گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو- مانند قارچ از زمین سبز می‌شوند، واژه‌ای که برای موتورسیکلت‌ها در پایتخت به کار برده می‌شود، زیرا بی‌نظمی و بی‌قانونی یار همراه آنهاست، عبور از چراغ قرمز، گذر از خیابان یک‌طرفه، ویراژ در پیاده‌رو، حضور پرسرعت در اتوبان‌ها و هر نوع بی‌قانونی که در شهر‌ها مشاهده می‌شود، یک طرف آن به موتورسواران برمی‌گردد.
خیابان‌های شلوغ شهر‌ها زمانی برای فکر کردن به عابران پیاده و خودرو‌ها نمی‌دهد، اما دقیقا وقتی که غرق در افکار خود برای گذشتن از چراغ سبز هستیم به یکباره موتورسیکلتی با سرعتی همچون باد چنان از کنار عابران عبور می‌کند که چند ثانیه فرد را دچار شوک می‌کند.
از هر نوع بی‌قانونی که از موتورسیکلت‌ها بگوییم مهمترین آنها استفاده نکردن از بیمه‌نامه و گواهینامه رانندگی است، دو موضوع بسیار حیاتی و قانونی که شاید بخشی از آن به جان خود موتورسواران هم بستگی دارد، زیرا براساس آمار‌های موجود حدود ۴۴ درصد از تصادفات و ۳۸ درصد تخلفات سهم موتورسواران به ویژه در پایتخت است.
رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی به عنوان یکی از ضروریات زندگی همه مردم به ویژه موتورسواران، رانندگان خودرو و عابران پیاده است، اما زمانی که این قوانین از سوی افراد مختلف نادیده گرفته شود به نوعی آشوب شهر را فرا خواهد گرفت و زندگی برای همه سخت‌تر، زیرا با افزایش آمار تصادفات، مرگ و میر و مجروحیت، شادی از خانه‌ها پرخواهد کشید.
فقط ۱۳ درصد موتورسیکلت‌ها دارای بیمه‌نامه هستند
اینکه موتورسیکلت سواران هیچ تمایلی به استفاده از بیمه‌نامه نداشته باشند موضوعی نیست که به خود آنها مرتبط باشد بلکه به نوعی بلای جان عابران پیاده و حتی دارندگان خودرو است که باید برای رعایت حقوق شهروندی، همه به قانون احترام بگذاریم تا مسیر تخلفات نیز بسته شود.
مهدی قمصریان مدیر عامل صندوق تامین خسارت‌های بدنی کشور می‌گوید: با وجود بیش از ۱۱.۵ میلیون موتورسوار در کشور تنها ۱.۵ میلیون یعنی ۱۳ درصد موتورسواران دارای بیمه‌نامه هستند.
این مساله باید از سوی همه موتورسواران جدی گرفته شود، زیرا داشتن بیمه‌نامه به عنوان یک الزام برای همه خودرو‌ها و موتورسیکلت‌هاست و در صورت بروز هرگونه تصادف ممکن است هزینه‌های بسیار سنگینی را پس از فوت یا مجروحیت افراد به همراه داشته باشد.
نیمی از موتورسواران فاقد گواهینامه
داشتن گواهینامه به عنوان یک اصل مهم در راستای رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی به شمار می‌رود، اما برخی از رانندگان و موتورسواران تمایلی به داشتن گواهینامه ندارند این در حالی است که خطراتی که پس از هر نوع حادثه‌ای برای این افراد رخ خواهد داد، تاوان آن بسیار سنگین‌تر از اقدام برای گرفتن گواهینامه است.
رئیس پلیس راهور فراجا به وجود ۱۲ میلیون و ۷۰۰ هزار موتورسیکلت در کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: حدود نیمی از دارندگان این وسایل نقلیه، گواهینامه ندارند که سخت بودن مراحل و هزینه بالا عمده مانع برای دریافت گواهینامه موتورسیکلت است بنابراین اجرای طرحی برای کاهش ۵۰ درصدی هزینه‌ها به عنوان اقدام پلیس و با همکاری آموزشگاه‌های رانندگی برای کوتاه شدن مراحل و صدور سیستمی گواهینامه در دستور کار است.
سردار کمال هادیانفر با اشاره به قانونمند بودن ۹۵ درصد مردم در حوزه ترافیکی، افزود: شمار دارندگان گواهینامه رانندگی در کشور در آستانه ۵۲ میلیون نفر است که بیش از ۸۰ درصد از این تعداد مربوط به خودرو است.
۳۸ درصد تخلفات مربوط به موتورسواران
نداشتن گواهینامه دلیلی شده است که بسیاری از دارندگان موتورسیکلت انواع تخلفات را در هنگام رانندگی داشته باشند که به همین منظور معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ می‌گوید: سال گذشته ۱۰ موتور سیکلت‌سوار در تونل‌های پایتخت جان خود را بر اثر تصادف از دست دادند و گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد ۳۸ درصد از تخلفات ترافیکی شهر تهران به موتورسیکلت‌سواران مربوط است.
