به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، چالش کشاورزی و امنیت غذایی با هدف شناسایی مسائل و مشکلات این بخش و ارائه راه‌حل امروز با همکاری شرکت پیشگامان بسیج، بنیاد تعاون بسیج، هلدینگ سینا ویسی، سازمان بسیج عشایر، شرکت رشد پایدار ایرانیان و مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان در بخش کشاورزی آغاز شد.
علاءالدینی مدیرعامل شرکت رشد پایدار بنیاد تعاون بسیج به عنوان دبیر این چالش گفت: آنچه ما را بر این داشت تا این چالش را برگزار کنیم بحث امنیت غذایی و کشاورزی در شرایط تحریم است که در جنگ اقتصادی دشمن فشارهای زیادی وارد می‌کنند که مهمترین روش مقابله با این فشارها امنیت غذایی و تولیدات کشاورزی است.
وی گفت: شناسایی مسائل و مشکلات فناوری و ارائه راه‌حل‌های فناورانه و دانش‌بنیان در این زمینه می‌تواند موفق باشد که یکی از الگوهای موفق برگزاری چالش زعفران باخزر بود که ماه پیش در سالن فرمانداری این شهرستان برگزار شد و منجر به ارائه دو راه‌حل و دو دستگاه برداشت مکانیزه و جداسازی گل زعفران شد.
در این مراسم قرار بر این شد که مسائل و مشکلات ارائه شده و در مجموعه‌ای بررسی شده و راه‌حل‌های متناسب با این مسائل ارائه شده و در نهایت راه‌حل‌های عملی با هدف حل مسائل توسط شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه شود.
ثبت 148 طرح در شرکت‌های کشاورزی بنیاد مستضعفان
مدیرعامل شرکت توسعه دانش‌بنیان سینا زیر مجموعه بنیاد مستضعفان از ثبت 148 طرح دانش‌بنیان در شرکت‌های هلدینگ کشاورزی سینا خبر د اد.
بهزاد معین امروز در مراسم آغاز چالش کشاورزی و امنیت غذایی اعلام کرد: بنیاد مستضعفان در 5 حوزه فعالیت، 168 شرکت در حوزه‌های کشاورزی، دامپروری، صنایع سبک، نفتی، عمرانی، جاده‌سازی، گردشگری، هتل، محرومیت‌زدایی از مناطق محروم دارد که با تأکید هیأت امنای بنیاد و بعد از تغییر ریاست بنیاد استفاده از فناوری‌های نو در دستور کار قرار گرفته است.
وی گفت: طرح‌های اجرا شده در شرکت‌های بنیاد با هدف افزایش ظرفیت اجرا می‌شود که تناقضی با بخش‌های دیگر نداشته باشد به عنوان مثال در معاونت علمی فناوری ریاست‌جمهوری و پارک‌های علم و فناوری، شرکت‌های دانش‌بنیان است اما در بخش بازار محصولات توجه نشده است. در حالی که 6 هزار شرکت دانش‌بنیان در معاونت علمی فناوری ثبت شده است اما کسی نمی‌گوید چه کسی محصولات این شرکت‌ها را باید خریداری کند. حمایت خوب است اما باید محصولات آنها قابلیت عرضه و فروش در بازار داشته باشد تا زنجیره علم و فناوری کامل شود.
به گفته معین، در شرکت‌های بنیاد مستضعفان با تعریف زنجیره تولید در جهت ایجاد زیرساخت‌ها نیازهای حوزه کشاورزی و دامپروری و تکمیل زنجیره ارزش در محصولات غذایی در دو مجموعه شرکت سینا ویس و مجموعه دانشمند بررسی می‌شود.
معین گفت: از افراد خبره دانشگاهی در هلدینگ‌ها استفاده می‌شود و مسائل به صورت موشکافانه ارزیابی و بررسی می‌شود.
مدیرعامل شرکت توسعه دانش‌بنیان سینا گفت: سال گذشته 148 طرح در زمینه دانش‌بنیان در سامانه بنیاد ثبت شد، 12 شرکت و 12 طرح منجر به انجام سرمایه‌گذاری شد و در شرکت‌های بنیاد فضا را برای همه کسانی که دارای ایده هستند باز می‌کنیم. در زمینه تأمین محصولات با وزارت دفاع و سایر هلدینگ‌ها قراردادهایی برای تکمیل زنجیره ارزش می‌بندیم.
