به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، دکتر حمیدرضا یونسی، عضو جهاد دانشگاهی طی یادداشتی نوشت: «جهاد تبیین راه مقابله با سنگین‌ترین جنگ نرم» شاه‌بیتی بود که مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای خبرگان رهبری بیان فرمودند همچنین معظم له در این دیدار، تصویب بودجه سنگین برای جهاد تبیین را کاری غلط و بی‌نتیجه عنوان نمودند. این بیانات همه و همه نشان از آن دارد که درک درستی نسبت به این مسئله تا اینجای کار وجود نداشته. معظم له ابعادی از جهاد تبیین را بیان نمودند از جمله اینکه «در جنگ‌های سخت با سلاح‌های قدیمی دیگر نمی‌شود جنگید. امروز با شمشیر و با نیزه و با این چیزها، نمی‌شود به جنگ توپ و موشک و مانند این‌ها رفت. در جهاد تبیین هم همین جور است؛ با شیوه‌های قدیمی نمی‌شود کار کرد. لکن از لحاظ ابزار‌های گوناگون بایستی به‌روز حرکت کرد».
نکته حائز اهمیت و دال مرکزی بحث به نظر این است که در جهان تهدیدمحور امروز ما با نوعی تزریق ایدئولوژی مسموم به فناوری روبه‌رو هستیم که اندیشه‌های فاسد و مضر را در قالب فناوری به خورد جوامع دینی و مذهبی می‌دهد و از آنجایی که در پایین‌ترین سطح از واکنش‌های قومیتی، دینی و مذهبی قراردارد قابل پذیرش و کمتر واکنش برانگیز است و این همان پیچیدگی بحث است که معظم له نسبت به آن اشاره داشتند و راهکار آن را اینگونه تشریح نمودند: «تبیین یک بخش نرم‌افزاری مهمی دارد؛ در اینجا بایستی نوآوری صورت بگیرد، بایستی سخن نو گفته بشود و شیوه نو در بیان ذکر بشود».
غرب بعد از رویارویی‌های مستقیم و غیر مستقیم با جهان اسلام نهایتا به این نتیجه رسید که استعمار و استثمار فرهنگی را در قالب تکنولوژی به افکار و اندیشه تزریق کند، این جمله به معنای مخالفت با فناوری و تکنولوژی نیست بلکه بیان اهمیت تکنولوژی در پیشبرد اهداف فرهنگی و کارکرد آن است.
از جمله روش‌های نو و بدیع در عصر حاضر استفاده از ظریفت‌های هوش مصنوعی بخصوص یادگیری ماشین (ML) و شبکه‌های عصبی مصنوعی (ANN) در ساختار‌ها و فرآیند‌ها است. در بحث گفتمان‌سازی دینی می‌توان از هوش مصنوعی هم در بسط مفاهیم دینی و مذهبی و هم بهینه‌سازی روش‌های عرضه پیام‌های دینی استفاده کرد. این موضوعی است که در جهانی که به سمت ادغام (Integration) و اثر متقابل (interaction) پیش می‌رود اهمیت می‌یابد و از دو جنبه effect (اثر) و Impact (تاثیر) قابل بررسی و اجراست.
توجه به بهره‌گیری از ظرفیت‌های فناوری‌های تحول‌آفرین (transformational) در مباحث ایدئولوژیک، همگام با تأکیدات مقام معظم رهبری در افق گام دوم انقلاب اسلامی و از طرفی دیگر قابلیت‌های معارفی دین مبین اسلام و مذهب تشیع به خصوص جهان‌بینی و ظرفیت‌های آن در پذیرش فناوری علاوه بر اینکه اهمیتی دو چندان دارد از قابلیت اجرایی نیز برخوردار است؛ برای مثال یافته‌های علوم شناختی تأثیرات عمیقی را در سال‌های اخیر برجای گذاشته است. کشور‌های پیشرفته پروژه‌های عظیمی را در زمینه کاربرد علوم شناختی در دست اجرا دارند و با تأسیس مدارس و مراکز شناختی در حال تجربه این رویکرد در حوزه‌های مختلف هستند. همچنین غرب درصدد برآمده تا نظام آموزشی خود را براساس یافته‌های جدید علمی بازسازی کند و گزینه‌های مختلفی را به عنوان گزینه‌های جایگزین مطرح سازد که موجب دگرگونی بنیادی خواهد شد.
بی‌تردید در نظام اسلامی نیز ورود به عرصه علوم شناختی ضروری است و نباید در رقابت با رقبای خود از قافله عقب ماند. امواج جهانی شدن به عنوان یک واقعیت دیر یا زود ما را در بر خواهد گرفت و راه مقابله با این امواج، طراحی نظامات نو با توجه به یافته‌های جدید علمی و مبتنی بر ارزش‌های دینی و فرهنگی جامعه اسلامی است. از جمله شاخه‌های علوم شناختی عصب‌شناسی است که به زیرشاخه‌های متعدد و مختلفی منشعب می‌شود از جمله این زیرشاخه‌ها عصب‌شناسی فرهنگی است و در ذیل آن عصب‌شناسی الهیات یا نوروتئولوژی جای دارد. نقش این دانش کاربردی سازی علوم انسانی و مطالعات دینی است که مسیری بنیادی برای تحقق جهاد تبیین را ریل‌گذاری خواهد کرد.
عصر جدید، عصر اطلاعات (information era) و طلای آن، داده (Data) است؛ لذا قدرت را کسانی بدست خواهند آورد که تمرکز بیشتری در پردازش درست این داده‌ها به خرج دهند و این تمرکز بر پردازش را نه تنها در سطح اشخاص عالی جامعه بلکه با توجه به گسترش سیستم‌های ارتباطی و آزادی اطلاعات در تمامی اقشار جامعه باید توسعه داد. این کار نه تنها برد داخلی بلکه عمق استراتژیک کشور‌های صاحب این توانمندی را به وسعت جهان تحت سلطه بشر افزایش می‌دهد و می‌تواند به عنوان نوآوری در عرصه جهاد تبیین مورد توجه و مداقه باشد.
سردبیر: دکتر حمیدرضا یونسی، عضو جهاد دانشگاهی