گروه اقتصادی خبرگراری دانشجو، پس از کش و قوس های فراوان در خصوص تکمیل پروژه قطار سریع السیر تهران-قم-اصفهان که از آن به عنوان اولین راه آهن سریع السیر ایران یاد میشد، نهایتا اقبال شاکری، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، از رای این کمیسیون به توقف اجرای این پروژه خبر داد و اعلام کرد که پیگیری علل ترک فعل و قصور در اجرای این پروژه در دستور کار این کمیسیون قرار گرفته است.
پروژه فاقد توجیه؛ ترک فعل های صورت گرفته باید بررسی شوند
شاکری تصریح کرد: در جلسه هفته گذشته کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، در خصوص طرح قطار سریع السیر تهران-قم-اصفهان که مدت های طولانی در کش و قوس بوده و با افت و خیزهای زیادی مواجه شده است، بحث و تبادل نظر گردید. نهایتا کمیسیون این طرح را فاقد توجیهات لازم برای ادامه کار دانست و با ادامه اجرای این طرح مخالفت کرد. بر همین اساس به وزارت راه و شهرسازی اعلام شد که اجرای این پروژه باید متوقف گردد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی افزود: به علت عدم مدیریت درست در این طرح و از دست رفتن فرصت و سرمایه کشور، بنده پیشنهاد دادم که تحقیق و تفحص از این طرح در وزارت راه و شهرسازی کلید بخورد. اعضای کمیسیون با این پیشنهاد موافق بودن اما رئیس کمیسیون پیشنهاد کرد بر اساس ماده 234 آئین نامه داخلی مجلس، این طرح مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. باید جوانب مختلف این طرح بررسی شود تا علت اینکه منابع کشور در این طرح به سادگی مورد بی توجهی قرار گرفته است، مشخص بشود. ترک فعل و قصوری که در این طرح صورت گرفته، هزینه زیادی را به کشور تحمیل کرده است.
پروژه ای که 27 هزار میلیارد تومان اعتبار لازم دارد
طبق پیوست شماره یک لایحه بودجه 1400 کشور، پروژه احداث خط آهن سریع السیر تهران-قم-اصفهان و قم-اراک که 405 کیلومتر طول دارد، از سال 1379 آغاز به کار کرده و ردیف بودجه دریافت نموده است. این پروژه از سال 1379 تا 1398، تنها مبلغی معادل 50 میلیارد تومان اعتبار دریافت کرده است. این در حالی است که برآورد اعتبار مورد نیاز برای تکمیل این پروژه، 27 هزار میلیارد تومان است. همچنین قرار بود فاینانسور چینی، تامین اعتبار 4 میلیارد یوانی برای این پروژه را تقبل نماید. اما متاسفانه بعد از گذشت 20 سال از تصویب این پروژه، پیشرفت فیزیکی آن تنها پنج درصد گزارش شده است.
بیشتر بخوانید:
سوم خرداد ماه سال جاری، عباس خطیبی معاون ساخت و توسعه راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل، طی گفتگویی اعلام کرد: هفته گذشته جلسهای با ریاست وزیر راه و شهرسازی و حضور نمایندگان دستگاههای مرتبط برای بررسی این پروژه برگزار شد. فعلاً ساخت این پروژه منتفی نشده است. سیاستی که وزارت راه و شهرسازی دنبال میکند سبک کردن بخشیهایی از این پروژه است تا هزینههای احداث آن کاهش یابد. وزارت راه و شهرسازی پیشنهاد خود را برای تعدیل قیمت احداث پروژه قطار سریع السیر تهران- قم- اصفهان به سازمان برنامه و بودجه داده است به گونهای که برآورد ۵۷ میلیارد یوآن که قبلاً قراردادی با این رقم به امضا رسیده بود مورد بازبینی قرار گرفت و با احتساب هزینههای کارفرمایی به ۴۲.۵ میلیارد یوآن کاهش پیدا کرد.
