به گزارش خبرنگار سياسي «شبکه خبر دانشجو»، روح الله حسينيان عصر امروز يکشنبه در نشست بررسي ناگفته‌هاي روابط دكتر مصدق و آيت الله كاشاني در دانشكده حقوق دانشگاه شهيد بهشتي، ضمن تشريح جايگاه اجتماعي و سياسي آيت الله كاشاني در ايران سالهاي دهه 1320 و 1330 خاطر نشان كرد: وقتي آيت الله كاشاني در سال 1325 بازداشت شد به باز پرس انگليسي‌ها گفت وقتي آزاد شوم اجازه نمي‌دهم يك قطره نفت از گلوي شما پايين برود.
رئيس مركز اسناد انقلاب اسلامي در ادامه خاطر نشان كرد: ايشان در تمام سخنراني هايشان به لزوم ملي شدن صنعت نفت تاكيد مي‌كرد. جالب است بدانيد دكتر مصدق تا اخر سال 1329 هيچ بحث در مورد ملي شدن صنعت نفت مطرح نكرده و اساسا آن چيزي كه از ايشان نقل شده مخالفت با ملي شدن صنعت نفت است.
وي افزود: مذاكره مجلس شوراي ملي در مهر 1323 گوياي اين است كه مصدق طرحي به مجلس به شوراي ملي داد كه هر گونه امتياز دهي به خارجيان ممنوع شود.
روح الله حسينيان در ادامه يادآور شد: اما در همين زمان زمزمه‌هاي تهيه طرح ملي شدن صنعت نفت مطرح مي‌شود كه مرحوم مصدق با استدلال حقوقي مخالفت خود را با ملي شدن صنعت نفت اعلام مي‌كند.
وي افزود: در سال 1328 كه جبهه ملي اعلام موجوديت كرد اهداف خود را تسهيل قانون انتخابات و ايجاد حكومت ملي اعلام كرده بود و هيچ اشاره‌اي به موضوع ملي شدن صنعت نفت در اين تاريخ نكرده بودند.
در سال 1329 مصدق رئيس كميسيون نفت بود در اين جا هم بر اساس آنچه از مشروح مذاكرات كميسيون باقي مانده ايشان هيچ حرفي از ملي شدن صنعت نفت نمي‌زنند.
حسينيان تصريح كرد: مرحوم مصدق سعي مي‌كرد به اشكال مختلف مسئله ملي شدن صنعت نفت را كه از سوي برخي از نمايندگان مانند حسين مكي، و حائري زاده مطرح مي‌شود ناديده بگيرد. حائري زاده نقل قولي دارد كه مرحوم مصدق حاضر به امضاي طرح ملي شدن نفت نمي‌شود. اين طرحي بود كه از سوي آيت الله كاشاني تهيه شده بود.
وي افزود: اما اولين سخن دكتر مصدق درباره ملي شدن صنعت نفت به سال 1328 باز مي‌گردد كه ايشان در نطق خود در مجلس اعلاميه آيت الله كاشاني را كه تازگي از تبعيد بازگشته بود قرائت مي‌كند.
رئيس مركز اسناد انقلاب اسلامي تاكيد كرد: واقعيت آن است كه بعد از اينكه همه علما وارد مسئله نفت شدند و در زماني كه مراجع معروف به ثلاث؛ آيت الله خوانساري، آيت الله حجت، و آيت الله سيد صدرالدين صدر اطلاعيه‌هاي دادند و به وجوب ملي شدن صنعت نفت ايران تاكيد كردند و بعد از آنكه در حمايت از اين اطلاعيه مراجعي همچون آيت الله چهار سوقي، رسولي، كرباسي، شاهرودي، قمي و .... هم وارد ميدان شدند و مردم را به حمايت از آيت الله كاشاني دعوت كردند از اين پس دكتر مصدق نيز بحث ملي شدن صنعت نفت را مطرح كرد.
وي افزود: بعد از نخست وزيري رزم آرا و متعاقب او در مسجد شاه كميسيون ويژه نفت روز بعد از مرگ رزم آرا براي نخستين بار اعلام مي‌كند. به دليل حجم بالاي طرح‌هايي براي ملي شدن صنعت نفت به مجلس رسيده است.
اين مسائله در دستور كار كميسيون قرار مي‌گيرد و همين موضوع نشان مي‌دهد كه كميسيون نفت به رياست دكتر مصدق هيچ طرحي براي ملي شدن نفت ايران تهيه نكرده بود.
در ادامه روح الله حسينيان با ذكر شواهد و مستندات تاريخي از ميان مشروح مذاكرات مجلس و كيسيون مخصوص نفت تاكيد كرد: روشن مي‌شود تا اين تاريخ هيچ تلاشي از سوي دكتر مصدق براي ملي شدن صنعت نفت صورت نگرفته بود. مجموعه اسناد و بيانيه‌هاي آن زمان نشان است كه بحث ملي شدن صنعت نفت نخست بار از سوي نيروهاي مذهبي مطرح شد و بعد از ايجاد موج و با تلاش فدائيان اسلام، جبهه ملي ها هم به اين موج پيوستند و در پي آن مرحوم مصدوق هم وارد اين ماجرا شد.
اين پژوهشگر تاريخ در ادامه يادآور شد: حكومت مصدق به خاطر يك سياست غلطي كه پيش گرفته بود براي باج گرفتن از آمريكا دست حزب توده را باز گذاشت. علما هم نسبت به حزب توده حساس بودند و آنها در انتخاب بد و بدتر قرار گرفتند و عاقلانه بود كه ميان حزب توده و افتادن ايران به چنگال شوروي شاه را انتخاب كنند.
حسينيان تصريح كرد: اگر آيت الله كاشاني از كودتا خوشحال شده باشد در آن زمان معلوم نبوده كه بيگانه در اين كودتا دست داشته است آيت الله كاشاني شايد با رفتاري كه نسبت به او شده بود با اين حال كه زمينه نخست وزيري مصدق را فراهم كرده بوداز او دلسرد شد.
اين پژوهشگر تاريخ در ادامه با تاكيد بر اينكه كاشاني باني حكومت مصدق بود يادآور شد با اين حال ديديم كه مصدق با كاشاني چگونه رفتار كرد. كاشاني مخالف تعطيل كردن مجلس بود و به اين خاطر با مصدق مخالفت مي‌كرد.
وي با تاكيد بر اينكه كاشاني اعتقاد داشت نبايد قانونگذاري را از مجلس گرفت، تصريح كرد : كاشاني اعتقاد داشت اين كار زمينه استبداد را در آينده را فراهم مي‌كند.
حسينيان خاطر نشان كرد: كاشاني از زاهدي حمايت نكرد و حتي سه روز بعد از كودتا وقتي زاهدي به نزد آيت الله كاشاني مي‌رود ايشان از زاهدي قول مي‌گيرد كه نفت ايران را به انگليسي‌ها باز نگرداند و مجلس هفدهم هم به قوت خود باقي باشد اما با خلف وعده زاهدي آيت الله كاشاني در مقابل او ايستاد و تندترين انتقاد را نسبت به او مطرح كرد. آيت الله كاشاني نامه‌اي خطاب به سازمان ملل متحد منتشر كرد و گفت: ملت ايران در زير چكمه‌هاي نظامي نابود مي‌شود./انتهاي پيام/