گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ هجوم به بازارهای گوناگون در یک سال گذشته بارها اتفاق افتاده است بازارهایی نظیر ارز، سکه، طلا و هم اکنون نیز بورس. اما بی شک یکی از مواردی که کارشناسان همواره بر آن اتفاق نظر دارند پرهیز از رفتن به بازارهایی است که به صورت آنی قیمت های آن تغییر می کند چرا که معتقدند این هیجانات کاذب بوده و تقاضای مازاد ایجاد می کند.
این تقاضای مازاد نیز سبب افزایش قیمت ها در آن بازار شده و سبب می شود مردم به دلیل پیش بینی آینده و اینکه این روند صعودی ادامه دار خواهد بود به این بازار هجوم بیاورند. اما سرانجام این حباب قیمتی و رشد صعودی نامتعارف متوقف خواهد شد. و در این هنگام است که قیمت ها شروع به کاهش می کند. و در نتیجه متضررین اصلی مردم و سرمایه گذاران هستند.
بازار بورس نیز در چند هفته گذشته روند صعودی مناسب را طی کرده است اما کارشناسان هشدار می دهند که سرمایه گذاران نباید به سمت این بازار هجوم بیاورند و یا اینکه سازمان بورس و یا اینکه صدا وسیما نباید این حس را به مردم القا کند که در شرایط کنونی بهترین بازار برای کسب سود، بورس است چرا که همانطور که بازار سکه و ارز در چند ماه گذشته بر اثر هجوم خریداران با تلاطم روبرو شده است بورس نیز با این نوسانات مواجه خواهد شد.
از سویی دیگر پویایی بورس در نهایت به پویایی تولید منجر می شود و هر اندازه که استقبال مردم از این بازار افزایش یابد تولید نیز رشد خواهد کرد. اما باید دید این افزایش شاخص بورس، چه مقدار از بازده تولیدی بنگاههایی تبعیت میکند که با افزایش چشمگیر قیمت سهام مواجه شدهاند؟ و باید مراقبت شود که سرمایههای جذب شده به بورس فورا به رشد تولید منتقل شود و در غیر این صورت، اگر این افزایش جذب فقط به خرید و فروش سهام منجر شود و در امر تولید تاثیر گذار نباشد در آن صورت باید از رشد اینگونه بورس نگران بود.
بیشتر اوقات سرمایه گذارانی که در شرایط رکود و کسادی بازار وارد بورس می شوند، به طور معمول برندگان این بازار هستند و می توانند از سود دوران رونق بازار بهره مند شوند، ولی افرادی که در شرایط رشد و رونق اقتصادی به خرید سهام روی می آورند، با خطر از دست دادن سرمایه هایشان روبه رو هستند به همین دلیل هم اکنون ورود به بورس باید با احتیاط شکل بگیرد.
شاخص بورس تهران که از ابتدای امسال در محدوده 26 هزار و 280 واحدی قرار داشت تحت تاثیر سایه سنگین رکود فرسایشی حاکم بر معاملات بازار سهام تا سطح حمایتی 23 هزار و 783 واحد نزول کرد اما به مدد حمایت حقوقی ها و همسو با خیز قیمت ها در بازار ارز توانست بیش از 600 واحد رشد را تا به امروز بر جای گذارد.
بر این اساس بازدهی کل بازار سهام از ابتدای امسال تا به امروز در حالی به حدود 12 درصد مثبت رسیده که در مقایسه با بازدهی بازار پول و اوراق مشارکت هنوز فاصله معناداری وجود دارد.
گفتنی است رشد شاخص بورس تهران پس از آن رخ می دهد که آزاد سازی قیمت اغلب کالاهای اساسی و مصرفی در کنار تاثیر فزاینده نرخ ارز بر سودآوری شرکتها و صنایع بورسی، انتظار برای تعدیل مثبت پی در پی سودآوری آنها در گزارش های میاندوره ای و بودجه ای را دوچندان کرده است.
اکنون با عبور پر قدرت شاخص کل از مرز 30 هزار واحدی اغلب چارتیست ها مقصد بعدی این نماگر را قله 33 هزار واحدی پیش بینی می کنند.
این در حالی است که نوسان شدید قیمت ها در بازار ارز و سکه و از طرفی جذاب نبودن بازار های رقیب، در گرایش مجدد صاحبان نقدینگی خرد به بازار سهام بی تاثیر نبوده است.
بیم از چرخش سفته بازانه سرمایه وجود دارد
در همین ارتباط محمد نهاوندیان رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و عضو شورای عالی بورس نیز با هشدار نسبت به تشکیل حباب در بورس می گوید: در این میان، بیم از چرخشهای سفتهبازانه سرمایه وجود دارد.
محمد نهاوندیان در ارتبازط با حبابی بودن جهشها در بورس گفت: در این مورد نظرات متفاوتی مطرح میشود. از طرفی باید این سئوال را مطرح کرد که این افزایش نرخ سهام در بازار بورس چه مقدار با تولید بنگاهایی هماهنگی دارد که با افزایش چشمگیر شاخص سهام مواجه شدهاند.
رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران افزود: اگر بهرهوری و در نتیجه سود این پروژه یا بنگاه تولیدی بالا رفته و به آن سبب، ارزش سهام آن در بورس بالا میرود، رشد سالمی اتفاق افتاده است و باید تشویق شود؛ اما اگر این ارتباط وجود ندارد، باید از آن نگران بود.
وی تصریح کرد: برخی از کارشناسان معتقدند به سبب اینکه نسبت P/E در بورس ایران پایین است و جا برای افزایش دارد، باید مراقبت کرد که این جذب سرمایه فورا به رشد تولید یا بهرهوری منتقل شود. در غیر این صورت، اگر این افزایش جذب فقط به افزایش دست به دست شدن سهام منجر شود و در واقعیت تولید اثر نکند، در آن صورت است که در آینده مواجه با نوسانات ملتهب ناشی از حباب در بازار سرمایه خواهیم بود.
به گفته نهاوندیان، در مجموع اینکه مقداری از نقدینگی به سبب پیامی که ناشی از کاهش نرخ سود بانکی در بازار پولی دریافت کرده است به سمت بازار سرمایه گرایش یابد و در آنجا نیز به تامین مالی پروژههای تولیدی کمک شود، این روند مثبتی است به شرط مراقبت از اینکه سوق پیدا کردن نقدینگی بلافاصله از بازار سرمایه به بخش واقعی منتقل شود و بنگاههای تولیدی احساس تامین نقدینگی مورد نیاز برای افزایش سرمایه و تولید را داشته باشند.
وی هشدار داد: اگر نقدینگی به بخش تولیدی منتقل نشود و تنها چرخشهای سفتهبازانه پیدا کند، آنگاه باید نسبت به آینده این بازار، برخی نگرانیها را داشت.
در نهایت اینکه مردم و سرمایه گذاران حتما برای حضور در این بازار با مشورت و کسب آگاهی اقدام به سرمایه گذاری کنند تا منتفع شوند در غیر این صورت متحمل زیان خواهند شد.
کارشناسان هشدار می دهند سرمایه گذاران نه به دلیل کاهش شاخصها از بازار خارج شوند و نه در شرایط مثبت بودن شاخصها وارد بازار شوند و تصور نکنند هر معامله ای را می توانند انجام دهند و منتفع شوند اما با مشورت می توانند از شرایط رونق و سودآوری بورس نهایت بهره را ببرند.