پروژه تهران-قم-اصفهان باید متوقف شود؟
خطیبی به نقطه نظرات سازمان برنامه و بودجه نسبت به پیشنهادات جدید وزارت راه و اصل اجرای پروژه قطار سریع السیر اشاره و اظهار کرد: این سازمان پیشنهادات وزارت راه را از شورای اقتصاد بار دیگر به دفتر راه و ترابری سازمان برنامه و بودجه بازگرداند تا بار دیگر مورد بررسی کارشناسی قرار گیرد. سازمان برنامه در خصوص اصل عملیاتی شدن یا نشدن پروژه إن قُلت هایی دارد؛ علت آن هم عدم حصول پیشرفتهای فیزیکی مورد نظر سازمان برنامه به این پروژه بوده که با وجود گذشت ۱۵ سال از امضای قرارداد تنها ۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
با این حال اما بعضی از کارشناسان اظهار نظر متفاوتی در خصوص تکمیل این پروژه دارند. در همین رابطه محمدجواد شاهجویی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرگزاری دانشجو گفت: پروژه راه آهن سریع السیر تهران-قم-اصفهان بدون شک می تواند مساله سفر بین این استان ها که عمدتا سفرهای کاری و تحصیلی است را مرتفع نماید، بعلاوه آنکه بار ترافیکی قطارهای مسافری را از روی محور ریلی موجود تهران-قم-اصفهان کم کند. با توجه به اهمیت افزایش عملکرد این محور به عنوان شاهراه اصلی کریدور ترانزیتی ریلی شمال-جنوب برای جابجایی بار، تکمیل پروژه قطار سریع السیر تهران-قم-اصفهان، می تواند به بهبود این موضوع کمک کند.
کارشناس مسائل اقتصادی افزود: ضمن آنکه وجود چنین نوعی از حمل و نقل سریع و ارزان می تواند تقاضای حمل مسافری حومه ای را افزایش دهد و به بهبود سفرهایی که عمدتا کاری و تحصیلی هستند، کمک شایانی کند. وجود قطارهای سریع السیری که بتوانند فاصله بین تهران و اصفهان را در مدت زمانی کم تر از دو ساعت طی کنند باعث خواهد شد تا تقاضای سفر برای کارکنان شاغل در تهران و یا بالعکس، افزایش چشم گیری داشته باشد.
تاسیس شرکت سهامی عام پروژه؛ راهکار حل مشکل به جای پاک کردن صورت مساله
شاهجویی مساله تامین مالی این پروژه را گلوگاه اصلی آن دانست و خاطر نشان کرد: اینکه این پروژه تاکنون اجرایی نشده است، نه به خاطر مسائل فنی است و نه تا حد زیادی به دلیل نقص در مدیریت اجرایی؛ آنچه که باعث شده است این پروژه تاکنون پیشرفت قابل توجهی نداشته باشد، عدم تامین اعتبار مورد نیاز برای آن بوده است.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: راهکار بر طرف کردن این مشکل پاک کردن صورت مساله ساخت این پروژه نیست. راهکار اصلی حل مشکل این پروژه تامین منابع مالی مورد نیاز برای این پروژه از شیوه های نوین تامین مالی همچون تاسیس شرکت سهامی عام پروژه محور است. دولت می تواند تامین مالی این پروژه را از طریق تاسیس شرکت پروژه راه آهن سریع السیر تهران-قم-اصفهان به مردم و بخش خصوصی واگذار نماید و منافع حاصل از بهره برداری آن را نیز به سرمایه گذاران اعطا کند.
وزیر راه و شهرسازی: توقف این پروژه غفلت از کاروان توسعه است
هشتم خردادماه، محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه پروژه قطار تهران-قم-اصفهان پروژهای مهم با مفروضات دقیق است که ضرورت دارد تا تکمیل و اجرا شود، گفت: در خصوص تکمیل واجرای قطار تهران-قم-اصفهان حتما با اعضای کمیسیون عمران مجلس مذاکره و رفع ابهام انجام خواهد گرفت.
اسلامی با اشاره به اینکه دنیا، قطارهای سریع با سرعت بالای ۵۰۰ کیلومتر بر ساعت را مدیریت میکند، توضیح داد: اینکه ما قطار با سرعت ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت را وارد نکرده و تکنولوژی جدید ایجاد نکنیم غفلت از کاروان توسعه است. وی تاکید کرد: در خصوص تکمیل واجرای قطار تهران-قم-اصفهان حتما با اعضای کمیسیون عمران مجلس مذاکره و رفع ابهام انجام خواهد گرفت.