گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- مهران شفاعتی؛ طی هفتههای اخیر شایعاتی مبنی بر برکناری و حتی استعفای حجت الله عبدالملکی؛ وزیرسابق کار، تعاون و رفاه اجتماعی مطرح شد که ناگهان شبانگاه دوشنبه ۲۳ خردادماه، وی در پیامی توییتری خبر از استعفای خود ازاین وزارتخانه داد. وزارتخانهای عریض و طویل که هرکدام از نهادهای پایین دستی آن همانند یک وزارتخانه گسترده و بزرگ است.
شاید در ابتدا عبدالملکی را با نظرات عجیبش شناخته اید. زمانی که وی در دی ماه سال ۱۴۰۰ گفت: سه سال پیش مطرح کردیم که با یک میلیون تومان هم میشود شغل ایجاد کرد و اکنون با وجود گذشت چند سال و گرانی مواد اولیه، هنوز هم میتوان با یک میلیون تومان شغلی را ایجاد کرد.
اما حالا عبدالملکی باگذشت تقریباً یک سال از شروع وزارتش دوام نیاورد و استعفای خود را با عنوان هماهنگی بیشتر تیم دولت، تقدیم رئیس جمهور کرد. به عقیده بسیاری از کارشناسان، عدم استفاده از مدیران باتجربه و بهره نگرفتن از بدنه وزارتخانه، ورود مسئولان پایین دستی از بیرون وزارتخانه، از مسائل مهمی بود که باعث شد عبدالملکی نتواند موفقیت چشمگیری در دوران کاری خودش داشته باشد. در مقابل نیز گروهی از کارشناسان معتقدند که عمر دولت به تازگی به دهمین ماه خود رسیده است و وزاری مختلف نیاز به زمان بیشتری دارند تا کارشان را به درستی جلو ببرند.
در همین راستا علی اکبر لبافی؛ معاون اسبق وزارت کار و رفاه اجتماعی با موضوع بررسی زوایای استعفای وزیر کار با ما به گفتگو نشسته است که مشروح آن در ادامه تقدیم میشود.
شاهد استعفای آقای عبدالملکی؛ وزیر سابق کار بودیم. به نظر شما علت این استعفا چیست؟
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی یک مجموعه کاملاً تخصصی است که حدود ۱۳ زیرمجموعه دارد و هریک از زیرمجموعه هایش نیز مانند یک وزارتخانه است. علاوه برآن ۲۶ درصد اقتصاد کشور نیز در این وزارتخانه و زیرمجموعههای آن قرار دارد. طبیعی است که افرادی باید در این وزارتخانه منصوب میشدند که مسلط به امور بودند و هم نگاه توسعهای داشتند و به کسب وکار، تولید و رفاه اجتماعی توجه میکردند که این اتفاق نیفتاد، یعنی بعد از اینکه در وزارتخانه انتصاب صورت پذیرفت، انتظا میرفت بیشتر انتصابات حوزه ستادی از بدنه وزارتخانه باشد و کسی بر مسند بنشینند که تجربیاتی در این حوزه داشته باشند و از بین کارشناسان و مدیران ملی انتخاب میشدند که متأسفانه این اتفاق نیفتاد. در حوزه استانها هم کمتر از مدیران و کارشناسان وزارتخانه استفاده شد و به نظر میآید که یک بهم ریختگی اتفاق افتاد، زیرا از بدنه وزارتخانه به خوبی استفاده نکردیم و مدیران از بیرون وزارتخانه آمدند و با بدنه نیز ارتباط خوبی نداشتند و کار را به خوبی انجام نمیدادند. این بهم ریختگی باعث شد تا نتوانیم وزارتخانه را در ماههای گذشته جمع کنیم و نهایتاً تصمیم به این گرفته شد که این استعفا صورت گیرد.
برای انتخاب وزیر آینده چه پیشنهادی به دولت میدهید؟
اگر وزیر آینده از بدنه این وزارتخانه انتخاب نشود، نمیتواند کار را به درستی جلو ببرد و همراهی بدنه با مدیران عالی صورت نمیگیرد. پیشنهاد میکنم مدیرانی که انتخاب میشوند، با رویکرد توسعهای و تولید ثروت در این وزارتخانه منصوب شوند. زیرا وزارت کار با نهادهای حمایتی بسیار متفاوت است و باید در این وزارتخانه به تولید ثروت بپردازیم و از طریق تولید ثروت باید بتوانیم کسب وکاری را راه بیندازیم و روابط کار را تنظیم کنیم. پیشنهاد من این است که کسانی انتخاب شوند که از بدنه وزارتخانه باشند و سطوح مختلف مدیران اجرایی را طی کرده باشند و آشنا به بدنه باشند. در حوزه تعاون باید کسب وکار ایجاد کنیم و در حوزه کار، باید تنظیم روابط کار صورت گیرد. در موضوع بهره وری نیز باید رفاه اجتماعی به وجود بیاوریم؛ لذا مدیری میتواند در این وزارتخانه موفق باشد که از بدنه باشد و سطوح مختلف را طی کند و با بدنه همراه باشد و انتصابتش از بدنه وزارتخانه باشد. اگر معاون وزیری داشته باشیم که در سالهای گذشته در استانهای مختلف مدیرکل و کارشناس نباشد، بعید است که بتواند یک وزارتخانه به این سنگینی را جلو ببرد. در کشورهای توسعه یافته، کسانی انتصاب پیدا میکنند که از بدنه یک وزارتخانه هستند و در این بدنه کار کردند. پیشنهاد من به رئیس جمهور این است که وزیر آینده حتماً از بدنه باشد، سطوح مدیریتی را طی کرده باشد و نگاهش توسعه گرا باشد. زیرا نگاه توسعه گرا به تولید ثروت و اشتغال میپردازد. باید انتصابات وزیر جدید نیز از بدنه وزارتخانه صورت گیرد. اشتباه وزیر سابق کار این بود که از بدنه وزارتخانه استفاده نکرد و افرادی از بیرون ورود پیدا کردند. در بعد از انقلاب بی سابقه بود که بین نظام حقوق و دستمزد مشمولین استخدام کشوری و مشمولین قانون کار تناقض ایجاد شود که متأسفانه اواخر سال گذشته این اتفاق افتاد و در این زمینه با نخبگان مربوطه مشورت نشد و از این ظرفیتها استفاده نشد. ما برای اداره این وزارتخانه نیاز به همراهی و همسویی داریم.