همچنین علاءالدینی دبیر چالش کشاورزی و امنیت غذایی هم گفت: در بسیح با نخبگان علمی و دانشگاهی و همچنین مذاکره با کمیسیون‌های تخصصی مجلس سعی در ارائه راه‌حل برای مسائل کشاورزی می‌کنیم.
مزارع کشاورزی به قبرستان ماشین‌آلات وارداتی تبدیل شد/ امکان افزایش تولید کشاورزی وجود دارد؟
یک عضو هیأت علمی دانشگاه با بیان اینکه واردات ماشین‌آلات کشاورزی بدون توجه به شرایط آب و خاک و کشاورزان باعث شده که مزارع تبدیل به قبرستان ماشین‌آلات خارجی شود، گفت: در شرایط کنونی امکان افزایش تولید در کشاورزی وجود ندارد.
محمد قهدریجانی عضو هیأت علمی واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد در آغاز چالش کشاورزی و امنیت غذایی گفت: عدم توجه به مقتضیات آب و خاک و وضعیت دانش کشاورزان باعث شده است با وجود اینکه دلارهای زیادی برای ماشین‌آلات کشاورزی بزرگ صرف شده است، اما در عمل کشاورزان نمی‌توانند از این ماشین‌آلات به خوبی در زمین‌ها استفاده کنند و هم‌اکنون بسیاری از مزارع به قبرستان ماشین‌آلات کشاورزی خارجی تبدیل شده است.
وی گفت: به عنوان مثال؛ فکر کردیم با وارد کردن ماشین‌های کشاورزی پیشرفته از استرالیا در برداشت نیشکر می‌توانیم بهره‌وری را افزایش دهیم، اما این ماشین‌آلات وارد شده و بعد از 10 سال نه تنها بهره‌وری بالا نرفت، بلکه به خاطر کوبیده شدن زمین با وزن بالای این ماشین‌آلات که در مجموع به 100 تن می‌رسد، بهره‌وری کشت نیشکر به یک‌سوم کاهش پیدا کرد، در حالی که خود شرکت سازنده به فکر کاهش وزن این ماشین‌آلات افتاده و ما اصرار داریم این ماشین‌آلات را هنوز وارد کنیم.
قهدریجانی گفت: در حال حاضر میانگین برداشت گندم 5 تن در هکتار است و ما اصرار داریم آن را به 8 تن افزایش دهیم، در حالی که این کار نشدنی است. اگر بتوانیم از ضایعات گندم جلوگیری کنیم و هزینه تولید را کاهش دهیم، می‌توان امیدوار به افزایش بهره‌وری بود.
این استاد دانشگاه گفت: حتی وزیر جدید کشاورزی شعار افزایش تولید می‌دهد، در حالی که باید هزینه‌های تولید و ضایعات کشاورزی را کاهش دهیم. مگر می‌شود فقط به فکر افزایش تولید بود در حالی که از مسائل زیست‌محیطی غافل شد؟
ماشین‌آلات سنگین را بدون توجه به نیاز کشور وارد کردیم
وی گفت: در بخش ماشین‌های کشاورزی، متناسب با اقلیم، خاک و فرهنگ اجتماعی روستائیان عمل نکردیم. ماشین‌های سنگین وارد کردیم که به قاطعیت می‌گویم ما در کشاورزی ایران نیاز به تراکتورهای سنگین نداریم و اکثر این ماشین‌آلات به کوبیده شدن خاک منجر می‌شوند.
این کارشناس کشاورزی گفت: ما 10 سال اسم آمایش سرزمین را شنیده‌ایم، اما هیچ‌کاری در آمایش سرزمین در کشاورزی انجام نشده است. به گونه‌ای که هر کس الگوی کشت سلیقه‌ای طراح می‌کنند اما با عوض شدن یک مدیر و یا یک وزیر، این الگوی کشت تغییر می‌کند. مگر می‌شود الگوی کشت که براساس آمایش سرزمین باشد در کوتاه‌مدت تغییر کند؟
به گفته وی، تراکتورهای سنگین بالای 150 اسب بخار با پول زیاد وارد کشور شد، اما ادوات و دنباله‌بندهای آنها فقط نیاز به 40 اسب بخار دارند و بنابراین ما هم پول و هم انرژی خود را ضایع کردیم. اگر همین پول را صرف تراکتورسازی تبریز می‌کردیم، هم تلفات انرژی نبود و هم نیازی به واردات 2 هزار دستگاه تراکتور سنگین از خارج نبود که به جای کمک به کشاورزی، خاک مزرعه را هم کوبیده و سفت کرده است.
