنی زنده کردن و احیای سیاست اقتصاد مقاومتی ابلاغی سال ٩٢ که متاسفانه همچنان روی زمین مانده و اصلا معلوم نیست دولت برای تحقق یا شروع این مسیر اقدامی صورت داده است! لازمه فعالسازی سیاستهای اقتصاد مقاومتی، کنترل نقدینگی و کاهش فعالیتهای سفته بازی است، این موضوع هم از طریق حذف جذابیتهای مالی، بازارهای سوداگری سهام، ارز، طلا، مسکن و خودرو از طریق اعمال مالیات بر عایدی سرمایه و سود حاصل از دلالی این بازارها ممکن میشود، قطعا تنها راه پیش روی ما در بخش استفاده از ظرفیتهای موجود داخلی، حذف جذابیت دلالی، اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی با جذابیت بخشی به تولید است، بنابراین هیچ راه دیگری نداریم.
آیا راهکاری برای اجرای این موضوعات بسیار مهم در اقتصاد دارید؟ ما برای استفاده از ظرفیتهای موجود اقتصادی و همان مجاهدت بزرگ مورد نظر مقام معظم رهبری نیازمند همت و اراده ملی هستیم، در واقع اگر همگان برای عبور از بحران اقتصادی دست به کار نشویم خطر جدی اقتصاد، کسب و کار و تولید کشور را تهدید میکند. صرفه جویی، پرهیز از هرگونه سوداگری و دلالی، اعمال درست قانون، مبارزه با افرادی که به طرق مختلف به تولید و تولید کننده ضربه میزنند، اصلاح نظام بانکی، حذف بروکراسی اداری و موارد متعدد دیگری که یکی پس از دیگری باید به عنوان راهکارهای سلسله واری که به هم مرتبط هستند اعمال شود.
آیا دولت آقای روحانی در ادامه راهی که در چند ماه آینده در پیش دارد میتواند چنین موضوعی را رقم بزند؟ خیر... متاسفانه هیچ باوری و هیچ امیدی به همت دولتِ به اصطلاح تدبیر و امید برای انجام نسخههای حیات بخش حتی برای اجرای یک روز در اقتصاد کشور هم وجود ندارد.
مقام معظم رهبری فرموند نوسان قیمت ارز برای کشور مضر است، ضمن اینکه به این موضوع اشاره کردند برای حل مساله ارز گویا میتوان با برخورد دستگاههای اجرایی و گاهی هم قضایی نرخ ارز را مهار کرد، برخوردها باید ناظر به چه موضوعاتی باشد؟ و دستگاه قضایی در چه حوزههایی باید ورود کند؟ دستگاه اجرایی در مساله نرخ ارز تمام اقدامات خود را باید بر روی کنترل مناسب نرخ ارز قرار دهد، تا سودجویانی که به خاطر منافع خود باعث نوسانات شدیدی در نرخ ارز میشوند دستشان از بازار ارز کوتاه شود. ببینید تا زمانی که نرخ ارز کنترل و تک نرخی و در یک نرخ مشخص تثبیت نشود، بسیاری برای افزایش نرخ ارز که به سود آوری عظیمی برای آنها منتهی میشود حتی با دادن رشوههای سنگین هم اقدام میکنند! پس کنترل نرخ ارز بسیار مهم است، جای تاسف دارد که چه رشوههایی برای افزایش نرخ ارز که داده نشده! متاسفانه آن هم در دولتی که داعیه تدبیر و امید برای زندگی مردم داشت! لذا تنها راه کنترل بحران اقتصادی، کنترل نرخ ارز و متناسب سازی نرخ ارز با شرایط اقتصادی کشور است.
نرخ ارز متناسب با شرایط اقتصادی کشور از نظر شما چند هزار تومان است؟ چطور میتوان ارز را تک نرخی کرد؟ این نرخ در حال حاضر در اقتصاد ایران نباید بیش از ۶ هزار تومان باشد، اگر در این نرخ تثبت شود، یعنی تک نرخی شود و در شرایط تحریمی و محدودیت ارزی، ارز فقط به کالاهای ضروری و مواد اولیه کالاهای واسطهای تخصیص داده شود، از سوی دیگر، چون بازار آزاد بازاری جعلی بوده و کارا نیست، حتما این بازار باید جمع شود و اصلا بازار آزاد باید غیرقانونی اعلام شود، به عبارت دیگر دلالی ارز باید غیرقانونی و جرم اعلام شود، یعنی هر گونه سفتهبازی و سوداگری باید جرم عنوان شود، اگر مجموعه محورهای عنوان شده با نظارت مجری و قانونگذار و دستگاه قضایی به خوبی دنبال شود قطعا نقدینگی کشور از سمت بازارهای غیرمولد و دلالی به سمت بازارهای مولد و تولیدی حرکت میکند و آن زمان همهی ما در مجموعه یک نظام اسلامی طعم بازیچه قرار نگرفتن یا مجاهدت اقتصادی را با رشد و توسعه و شکوفایی اقتصادی و رفاه و معیشت بهتر و امید به آینده خواهیم چشید.