نقش و دستاورد‌های بسیج جامعه زنان در ارتقاء جایگاه اجتماعی زنان ایران

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، بسیج جامعه زنان به‌عنوان یکی از ارکان اصلی حرکت اجتماعی زنان در جمهوری اسلامی ایران، از زمان تأسیس خود تاکنون نقش کلیدی در عرصه‌های مختلف ایفا کرده است. این نهاد به‌عنوان یک سازمان اجتماعی و مردمی، هدف خود را بر مشارکت فعال زنان در تمامی ابعاد جامعه، از جمله فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی قرار داده است. بسیج جامعه زنان با تکیه بر اصول اسلامی و ارزش‌های انقلاب اسلامی، همواره در جهت توانمندسازی زنان و ارتقاء جایگاه آنان در جامعه فعالیت کرده است.

تاریخچه تأسیس و شکل‌گیری بسیج جامعه زنان

بسیج جامعه زنان در پی انقلاب اسلامی ایران و نیاز به تشکیل نهاد‌های مردمی برای حمایت از آرمان‌های انقلاب اسلامی تأسیس شد. پس از پیروزی انقلاب، کشور نیاز به سازمان‌هایی داشت که بتوانند در عرصه‌های مختلف، به‌ویژه در حوزه زنان، برنامه‌ریزی و اقدامات مؤثر انجام دهند. در این راستا، در سال ۱۳۷۷ و با تأسیس سازمان بسیج جامعه زنان، این نهاد به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد. هدف اولیه بسیج جامعه زنان، حمایت از انقلاب اسلامی، ترویج فرهنگ دینی و اسلامی، توانمندسازی زنان و مشارکت آنها در ساخت آینده کشور بود.

از همان ابتدا، این نهاد در نظر داشت تا زنان را در تمامی زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی فعال کرده و به‌عنوان نیرویی مؤثر در جامعه در راستای اهداف انقلاب اسلامی به‌کار گیرد. بسیج جامعه زنان در ابتدا بیشتر به مسائل فرهنگی و تربیتی توجه داشت، اما با گذشت زمان دامنه فعالیت‌های خود را به حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی گسترش داد.

اهداف بسیج جامعه زنان

بسیج جامعه زنان با توجه به اهداف بلندمدت انقلاب اسلامی و نیاز‌های خاص زنان در جامعه، اهداف متعددی را در دستور کار خود قرار داده است.

توانمندسازی زنان: یکی از اهداف اصلی بسیج جامعه زنان، توانمندسازی زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است. این نهاد به زنان آموزش‌های لازم را ارائه می‌دهد تا آنان بتوانند در زمینه‌های مختلف فعال شوند و در تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت جامعه نقش داشته باشند.

ترویج فرهنگ اسلامی و دینی: بسیج جامعه زنان با هدف تقویت ایمان و ارزش‌های دینی زنان، برنامه‌های مختلفی را در جهت آموزش احکام اسلامی، سبک زندگی اسلامی، و تربیت دینی برگزار می‌کند.

حمایت از خانواده‌ها: بسیج جامعه زنان با توجه به نقش مهم خانواده در تحکیم جامعه، به تقویت بنیان خانواده‌ها و حمایت از زنان خانه‌دار توجه دارد. این نهاد با ارائه مشاوره‌های خانوادگی و برگزاری کلاس‌های آموزشی در زمینه روابط خانوادگی، سعی در تقویت این نهاد مهم اجتماعی دارد.

تقویت مشارکت زنان در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی: بسیج جامعه زنان به دنبال این است که زنان را به مشارکت فعال در فرآیند‌های اجتماعی و سیاسی کشور تشویق کند. این نهاد با برگزاری دوره‌ها و همایش‌های مختلف، زنان را از نظر سیاسی آگاه کرده و زمینه‌های مشارکت آنان در انتخابات و تصمیم‌گیری‌های کلان کشور را فراهم می‌آورد.

فعالیت‌های بسیج جامعه زنان

بسیج جامعه زنان با توجه به اهداف خود، فعالیت‌های گسترده‌ای را در زمینه‌های مختلف انجام می‌دهد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی: یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های بسیج جامعه زنان، برگزاری دوره‌های آموزشی و فرهنگی است. این دوره‌ها به‌ویژه در زمینه‌های دینی، تربیتی، اجتماعی و اقتصادی برای زنان برگزار می‌شود.

دوره‌های آموزشی دینی: برگزاری کلاس‌های آموزشی در زمینه‌های مختلف دینی از جمله تفسیر قرآن، فقه اسلامی، احکام خانواده و اخلاق اسلامی، به‌منظور آشنایی زنان با آموزه‌های دینی و ایجاد تحولی معنوی در آنها.

دوره‌های تربیتی و اجتماعی: برگزاری کارگاه‌ها و سمینار‌هایی برای آموزش مهارت‌های زندگی، آشنایی با حقوق و مسئولیت‌های زنان در جامعه، مهارت‌های ارتباطی و مدیریتی و سایر موضوعات اجتماعی که به بهبود کیفیت زندگی زنان کمک می‌کند.

ترویج فرهنگ خانواده: برگزاری جلسات آموزشی در زمینه‌های تربیت فرزند، تقویت روابط همسران، مدیریت خانواده و سایر موضوعات مرتبط با نهاد خانواده.

فعالیت‌های اجتماعی و امدادی: بسیج جامعه زنان در مواقع بحران و ضرورت، نقش مهمی در کمک به آسیب‌دیدگان و نیازمندان ایفا می‌کند. برخی از فعالیت‌های این نهاد در این زمینه عبارتند از:

کمک به نیازمندان: بسیج جامعه زنان به‌ویژه در زمان‌های بحران مانند زلزله، سیل، کرونا و سایر حوادث طبیعی، با ارسال کمک‌های نقدی و غیرنقدی به مناطق آسیب‌دیده و کمک به بازسازی آنها اقدام کرده است.