عضو هیأت علمی واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد گفت: اکثر تراکتورهای خارجی کامپیوتری هستند که چون کشاورزان آموزش ندیده‌اند نمی‌توانند از آنها استفاده کنند و کارآیی یک تراکتور معمولی از آن انجام می‌شود، بنابراین سرمایه و انرژی خود را تلف می‌کنند.
قهدریجانی همچنین گفت: مشکل کشاورزی ما آموزش و تکنولوژی است. باید شرکت‌های دانش‌بنیان بخش خصوصی را وارد کنیم. قبلاً در بخش آموزش کشاورزی مصوبه‌ای توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی بود که در بخش کشاورزی فقط تا فوق‌دیپلم آموزش بدهیم و چون کشاورزی نیاز به تکنسین آموزش‌دیده دارد، اما نظام آموزشی آنها را به سمت دوره‌های لیسانس سپس فوق‌لیسانس و دکترا سوق داد، به گونه‌ای که الان فارغ‌التحصیلان دکتری در ماشین‌های کشاورزی داریم که نمی‌توانند از تراکتور و کمباین استفاده کنند و آنها فقط به صورت تئوری آموزش دیده‌اند.
وی یکی از مشکلات کشاورزان را عدم آموزش و توان استفاده از ماشین‌آلات خارجی دانست و گفت: باید یک شبکه‌ای بین کشاورز، کارخانجات و دانشگاه ایجاد شود که بتوانیم تکنولوژی را متناسب با آب و خاک به زمین منتقل کنیم.
این کارشناس کشاورزی گفت: یک تصور غلط در مورد خُرد بودن زمین‌های کشاورزی ما و امکان استفاده از مکانیزاسیون وجود دارد، در حالی که میانگین بهره‌برداری هر کشاورز ما 1.6 هکتار است، اما میزان اسب بخار در هکتار کمتر از 2 اسب بخار است، اما در ژاپن با میانگین زمین‌های کمتر، چهار برابر ما اسب بخار در هکتار استفاده می‌کنند.
قهدریجانی گفت: ای کاش چالش استفاده از تکنولوژی در گلخانه و گیاهان دارویی هم استفاده شود. در بخش زراعت، مکانیزاسیون به خوبی استفاده شده است.
تولید 46 درصد دام سبک توسط عشایر/ چالش پشم و کرک در جامعه عشایر نیاز به ارائه راه‌حل دارد
مسؤول بسیج عشایری کشور با بیان اینکه 25 درصد گوشت قرمز و 46 درصد دام سبک توسط عشایر تولید می‌شود، گفت: یکی از چالش‌های مهم این جامعه تولید پشم و کرک دام‌های عشایر است که به دلیل غفلت از آن یا قاچاق می‌شود و یا توسط دلالان مفت‌خری می‌شود.
احمد سعیدی مسؤول بسیج عشایری کشور امروز در مراسم آغاز چالش امنیت غذایی و کشاورزی در خبرگزاری فارس با اشاره به نقش مهم عشایر در تأمین امنیت غذایی کشور گفت: عشایر شامل سه قسمت ساکن، نیمه‌ساکن و کوچ‌رو است که در کشور 1.2 میلیون نفر در قالب 212 هزار خانوار عشایر کوچ‌رو هستند که در 59 درصد از مساحت کشور پراکنده هستند.
وی جامعه تولیدی عشایر را نماد بارز اقتصاد مقاومتی دانست که در تأمین امنیت غذایی و گوشت نقش مهمی دارند بگونه‌ای که 25 درصد گوشت قرمز و 46 درصد دام سبک کشور توسط عشایر و 35 درصد صنایع دستی کشور متعلق به عشایر کشور است. همچنین جامعه عشایر 10 هزار شهید تقدیم اسلام و انقلاب کرده‌اند.
