به نقل از شورای عالی انقلاب فرهنگی، سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در جلسه هیأت اندیشهورزی در جامعه الزهراء در سخنانی اظهار کرد: حوزه علمیه قبل و بعد از انقلاب با هم تفاوت دارد، قبل از انقلاب، کمیت کم بود و قشری که وراد حوزه میشدند قشر متفاوتی بودند، اما پس از پیروزی انقلاب افراد فوج فوج به حوزه رفتند، من آمریکا درس میخواندم، رشته مکانیک را نیمه کاره رها کردم به امید آمدن به حوزه به ایران برگشتم.
وی ادامه داد: در آن زمان افراد زیادی از رشتههای مختلف تجربی و ریاضی را رها کردند و به حوزه رفتند، اوایل انقلاب حوزه علمیه دیوان سالاری کنونی را نداشت، فضای بازی بود و افراد به راحتی وارد حوزه علمیه میشدند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه منشأ علم در دوره اسلامی علوم دینی بوده است، بیان کرد: در آن دوره دوگانگی درعلم نبود، دوگانگی نتیجه سکولار شدن علم است. علم وقتی سکولار شد حوزه و دانشگاه جدا شدند.
عاملی اضافه کرد: ما نیز این اتفاق را دامن زدیم و روی جداسازی تاکید کردیم و دچار فاصله شدیم.
وی با اشاره به دغدغههای معیشتی طلاب ادامه داد: مشکلات معیشتی طلاب بحث مهمی است، وضعیت کنونی طلاب و حتی فضلای حوزوی با سابقه تحصیلی طولانی نامناسب است و دلیل آن عدم برنامهریزی برای بکارگیری مؤثر فارغ التحصیلان حوزوی است. اگر چه این فرهنگ که علم فارغ التحصیلی ندارد، در حوزههای ما تبدیل به یک فرهنگ شده است، ولی بدون تعریف آینده مشخص علمی و تخصصی، کارآمدی دچار مشکل میشود و جاذبه حوزهها کم میشود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر خروجی حوزههای علمیه گفت: هدف از تربیت طلاب را مجتهد پروری قرار دادیم و تعداد زیادی ریزش کردند، در حالی که حوزه میتواند مرجع تربیت قضات، مشاوران تربیتی، کارشناسان علوم مختلف همچون فلسفه، الهیات، تعلیم و تربیت، مشاوره، زبان و ادبیات عرب و البته زبان و ادبیات فارسی و دهها حوزههای مهم دیگر علمی، دانشی و مهارتی هم باشد، باید خروجیهای متفاوت برای حوزههای علمیه در نظر بگیریم که در دورههای متنوع و تعریف شده فارغ التحصیل شوند و وارد حوزه کار شوند. بطور حتم مسیر سنتی پرورش مبلغین دینی و متخصصین حوزه فقه و اصول اصالت و ماندگاری خود را دارند.
عاملی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری در بازسازی انقلابی ساختار فرهنگ بیان کرد: متأسفانه برخی فکر میکنند باید بازسازی نهادهای فرهنگی را انجام دهند، نهادی را حذف، ادغام یا اضافه کنند در حالی که اینها بازسازی انقلابی فرهنگی نیست. ما در درجه اول به بازسازی ساختار نگرشی به فرهنگ را نیاز داریم. نگرشمان به فرهنگ صنعتی و کنترلی بوده، فکر کردیم که اینگونه میتوانیم فرهنگ را شکل دهیم. این نگاه باید تبدیل به دانش افزایی، مهارت آموزی و تقویت و توانمندسازی فرهنگی تبدیل شود.
وی افزود: همین نگاه در اتفاقات اخیر هم اثرگذار بوده است چراکه مشخص میشود که اپوزیسیون چقدر سطحی است که کومله برایش تعیین تکلیف میکند و بازیچه صهیونیزم میشود، یا اینکه برخی جوانها چقدر سطحی شدهاند که کومله برای آنها جرقه ایجاد میکند. ما نیازمند نسل عمیق، توانمند به لحاظ دانش فرهنگی و اجتماعی هستیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: حوزه باید برترینهای حوزه علم و حکمت الهی در جهان محسوب شود و این توانایی منشأ اعتبار ملی و جهانی شود. لازم است دانشمندان حوزوی در سطح ملی و جهانی معرفی شوند و نمادی از توانایی و دانایی باشند. شناخت زمانه و زبان نسل جدید امر مهم دیگری است که ضرورت فهم جامعشناختی، مردم شناسی و فهم ناشی از درک فضای ارتباطی نسل جوان یک ضروت کلیدی برای مفاهمه اجتماعی است.
عاملی تاکید کرد، حوزههای ما و بطور برجسته حوزه علمیه قم نماد تلاش و کوشش علمی خیره کننده هستند. معمولاً اندیشمندان حوزوی یک برنامه علمی برای ایام درسی دارند و یک برنامه علمی برای ایام غیر درسی دارند و یک حس مزیت بزرگ بهرهمندی از حقیقت علم در میان مفاخر حوزوی وجود دارد. باید اذعان کرد که حوزههای ما در دههای اخیر، رشد زیادی داشتهاند و نظام برنامهریزی روندهای جدیدی را تعریف کردهاند، ولی همچنان حوزهها نیازمند خروجیهای متنوع و تخصصی متناسب با نیازهای جامعه هستند.