طرح‌های خیریه و حمایتی: بسیج جامعه زنان با برگزاری برنامه‌های مختلف خیریه، به تأمین نیاز‌های معیشتی، درمانی و آموزشی نیازمندان پرداخته و با ایجاد صندوق‌های حمایت از زنان و کودکان بی‌سرپرست، به نیاز‌های آنان رسیدگی می‌کند.

فعالیت‌های اقتصادی و کارآفرینی

بسیج جامعه زنان در راستای توانمندسازی اقتصادی زنان، برنامه‌های مختلفی را برای ایجاد فرصت‌های شغلی و کارآفرینی برگزار می‌کند. این نهاد با برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه‌های مختلف اقتصادی مانند کشاورزی، صنایع دستی، طراحی و دوخت، آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، به زنان کمک می‌کند تا در زمینه‌های اقتصادی مستقل شوند.

برگزاری دوره‌های کارآفرینی: این دوره‌ها به زنان آموزش می‌دهند تا بتوانند کسب‌وکار‌های کوچک راه‌اندازی کنند و به استقلال اقتصادی دست یابند. در این زمینه، بسیج جامعه زنان توانسته است بسیاری از زنان را در شهرستان‌ها و مناطق محروم به کارآفرینان موفق تبدیل کند.

توسعه صنایع دستی: بسیج جامعه زنان با ترویج صنایع دستی و هنر‌های سنتی ایرانی، زمینه اشتغال زنان را در این حوزه فراهم کرده است. این فعالیت‌ها علاوه بر ایجاد درآمد برای زنان، به حفظ فرهنگ و هنر‌های بومی کشور نیز کمک می‌کند.

فعالیت‌های سیاسی و مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها

بسیج جامعه زنان با برگزاری همایش‌ها، نشست‌ها و دوره‌های آموزشی در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی، زنان را به مشارکت در فعالیت‌های سیاسی و تصمیم‌گیری‌های کلان کشور تشویق می‌کند. این نهاد همچنین زنان را به مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری، شوراها، مجلس و سایر فرآیند‌های سیاسی دعوت می‌کند.

آموزش سیاسی زنان: با برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی، بسیج جامعه زنان به زنان کمک می‌کند تا در حوزه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی به‌ویژه در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور، آگاهی و مشارکت بیشتری داشته باشند.

حمایت از حقوق زنان: بسیج جامعه زنان در زمینه‌های حقوقی نیز فعالیت دارد و به زنان کمک می‌کند تا آگاهی بیشتری از حقوق خود در حوزه‌های مختلف داشته باشند و در صورت نیاز از این حقوق دفاع کنند.

دستاورد‌های بسیج جامعه زنان

بسیج جامعه زنان طی سال‌ها فعالیت‌های گسترده‌ای را انجام داده و دستاورد‌های مهمی را به دست آورده است. برخی از مهم‌ترین دستاورد‌های این نهاد عبارتند از:

توانمندسازی زنان در عرصه‌های مختلف

بسیج جامعه زنان با آموزش و حمایت‌های خود، توانسته است زنان را در زمینه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی توانمند کند. زنان از طریق فعالیت‌های بسیج، قادر به کسب مهارت‌های مختلف شدند و در عرصه‌های اجتماعی و اقتصادی موفقیت‌های چشمگیری به‌دست آوردند.

ارتقاء سطح آگاهی و مشارکت سیاسی زنان

یکی دیگر از دستاورد‌های مهم بسیج جامعه زنان، ارتقاء آگاهی سیاسی زنان و مشارکت آنها در فرآیند‌های انتخاباتی و سیاسی کشور بوده است. این نهاد توانسته است زنان را به‌طور فعال در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی کشور مشارکت دهد و به این ترتیب، نقش زنان در فرآیند‌های سیاسی و تصمیم‌گیری‌های کشور تقویت شود.

تقویت بنیان خانواده‌ها

بسیج جامعه زنان با برگزاری برنامه‌های آموزشی و مشاوره‌ای در زمینه روابط خانوادگی، توانسته است به تقویت بنیان خانواده‌ها کمک کند. این نهاد با آموزش مهارت‌های زندگی، تربیت فرزند، تقویت روابط همسران و مشاوره‌های خانوادگی، به کاهش مشکلات خانوادگی و اجتماعی کمک کرده است.

البته باید در نظر داشته باشیم که گرچه بسیج جامعه زنان دستاورد‌های چشمگیری داشته است، اما این نهاد با چالش‌هایی نیز مواجه است. از جمله مهم‌ترین چالش‌ها می‌توان به محدودیت‌های منابع مالی، مسائل فرهنگی و اجتماعی در برخی مناطق، و نبود هماهنگی‌های لازم بین دستگاه‌های مختلف اشاره کرد؛ که بسیج جامعه زنان با توجه به فعالیت‌های متنوع و گسترده خود توانسته است نقش مؤثری در ارتقاء جایگاه زنان در جامعه و تقویت بنیان خانواده‌ها ایفا کند. این نهاد با توانمندسازی زنان در زمینه‌های مختلف، تقویت مشارکت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آنها، و ترویج فرهنگ اسلامی، موفق به تحقق بسیاری از اهداف خود شده است. با وجود چالش‌های موجود، گسترش فعالیت‌های بسیج جامعه زنان می‌تواند به تحقق اهداف انقلاب اسلامی و پیشرفت جامعه زنان در کشور کمک کند.