سعیدی گفت: در تهاجم فرهنگی جامعه‌ای که به حفظ میراث فرهنگی کشور کمک مهمی کرده جامعه عشایر است همچنین در این جامعه تولید گیاهان دارویی، صنعت گردشگری بسیار مهم است و باید با کمک جامعه نخبگان چالش‌ها و مشکلات عشایر را برطرف کنیم.
مسؤول بسیج عشایری کشور گفت: یکی از اقدامات ما کمک به افزایش بهره‌وری دام سبک عشایر و همچنین ارائه مشاوره و آموزش به عشایر است.
به گفته سعیدی، یکی از ظرفیت‌های مغفول مانده در جامعه عشایر تولید پشم و کرک دام عشایر است که متأسفانه یا از استان‌های غربی قاچاق می‌شود یا نصیب دلالان به قیمت مفت می‌شود و یا اینکه توسط خود عشایر سوزانده می‌شود. اگر بتوانیم راه‌حلی برای استفاده از پشم و کرک دام عشایر ارائه کنیم علاوه بر جذب ارزش افزوده برای این جامعه می‌توان به تولید داخل هم کمک کرد در این زمینه سالانه 60 هزار تن پشم و کرک با کیفیت در جامعه عشایر تولید می‌شود که در خاورمیانه بی‌نظیر است.
عشایر از خرید تضمینی دام استقبال نکردند
وی همچنین یکی از گلایه‌های عشایر در شرایط خشکسالی و کمبود علوفه در مراتع اینگونه عنوان کرد: دولت قیمت تضمینی برای خرید دام زنده عشایر تهیه کرده است که برای میش کیلویی 36 هزار تومان و برای بره 52 هزار تومان در نظر گرفته شده است اما عشایر می‌گویند هزینه‌های ما را پوشش نمی‌دهد و نسبت به آن ناراحت هستند و استقبال نکردند.
سعیدی همچنین گفت: اگر به تولید دام عشایر کمک نشود در آینده در تولید گوشت قرمز دچار مشکل می‌شویم.
به گفته وی، بسیج عشایر در 24 استان کشور دارای 2300 پایگاه، 160 پایگاه مقاومت و 500 هزار نفر عشایری عضو دارند. یکی از مشکلات جامعه عشایر کمبود زیرساخت‌ها و عدم دسترسی به جاده‌ها به شمار می‌رود.
وی همچنین گفت: درصدد هستیم کشتارگاه‌های سیار برای جامعه عشایر و همچنین معرفی گیاهان آب‌شور برای کشت و کار معرفی کنیم تا از بحران و خشکسالی به سلامت عبور کنیم.
نتایج چالش زعفران
در این مراسم همچنین حسین زاده‌قشمی معاون رویداد شرکت پیشگامان و مدیر چالش زعفران باخزر گفت: چالش زعفران باخزر 6 ماه زمان برد و جلسه نهایی آن ماه گذشته در فرمانداری شهرستان باخزر در خراسان جنوبی با همکاری بنیاد مسکن، جهاد کشاورزی و مجموعه پیشگامان بسیج برگزار شد.
وی گفت:در این چالش 700 شرکت دانش‌بنیان فراخوان شدند، 50 ایده و چالش دریافت شد و 8 پاسخ برتر انتخاب شده و در نهایت دو طرح به مرحله نهایی رسیدند که یکی دستگاه خشک‌کن و دیگر دستگاه جداکننده گل زعفران بودند که قرار شد تا مهر ماه این دو دستگاه تولید شده و در اختیار کشاورزان زعفران باخزر قرار گیرد.
وی همچنین گفت: در مذاکره با صندوق‌های جسورانه قرار شد تأمین مالی برای حل این چالش‌ها انجام شود.
وی گفت: دومین طرح در شرکت سیناویسی با ارائه 13 مسأله و راه‌حل به دست ما رسیده که هنوز به مرحله چالش اساسی نرسیده ، تا کنون 3 راه‌حل به دبیرخانه رسیده و با کمک هلدینگ دانشمند و سیناویسی به زودی به نتیجه خواهد رسید.