سرهنگ احسان مومنی به برخی چالش‌ها در این زمینه اشاره کرد و افزود: تردد موتورسیکلت در تونل‌های پایتخت یکی از چالش‌های پلیس است و با وجود اینکه تردد موتورسواران در داخل تونل‌ها ممنوع است، اما همچنان شاهد نقض این قانون هستیم. این وسیله نقلیه به دلیل ساختاری با کوچکترین انحراف و ضربه، واژگون می‌شود و از آنجا که دیواره‌های تونل‌ها از بتن ساخته شده به محض برخورد سر موتورسواران با آن، موجب حوادث غیرقابل جبران برای موتورسواران خواهد شد.
توقف موتورسیکلت‌های فاقد مدارک به منظور رعایت حقوق شهروندی
وجود حدود ۱۲ میلیون موتورسیکلت در کشور نشان می‌دهد که بسیاری از این موتورسواران برای امرار معاش و تامین معیشت خود به خرید موتورسیکلت اقدام می‌کنند، اما به دلیل عدم رعایت قانون از سوی برخی افراد موتورسوار، اکنون همه این قشر از دید مردم قانون‌گریز هستند، زیرا تخلفات آنها روند صعودی دارد.
موضوع تخلفات موتورسواران به حدی است که جانشین رئیس پلیس راهور فراجا اخیرا در گفتگو با خبرنگار ایرنا اعلام کرد: طرح غدیر و توقیف موتورسیکلت‌های متخلف و فاقد مدارک به اجرا درآمده است، زیرا پلیس به دور از نگاه پر کردن پارکینگ‌ها از موتورسیکلت‌ها و درآمدزایی به دنبال ایمنی و رعایت حقوق شهروندی است.
سردار سیدتیمور حسینی اظهارداشت: یکی از تجربیات نه چندان خوب ما در سال‌های اخیر، جمع‌آوری موتور‌های متخلف و فرستادن به پارکینگ بود که باعث اشباع شدن پارکینگ‌ها شد، تلاش پلیس این است که موتورسیکلت را به عنوان وسیله نقلیه با قدرت مانور بالا در زندگی شهری در چارچوب قوانین و مقررات و رعایت حقوق شهروندی قرار دهد.
سردار حسینی به طرح غدیر برای ساماندهی موتورسیکلت‌ها اشاره کرد و گفت: برخورد با موتورسیکلت‌سواران در حرکت بین خطوط ویژه، حرکت خلاف جهت و حرکت در پیاده‌رو‌ها به عنوان نخستین مرحله این طرح تدوین شده است.
تمایل مردم برای خرید موتور با وجود آمار تخلفات بالا
از آنجا که موتورسیکلت به عنوان یک وسیله سبک و تندرو و حتی وسیله‌ای برای کسب درآمد بسیار مورد استقبال جوانان قرار دارد، استفاده از آن در جامعه روند افزایشی دارد و برخی از جوانان برای تفریح و سرگرمی تمایل به خرید آن دارند.
به گفته بهمن ضیاء‌مقدم دبیر انجمن صنعت موتورسیکلت ایران، سال ۱۴۰۱ حدود ۴۵۰ هزار دستگاه موتورسیکلت تولید شد و افزایش قیمت خودرو سبب شد مردم به سمت خرید موتورسیکلت متمایل شوند که ۶۰ تا ۷۰ درصد متقاضیان را شامل می‌شد.
وی افزود: همچنین ۳۰ تا ۴۰ درصد خریداران موتورسیکلت سریع‌تر رسیدن به مقصد را دلیل خرید خود عنوان می‌کردند و علاوه بر آنها، درصد محدودی نیز موتورسیکلت را به عنوان یک کالای سرمایه‌ای خریداری کردند.
برنامه‌های اجرایی پلیس برای موتورسیکلت‌های متخلف
اگرچه پلیس راهور فراجا تاکنون با روش‌های مختلف اقدام به برنامه‌ریزی برای جلوگیری انواع تخلفات موتورسواران کرده است، اما همچنان بسیاری از آنها هیچ تمایلی به داشتن گواهینامه و بیمه‌نامه به عنوان ضروریات رانندگی با موتورسیکلت ندارند و شاید این موضوع یکی از دلایل افزایش تخلفات آنها به شمار می‌رود.
یکی از مهمترین این اقدامات انتقال موتورسیکلت‌های متخلف به پارکینگ بوده است، زیرا براساس اعلام پلیس راهور نباید رفتار مجرمانه و خلاف قوانین راهنمایی و رانندگی از سوی موتورسواران مشاهده شود.
اجرای طرح موتوریار یکی دیگر از طرح‌های پلیس راهور بوده که طبق آمار‌ها تا سال گذشته ۳۰۰ هزار موتورسوار متخلف با وجود تخلفات موتورسیکلت آنها نه تنها به پارکینگ منتقل نشد بلکه آموزش‌هایی برای آنها برگزار شد، زیرا این طرح برای نظم‌بخشی به تردد‌های موتورسواران اجرایی شد.
براساس آمار‌های موجود در سال گذشته به طور میانگین بیش از ۴۵ درصد حوادث و تصادفات فوتی مربوط به موتورسواران بود بنابراین باید با قانونمند کردن موتورسواران راهکار‌هایی برای کاهش این تصادفات ارائه داد.
البته براساس اعلام سردار محمدحسین حمیدی رییس پلیس راهور تهران بزرگ یکی از دلایل تخلف موتورسواران بحث فرهنگی است و بخش عمده‌ای از این تخلف‌ها به این موضوع باز می‌گردد و بخش زیادی نیز آن اقدامات زیرساختی است که هنوز درست نشده است.